Nieuwsbrief 7 AWBR

November 2014
Amsterdam heeft een nieuw College. Dat
betekent nieuwe en soms ook andere ambities
op het gebied van Onderwijs. De nieuwe
wethouder herkent dat professionalisering
begint bij de kwaliteit van leerkrachten. Daarin
wil ze de komende jaren investeren.
Dat sluit prachtig aan bij de uitgangspunten
van de AWBR Academie. Opleiden en
begeleiden van leerkrachten, of ze nu
beginnend of ervaren zijn… dat is de inzet van
alle betrokkenen. Door de vraaggerichte
aanpak van de academie zorgen we ervoor
dat iedere leerkracht aansprekende workshops
vindt in het aanbod. Samen werken en samen leren krijgt daarmee
vorm en inhoud.
Ik verheug me op de middag met workshops op 12 november. Bijna
alle collega´s hebben zich ingeschreven.
AWBR en de AWBR Academie trekken samen op. Sinds begin oktober
doen ze dat ook in hetzelfde kantoor. Misschien ben je al eens bij ons
geweest bijvoorbeeld bij een mentoren training of bij de netwerkborrel.
Weet je in ieder geval van harte welkom op de vierde verdieping van
de Baarsjesweg 224.
Marius Voerman
Bestuurder AWBR
Hoogbegaafdheid
Arianne Dobber (Meidoorn), Sabine Kuiper (Leonardo da Vinci) en Ilse
Wassenaar (AWBR) zijn vanaf dit schooljaar degenen die scholen en
leerkrachten ondersteunen op het gebied van passend onderwijs aan
kinderen met een ontwikkelingsvoorsprong. Eén van de eerste
initiatieven is de verrijkingskalender, die elke maand naar directeuren en
IB’ers van alle scholen gestuurd wordt. Op deze kalender staan 12 zeer
diverse verrijkende opdrachten die weinig voorbereiding vragen. Wij
hopen hiermee leerkrachten te enthousiasmeren om in hun groep
kinderen met een voorsprong uit te dagen. De kalender van november is
recent verschenen, vraag ernaar bij directie of IB.
Geplande
evenementen
12-11-2014
Gluren bij de buren
19-11-2014
Mentorentraining basis
25-11-2014
Intervisiebijeenkomst
startende leerkrachten
10-12-2014
Mentorentraining basis
14-1-2015
Workshop Excel
19-1-2015
De excellent voorbereide
ADI-les
Meer informatie of
aanmelden:
[email protected]
Daarnaast zijn we druk bezig geweest met het opstarten van drie nieuwe locaties van de
Maandagmorgenschool (MMS). De MMS draait al drie jaar op de Westerparkschool en zorgt voor een
dagdeel passend onderwijs aan hoogbegaafde leerlingen. Na de herfstvakantie zijn locaties gestart op de
Annie M.G. Schmidtschool, de Meidoorn en de Multatulischool.
Veel scholen hebben inmiddels contact gezocht met onze groep voor adviezen, begeleiding of scholing. U
kunt daarvoor mailen naar [email protected]
Ilse Wassenaar
Netwerkborrel met leerkracht van het jaar Martin Bootsma
De nieuwsgierigheid naar wie mijn collega’s zijn bij AWBR en wat ze daar doen, bestond al. Toen ik de
AWBR Academie agenda begin dit jaar in mijn mailbox vond, dacht ik: “laat ik dit jaar eens proeven van
wat de AWBR Academie voor mij op het menu heeft staan!’. Naast onder meer de mentorentraining en
de boekenclub sprak ook de netwerkborrel me aan.
Twee enthousiaste collega’s en ik togen 27 oktober jl. naar het stafbureau van AWBR. We sloten ons aan
bij de andere geïnteresseerden. De opkomst bleek laag. Twee collega’s van de Bekemaschool uit
Diemen, waaronder een voormalig ‘Leraar van het Jaar’, deden hun verhaal over ‘effectieve
interventies’. Professioneel gepresenteerd, interessant en leerzaam. ‘Micro-teaching’ was voor mij een
nieuw begrip en blijkt één van de meest effectieve interventies te zijn. De kracht van een goed geleid
klassen- en groepsgesprek werd nog eens duidelijk gemaakt. En ook hoe weinig de toegevoegde waarde
is van het meegegeven huiswerk.
De borrel was dus om een thema heen gebouwd. Een leuk concept! Samen leren en na afloop vol
nieuwe inspiratie, nieuwe collega’s ontmoeten en gezellig napraten onder het genot van een hapje en
een drankje. Een succes en zeker een aanrader.
Kom ook op de volgende borrel, 9 februari in het nieuwe jaar!
Nicoline Bernard, Rosa Boekdrukkerschool
Eindproducten Onderzoekend en ontwerpend leren op website AWBR
Enthousiaste leerkrachten hebben in het afgelopen schooljaar gewerkt aan een onderzoeksvraag rond het
thema ‘onderzoekend en ontwerpend leren’. Vanuit de onderzoeksvraag hebben deze leerkrachten zich
bezig gehouden met het ontwikkelen van een product dat bewezen werkbaar is in de praktijk. Een team
heeft zich gericht op ‘het eigenaarschap van het leren terug te geven aan de leerlingen’. Het andere
team heeft zich gericht op ‘thematisch werken door los te komen van de methode’. Naast dat alle
producten deelbaar zijn, zijn ze vooral heel divers geworden. Graag wil ik jullie uitnodigen om een kijkje te
nemen op de AWBR website om de ontwikkelde producten te bewonderen, maar vooral om er gebruik
van te maken in je eigen onderwijspraktijk. Voor één product is zelfs belangstelling van buiten de AWBR
getoond. Zie elders in deze nieuwsbrief het verhaal van Elly de Jong.
Anita Helderman, procesbegeleider
Bewo-netwerk AWBR
Ruim een jaar geleden zijn we met een aantal vakleerkrachten bewegingsonderwijs gestart met een
BEWO netwerk. Inmiddels zijn negen scholen vertegenwoordigd. We komen vier keer per jaar bij elkaar om
ervaringen uit te wisselen en gebruik te maken van elkaars deskundigheid. Dit schooljaar was de eerste
bijeenkomst op 29 september en heeft de vakleerkracht van De Corantijn een geweldige presentatie
gehouden over haar LVS, dat te gebruiken is in Parnassys. Tijdens de volgende bijeenkomsten komen
competitief gedrag, kanjerlessen, groene spelen, bewegen op het schoolplein, en bewegen na schooltijd
aan bod. Ik doe een oproep aan alle vakleerkrachten bewegingsonderwijs om zich bij dit netwerk aan te
sluiten. Het is leuk en leerzaam en maar vier keer per jaar.
Nettie Bongers (De Waterkant)
Van links naar rechts: Maud Friedel (De Corantijn), Jeroen
Laan (De Roos), Anita Pauel (Bos & Lommer), Pim
Schaatsenberg (Tijl Uilenspiegel), Jolanda Scheffer (De
Zeeheld) en Nettie Bongers (De Waterkant)
Niet op de foto: Nienke Rijskamp (Rosa Boekdrukker), Frans
Posthuma (Joop Westerweel), Lydia Doeswijk (De
Meidoorn) en Rueben Schoones (Westerpark)
Stageberichten
Eerste LiO bijeenkomst.
Op 2 september heeft AWBR haar HvA- en haar UpvA-studenten verwelkomd in de LiO-bijenkomst op de
Joop Westerweelschool. Naast gelegenheid om elkaar te leren kennen was het doel om de studenten te
informeren over het LiO-schap. Wat houdt het LiO-schap precies in, wat zijn hierbij de afspraken en
aandachtspunten? De studenten hebben aangegeven dat de bijeenkomst veel duidelijkheid heeft
gegeven over de invulling hiervan. De eerste fase van het LiO-schap is gericht op het opbouwen naar
zelfstandig voor de groep kunnen staan, het vormgeven van de leerwerkplannen en de uitvoering
hiervan. Hierop ontvangen de studenten begeleiding van hun mentoren.
Alle studenten gaven aan dat ze een fijne stageklas hebben en een prettige start hebben gemaakt op
de stageschool. Wij vinden het fijn om te horen dat de studenten zich zo welkom voelen bij AWBR en wij
wensen Pieter Jan, Myrthe, Nesrine, Jeanine, Kirsten, Anouk, Joppe en Renate een fijne LiO-stage toe.
Anita Helderman, Opleider in de School
Studentenontvangst
Dinsdag 16 september was het weer zo ver: het begin van de stageperiode. Voordat er naar de scholen
gegaan wordt, is er eerst een bijeenkomst van de AWBR: een kopje koffie of thee, een voorstelrondje van
AWBR’ers waar je mee te maken kunt hebben en in een korte presentatie wordt de algemene informatie
gegeven. Het is het derde jaar dat ik bij de AWBR zit, dus ik heb de algemene informatie al vaker gehoord,
maar‚ ‘herhaling is de kracht van het onderwijs’, dus het kan geen kwaad. Daarna gaan we uiteen: een
groepje deeltijdstudenten, een groepje HvA-studenten en een groepje UpvA-studenten.
Om een goed zicht op aankomende stageperiode te krijgen, lopen we de doelen die gelden voor deze
periode grondig door. Door dit te doen is het direct duidelijk wat er van je verwacht wordt en hoe
bepaalde doelen geïnterpreteerd worden. De studenten doen hier actief aan mee om allemaal zo goed
mogelijk voorbereid aan de stage te beginnen. Tot slot wordt de groep nogmaals verdeeld; dit keer ga je
met de persoon mee die het stagebezoek komt doen. Ook hier wordt er verteld wat van je verwacht
wordt en wordt er zo goed mogelijk geprobeerd je voor te bereiden op de stage.
Om 12.00 uur is het afgelopen en tijd om naar stage te gaan. Met een dosis gezonde spanning, maar
goed voorbereid door de bijeenkomst stap ik mijn fiets op.
Pauline Hilderink, 3e jaars UPvA student
Onderwijsconsulenten
Standaard begeleiding
Desiree (27) en Anniek (27) zijn allebei in 2012 bij AWBR begonnen als leerkracht in groep 1/2 op de
Multatulischool. Begin 2014 maakten ze gebruik van het standaardbegeleidingsaanbod van AWBR voor
nieuwe leerkrachten: een kort coachingstraject van 3 lesbezoeken met aansluitend een
begeleidingsgesprek. Anita Helderman was hun coach.
“In de gesprekken gaf Anita aan wat zij zag in de klas en praatten we over wat er al goed ging, maar ook
over wat er anders of beter kon. Anita stelde ons vragen gericht op het ontwikkelen van ons
leerkrachtgedrag. Langzaamaan kregen we steeds meer inzicht in ons eigen handelen. Zij gaf ons tips en
ideeën om onze doelen te bereiken.” (Desiree)
Alle nieuwe personeelsleden, dus of je nu starter bent of elders twintig jaar gewerkt hebt, ontvangen bij
AWBR een standaardbegeleiding door een onderwijsconsulent. Dit maakt dat de standaardbegeleiding
de enige vorm van begeleiding is met een verplichtend karakter.
Omdat de begeleiding zich richt op de eerste periode op een nieuwe werkplek, benoem ik dit vaak als ‘het
welkomstcadeau van AWBR’ tijdens het kennismakingsgesprek.
De persoonlijke begeleidingsvraag komt centraal te staan in de standaardbegeleiding en samen leggen
we hier een verbinding met de competenties en indicatoren uit de KBA kijkwijzer.
"Mijn begeleidingsvraag was: hoe kan ik de overgangsmomenten in mijn klas soepeler laten verlopen?
Anita heeft met mij meegekeken en mij meer bewust gemaakt van mijn gedrag als leerkracht en het effect
daarvan op de kinderen. Ze heeft mij soms een spiegel voorgehouden en ik kon met haar sparren over mijn
ideeën. Door wat kleine aanpassingen in mijn leerkrachtgedrag, heb ik mijn doel kunnen bereiken. Het
heeft ervoor gezorgd dat ik als leerkracht met meer zelfvertrouwen voor de groep sta.” (Anniek)
De onderwijsconsulent coacht je vanuit gelijkwaardigheid en samenwerking door middel van drie
observaties met nagesprekken op je begeleidingsvraag gedurende het traject. In de tussenliggende
periode werk je aan je gekozen aandachtspunten en actiepunten. Het reflecteren in de nagesprekken en
op het verkregen resultaat in de tussenliggende periode staat sterk centraal in deze vorm van
professionalisering. De onderwijsconsulent helpt je met het reflecteren door vragen te stellen en het vinden
van alternatieven in je leerkrachtgedrag. De begeleiding wordt afgerond met een eindgesprek met de
directie. Hier wordt uitsluitend de opbrengst besproken, het proces naar je doel is heel persoonlijk en hoeft
niet te worden gedeeld. Na enkele maanden is er nog een laatste afspraak, het terugkomgesprek. Hierin
bespreken we in hoeverre het nieuwe leerkrachtengedrag verankerd is.
Wil je meer lezen over de standaardbegeleiding? Kijk op de AWBR-site of vraag naar onze waaier bij je
directie.
Anita Helderman, Onderwijsconsulent
Het IB-netwerk: samen sterk
Een leerkracht komt bij me omdat hij zich zorgen maakt over het gebrek aan betrokkenheid van een
aantal leerlingen in zijn klas. Samen gaan we op zoek naar manieren om invloed te hebben op de
betrokkenheid. We gaan kijken of er dingen zijn die betrokkenheid in de weg staan en hij gaat letten op
momenten waar er wel betrokkenheid is en wat zijn rol daarbij is. Ook gaat hij met de kinderen en
eventueel met ouders in gesprek.
Omdat de vraag over betrokkenheid voor mij de kern van goed onderwijs raakt, ga ik op zoek naar meer
verdieping hierover. Stel, ik neem dit onderwerp mee naar mijn IB-netwerkbijeenkomst en breng de
volgende vraag in tijdens een intervisiemoment: hoe begeleid ik mijn leerkracht in het zorgen voor meer
betrokkenheid bij zijn leerlingen?
Samen met collega’s komen er ervaringen, ideeën en nieuwe vragen waarmee niet alleen ik, maar ook
mijn collega’s verder kunnen. Nieuwe vragen zijn bijvoorbeeld: Wat zijn factoren die betrokkenheid van
kinderen beïnvloeden? Wat zorgt ervoor dat er bij de ene leerkracht meer betrokkenheid is dan bij de
andere? Vervolgens breng ik deze vragen naar een docent van de UPvA en vraag hem of zijn studenten
een onderzoekje kunnen doen rondom deze vragen. En na afloop nodig ik ze uit hun conclusies op het IBnetwerk te komen presenteren.
De vragen die kinderen ons stellen of tonen met hun gedrag kunnen op alle lagen iets in gang zetten en
veel mensen iets leren. Uiteindelijk profiteert niet alleen het kind, maar profiteren alle betrokkenen van de
uitkomst van dit proces.
Hierboven beschrijf ik een voorbeeld van hoe kind, school en opleiding elkaar kunnen versterken. Sinds de
zomer mag ik als intern begeleider meedoen met de Projectgroep Versterking. Daarin benut ik de
contacten die ik heb met collega’s van mijn eigen school, met ib’ers van andere scholen en met
docenten van de PABO en de UPvA. Ik probeer een verbindende schakel te zijn en samen met anderen
situaties te creëren waar kind, school en opleiding elkaars ontwikkeling versterken.
Marjolein Brouwer, intern begeleider Basisschool de Roos
Leerkracht in de spotlights: Zomaar een dagje juf Elly
Een jaar in de klas van Elly: ‘Hoe wordt de spellingsles van de leerlingen?‘
Elly de Jong – werkzaam op OBS De Roos in Amsterdam – realiseert zich twee maanden nadat ze met een
nieuwe groep aan de slag is, dat de spellingslessen vlak zijn. ‘Ik geef de les volgens de methode, de
kinderen voeren de opdrachten netjes uit, ik verwoord de spellingsregels; alles volgens het boekje.’ Maar
hoe wordt de spellingsles van de leerlingen? Hoe ontwikkel je een spellingsgeweten en
spellingsbewustzijn?’ In eigen woorden beschrijft Elly haar aanpak, het proces waarin ze zichzelf en haar
leerlingen naar betrokkenheid, verbondenheid en successen leidt. Haar bijdrage deelt ze nu met collegadocenten: ‘Professionele ruimte voor leerlingen.’ http://hetkind.org/2014/09/02/een-jaar-de-klas-van-ellyhoe-wordt-de-spellingsles-van-de-leerlingen/
‘Een prachtig voorbeeld van goed onderwijs’. Luc Stevens, directeur van denktank NIVOZ.
‘Dit proces moeten we behouden. Wat zou het mooi zijn om het uit te rollen in de school. Je zou het, in
een soort ‘co-teaching’, kunnen overdragen aan de collega’s. Samen met de groep kinderen ‘leer’ je de
leerkracht het proces. Dat is nog eens omgekeerde piramide. Leerlingen leren de leerkracht hoe ze
begeleid kunnen worden.’ Mark Veenstra, directeur OBS De Roos.
http://youtu.be/B1B4pzEDz9M