European Commission

EUROPESE COMMISSIE
PERSBERICHT
Brussel, 25 juni 2014
Commissie roept op tot actie - 80% van de leerkrachten
in de EU voelt zich ondergewaardeerd
Meer dan een derde van alle leerkrachten in de Europese Unie werkt in scholen met een
tekort aan gekwalificeerd personeel, en bijna de helft van de schoolleiders meldt een
tekort aan leerkrachten voor leerlingen met speciale behoeften. Bijna 90 % van de
leerkrachten in de EU zegt tevreden te zijn met hun baan, maar tegelijkertijd meent 81 %
dat lesgeven weinig gewaardeerd wordt in de samenleving. Leerkrachten achten zich goed
voorbereid op hun werk, maar ondersteuning in de beginfase van hun loopbaan is niet
altijd beschikbaar. Dit zijn enkele van de voornaamste bevindingen van het nieuwe
"Teaching and Learning International Survey" (TALIS), een enquête verricht door de
Organisatie voor Economische Samenwerking en ontwikkeling (OESO). Deze enquête
betreft de mening van leerkrachten zelf over hun arbeidsvoorwaarden en
carrièremogelijkheden en is gebaseerd op feedback van 55 000 leerkrachten en
schoolleiders in het lager secundair onderwijs in de EU. De Europese Commissie heeft de
TALIS-bevindingen en de implicaties daarvan voor het EU-beleid inzake onderwijs en
opleiding geanalyseerd in een verslag dat eveneens vandaag gepubliceerd wordt.
TALIS geeft de opvattingen weer van leerkrachten in het lager secundair onderwijs in 19
landen en regio's in de EU (BE nl, BG, ES, CZ, CY, DK, EE, FI, FR, HR, IT, LV, NL, PL, PT,
RO, SE, SK, UK-ENG) en in 15 andere landen: de Verenigde Staten, Australië, Brazilië,
Chili, Servië, Singapore, IJsland, Israël, Japan, Maleisië, Zuid-Korea, Mexico, Noorwegen,
Abu Dhabi en de Canadese provincie Alberta.
"Enkele van de signalen die wij uit de TALIS-enquête kunnen vernemen, zijn zorgwekkend
wat de toekomst van het vak van leraar betreft. Tenzij de lidstaten actie ondernemen om
goede nieuwe leraren aan te trekken en te behouden, komt de verbetering van de
kwaliteit van het onderwijs in Europa in gevaar. De Commissie is bereid lidstaten te
assisteren bij het ontwikkelen van beleid en maatregelen om lesgeven een aantrekkelijker
beroep te maken," verklaarde Androulla Vassiliou, de Europese Commissaris voor
Onderwijs, cultuur, meertaligheid en jeugdzaken.
TALIS-bevindingen in de EU en aanbevelingen van de Europese
Commissie:
• 36 % van de leerkrachten in de EU werkt in scholen waar een tekort aan
gekwalificeerde en/of goed presterende leraren bestaat (dit betreft hoofdzakelijk NL,
RO, EE en UK-ENG, terwijl FR, NL, HR, ES en EE tekorten aan leraren voor leerlingen
met speciale behoeften melden), naar de mening van de schoolleiders (directeuren).
Aanbeveling van de Commissie: de lidstaten dienen langetermijnstrategieën te
ontwikkelen om goede leraren aan te trekken en te behouden. Daarbij valt te
denken aan onder andere verbetering van opleidingsprogramma's; het openen van
nieuwe trajecten naar het beroep (ook later in het beroepsleven); meer
mogelijkheden voor professionele ontwikkeling; en bevordering gebaseerd op
transparante criteria.
IP/14/734
• Leraren voelen zich beter voorbereid op hun werk als hun formele opleiding een
combinatie omvat van inhoud, onderwijs- en leermethoden, en praktijktraining voor
de klas in de vakken die zij gaan onderwijzen. Aanbeveling: de lerarenopleiding
zou al deze terreinen moeten bestrijken teneinde leraren beter op hun beroep voor
te bereiden. Wat hun professionele ontwikkeling betreft, zou er meer nadruk moeten
liggen op het gebruik van ICT in de klas en op de vereiste vaardigheden om les te
geven aan leerlingen met speciale behoeften.
• Bijna 40 % van de schoolleiders meldt dat op hun school geen formeel
introductieprogramma of formele ondersteuning aan het begin van de loopbaan
aangeboden wordt; het aanbod van dergelijke programma's is bijzonder laag in PT,
PL en ES. Aanbeveling: lidstaten dienen ervoor te zorgen dat de initiële
lerarenopleiding gevolgd wordt door systematische ondersteuning aan het begin van
de loopbaan. De ministers van onderwijs van de EU zijn onlangs overeengekomen
lerarenopleidingen te versterken en competentiekaders te ontwikkelen die duidelijk
aangeven welke vaardigheden en kwaliteiten van leraren verwacht worden in de
verschillende fasen van hun loopbaan.
• 15 % van de leraren gaf aan dat zij in het afgelopen jaar geen enkele vorm van bijof nascholing gehad hadden; ongeveer 50 % ziet nooit hoe hun collega's lesgeven;
bijna 20 % neemt nooit deel aan samenwerkend leren. Aanbeveling: lidstaten
dienen meer nadruk te leggen op effectieve professionele ontwikkeling en
samenwerkend leren, aangezien dat leraren aanmoedigt om innovatieve onderwijsen leermethoden te gebruiken (bv. kleine groepen onderwijzen; gebruik van ICT) en
hun arbeidssatisfactie verhoogt. Gevarieerde lesmethoden bereiden leerlingen beter
voor op latere studies en op de arbeidsmarkt, zoals geïillustreerd door de
beleidsinitiatieven van de Europese Commissie inzake Rethinking Education en
Opening up Education.
TALIS-briefing
De resultaten van de TALIS-enquête zullen officieel bekend worden gemaakt in Tokio,
waar het 17de OESO/Japan-seminar en een informele vergadering van ministers van
onderwijs plaatsvinden op 25 juni. Jan Truszczynski, de directeur-generaal van het DG
Onderwijs en cultuur van de Commissie, zal de beleidsanalyse van de Commissie
presenteren.
Een aanvullende technische briefing voor stakeholders op de terreinen onderwijs en
opleiding (waartoe de media ook toegang hebben) over de TALIS-bevindingen en de
aanbevelingen van de Commissie zal worden gehouden in Brussel op 25 juni om 14.30 uur
in het Madou-auditorium (Place Madou 1). Michael Davidson, hoofd van het OESO/TALISteam, en Jan Pakulski, hoofd van de eenheid "Statistieken, studies en enquêtes" van het
DG Onderwijs en cultuur van de Commissie, zullen de verslagen presenteren.
Achtergrond
Teaching and Learning International Survey (TALIS)
Dit is de tweede maal dat de OESO een TALIS-enquête publiceert (de eerste verscheen in
2009). Deze enquête is de voornaamste bron van informatie van de kant van leerkrachten
en schoolleiders over lesgeven, arbeidsvoorwaarden en schoolomgevingen. De enquête is
gebaseerd op een vragenlijst die aan leerkrachten en schoolleiders is toegezonden. Onder
de respondenten waren meer dan 55 000 leerkrachten in het lager secundair onderwijs in
de EU, die een geschatte lerarenpopulatie van bijna 1,5 miljoen in de deelnemende 19 EUlanden vertegenwoordigen. In totaal, de andere 15 bij de enquête betrokken landen
meegerekend, hebben bijna 110 000 leerkrachten, die een geschatte lerarenpopulatie van
bijna 4 miljoen vertegenwoordigen, de ingevulde vragenlijst geretourneerd.
Erasmus+
De Europese Commissie werkt samen met EU-lidstaten om effectieve beleidsmaatregelen
te identificeren en uit te wisselen, en steun en advies te bieden. Erasmus+, het nieuwe
2
EU-programma voor onderwijs, jeugdzaken en sport (2014-2020), biedt subsidies voor
uitwisselingen van leraren om hun professionele ontwikkeling te bevorderen en
ondersteunt partnerschappen tussen scholen, universiteiten en lerarenopleidingen om
innovatieve benaderingen inzake onderwijs te ontwikkelen. Door het eTwinning schoolsnetwerk kunnen leraren ideeën uitwisselen met hun collega's in heel Europa.
Voor meer informatie
Council Conclusions on Effective Teacher Education (2014)
Council conclusions on Effective Leadership in Education (2013)
European Commission Communication (2013), Opening up Education: Innovative teaching
and learning for all through new Technologies and Open Educational Resources
European Commission Communication (2012), Rethinking Education: Investing in skills for
better socio-economic outcomes
Commission Staff Working Document (2012): Supporting the Teaching Profession for
Better Learning Outcomes
OECD, TALIS 2013 Results
Website van commissaris Vassiliou
Europese Commissie:website over Education and Training
Volg Androulla Vassiliou op Twitter @VassiliouEU
Contacts :
Dennis Abbott (+32 2 295 92 58); Twitter: @DennisAbbott
Dina Avraam (+32 2 295 96 67)
3