Het vrouwenhart, begeerd maar miskend

Vakgroepoverleg
praktijkondersteuners
5 juni 2014
Te bespreken
• Het vrouwenhart, begeerd maar miskend
• Hartfalen
• Consultvoering
Het vrouwenhart, begeerd maar miskend
• Afname sterfte hart/vaatziekten sinds 1972
Echter:
59 vrouwen overlijden per dag
53 mannen overlijden per dag
• Daling bij vrouwen blijft achter vanwege:
o
o
o
Metabool syndroom
Onvoldoende medicamenteuze behandeling
Onvoldoende lifestyle aanpassingen
Het vrouwenhart, begeerd maar miskend
• Post menopausaal sterke toename hart/vaatziekten
• Afname oestrogeenreceptoren in endotheel
• Toename hart/vaatziekten in relatief korte tijd 10 jaar
• Ischemie
• Diastolisch hartfalen
AT RISK
• Zwangerschapshypertensie:
4x hogere kans hypertensie
2x hogere kans op hart/vaatziekten
• Pre-eclampsie ; RR > 140/90 proteïnurie:
Na drie jaar nog meetbare vaatschade
• Zwangerschapsdiabetes:
7x hogere kans op diabetes, metabool syndroom
• Vroege menopauze
Zichtbare afwijkingen coronairen
• Obstructief vaatlijden mannen; vrouwen op
latere leeftijd
Klachtenpatroon: POB, uitstraling, vegetatieve
verschijnselen (typisch)
• Microvasculair vaatlijden (gender paradox)
vrouwen voor 65e jaar
Klachtenpatroon: pijn epigastrico, extreem
vermoeid, pijn schouderbladen (a-typisch)
• Microvasculair vaatlijden geeft een 7 x hogere
kans op obstructief vaatlijden op latere leeftijd
• Hypertensie, diabetes, hyperlipidemie, obesitas
worden geassocieerd met diastolisch hartfalen
Behandeling
• Bepaal score
Globale risico hart/vaatziekten groter als:
Sterk positieve familiaire anamnese
Vrouwen die roken en < 55 jaar
Aanwezigheid vrouwspecifieke risicofactoren
Verhoogd glucose, nuchter LDL, CRP
Inactieve vrouw met overgewicht
Behandeling
• Stop roken
• BMI 25, taille 88 cm
• LDL , 3.0, < 1.8 bij hart/vaatziekten, diabetes,
< 2,5 bij hoog risico
• RR 140/90, RR 130/80 bij diabetes en nierziekte
(meest krachtig beïnvloedbare factor)
• Bewegen ½ uur/dag
Effect bewegen bij vrouw groter dan bij man
Casus
• Vrouw 59 jaar: Vader ICD, moeder CABG, broer
vaatlijden < 55 jaar
• Hypertensie
• 2010 klacht: Maagklachten, druk op de borst
hele dag, benauwd gevoel, angstig (niet typisch)
• 2010 ergo; geen afwijking, protonpomp remmer
lijkt te werken
Casus
• 2011 weer klachten. Cardiale scan gering
gebiedje met reversibele ischemie. Als negatief
afgegeven (geen obstructief cor lijden)
• 2013 hypertensie. Medicatie niet goed
verdragen. Gaat wel, maar voelt zich niet lekker
• 2014 verwijzing vaatrisico-poli. Graag RR
regulatie
Casus
• Vrouw; druk op de borst, palpitaties, dyspnoe,
angstig
• Familiair belast, inactief, hypertensie, 10 jaar
post menopausaal, zwangerschapshypertensie,
pos scan (microvasculair coronair lijden)
• Score bepalen
• RR behandeling, cholesterolbehandeling,
actieve leefstijl (3 jaar onderbehandeld)
Hartfalen
• Systolisch hartfalen
Ischemie, infarcering, tachycardiomyopathie,
klepgebreken
Klachtenpatroon: orthopnoe, eetlust verminderd
nycturie
Behandeling:
Oorzaak behandelen, eventueel lifestyle,
medicatie
Hartfalen
• Diastolisch hartfalen
Diabetes, metabool syndroom, inactiviteit,
hypertensie
Klachtenpatroon: Dyspnoe d’effort, oedemen,
vermoeidheid/verminderde inspanningstolerantie
Behandeling:
Regulatie RR, diuretica, lifestyle, revalidatie.
Consultvoering
• Spreekuur voorbereiden. Vorig consult? Lab?
Consequenties deze bevindingen. Lopende
afspraken met patiënt?
Waar wil ik met deze patiënt naar toe?
• Consult: Eerste indruk? Eventueel doel contact
verwoorden. Uitvragen klachten (altis). Lifestyle?
Parametrie meten. Lab bespreken. Afspraken
met patiënt maken. Verslagleggen.
Consultvoering
• Focus op de essentie van dat moment.
Verloopt behandelproces zoals ik verwacht had?
Algehele focus: Bewegen, niet roken, LDL < 2.5,
RR < 140/90 (interventies met meeste effect)
Consultvoering
• Lifestyle;
Stel reëel/redelijke doel
Maak het gedragsspecifiek. Wat, waar, wanneer,
hoe vaak
Laat patiënt niveau van vertrouwen in eigen
handelen uitspreken
Evalueer en eventueel problemen analyseren
Consultvoering
• Tijdsbeheersing:
o Goede voorbereiding wezenlijk
o Focus op bepaald doel en streef dat na tijdens
consult
o Eigen gedrag kan tijdsduur consult beïnvloeden
o Stabiele patiënten minder vaak zien