Hartfalen bij ouderen

Decompensatio cordis bij de
geriatrische patiënt.
CarVasz 21-11-2014
Katie Dermout, klinisch geriater
Inhoud
•
•
•
•
•
•
•
Epidemiologie
Symptomatologie
Diastolisch hartfalen
Comorbiditeit
Onderzoek
Therapie
Prognose
Criteria Hartfalen
Incidentie Hartfalen
Symptomatologie
Diagnose diastolisch hartfalen
Diastolisch hartfalen
Systolisch/diastolisch hartfalen
Therapie diastolisch hartfalen
Effect antihypertensiva
Comorbiditeit
Hartfalen en cognitie
• Delier
• Cognitieve stoornissen
Delier
• Hypoxie is een oorzaak van delier.
• Orthopneu leidt tot nachtelijk delirante
episodes.
• Hartfalen is onafhankelijke voorspeller voor
een postoperatief delier.
Dementie en cognitie
• Dementie komt 1,8 × zo vaak voor bij hartfalen,
vooral ziekte van Alzheimer en een kwart betreft
vasculaire dementie.
• Oorzaken:
(Archives int. Med. 2006, 166: 1003-8)
–
–
–
–
–
Hypoperfusie
Embolie
↑RR, ↓RR
Atrium fibrilleren
Chronische ontstekingsfactoren
Gevolgen Hypoperfusie op cognitie
• Leidt tot vermindert executief functioneren,
geheugenproblemen, taalvaardigheid en mentale
verwerkingssnelheid.
• Duidelijke witte stof afwijkingen in de hersenen.
• Neuronale energiecrisis waardoor afwijkende
eiwitten aangemaakt worden (hypothese).
• Chronische hypoperfusie leidt tot een verstoorde
perfusie homeostase.
• ↑ NT-proBNP -> ↓ MMSE
Medicatie met effect op cognitie
•
•
•
•
Bèta blokkers
Calciumantagonisten
ACE remmers
Middelen tegen hartritme stoornissen
Hartfalen en depressie
• Bij 40% van de patiënten met hartfalen komt
een depressie voor.
• Deze overlijden 2 maal zo vaak.
• Een kwart van de patiënten met depressie
wordt geselecteerd en slechts de helft
behandelend
Depressie en hartfalen
Incontinentie
• Denk bij diuretica gebruik aan gevolgen voor
de continentie.
• Gevolg is sociale isolement.
• Nachtelijk vallen bij gehaast nycturie.
Hartfalen en sarcopenie/ondervoeding
• Sarcopenie is spierverlies leidend tot verminderde mogelijkheid tot
inspanning en spierkracht.
• Sarcopenie komt bij 20% voor.
• Gewichtsverlies is voornamelijk spierweefselverlies.
• Dit gaat sneller verloren dan vetweefsel.
• Leidt tot vermindert functioneren verhoogde opname in ziekenhuis en
verhoogde mortaliteit.
• Waarschijnlijk zijn inflammatoire processen mede de oorzaak voor
katabole situatie.
• Ondervoeding komt veel voor, ook vanwege de resorptie stoornissen in de
darm door oedeem in de darmwand en buik.
• Slecht eten door vermoeidheid en door zout arm dieet icm veranderende
smaak en reuk op oudere leeftijd.
Hartfalen, vallen en osteoporose
• Mensen met hartfalen hebben een hoger risico
op heupfracturen (5 ×↑ bij vrouwen).
• De mortaliteit na de heupfractuur is 2 ×↑.
• 30% meer aantoonbare ernstige fracturen.
• Medicamenteuze behandeling van hartfalen
veroorzaakt een verhoogd risico op vallen.
• ↓ RR en OH spelen hierbij een rol, evenals de
mictie drang ten gevolge van diuretica.
Comprehensive geriatric assessment
•
•
•
•
•
•
•
•
•
Anamnese
Heteroanamnese
Sociale anamnese
Biografisch anamnese
Voorgeschiedenis
Lichamelijk onderzoek
Neurologisch onderzoek
Psychiatrisch onderzoek
Aanvullend onderzoek
Meten is weten
•
•
•
•
•
•
•
MNA (voeding)
MMSE (cognitie)
GDS (depressie)
ADL/IADL (funcioneren)
DOSS (delier)
Frax (osteoporose)
Mantelzorgerbelastingtest
Behandelplan
• Vier domeinen
–
–
–
–
Somatisch
Psychisch
Functioneel
Sociaal
• Zinvol medisch handelen
• Prognose
• Slecht nieuws gesprek
Therapie
• Polyfarmacie
• Therapietrouw
• Leefstijlinterventies:
– Bewegen
– Eten
– Zoutarm dieet
– Vochtbeperking
Therapietrouw
• Adherence:
in hoeverre de patiënt afspraken nakomt.
• Compliance:
de mate waarin de patiënt de aanbevelingen van de
voorschrijver opvolgt.
• Concordance:
in hoeverre patiënt en behandelaar het eens worden
over de behandeling.
• Persistence:
in hoeverre de patiënt het geneesmiddelgebruik
volhoudt.
Falen therapie
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
Vergeetachtigheid.
Ingewikkelde doseringsschema's.
Patiënt begrijpt het behandeldoel niet goed.
Veranderende naam en/of verpakking.
Veel verschillende medicijnen.
Analfabetisme.
Slechtziendheid.
Kosten.
Mogelijke bijwerkingen zoals vermeld bijsluiter.
Weerzin tegen medicijn gebruik, ontkenning ziek zijn.
Prognose hartfalen
Prognose tabel hartfalen
JAMA, nov 2003 vol 290, no. 19

Download Report