5 Zorg, vastgoed en bouwregels Al maanden staan de kranten vol met nieuws over de verwachte verslechtering in de zorg als gevolg van de drie decentralisaties van Rijk naar gemeenten. Treurige verhalen over dementerende bejaarden die niet meer in een zorginstelling kunnen blijven wonen, situaties van ouders die voor hun kinderen de broodnodige hulp, die ze nodig hebben en krijgen, zien verdwijnen omdat de gemeente geen geld meer heeft of de diagnose niet kan stellen. Een enorme bezuiniging in de zorg wordt aan ons verkocht onder de noemer een grotere zelfredzaamheid en de participatiemaatschappij. Gelukkig gaat deze beker aan ons werkveld voorbij, dacht ik eerst. Maar niets blijkt minder waar en bovendien is de bewustwording, dat juist wij vanuit Bouw- en woningtoezicht van grote waarde zijn voor deze ontwikkeling, nog niet overal aanwezig. Column margreet schotman Z elfredzaamheid of juist het ontbreken ervan, is binnen ons werk een belangrijk criterium voor het stellen van eisen aan bouw/verbouw. Niet zelfredzaam wordt tamelijk makkelijk vastgesteld aan het gebruik van het pand (creches, ziekenhuizen, zorgcentra, et cetera) en vervolgens worden daar de bijbehorende voorzieningen voorgeschreven. Vooral brandpreventief essentieel. En ineens is een deel van deze groep door een wijziging in een andere wet zelfredzaam geworden. Ze zijn geëxtramuraliseerd! En dat wordt bepaald door je zzp, je zorgzwaartepakket (zijn we nog aangehaakt?). Zijn ze dan ineens een stuk gezonder, beweeglijker, fitter dan voor de wetswijziging? Welnee, het zijn dezelfde mensen maar ze vallen niet meer in het pulletje zorg, maar alleen nog in wonen. Een lange inleiding om tot de kern te komen, waar zijn wij nodig? Het is een gotspe te denken dat mensen met een laag zzp (bijvoorbeeld een ietwat vergeetachtige oma van 84) ineens wel van de wenteltrap naar beneden kunnen sprinten terwijl een half jaar daarvoor de BMI en de jaarlijkse ontruimingsoefening veel leed bij een calamiteit zouden moeten voorkomen. Nu wordt verwacht dat deze mensen zelf iets opmerken, 112 bellen en vervolgens nog de tijd hebben om via de wenteltrap aan de buitenkant binnen een minuut te vluchten. Ik zou iedereen willen aanraden om het zogenaamde ouderdomspak van hoogleraar Gert Jan Hospers eens aan te trekken en dan op acht hoog in een flat te gaan zitten om bij een brandlucht in actie te komen. Dat het zo niet werkt, bleek een aantal weken geleden bij een brand in Rotterdam in een 55+ appartementengebouw. De bewoners moesten met een zogenaamd bakje “ontruimd worden”. De foto’s in de krant laten ook helemaal niet de fitte 55+ er zien, maar de zogenoemde zelfredzamen op zeer hoge leeftijd. Alles redelijk goed afgelopen maar iedereen was wel even met de neus op de feiten gedrukt. Hier woonden eigenlijk niet-zelfredzame mensen (met groot verdriet over het lot van de kanariepieten waarvan elk spoor ontbrak). Kortom, mijn stelling is dat onze bouwregelgeving voor de toenemende zelfredzaamheid in onze maatschappij niet passend is. En nou wil ik zeker geen pleidooi houden om elke woning zo te bouwen dat altijd de zwaarste voorzieningen worden gerealiseerd, maar we kunnen ook niet met de huidige regels zomaar verder. En dan heb ik het nog niet over de verzorgings- en verpleeghuizen die gestippeld worden, dat wil zeggen voor een deel bewoners met zorg en voor een deel niet. Wat gaat voor? In Rotterdam wordt gesproken met de VRR over het loskoppelen van woningen van de BMI omdat het “gewone” woningen worden. Maar de eigenaar wil, gelet op de bewoners, eigenlijk aangesloten blijven! Een oplossing heb ik niet, daar is het nog te complex voor en voor de zorgaanbieders is op dit moment vooral het overleven als zorgaanbieder van belang. Maar iedereen kan in zijn of haar gemeente het gesprek starten met de partijen die het betreft. Wat daar uitkomt is te delen en kan mogelijk leiden tot een aanpassing van onze huidige regels naar een passender stelsel. Als Rotterdam willen wij op het congres van de Vereniging Bouw en Woningtoezicht Nederland graag met andere gemeenten in gesprek hierover. Tot dan! Margreet Schotman Afdelingshoofd Vergunningen gemeente Rotterdam bestuurslid Vereniging BWT Nederland