Wat ik altijd al wilde weten

Korte samenvatting van de sessies “Wat ik altijd al wilde weten” (zaal 4)
Wistje datjes over de verzorging van een colo, ileo en urostoma.
(aanwezig publiek: ongeveer 50 personen per sessie)
Eerst kwam Katja aan de beurt – zij werkt als stomaverpleegkundige in het
ziekenhuis van Hasselt en haar verhaal vertrekt vanuit de verzorging van de
urostomie en meer specifiek de natte stoma na een Bricker operatie.
In 2012 behandelde het ziekenhuis 121 patiënten en in 2013 was dit aantal reeds
gestegen naar 127.
Katja gaf eerst een korte uiteenzetting rond de anatomie, de mogelijke complicaties
en de opvangapparatuur, waarna zij overging naar de verzorging van de urostomie.
Hierin is preoperatief de plaatsbepaling van groot belang. Verder dient men de huid
rond de stoma zo optimaal mogelijk te houden om huidirritaties te voorkomen. Bij een
urostoma wordt best de kristalvorming rond de stoma vermeden of zo beperkt
mogelijk gehouden door bijvoorbeeld voldoende vocht (2l per dag) te drinken, door
de urine aan te zuren indien nodig (checken van de pH waarde) en door de diameter
van de opvangapparatuur zo exact mogelijk uit te knippen. Huidletsels kunnen beter
voorkomen worden dan genezen – vermijd dus ook urinaire infecties en kijk steeds
de urine na op kleur, geur, helderheid en de pH waarde. Als er toch een huidirritatie
optreedt kan dit meerdere oorzaken hebben en naargelang de oorzaak dient de
aangepaste behandeling ingesteld te worden. Zij vertelde ook over het Pubs
Syndroom (= paarse urine verkleuring) Dit kan soms optreden als de nachtcollector
langer dan voorzien gebruikt wordt. Tenslotte gaf Katja nog een volledige
opsomming van wat er allemaal in de handel is aan hulpmiddelen in de
stomaverzorging.
Vanuit het publiek werden er dan vragen gesteld en vervolgens ging Diane verder
met haar voordracht die de colo en ileostoma behandelde. Ook Diane is
stomaverpleegkundige, werkzaam in het ziekenhuis van Assebroek en het WZC
Avondrust te Varsenare. Diane vertelde eerst over twee studies aangaande
huidirritaties die werden uitgevoerd door stomaverpleegkundigen. De eerste studie
liep in 2003 in Europa en ging over 202 patiënten (colo, ileo en uro) Uit deze studie
bleek dat 45% van hen te kampen hadden met huidproblemen. Verschillende
stomadragers zijn er zich zelfs niet bewust van dat ze huidproblemen hebben en
zoeken er dan ook geen professionele hulp voor. De tweede studie gebeurde op
wereldvlak over 18 landen van 2008 tot 2010 en omhelsde 3000 patiënten (colo, ileo
en uro). Ook hier hadden 64% huidproblemen en waren er 32% zich daarvan niet
bewust. In het tweede luik toetste Diane de basisinformatie die gegeven wordt aan
nieuwe stomadragers aan de tips en opmerkingen van het publiek. Daarom werd er
vooral stilgestaan bij de basisinfo rond stomaverzorging. Zo verwijdert men het
stomamateriaal van boven naar beneden, controleert men de achterkant van de
plaat, verwarmt men het materiaal voor met eigen lichaamswarmte, zodat dit een
betere kleefkracht geeft, zorgt men voor een propere en droge huid ( = droogdeppen
en restanten van de vorige plaat of pasta dienen niet steeds verwijderd te worden) en
knipt men de plaat perfect uit met een schaar met gebogen en afgeronde punten.
(Let op: bij het overbrengen van de diameterbepaling op de plaat moet men
links/rechts werken) Ook na het plaatsen van de stoma apparatuur verwarmt men of
masseert men de plaat na met de handen om een betere kleefkracht te bekomen. In
haar derde luik gaf Diane een aanschouwelijke en volledige opsomming van hulp- en
comfortmiddelen voor stomadragers en wondzorgproducten aan de hand van
afbeeldingen. Zij bracht ook de al dan niet terugbetalingen van het RIZIV ter sprake.
Ook na deze uiteenzetting kreeg het publiek de kans om vragen te stellen.
Vervolgens namen drie “stomadragers – ervaringsdeskundigen” achtereen het
woord. Zij vertelden over hun eigen leven met een of meerdere stoma’s, over hun
eigen verzorgingstips en hoe zij met hun stoma(‘s) door het leven gaan, over hun
ervaringen met lotgenoten en de stomaverenigingen en hoe zij het krijgen van een
stoma ervaren en verwerkt hebben. Als eerste kwam Greta aan het woord. Zij heeft
reeds 19 jaar twee stoma’s, een uro en een colo en is reeds jaren actief als bezoeker
in de stomavereniging. Zij gaat als oma van vier kleinkinderen zeer open met haar
stoma’s om. Als tweede kwam Kelly aan het woord, zij is pas 28 jaar en is na de
aanleg van haar ileostoma bevallen van een zoontje, dat inmiddels twee jaar is. Zij is
te samen met een medelotgenote Veerle een winkel van lingerie opgestart. Ook zij
vindt medeopvang door een stomavereniging zeer belangrijk. Als laatste kwam
Wilfried aan de beurt, die reeds 36 jaar een ileostoma heeft en zeer actief geworden
is in de stomavereniging als bestuurslid en bezoeker, maar pas nadat hij zelf zijn
problemen verwerkt had. Hij hechtte vooral belang aan het psychologisch aspect,
waarmee stomadragers te kampen hebben. Hij belichtte ook het feit dat
stomadragers perfect verre reizen kunnen ondernemen en hun hobby’s kunnen
uitoefenen.
Tenslotte werden beide sessies afgesloten met nog een laatste vraagstelling vanuit
het publiek en met het verzamelen van de evaluatieformulieren, zodat we bij een
volgende studiedag hiermee rekening kunnen houden.