Economische Vooruitzichten Update

Economische
Vooruitzichten Update
••
••
••
••
Juni 2014
I nflatieloze groei zet zich voort
Amerikaanse arbeidsmarkt verrassend sterk
Obligatierentes onder neerwaartse druk
Vertrouwen in stabiliteit eurozone teruggekeerd
Conjunctuurverbetering met
schoonheidsfoutje
De voorbije weken zette de wereldconjunctuur haar verbeterende trend voort.
Weliswaar stagneerde het Amerikaanse
reële bbp in het eerste kwartaal, maar
dat had veel te maken met de uitzonderlijk koude Amerikaanse winter die nu
voorbij is. Dat wordt bevestigd door de
forser dan verwachte netto-banencreatie in april. Met per saldo 288000 extra
banen daalde de werkloosheidsgraad
verder tot 6,3%. Dat ligt onder de drempel van 6,5% die de Amerikaanse centrale bank tot eind 2013 hanteerde om
over een eventuele verhoging van haar
beleidsrente te beginnen nadenken.
Ook in Europa zet het conjunctuurherstel
zich voort. Zo steeg het producentenvertrouwen in de verwerkende nijverheid in
de eurozone in april opnieuw en zette
daarmee zijn opwaartse trend sinds de
tweede helft van 2012 voort. Het reële
bbp in de eurozone groeide in het eerste kwartaal met 0,8% op jaarbasis. De
Spaanse economie groeide in die periode zelfs met een forse 1,6%. Dat wijst
erop dat het lange en pijnlijke proces
van herstel van concurrentiekracht in
perifere eurolanden vruchten begint af
te werpen. Dat komt bovendien ook tot
uiting in een sleuteldeterminant van de
binnenlandse vraag, de werkloosheidsgraad. In de eurozone is die eindelijk aan
het stabiliseren en zelfs opnieuw licht aan
het dalen tot 11,8%. Die daling voedt de
hoop dat de Europese consumptie de
komende kwartalen een grotere groeibijdrage zal leveren, zodat het herstel een
bredere basis krijgt. Voor een snelle start
van een betekenisvolle investeringscyclus
is het allicht nog te vroeg. Op de Duitse
na is de capaciteitsbezettingsgraad in
de verwerkende nijverheid immers nog
relatief laag. Tot nu toe speelde voor de
eurozone de netto-uitvoer de belangrijkste rol, wat onder meer tot uiting kwam
in het ontstaan van een fors overschot op
de lopende rekening van de betalingsbalans. In de komende kwartalen zal de binnenlandse vraag allicht een toenemende
groeibijdrage voor haar rekening nemen.
Ondertussen zet in het VK het economisch herstel en de opklaring op de
arbeidsmarkt zich veel sneller dan verwacht voort. Het begon allemaal in juli
2013, toen de Bank of England onder
Onze webstek www.kbceconomics.be houdt u
op de hoogte van alle analyses en vooruitzichten van de KBC-economisten.
haar nieuwe gouverneur Carney haar
versie van forward guidance introduceerde. Net zoals in de VS is de werkloosheidsgraad in het VK (actueel 6,8%)
ondertussen al gedaald onder de oorspronkelijk vooropgestelde drempel van
7%. Het reële bbp in het eerste kwartaal
van 2014 groeide met een forse 3,2%
op jaarbasis. Het is daarom waarschijnlijk
dat de Bank of England als een van de
eerste grote centrale banken begin 2015
haar beleidsrente zal verhogen.
Groei hand in hand met
lagere inflatie
Opvallend is dat de positieve conjunctuurverrassingen in de westerse economieën gepaard gaan met een klimaat van
dalende inflatie (in de VS, het VK en de
eurozone bedragen die nu respectievelijk
1,5%, 1,6% en 0,7%) of zelfs negatieve
inflatie. Het duidelijkste voorbeeld hiervan
is de Zweedse economie. In het vierde
kwartaal van 2013 groeide het Zweedse
reële bbp met een forse 7,1% op jaarbasis, niettegenstaande de inflatie negatief
werd (-0,2%). Ook het hoger vermelde
herstel van de Spaanse economie gaat
gepaard met een daling van het prijspeil
Voor vragen i.v.m. de inhoud van deze publicatie kunt u terecht bij: Dieter Guffens (32) (0)2 429.62.87
E-mail: [email protected]
Verantwoordelijke uitgever: Johan Van Gompel, Havenlaan 2, B-1080 Brussel
Correspondentieadres & abonnementenbeheer: KBC Groep NV, GCE, Havenlaan 2, 1080 Brussel,
E-mail: [email protected]
Deze publicatie komt tot stand op de Chief Economist Department van KBC Groep. Noch de mate waarin de voorgestelde scenario’s, risico’s en prognoses de marktverwachtingen weerspiegelen, noch de mate waarin zij in de
realiteit zullen tot uiting komen, kunnen worden gewaarborgd. De prognoses zijn indicatief. De gegevens in deze
publicatie zijn algemeen en louter informatief. Ze mogen niet worden beschouwd als beleggingsadvies conform de
Wet van 6 april 1995 inzake secundaire markten, het statuut van en het toezicht op beleggingsondernemingen, de
bemiddelaars en beleggingsadviseurs. KBC kan niet aansprakelijk worden gesteld voor de juistheid of de volledig1
heid ervan. Alle historische koersen, statistieken en grafieken zijn actueel tot en met 14 mei 2014, tenzij anders
vermeld. De beschreven meningen en vooruitzichten zijn die zoals ze gelden op 14 mei 2014.
Economische Vooruitzichten
(-0,4%). De veel voorkomende associatie
van lage of negatieve inflatie met krimpende economische activiteit blijkt, alleszins in
deze conjunctuurcyclus, onterecht te zijn.
Kanttekeningen
Het wereldwijde conjunctuurplaatje is
echter niet onverdeeld gunstig. Een eerste
aandachtspunt is de verdere ontwikkeling
van de Japanse conjunctuur na de btwverhoging in april. Die zorgde ervoor dat
vele Japanse gezinnen hun bestedingen
voor een stuk vervroegden naar het eerste
kwartaal, met een negatief effect op de
consumptiegroei in het tweede kwartaal.
Het is nog te vroeg om de volledige impact
op de conjunctuur hiervan in te schatten.
De officiële Tankan-vertrouwensindicator
blijft zich nog gunstig ontwikkelen, maar
het maandelijks gemeten producentenvertrouwen in de verwerkende nijverheid vertoonde in april toch al een forse
dip. We stellen ook vast dat het nieuwe
expansieve monetaire beleid van gouverneur Kuroda weliswaar de deflatieverwachtingen heeft doorbroken en
ook de werkelijke inflatie opnieuw in de
positieve terrein heeft getild, maar dat de
inflatie toch nog een eind verwijderd is
van het vooropgestelde doel van 2%. Een
belangrijk beleidsmiddel om die inflatie
te bereiken, de depreciatie van de yen, is
sinds begin 2014 tot stilstand gekomen.
De overgang naar een consumptiegedreven groeimodel in China komt niet echt
Update
van de grond. Een periode van minder
hoge economische groei ligt allicht voor
de boeg. In de overige groeimarkten is
er de voorbije weken wat rust teruggekeerd, vooral door de communicatie
van Fed-voorzitster Yellen dat een eerste
renteverhoging nog enige tijd niet in het
verschiet ligt. Een recente studie van de
Wereldbank wees erop dat het vooral de
groeimarkten waren met liquide en goed
ontwikkelde financiële markten die vanaf
eind 2013 hebben geleden onder de vrees
voor een ommezwaai van het monetair
beleid. Internationale beleggers kunnen
immers via die markten hun portefeuilles zonder al te veel transactiekosten
herschikken. Ondanks de huidige kalmte
blijven die groeimarkten kwetsbaar voor
het moment dat de verkrappingscyclus
door de Fed effectief op gang komt. Een
ander verhaal zijn markten als Venezuela,
Argentinië en vooral Oekraïne, die door
hun politieke instabiliteit door een diepe
economische crisis gaan.
conjunctuur een te snelle stijging van de
rente nog niet kan verteren. Die kwetsbaarheid wordt geïllustreerd door de
verzwakkende activiteit in de vastgoedsector sinds het midden van 2013.
De afnemende renteverschillen tussen
overheden in de eurozone weerspiegelen dan weer een toenemend vertrouwen in de eurozone. De belofte van de
ECB van haar OMT-programma speelt
nog een rol, maar ook de recente stappen in de richting van een volwaardige
bankenunie dragen bij tot het vertrouwen in de financiële stabiliteit.
Risico’s
Op korte termijn is een verdere versterking van de euro een risico voor de ontwikkeling van de inflatie en de conjunctuur in de eurozone. Op haar vergadering
in juni zal de ECB daar allicht gepast op
reageren door op zijn minst haar beleidsrente nog een stapje te verlagen. Op
middellange termijn zou de Amerikaanse
groei wel eens duurzaam positief kunnen verrassen. Dan zal het uur van
de waarheid aanbreken. Hoe krap is
de Amerikaanse arbeidsmarkt werkelijk,
blijft de inflatie gematigd en kan de Fed
haar huidige forward guidance waarmaken? Het antwoord op die vragen zal het
verdere verloop van de obligatierentes
bepalen, zowel in de VS als in Europa.
Referentierentes blijven dalen
De rentes van referentieobligaties blijven sinds begin dit jaar dalen. Naast
de daling van de inflatieverwachtingen,
wat vooral een fenomeen in de eurozone is, speelt de communicatie van de
Amerikaanse Fed een belangrijke rol.
De marktverwachting van een snelle en
forse renteverhogingscyclus is sinds eind
2013 grotendeels verdwenen. De Fed
is allicht bezorgd dat de Amerikaanse
VS-rente fluctueert in ruime band, maar verschil
met Duitse rente loopt op
Dieter Guffens
[email protected]
Amerikaanse werkloosheidsgraad blijft dalen
(10-jaarse overheidsrente in %)
3,5
67
14
13
3
66
12
11
2,5
65
10
64
9
2
8
63
7
1,5
6
62
5
1
Jan-2013
VS
Duitsland
2
Jul-13
4
2006
Jan-14
07
08
09
10
11
Werkloosheidsgraad (in %, linkse schaal)
Participatiegraad (in %, rechtse schaal)
12
13
14
61
Economische Vooruitzichten
Grafieken
Economische activiteit in OESO
Vertrouwen G4
(kwartaalwijziging op jaarbasis in %)
(standaardafwijking van het LT-gemiddelde)
6
8
4
6
2
0
0
-2
-2
-4
-4
0
-1
-2
-6
-6
-8
-8
1
4
2
-10
2008
2
-3
-10
09
10
11
12
-4
2008
-12
13
Bbp (reëel, linkse schaal)
Voorlopende indicator (rechtse schaal)
BBP (reëel)
Voorlopende indicator
09
10
11
12
13
14
Ondernemers
Consumenten
Inflatie
Grondstoffenprijzen
(consumptieprijsindex, jaarwijziging in %)
(januari 2008=100)
6
150
5
125
4
3
100
2
1
75
0
-1
Ondernemers
50
Cons
-2
-3
2008
09
10
11
12
VS
Eurozone
13
OESO
VS
EMU
25
2008
14
09
14
13
14
(in %)
5
4
4
3
3
2
2
1
1
Obligatierente (10-jaar)
Beleidsrente
13
Renteverloop eurozone
5
10
12
OESO
(in %)
09
11
Olie (brent, dollar per vat)
Industriële metalen (Economist)
Landbouw en voeding (S&P GSCI)
Renteverloop VS
0
2008
10
11
12
13
14
0
2008
09
10
11
Duitse obligatierente
(10-jaar)
Olie (brent,
dollar
per vat)
Beleidsrente
12
Industriële metalen (S&P GSCI)
Landbouw en voeding (S&P GSCI)
3
Economische Vooruitzichten
Reële bbp-groei
2014
VS
Eurozone
België
Duitsland
Ierland
VK
Zweden
Noorwegen
Zwitserland
Slowakije
Polen
Tsjechië
Hongarije
Bulgarije
Rusland
Turkije
Japan
China
Australië
NIeuw-Zeeland
Canada
2,3
1,2
1,2
2,1
1,9
2,7
2,5
2,4
2,1
2,0
3,0
1,8
2,0
1,8
0,0
1,2
1,4
7,5
2,8
3,2
2,3
2015
3,0
1,7
1,6
2,1
3,0
2,5
2,9
2,4
1,9
3,0
3,5
2,5
2,0
2,5
1,0
3,7
1,3
7,0
2,9
2,9
2,5
Tabellen
Inflatie
2014
1,6
0,8
0,9
1,1
0,5
1,9
0,5
1,9
0,5
0,6
1,3
1,0
0,7
-0,6
6,2
8,2
2,3
3,1
2,9
2,0
1,5
Beleidsrentes
2015
2,1
1,3
1,5
1,4
1,0
2,0
1,5
1,9
1,0
1,7
2,0
2,0
2,6
1,5
5,4
6,3
1,8
3,0
2,6
2,3
1,9
14-05-2014
VS
Eurozone
VK
Zweden
Noorwegen
Zwitserland
Polen
Tsjechië
Hongarije
Roemenië
Rusland
Turkije
Japan
China
Australië
Nieuw-Zeeland
Canada
0,25
0,25
0,50
0,75
1,50
0,13
2,50
0,05
2,50
3,50
7,50
10,00
0,10
6,00
2,50
2,50
1,00
+3m
+6m
+12m
0,25
0,10
0,50
0,50
1,50
0,13
2,50
0,05
2,50
3,50
7,50
10,00
0,10
6,00
2,50
3,00
1,00
0,25
0,10
0,50
0,50
1,50
0,13
2,50
0,05
2,50
3,50
7,50
10,00
0,10
6,00
2,50
3,25
1,00
0,25
0,10
0,75
0,50
1,75
0,13
2,75
0,05
2,50
3,50
7,00
10,00
0,10
6,00
2,75
3,75
1,00
Wisselkoersen
14-05-2014
4
+3m
+6m
Tienjaarsrentes
+12m
USD per EUR
1,37
1,35
1,33
1,25
GBP per EUR
SEK per EUR
NOK per EUR
CHF per EUR
PLN per EUR
CZK per EUR
HUF per EUR
RON per EUR
BGN per EUR
RUB per EUR
TRY per EUR
JPY per EUR
RMB per USD
USD per AUD
USD per NZD
CAD per USD
0,82
9,00
8,12
1,22
4,19
27,44
304,29
4,44
1,96
47,66
2,85
139,68
6,23
0,94
0,87
1,09
0,82
9,00
8,20
1,23
4,15
27,40
305,00
4,43
1,96
50,00
2,90
143,10
6,30
0,91
0,86
1,12
0,81
8,90
8,00
1,25
4,12
27,20
305,00
4,43
1,96
50,00
2,85
143,64
6,35
0,89
0,84
1,12
0,80
8,80
7,80
1,30
4,10
27,00
300,00
4,43
1,96
48,00
2,80
137,50
6,35
0,87
0,82
1,14
14-05-2014
VS
Duitsland
België
Ierland
VK
Zweden
Noorwegen
Zwitserland
Slowakije
Polen
Tsjechië
Hongarije
Bulgarije
Rusland
Turkije
Japan
China
Australië
Nieuw-Zeeland
Canada
2,58
1,39
1,96
2,65
2,63
1,86
2,74
0,75
2,30
3,74
1,70
5,14
3,19
9,05
9,33
0,60
4,16
3,81
4,30
2,32
+3m
+6m
3,00
1,70
2,30
3,00
3,05
2,15
3,00
1,10
2,40
4,15
2,10
5,60
3,55
9,25
8,80
0,60
4,50
4,25
4,70
2,80
3,20
1,90
2,50
3,10
3,25
2,30
3,20
1,35
2,50
4,30
2,30
5,80
3,70
9,25
8,70
0,70
4,50
4,45
4,90
3,00
+12m
3,60
2,25
2,85
3,40
3,65
2,65
3,60
1,70
2,85
4,50
2,65
5,80
4,05
8,75
8,60
0,90
4,50
4,85
5,30
3,40

Download Report