di 8 apr 2014 - Commissie Welstand en Monumenten

COMMISSIE WELSTAND EN MONUMENTEN OOST
2014-06
Verslag van de Commissie Welstand en Monumenten Oost,
gehouden op dinsdag 8 april 2014 in Utrecht
Aanwezig :
Afwezig
:
T. Frantzen, voorzitter, de leden P. Diederen, J. Kamphuis, M. Reniers,
K. Tedder en H. Vlaardingerbroek, B. Van Santen (afdeling Erfgoed) en
M. Bracht (afdeling Stedenbouw), M. van der Wiel (secretaris) en
C. Boogert (uitvoerend secretaris)
de leden N. Eerens en K. van Vliet
OVERZICHT VERSLAG
A
Ingekomen stukken en mededelingen
B
Notulen Commissie Welstand en Monumenten Oost d.d. 25 maart 2014
C
Algemeen
D
D1.I
D1.II
D1.III
D2
Bouwplannen
Agnietenstraat - Nicolaaskerkhof (Rijks- en gemeentelijk monument)
Agnietenstraat 3 (Rijks- en gemeentelijk monument)
Nicolaasdwarsstraat 20 (Gemeentelijk monument)
Ovidiuslaan 15
E
E1
E2
E3
E4
Nagekomen plannen
Prof. Jordanlaan 4
Burg. Reigerstraat 10
Jacob Simonsz. de Rijkstraat 60
Vondellaan 27
F
Overige bouwplannen
Plannen met preadvies, lijst d.d. 03-04-2014
G
Reclames
H
Rondvraag en sluiting
Commissie Welstand en Monumenten Oost d.d. 8 april 2014
A
Ingekomen stukken en mededelingen
De commissie wordt via een brief d.d. 25/03 2015 om advies gevraagd inzake een
oplaadpunt voor elektrische auto's aan de zuidzijde van het Wilhelminapark (Koningslaan),
vóór de villa's die ruim 20 jaar geleden gebouwd zijn op de kavel van de voormalige
Emmakliniek. De auteur wijst erop dat aan de villa's toendertijd hoge ambities werden
gesteld en dat met name villa KBWW duizenden architectuurtoeristen trekt. De plaatsing
van het oplaadpunt pal voor deze villa, gecombineerd met feit dat het park een
rijksmonument is en de omgeving beschermd stadsgezicht, leidt tot visuele hinder en heeft
een negatieve visuele impact op de omgeving, met name ook in combinatie met andere
palen en paaltjes. Alternatieve locaties die de omgeving minder belasten zijn aanwezig.
De commissie deelt de strekking van de brief: het oplaadpunt en de bijzondere
bebouwing conflicteren, maar met name ook de hoeveelheid en de grootte van de diverse
objecten geplaatst ten behoeve van parkeren en verkeer op een relatief klein oppervlak
nabij het park en in een beschermd stadsgezicht schaden de ruimtelijke kwaliteit. De
commissie adviseert een voor de omgeving minder schadelijke plek uit te kiezen.
Daarnaast vindt zij het een goede ontwikkeling dat, naar aanleiding van deze plaatsing, de
secretaris voortaan bij aanvragen voor oplaadpunten meekijkt naar de ruimtelijke
inpassing.
B
Notulen van de Commissie Welstand en Monumenten Oost d.d. 25 maart 2014
Het verslag wordt met enkele wijzigingen vastgesteld.
C
Algemeen
Geen onderwerpen.
D
Bouwplannen
D1.I Agnietenstraat - Nicolaaskerkhof (Rijks- en gemeentelijk monument)
(B) Overzicht fasen 2 & 3 en voorlopig ontwerp hoofdentree Agnietenstraat
Aanvraag : Centraal Museum
Ontwerp : soda +
Status
: collegiaal overleg
Architecten Buïel en Klarenbeek lichten de stand van zaken toe met betrekking tot de
ingrepen in het gebouwencomplex van het Centraal Museum, die als belangrijkste doel de
verbetering van routing en organisatie hebben. De verbouwing van de inmiddels naar de
Agnietenstraat verplaatste werkplaats aan de Nicolaasdwarsstraat tot multifunctionele
ruimten nadert haar voltooiing. De aanvraag omgevingsvergunning voor de brugverbinding
van de 'refter' met de stallen en de verbetering van de stalzalen komt hierna aan de orde
(agendapunten D1.III en D1.III). In een daarop volgende fase zullen de herinrichting van de
binnentuin en de transformatie van het huidige entreegebouw tot museumcafé worden
voorgelegd. Daaraan vooraf gaat het verplaatsen van de hoofdentree naar de
Agnietenstraat, tegenover het Dick Bruna Huis. Belangrijkste reden hiervoor is de relatieve
onzicht-/onvindbaarheid van de bestaande entree aan het Nicolaaskerkhof. In het
reconstructievoorstel voor de vroegere entree wordt de ruimtelijke situatie van 1916
hersteld. De lift wordt verplaatst naar de plek van het toenmalige diensttrappenhuis en de
glazen wand verwijderd, waardoor er weer zicht komt op de kapelgevel. Het glasdak ter
plaatse van de bestaande lift wordt gehandhaafd. De schacht van de nieuwe lift zal vanuit
de binnentuin beperkt zichtbaar zijn. In het souterrain onder de entreehal wordt de
garderobe ondergebracht, met een trap vanuit de hal te bereiken. In de binnengevel van de
kapel, waarin de museumwinkel is gedacht, wordt een opening naar de entree toegevoegd.
Het balkon ter hoogte van de eerste verdieping wordt hoger geplaatst om de
toegankelijkheid van de bovenkapel via een nieuwe binnengevelopening te optimaliseren.
In het wijzigingsvoorstel voor de straatgevel vervalt de bestaande invulling van de drie
gevelopeningen op de begane grond en worden de twee zijlichtopeningen tot vloerniveau
doorgezet. Randloze glaspuien moeten bijdragen aan de zichtbaarheid en toegankelijke
uitstraling van het museum.
Reactie van de commissie
De wijze waarop gefaseerd het museale routeprobleem wordt aangepakt lijkt de
knelpunten goed op te lossen. De verplaatsing van de hoofdentree en lift is goed
voorstelbaar. Echter, de getoonde gevelingreep voor de entree stuit op bezwaren. Het
verwijderen van de kruisvensters en het verlagen van de openingen leidt niet tot een beter
Commissie Welstand en Monumenten Oost d.d. 8 april 2014
2
gevelbeeld: de glazen invullingen gaan ten koste van de bestaande architectonische en
historische kwaliteiten van de gevel, en zal niet de gewenste herkenbaarheid van de
(hoofd)toegang van het museum opleveren. Een meer ingetogen ontwerprichting, zoals
uiteindelijk bereikt voor de 'Tuinzaal', past beter bij het karakter van het gebouw. Voor de
ingreep aan de singelzijde geldt dat hier de beleving van de poort beter tot haar recht zou
komen door het terugbrengen van de poortdeuren (vergelijkbaar met de poort bij de
tuinzaal). De belettering op de gevel wordt nog niet als een passend voorstel gezien.
Betwijfeld wordt of het doorzetten van de vide tot het dak door noodzakelijk is, of dat het
vanuit historisch oogpunt beter zou zijn om de zoldervloer te behouden en in het zicht te
brengen. De dakbekleding van liftkoker die door het dak heen steekt dient goed opgelost te
worden, bijvoorbeeld door deze met dezelfde leien als het dak te bekleden. Geadviseerd
wordt om de museumwinkel open te ontwerpen. De tochtsluis, hellingbaan en tredes
vragen nadere studie.
Conclusie
De commissie kan zich de voorgestelde ingrepen ten aanzien van de herinrichting goed
voorstellen maar stelt kritische vragen ten aanzien van de uitvoering. Met name de
ontwerprichting voor de nieuwe hoofdentree wordt als niet passend ervaren bij de
architectuur en de beleving van het complex. Aangepaste voorstellen worden tegemoet
gezien.
D1.II Agnietenstraat 3 (Rijks- en gemeentelijk monument)
14-06062
(B) Aanvraag omgevingsvergunning voor het bouwen van een glazen loopbrug tussen twee
monumentale gebouwen
Aanvraag : Centraal Museum
Ontwerp : soda +
Vanaf de nieuwe entree aan de Agnietenstraat loopt de hoofdroute door het museum via
de refter, die als tentoonstellingruimte wordt ingericht, naar de stallen. De bestaande
ondergrondse verbinding wordt vervangen door een volledig glazen luchtbrug. Het licht
getoogde glazen dak sluit aan tegen de natuurstenen tussendorpel in de bestaande
gevelopening van de refter, voor wanden en vloer worden in de gevels sponningen
gemaakt. Via een bordes met trapjes aan weerszijden wordt het vloerniveau van de stallen
bereikt. De stalvloer wordt tot aan het te behouden auditorium doorgezet, de bestaande
verlaging vervalt. De bestaande, door architect Van Schijndel ontworpen gevelinvulling van
de centrale poort in de stallen wordt aan weerszijden vervangen door glaspuien om het
museum te openen naar de stad en zicht te bieden op de binnentuin. De driehoekige
gevelopeningen worden terugliggend dichtgemetseld. In de binnentuin wordt de lange
ondergrondse verbinding tussen stallen en huidig entreegebouw gedeeltelijk verwijderd.
Verlaging van het maaiveld tot de oorspronkelijke hoogte en een (verdiepte) verbinding
tussen de twee binnentuindelen aan weerszijden van de refter, onder de nieuwe luchtbrug
door, worden daarmee mogelijk. Een concreet inrichtingsplan voor de binnentuin volgt (zie
ook D1.I).
Reactie van de commissie
Het principe van een glazen verbindingselement is voorstelbaar, maar de technische
uitwerking overtuigt nog niet. Een dergelijk bouwdeel vereist een zeer zorgvuldige
uitwerking, ook ten aanzien van het beheer, en de commissie adviseert duurzaamheid en
gebruik (zoals het schoonhouden en antislipmaatregelen) mee te nemen in het ontwerp.
Voorkomen moet worden dat in eerste instantie esthetische redenen prevaleren die op
termijn aangepast moeten worden om functionele redenen.
Conclusie
De aanvraag wordt vooralsnog aangehouden op basis van de details. Deze zullen nader
bestudeerd worden door een delegatie van de commissie en het Bureau; opmerkingen
worden ter nadere verwerking doorgegeven aan het architecten- en technisch
adviesbureau.
Commissie Welstand en Monumenten Oost d.d. 8 april 2014
3
D1.III Nicolaasdwarsstraat 20 (Gemeentelijk monument)
14-04832
(B) Aanvraag omgevingsvergunning voor het verbouwen van het dak van het stallengebouw
van het Centraal Museum
Aanvraag : Gemeente Utrecht – UVO
Ontwerp : n.v.t.
Om voldoende daglichttoetreding tot de tentoonstellingsruimte in de stallen mogelijk te
maken zijn in het verleden in het onderste steile deel van het dakvlak lange,
aaneengesloten glasstroken aangebracht. De huidige verlichtingsinzichten zijn, naast
technische overwegingen, reden de oorspronkelijk dakopbouw en -afwerking terug te
brengen.
Conclusie
De commissie heeft geen bezwaar tegen deze aanvraag vanwege zowel de technische
staat als de door de jaren heen doorgevoerde aanpassingen van het ontwerp van Van
Schijndel uit 1987. Aanvraag wordt voorzien van een positief advies.
D2
(R)
Ovidiuslaan 15
13-21964
Aanvraag omgevingsvergunning voor het bouwen van een woning na (gedeeltelijke) sloop
van de bestaande woning – Revisie
Aanvraag : A.T. Lamers
Ontwerp : Bakers Architecten
(notulen 08/10 2013 en 28/01 2014)
Twijfel aan de in de aanvraag gekozen insteek de composietgevels volledig met houten
delen te bekleden en financiële overwegingen zijn voor architect Bakers aanleiding nu voor
te stellen de composietelementen van 1.00m breed, voorzien van een genuanceerde
'hamerslag'-coating, in het zicht te laten. De verticale naden tussen de elementen zullen
vrijwel onzichtbaar zijn, horizontale gevelnaden ontbreken. De terugliggende kozijnvlakken
zijn wel van een verticale, donkere houten bekleding voorzien.
Conclusie
De commissieleden zijn relatief onbekend met de betreffende gevelbekleding, maar geven
de architect het voordeel van de twijfel. Het betreft een wijk met veel variatie en het
ruimtelijk beeld wordt voornamelijk bepaald door kubistische volumes in het groen.
Aandacht wordt gevraagd voor het behoud van het monolietkarakter: door de jaren heen
moet het materiaal gegarandeerd naadloos blijven.
E
E1
(R)
Nagekomen plannen
Prof. Jordanlaan 4
14-04622
Aanvraag omgevingsvergunning voor het bouwen van een uitbouw, deels over twee
bouwlagen en deels voorzien van een dakterras
Aanvraag : n.v.t.
Ontwerp : FOAM architecten
(notulen 25/03 2014)
De gevelafwerking van de uitbouw bestaat nu zowel op de begane als op de verdieping uit
kunststeenleien. Het gemetselde gevelvlak met de schoorsteen wordt hierbij
gerespecteerd. De borstwering van het dakterrasje op de eerste verdieping is voorgesteld
in glas.
Conclusie
De commissie is van mening dat door de rustigere vormgeving de moderne uitbouw zich
beter voegt naar de omgeving. Aanvraag wordt voorzien van een positief advies.
E2
(R)
Burgemeester Reigerstraat 10
Definitief ontwerp voor nieuwbouw appartementen en bedrijfsruimte
Aanvraag : Maliespoor
Ontwerp : Miene Boonzaaijer Architecten
(notulen 04/06, 10/09 en 24/09 2013)
In het voorliggend ontwerp vormen begane grondlaag en bovenbouw een eenheid die aan
het maaiveld is verankerd. Smalle winkelpuien zijn de hoek om doorgezet. In de puien zijn
voorzieningen voor reclamevoering en zonwering opgenomen. De metselwerkkolommen
tussen de balkons in de voorgevel zijn vervallen. De balustrade van het balkon aan de
achtergevel wordt nu in glas voorgesteld.
Commissie Welstand en Monumenten Oost d.d. 8 april 2014
4
Reactie van de commissie
De commissie kan zich vinden in de aanpassingen aan de voorgevel. Ten aanzien van het
balkon aan de achterzijde wordt opgemerkt deze uit te voeren in metselwerk (zoals de
voorzijde en in eerdere tekeningen). Daarnaast wordt aandacht gevraagd voor de
uitwerking van de onderzijde van de balkons aan de voorzijde. Ook wordt geadviseerd het
reclamevoorstel aan te passen: de voorgestelde subtiele reclamevoering wordt mogelijk
door een toekomstige gebruiker te ondergeschikt bevonden en onder de zonwering te
beperkt zichtbaar. in dit stadium is het wenselijk een houdbaarder reclamevoorstel mee te
ontwerpen met de architectuur. Aanvraag omgevingsvergunning wordt afgewacht.
E3
(O)
Jacob Simonsz. de Rijkstraat 60
Schetsontwerp voor het verbouwen van een winkel tot twee woningen
Aanvraag : n.v.t.
Ontwerp : Urbanizer Aannemers & Architecten
(notulen 14/01 2014)
Het bestaande, terugliggende, eenlaagse volume met winkelpui en schildkap in de
straatwand van tweelaagse woningen met lessenaarsdak, wordt in het ontwerp vervangen
door nieuwbouw. Op de terugliggende, gesloten overkomende begane grond ligt een
verdieping met zadeldak, de nok haaks op de straat. Het verdiepingsvolume is
vrijgehouden van de aansluitende bebouwing en overkraagt de begane grond tot in de
rooilijn van de straatwand.
Reactie van de commissie
In de huidige situatie vormt het kleine tussenvolume een schakel tussen de blokken aan
weerszijden en heeft een duidelijke meerwaarde in de opbouw van de straatwand. In het
voorgestelde ontwerp is er sprake van een los element, dat de stedenbouwkundige
karakteristieke situatie niet onderkent. Een afwijkend volume tussen de blokken is
denkbaar, maar wel ter verrijking van de situatie en niet als zelfstandige eenheid die zich
geheel losmaakt van de context.
E4
(O)
Vondellaan 27
14-02457
Aanvraag omgevingsvergunning voor het vergroten van de dakkapel aan de voorkant van
de woning
Aanvraag : Sabino Bouw
Ontwerp : idem
In de aanvraag wordt een (reeds gerealiseerde) vergrote dakkapel aan de voorzijde
voorgesteld die breder is dan de in de welstandsnota aangehouden helft van de breedte
van het dakvlak.
Conclusie
Voor het betreffende bouwblok – de woningen van dezelfde architectuur met
doorgetrokken gootlijn – is het steile dakschild beeldbepalend. Door dit dakvlak
grotendeels te verwijderen en te vervangen door een brede dakkapel, wordt de
architectonische opzet van de woning en het bouwblok aangetast. In het betreffende
bouwblok is het doorgetrokken dakschild nog relatief gaaf (bij de meeste woningen slechts
onderbroken door een smalle dakkapel) en is er geen reden om af te wijken van de criteria
voor dakkapellen aan de voorzijde. Deze zijn immers geformuleerd om de dakvlak te
respecteren als zijnde een essentieel onderdeel van de architectuur. Aanvraag wordt
voorzien van een negatief advies. Een dakkapel die voldoet aan de Utrechtse 50%-norm is
toegestaan.
F
Overige plannen
De plannen, genoemd in de lijst d.d. 3 april 2014, zijn met een preadvies van de secretaris
aan de commissie voorgelegd. De leden van de commissie hebben besloten de advisering
over te nemen. De preadvisering is verricht op basis van de aan de verschillende
beleidsniveaus verbonden criteria, zoals vastgelegd in de welstandsnota.
Samenvattend:
Open
: Verandering en handhaving zijn beide mogelijk, zowel naar structuur als naar
architectuur.
Respect : Essentiële eigenschappen van de aanwezige bebouwings- en
omgevingskarakteristiek worden gerespecteerd.
Commissie Welstand en Monumenten Oost d.d. 8 april 2014
5
Behoud :
Behoud en herstel van het aanwezige bebouwingsbeeld en versterken van de
bestaande of historisch bepaalde karakteristiek van stedenbouwkundige,
architectonische, landschappelijke of cultuurhistorische aard.
Stimulans: Het gebied vraagt vanwege zijn bijzondere of markante karakter extra
aandacht voor versterking en stimulering van het beeld.
Indien van toepassing, zijn de aanvragen getoetst aan de (welstands)criteria, zoals
geformuleerd in de welstandsnota. De lijst is ter inzage op het secretariaat en in te zien via
de website http\\www.welstandutrecht.nl.
G
Reclames
Geen onderwerpen.
H
Rondvraag en sluiting
De volgende commissievergadering vindt plaats op 22 april 2014.
De voorzitter,
De secretaris,
T. Frantzen
M. van der Wiel
Per 1 juli 2004 wordt de welstandsadvisering verricht op basis van de aan de verschillende beleidsniveaus verbonden
criteria zoals geformuleerd in de welstandsnota 'De schoonheid van Utrecht' (vastgesteld door de raad van de gemeente
Utrecht d.d. 24 juni 2004).
(O) = open (R) = respect (B) = behoud (St) = stimulans (Ont) = ontwikkelingsgebied
Commissie Welstand en Monumenten Oost d.d. 8 april 2014
6

Download Report