di 6 mei 2014 - Commissie Welstand en Monumenten

COMMISSIE WELSTAND EN MONUMENTEN OOST
2014-08
Verslag van de Commissie Welstand en Monumenten Oost,
gehouden op dinsdag 6 mei 2014 in Utrecht
Aanwezig :
Afwezig
:
T. Frantzen, voorzitter, de leden P. Diederen, J. Kamphuis, M. Reniers en
K. Tedder, B. Van Santen (afdeling Erfgoed) en M. Bracht (afdeling Stedenbouw),
M. van der Wiel (secretaris) en C. Boogert (uitvoerend secretaris)
de leden N. Eerens, H. Vlaardingerbroek en K. van Vliet
OVERZICHT VERSLAG
A
Ingekomen stukken en mededelingen
B
Notulen Commissie Welstand en Monumenten Oost d.d. 8 april 2014
C
Algemeen
D
D1
D2
D3
D4
D5
Bouwplannen
Domplein 4
Damstraat / Vleutenseweg / Kanonstraat
Bosboomstraat 1
Jacob Simonsz. de Rijkstraat 60
Brigittenstraat 20 (Rijksmonument)
E
E1
E2
Nagekomen plannen
Zeemanlaan 1
Damstraat 37
F
Overige bouwplannen
Plannen met preadvies, lijst d.d. 17-04 en 01-05-2014
G
Reclames
H
Rondvraag en sluiting
Commissie Welstand en Monumenten Oost d.d. 6 mei 2014
A
Ingekomen stukken en mededelingen
Geen onderwerpen.
B
Notulen van de Commissie Welstand en Monumenten Oost d.d. 8 april 2014
Het verslag wordt, met meeneming van de opmerkingen uit de schriftelijke ronde,
vastgesteld.
C
Algemeen
Geen onderwerpen.
D
D1
(B)
Bouwplannen
Domplein 4
14-06722
Aanvraag omgevingsvergunning voor het bouwen van een tweelaagse theaterzaal op de
binnenplaats en een interne verbouwing van de muziekschool
Aanvraag : Utrechts Centrum voor de Kunsten
Ontwerp : Naked Architecture
De tijdelijke tentconstructie op binnenplaats van het Utrechts Centrum voor de Kunsten
aan het Domplein wordt vervangen door een permanente bebouwing, nu deze locatie als
hoofdvestiging voor het UCK gaat fungeren. Architect Meulenbelt licht toe dat de
tweelaagse nieuwbouw een groter bebouwd oppervlak heeft dan de tijdelijke voorziening,
met name door de toevoeging van facilitaire ruimten en een entreestrook. Deze bestaat uit
een centraal portiek met terugliggende entreedeuren en aan weerszijden daarvan smalle
expositieruimten. Op de begane grond is een multifunctionele zaal voorzien, op de
verdieping twee lesruimten, bereikbaar via een gang langs de binnenplaatsgevel. Vanaf de
hoofdentree aan het Domplein wordt een binnenroute naar de nieuwe voorziening gemaakt
en achterlangs een nieuwe verbinding tussen bestaande gebouwdelen. Op de verdieping
wordt deze gang verlicht door een daklichtstrook, die tegelijkertijd voor daglicht in de
aanliggende, bestaande lesruimten zorgt. Het nieuwe gevelbeeld aan de binnenplaats
wordt bepaald door een raster van grof gevormde, gegoten aluminiumelementen,
gemonteerd op beglaasde houten kozijnframes, die tegen de staalconstructie zijn
geplaatst. In de vakken van het aluminiumraster kunnen tegen de binnenzijde van de
achterliggende beglazing of op de terugliggende binnenwand reclame- en kunstuitingen
worden gepresenteerd. In de rasteropening boven het entreeportiek is in losse letters de
naam van de zaal opgenomen.
Reactie van de commissie
De commissie heeft waardering voor de zoektocht naar een bijzondere uitstraling, maar
constateert tegelijkertijd dat dit een evenredig kwaliteitsniveau vereist. In het huidige
voorstel wordt een onafhankelijk raster voor de bestaande gevel geplaatst, terwijl een
dergelijke gevel meerwaarde heeft als deze meer als totaal ontworpen wordt waarin ook de
belijning, constructie, posterophanging, naamsaanduiding, verlichting etc. meegenomen
wordt. In het huidige voorstel is er meer sprake van decor, terwijl een geïntegreerde gevel
voortkomend uit de optelsom van de factoren, meer recht doet aan de locatie en de
bijzondere bestemming. De commissie heeft geen enkel bezwaar tegen een
contrasterende gevel, maar deze dient wel een eigen kwaliteit te bezitten die een bijdrage
levert aan de stad.
Conclusie
De commissie verzoekt de architect het ontwerpidee verder uit te werken door alle
aspecten in deze gevel te integreren: gevelopeningen, constructie, naamsaanduiding, etc.
De afstemming tussen gevel en raster dient verbeterd te worden om een dergelijk
contrasterend ontwerp in deze omgeving te rechtvaardigen. Een aangepast ontwerp wordt
tegemoet gezien.
D2 Damstraat / Vleutenseweg / Kanonstraat
(BV20913040/-136)
(Ont/ Puienboek en reclamevoering Kop van Lombok
St) Aanvraag : Bouwfonds Ontwikkeling
Ontwerp : Architectenbureau Marlies Rohmer
Status
: collegiaal overleg
in het puienboek zijn de reclameregels opgenomen voor de nieuwbouw 'Kop van Lombok'.
De reclameregels gelden specifiek voor dit project en na vaststelling door de commissie
zullen deze gehanteerd worden als toetsingskader. Op een aantal onderdelen wijkt de
Commissie Welstand en Monumenten Oost d.d. 6 mei 2014
2
regelgeving af van het bestaande reclamebeleid, maar aangezien deze specifiek is
ontworpen voor dit nieuwbouwproject en de reclame geïntegreerd wordt met de
architectuur, zal dit toetsingkader voor dit complex gelden.
Projectleider Hageman licht de uitgangspunten toe. De hoofdlijnen zijn dat reclameuitingen binnen de omtreklijn van de bebouwing liggen, de glazen blokhoeken daarvan vrij
blijven en uitingen op, aan en voor de puien, op de pui-indeling zijn afgestemd. Voor de
reclame-uitingen haaks op de gevel zijn bevestigingsvoorzieningen aangebracht en de
afmetingen vastgelegd.
Reactie van de commissie
De commissie meent dat er sprake is van een zorgvuldig samengesteld document, maar
vraagt op twee punten aanscherping ten behoeve van de duidelijkheid en om minder
ruimte te geven voor interpretatie:
* doosletters boven de puien dienen geplaatst te worden binnen de kniklijn van gevels (niet
voorbij de stijlen van het betreffende bovenlicht);
* bij het aanbrengen van folie dient 70% transparantie van het glasvlak gewaarborgd te
blijven.
Conclusie
De commissie kan instemmen met de versie van het puienboek voor de Kop van Lombok
als toekomstig toetsingkader, waarin de opmerkingen ten aanzien van de breedteplaatsing
van de doosletters voor de bovenlichten en de transparantie van het folie zijn verwerkt.
D3
(O)
Bosboomstraat 1
Concept aangepast masterplan / voorlopig ontwerp bovengrondse parkeergarage en
gezondheidsgebouw
Aanvraag : Diakonessenhuis Utrecht
Ontwerp : Inbo architecten
(notulen 28/01, 11/02 en 11/03 2014)
Status
: collegiaal overleg
Architect Toornstra geeft aan, dat waar in het eerdere masterplan de verdeling van het
gebied in vier kwadranten uitgangspunt voor nieuwe ontwikkelingen vormde, in het nieuwe
concept is gekozen voor de benadering van het binnengebied als groene zone met daarin
als eilanden, alzijdige, vrijstaande gebouwen. Een van die gebouwen is het voorliggende
gezondheidshuis. De parkeergarage vormt de begrenzing van de groene zone en wordt als
onderdeel van de oostelijke randbebouwing gezien. De vormgeving van het bakstenen
hoekblok, met daarin de entree, trap en liften, verwijst naar de omliggende woonbouwing
en naar het gezondheidshuis, waarin dezelfde motieven zijn gebruikt. Het garagedeel
bestaat uit verticaal geprofileerde betonbanden ter hoogte van de eerste verdiepings- en
de dakvloer, met daartussen een getinte, met figuratieve motieven geperforeerde, vlakke
metaalbeplating. Op maaiveldniveau bestaat de gevel uit rvs-gaaspanelen. Een lage
gemetselde tuinmuur met een spijlenhekwerk koppelt de parkeergarage aan de bestaande
randbebouwing. Tussen de garage en de bestaande woonbebouwing is een groene buffer
gedacht.
Reactie van de commissie
Het gewijzigde masterplan geeft een helder beeld voor de kaders van de toekomstige
ontwikkelingen. De commissie is benieuwd naar een uitgewerkter stedenbouwkundig plan
en naar de randvoorwaarden die benoemd zouden moeten worden om de geambieerde
kwaliteiten te waarborgen. O.a. ten aanzien van de kwaliteit van het groen en de
bereikbaarheid van het groen zijn duidelijkere uitspraken gewenst.
Ten aanzien van de parkeergarage is de commissie niet geheel overtuigt hoe deze aansluit
op het kwadrant. Wat betreft de architectonische uitwerking wordt geconstateerd dat de
verschillende architectuurelementen onvoldoende op elkaar zijn afgestemd, waardoor dit
gebouw niet als een geheel oogt. Het nader tot elkaar brengen van het bakstenen volume
en de garagevolumes van beton en beplating is met eenvoudige middelen te
bewerkstelligen door aanpassing van de materiaaltoepassing en/of kleur.
Conclusie
De commissie is van mening dat de aanpassing van het masterplan heeft geleid tot een
helder document voor de toekomstige ontwikkelingen. Er bestaat nog wel de behoefte aan
het definiëren van de kwaliteit van het groen. Een terreininrichtingsplan wordt tegemoet
gezien.
Commissie Welstand en Monumenten Oost d.d. 6 mei 2014
3
Ten aanzien van het gezondheidsgebouw wordt geconstateerd dat deze past in het
gewijzigde kader en over de architectonische uitwerking zijn geen opmerkingen. Ten
aanzien van de parkeergarage wordt in de uitwerking de coherentie gemist tussen het
metselwerkvolume en de parkeerdelen van beton en metaalbeplating als voldoende
aansluiting met de karakteristiek van het jaren ’30 blok.
Twijfel bestaat of de aangrenzende tuinmuur door de beperkte hoogte voldoende wordt
ervaren als kwadrantbegrenzing.
D4
(O)
Jacob Simonsz. de Rijkstraat 60
Schetsontwerp voor het verbouwen van een winkel tot twee woningen
Aanvraag : n.v.t.
Ontwerp : Urbanizer Aannemers & Architecten
(notulen 14/01 en 08/04 2014)
Status
: collegiaal overleg
Het afwijkende, lage, terugliggende volume in de straatwand van tweelaagse woningen
met lessenaarsdak, wordt vervangen door nieuwbouw. Architect Van der Spuij licht toe dat
het bestaande pandje aanzienlijk ouder is dan de omringende bebouwing. In de
vervangende, terugliggende tweelaagse gevel is vanaf de verdiepingsvloer een iets
uitspringend rechthoekig blokje geschoven, vrijgehouden van de aansluitende bebouwing
en voorzien van een borstwering rond een dakterras. Aan de achterzijde is dit ondiepe
volume doorgezet tot het maaiveld en steekt het tweelaagse deel uit. De gevelinvulling
bestaat uit horizontale vensterstroken en deurkozijnen, in overeenstemming met de
woonfunctie.
Conclusie
De commissie kan zich voorstellen dat het getoonde concept als basis voor de verdere
uitwerking dient, maar dan moet met betrekking tot de gevelcompositie nog een slag
gemaakt worden. Het pand heeft een bijzondere stedenbouwkundige functie als tussenlid
en met de voorgestelde architectonische opzet kan dit beantwoord worden. Geadviseerd
wordt het onderscheid tussen het meer blokvormige element op de eerste verdieping en de
begane grond te vergroten, de dubbele deur te ondervangen door deze meer als een
ingang vorm te geven en de raamverdeling aan te passen. Verder wordt aandacht
gevraagd voor de kopgevels van de belendende blokken die in het zicht liggen. Een
aangepast voorstel wordt tegemoet gezien.
D5
(B)
Brigittenstraat 20 (Rijksmonument)
14-06722
Aanvraag omgevingsvergunning voor het restaureren van een monumentaal pand en het
verbouwen tot 8 appartementen (woningsplitsing)
Aanvraag : Stichting het Utrechts Monumentenfonds
Ontwerp : UMF
(notulen 14/01 2014)
Het plan is grotendeels aan de voorwaarden van de afdeling Erfgoed aangepast.
Monumentale waarden worden bij de nu voorgestelde liftlocatie ontzien. Noodzakelijke
constructieve ingrepen maken het verloren gaan van waardevolle onderdelen, zoals een
stucplafond op de begane grond, helaas onvermijdelijk. De afdeling Erfgoed heeft echter
nog op een drietal aspecten twijfel over de voorgestelde oplossingen:
* Ten behoeve van de woonkwaliteit is een venster in de achtergevel van appartement D
verlengd tot frans balkon;
* De vliering van appartement H is door een ingreep in de kapconstructie als slaapruimte
bruikbaar gemaakt.
* Ten behoeve van de intensivering van de woonfunctie is het aantal dakramen in de
diverse dakvlakken uitgebreid.
Conclusie
De commissie constateert dat voor de inpassing van het programma naar
oplossingen is gezocht die de monumentale waarden van het pand zoveel mogelijk
respecteren. Met betrekking tot de overgebleven discussiepunten:
* Frans balkon aan de achterzijde: op basis van de bouwhistorische waardestelling wordt
de mening van de afdeling Erfgoed gedeeld en is deze ingreep vanwege de verwijdering
van monumentaal materiaal ongewenst;
* Het verhogen van de hanebalken en het verwijderen van een vloerveld ten behoeve van
de kleine slaapruimte op vlieringniveau van appartement H is ongewenst vanwege het
Commissie Welstand en Monumenten Oost d.d. 6 mei 2014
4
verloren gaan van historisch waardevol materiaal;
* De dakramen aan de zijde van de Brigittenstraat stuiten niet op
bezwaren. Het dakraam in appartement H op vlieringniveau is ongewenst vanwege de
hoge plaatsing. Hierdoor wordt het dakvlak onderbroken op een plaats waaraan vanuit het
historisch gebruik (beeld) van het pand geen functie gekoppeld kan worden. Overige
toegevoegde dakramen op vlieringen zo ver mogelijk van de nok plaatsen.
Daarnaast merkt de commissie op dat de combinatie van dakramen en zonnecellen
vraagt om een geïntegreerde vormgeving van het dakvlak, waarbij gevraagd wordt om de
details van de randbeëindigingen en de onderlinge aansluitingen.
E
E1
(O)
Nagekomen plannen
Zeemanlaan 1
14-05102
Aanvraag omgevingsvergunning voor het aanbrengen van zonnepanelen tegen de zijgevel
van de woning
Aanvraag: Dhr. Van Reems
Ontwerp:
onbekend
In de aanvraag wordt voorgesteld zonnepanelen te plaatsen tegen de zijgevel van de
woning, gekeerd naar de openbare weg.
Conclusie
Vanwege het toenemend aantal aanvragen voor energiebesparende en milieuvriendelijke
voorzieningen als zonnepanelen en –collectoren heeft de Commissie Welstand en
Monumenten in oktober 2012 richtlijnen geformuleerd om consistent te kunnen adviseren.
Een van die richtlijnen betreft het niet in kunnen stemmen met zonnepanelen- of
collectoren tegen voor- of zijgevels die gekeerd zijn naar de openbare weg en/of openbaar
groen of water, tenzij deze bij nieuwbouw geïntegreerd zijn in de architectonische
ontwerpopgave, hetgeen bij deze aanvraag niet het geval is. De zonnepanelen als
toevoeging aan de gevel zijn onvoldoende ondergeschikt aan architectuur en omgeving en
hebben een storend effect op die omgeving. Geadviseerd wordt te zoeken naar
alternatieve plaatsing, bijvoorbeeld op het dakvlak. Aanvraag wordt voorzien van een
negatief advies.
F
Overige plannen
De plannen, genoemd in de lijsten d.d. 17 april en 1 mei 2014, zijn met een preadvies van
de secretaris aan de commissie voorgelegd. De leden van de commissie hebben besloten
de advisering over te nemen. De preadvisering is verricht op basis van de aan de
verschillende beleidsniveaus verbonden criteria, zoals vastgelegd in de welstandsnota.
Samenvattend:
Open
: Verandering en handhaving zijn beide mogelijk, zowel naar structuur als naar
architectuur.
Respect : Essentiële eigenschappen van de aanwezige bebouwings- en
omgevingskarakteristiek worden gerespecteerd.
Behoud : Behoud en herstel van het aanwezige bebouwingsbeeld en versterken van de
bestaande of historisch bepaalde karakteristiek van stedenbouwkundige,
architectonische, landschappelijke of cultuurhistorische aard.
Stimulans: Het gebied vraagt vanwege zijn bijzondere of markante karakter extra
aandacht voor versterking en stimulering van het beeld.
Indien van toepassing, zijn de aanvragen getoetst aan de (welstands)criteria, zoals
geformuleerd in de welstandsnota. De lijsten zijn ter inzage op het secretariaat en in te zien
via de website http\\www.welstandutrecht.nl.
Commissie Welstand en Monumenten Oost d.d. 6 mei 2014
5
G
Reclames
G1 Damstraat 37
14-04062
(Ont) Aanvraag omgevingsvergunning voor het aanbrengen van gevelreclame
Aanvraag: Ahold Real Estate & Construction
Ontwerp:
Stamhuis Ontwerp Managementbureau bv
(zie agendapunt D2)
Voor de betreffende aanvraag geldt het puienboek 'Kop van Lombok' als toetsingskader
voor de reclame.
Conclusie
De aanvraag voldoet aan de gestelde reclameregels, mits de doosletters binnen de
kniklijnen van de gevels worden geplaatst. De commissie kan de aanvraag van een
positief advies voorzien als de aanvraag hierop wordt aangepast.
H
Rondvraag en sluiting
De volgende commissievergadering vindt plaats op 20 mei 2014.
De voorzitter,
De secretaris,
T. Frantzen
M. van der Wiel
Per 1 juli 2004 wordt de welstandsadvisering verricht op basis van de aan de verschillende beleidsniveaus verbonden
criteria zoals geformuleerd in de welstandsnota 'De schoonheid van Utrecht' (vastgesteld door de raad van de gemeente
Utrecht d.d. 24 juni 2004).
(O) = open (R) = respect (B) = behoud (St) = stimulans (Ont) = ontwikkelingsgebied
Commissie Welstand en Monumenten Oost d.d. 6 mei 2014
6

Download Report