21-‐01-‐14 Van verzorgingsstaat naar par/cipa/esamenleving Kwes+es van kantelen en cocreëren 20 januari 2014 Mar+n Stam Citizens coming out of their clients, customers or consumers cocoons Is er een menselijker samenleving mogelijk, die betere steun, aanmoediging en zekerheid biedt (voor minder geld)? • Ontwikkelagenda: - Andere waarden: van klant naar burger (= co-producent); ontschotten van welzijn en zorg; ‘couleur locale’ leidend. - Andere krachten: meer investeren in 0e en 1e lijn (= het sociale domein); minder in 2e lijn (uitkeren, behandelen, opsluiten). De ‘Yes-‐we-‐can doe-‐het-‐zelvers’(5%) versus burgers in precaire posi+es (BIPP = 5%) • Wat kan de netwerksamenleving van de creative class (nieuwe Wibauts?) betekenen voor Ueberklanten (die gewend zijn geraakt aan ‘ik heb er recht op’; ’ik ken niemand’). • Vb van BIPP: van de ouderen die in A’dam een persoonlijk alarm aanvragen kan 1/3 geen contactpersoon opgeven. BIOS-‐principe = hoe de vijf krachten van het sociale domein beter benuRen (die elk met hun eigen transi+e worstelen)? • Burgerkracht -> loskomen van klantmodel = eigen kracht • Beroepskracht -> loskomen van loketmodel = generalist • Stuurkracht • Leerkracht • Bedrijfskracht waarden -> los van verdeel-en-heers = zorgen dat -> los van zeker wetenmodel = cocreatie -> los van geldelijke winst = andere 1 21-‐01-‐14 De participatiesamenleving vergt vier simultane veranderingen (BIOS) A. Van binnenuit i.p.v. buitenaf (= meer vanuit leef- en minder vanuit systeemwereld). B. inductief i.p.v. deductief (niet vanuit ‘zeker weten’ maar vanuit ‘onzeker weten’). C. Van onderaf i.p.v. bovenaf (richt praktijken in met experimenteer-, regel- en reflectieruimte van teams) D. Samen i.p.v. apart (deelnemers aan zulke praktijken erkennen het belang van verschillende soorten expertise). Ad B. Induc+ef en divergerend (leerkracht) • Het onvoorspelbare vraagt gochem, gogme, gis en gein. • Ga uit van het unieke (Tolstoi). Deductieve kennis heeft betrekkelijke waarde. Vgl. SCP-rapport Werk aan de wijk • Crises bieden uitzicht op onvermoede oplossingen. • Gemeenschappelijke waardenbedding is beslissend voor vertrouwen en duurzaamheid van oplossingen Ad. D: Als niemand het weet, laten we samen naar een oplossing zoeken • Cocreatie vergt vertrouwen en respect, spontaneïteit, rijke relaties en intellectuele stimulansen. I.p.v.: • Hokjesgeest: competitie (individuele bonussen, rivaliteit), verkokerd denken (kennis wordt niet gedeeld), afreken- en roddelcultuur, bang om risico’s te nemen -> willekeur, geen ruimte voor reflectie, loopgravenoorlogen, veel regels/procedures Ad. A. Van binnenuit = uitgaan van leef- en belevingswereld (burgerkracht) § Wie geen deel uitmaakt van het probleem kan ook geen deel uitmaken van de oplossing. § “Whatever you do for me without me, you do against me.” (Gandhi) Ad C. Van onderaf waar mogelijk wordt het uitgangspunt (stuurkracht) • Van bovenaf: onvermogen om van mensen hun capaciteiten te erkennen -> • Zet werkprocessen niet vanuit tekentafel maar vanuit keukentafel op 1. Professionals + A: van apart/specialis+sch naar samen en generalis+sch • Lukt het professionals in het sociale domein samen te werken? • Maken ze voldoende gebruik van elkaars exper+se en die van burgers? • Leggen ze het primaat bij krachten in leefwereld? • Kijken ze voldoende integraal? 2 21-‐01-‐14 2. Professionals + B: durven ze te werken vanuit ‘het onzekere voor het zekere nemen’? • Werken ze vanuit rou+nes en ‘zeker weten’ (wat in de kanteling een betrekkelijke waarde hee\)? • Of accepteren ze het ambigue en handelen ze vanuit ‘onzeker weten’? • Hoe zorgen ze ervoor dat prak+jk en beleid communicerende vaten worden die ‘lerend’ doorontwikkelen? 3. Professionals + C: Van ‘zorgen voor’ naar ‘zorgen dat’ Participatie, zelfredzaamheid en eigen kracht zijn de sleutelbegrippen van de nieuwe WMO. De decentralisaties vragen een andere rol van de overheid. Niet die van Ueberregisseur (‘wie betaalt bepaalt’) maar faciliteerder van verbindingen en cocreatie. 4. Professionals + D: Van uniforme naar plurale organisa6e van het sociale domein Ieder is nu bezig met eigen bestaansrecht binnen de nieuwe verhoudingen. Hoe dragen we samen zorg voor het geheel? Als niemand ‘de oplossing’ weet is het belangrijk om alle relevante krachten, elk met hun eigen expertise en belang, uit te nodigen mee te doen op basis van gelijkwaardigheid. Met als vertrekpunt: werken aan een gemeenschappelijke waardenbasis en aan aantrekkelijke doelen die nieuwsgierigheid en enthousiasme naar boven halen. De locale leer-‐ en ontwikkelagenda 1. Leren werken aan gedeeld motief, visie, doel volgens BIOS 2. Levend maken van onderliggende waarden door ze in het dagelijkse doen zichtbaar te maken. 3. Gelegenheid bieden om stress en onzekerheid (grenservaringen) te boven te komen. 4. Ruimte geven aan ontwikkelen wat nodig is maar er nog niet is (door in Community’s of Practice betekenis te geven aan wat zich in praktijken voordoet). Eventuele toegi\ Bedankt [email protected] 3 21-‐01-‐14 Leren cocreëren met vallen en opstaan, met weerstanden en conflicten Parallelle processen: kadreren, steunen en faciliteren Dat begint met parallelle processen binnen elke kracht: • kwetsbare burgers en de informele krachten daar omheen • professionals in de teams en de onderscheiden middenveldinstellingen waar zij uit voortkomen • de teamleiders • de bestuurlijk-politieke context daarboven Klanten • SQUEEZE bestuur ders b.v. teamleiders instellingen Team leden Hoe ziet de frontlijn van nulde en eerste lijn er uit? Progra mma-‐ team rijk Andere gemee nten Wijk-‐ team-‐ leden wethou der teamlei der Bur-‐ ger Wijk-‐ agent Huis-‐ arts Informel e kracht 4
© Copyright 2024 ExpyDoc
