Inhoud- Leerdoelspecificatie onderbouw havo/vwo aardrijkskunde

Inhoud- Leerdoelspecificatie onderbouw havo/vwo aardrijkskunde
Vak
Kern
Subkern
Inhoud
Tussendoelen onderbouw
havo
Tussendoelen onderbouw
vwo
Leefbaarheid
Beoordeling van leefbaarheid in gebieden op
vastgestelde criteria
Criteria opstellen om buurten met elkaar te
vergelijken.
De relevantie van criteria beoordelen bij het opstellen van een buurtprofiel.
Multiculturele samenleving
Aanwezigheid van verschillende culturen in een Woongebieden van verschillende
samenleving en de ruimtelijke gevolgen daarvan bevolkingsgroepen aanwijzen en verklaren
waarom bevolkingsgroepen bij elkaar wonen.
Aardrijkskunde
Burgerschap
De processen achter ruimtelijke segregatie beschrijven en toepassen op steden.
Wereldburgerschap
De rol van het individu ten opzichte van de
wereld en de samenleving
Meningsvorming over mondiale kwesties
Laten zien dat jij verbonden met de
(internationale) samenleving.
Mening geven over mondiale kwesties en
onderbouwen met argumenten.
Laten zien dat jij verbonden met de (internationale) samenleving.
Milieuvraagstukken
Milieuvraagstukken nu en in de toekomst
Voorspellen welke milieuvraagstukken in de toekomst een rol spelen voor de mens.
Draagkracht
Bronnen van energie
Milieugebruiksruimte als maatstaf voor
duurzaamheid
Draagkracht en bevolking
Broeikaseffect
Energievraagstukken nu en in de toekomst
Duurzaam watergebruik
De rol van en gevolgen voor de mens
Verschillende milieuvraagstukken ordenen en
oplossingen aandragen.
De eigen milieugebruiksruimte beschrijven en
vergelijken met anderen.
De draagkracht in relatie tot bevolkingsgroei in
een gebied omschrijven.
De overgang naar samenleving met duurzaam
energiegebruik omschrijven.
De gevolgen van het broeikaseffect voor de de
mens in verschillende gebieden weergeven.
Een mondiale kwestie vanuit meerdere perspectieven en standpunten bekijken en
toelichten.
Duurzaamheid
Het verband tussen welvaart en milieugebruiksruimte toelichten.
Draagkracht overschrijdende factoren abstraheren uit een casus.
Oplossingen voor het energievraagstuk aandragen.
De relatie tussen menselijk handelen en het broeikaseffect onderzoeken.
Bevolking & ruimte
Demografie
Demografische veranderingen
Relatie tussen bevolking en fysische omgeving
Bevolkingsgroei van de wereld
Verloop model demografische transitie in fasen
herkennen en verklaren.
De spreiding van de wereldbevolking
beschrijven en verklaren.
De groei van de wereldbevolking verklaren
grafische verschillen tussen gebieden.
Fasen in het model van demografische transitie verklaren en toelichten.
Benoemen van de risico's van de huidige spreiding van de wereldbevolking.
Voorspellen van de groei van de wereldbevolking en de consequenties er van voor
verschillende gebieden.
Migratie
Oorzaken en wenselijkheid van migratie
Ruimtelijke Ordening
Ruimtelijke vraagstukken
Wonen
Een situatiebeschrijving van wonen in Nederland Onderscheiden van de opbouw van de
verschillende woningtypen in de stad.
Keuzeproces voor vrijetijdsbesteding
Vergelijken van voorwaarden voor de
ontwikkeling van toerisme in een gebied.
Onderscheiden van de opbouw van de verschillende woningtypen in de stad.
Veranderingen in het transportsysteem en het
effect op de maatschappij
Gevolgen van economische veranderingen voor
mensen wereldwijd
De gevolgen van een toenemende mobiliteit op het wereldhandelssysteem beschrijven.
Recreatie en toerisme
Het migratieproces beschrijven en toepassen op Migratiebeleid van verschillende politieke machten toelichten.
de Nederlandse situatie.
Het proces van urbanisatie beschrijven en
Het ruimtelijk ordeningsbeleid in Nederland beschrijven aan de hand van de laatste
scenario's voor de toekomst.
nota ruimtelijke ordening.
Omschrijven van de gevolgen van toerisme voor een gebied.
Globalisering
Transport en vervoer
Global shift
Arbeidsverdeling
Gevolgen van internationale arbeidsverdeling
voor inwoners van verschillende gebieden
De rol van Nederland in het wereldwijde
transportsysteem toelichten.
Vergelijken van verschillende economische
gebieden met elkaar op wereldschaal en de
overeenkomsten en verschillen benoemen.
Verschillen tussen gebieden in globale
arbeidsverdeling toelichten.
Analyseren van de rol van ontwikkelde landen en landen in ontwikkeling in de
wereldeconomie.
Het patroon van veranderende arbeidsverdeling voor drie gebieden in de wereld
verklaren.
Arm & rijk
Ontwikkelingsgebieden
De diversiteit tussen ontwikkelingsgebieden beschrijven en vraagstuk van armoede
Kenmerken van ontwikkelingsgebieden
analyseren.
benoemen en situatie van bewoners
beschrijven.
Normen en waarden van en in ontwikkelingshulp Relatie tussen centrum en periferie beoordelen. Handelspolitiek van rijke landen beoordelen/bekritiseren.
Centrum-periferie relatie
Eigen regio/Nederland
Onderzoeken van de verschillen tussen arm en
rijk in de eigen omgeving.
Beargumenteren van de maatregelen om armoede in de eigen omgeving tegen te
gaan.
Grenzen & identiteit
Cultuur
Voorkomen van verschillende culturen op
verschillende schaalniveaus
De grote cultuurgebieden op de wereld
Beschrijven van de grote cultuurgebieden op de wereld specifieke kenmerken en de
benoemen aan de hand van criteria en geef van invloed op de Nederlandse samenleving.
elk cultuurgebied een voorbeeld in Nederland.
Grenzen
Relatie tussen cultuur en identiteit
Bekritiseren van de regionaal gebonden identiteit.
Europa
Omgaan met grenzen
Onderzoeken van geografisch gebonden
identiteit.
Veranderingen van grenzen herkennen en de
geografische gevolgen hiervan beschrijven.
De eenheid en identiteit van Europa en de
Europese Unie indelen naar verschillende
aspecten.
De onderdelen van het weer benoemen en de
werking van de atmosfeer uitleggen.
Verbanden leggen tussen activiteiten van de
mens en het weer.
De werking van atmosfeer verklaren.
De verschillende klimaten benoemen, verklaren
en op een kaart aanwijzen.
Bewijzen dat de aarde verschillende
klimaatwisselingen heeft gehad.
Voorbeelden noemen van aangepast leefgedrag
van mens en dier in een bepaald klimaat.
Verbanden leggen tussen geofactoren en klimaat.
De invloed van zeestromen op het klimaat
Het ontstaan van verschillende soorten
zeestromen verklaren.
De circulatie van zeestromen uitleggen.
De werking van endogene krachten
De werking van de endogene krachten
uitleggen.
Voorspellen gevaren endogene krachten.
De opbouw en samenstelling van aarde weergeven.
De betekenis van Europa en Europese Unie
Veranderingen van grenzen verklaren en de geografische gevolgen hiervan uitleggen.
De gevolgen van toekomstige uitbreidingen van de Europese Unie op eenheid en
identiteit beoordelen.
Weer & klimaat
Weer
De werking van de atmosfeer in grote lijnen
De invloed van het weer op de samenleving
Verbanden leggen tussen activiteiten van de mens en het weer.
Klimaat
Verschillen tussen klimaten
De gevolgen van klimaatverandering voor de
aarde
Het leven in verschillende klimaten op aarde
Zeestromen
Verklaringen kunnen geven van oorzaken van klimaatwisselingen.
Onderzoeken waaruit blijkt dat mens en dier zich aanpassen aan verschillende
klimaten.
Krachten der aarde
Endogene krachten
Exogene krachten
De relatie tussen endogene krachten en
bewoning
Exogene krachten en landschapsvorming
Natuurrampen
De gevolgen van natuurrampen
Nederlandse landschappen
Verschillende landschapsvormen in Nederland
Risico's inschatten en anticiperen op endogene krachten.
De landschapsvormende werking van exogene De relatie tussen klimaat en exogene krachten kunnen duiden.
krachten onderscheiden.
Verschillende natuurrampen benoemen en
Preventieve maatregelen tegen natuurrampen beoordelen.
gevolgen ervan overzien.
De ligging van de huidige landschapsvormen in Het ontstaan en de ligging van de huidige landschapsvormen in Nederland verklaren.
Nederland onder woorden brengen.
Water
Waterkringloop
Het functioneren van de waterkringloop
De rol van de waterkringloop in de
drinkwatervoorziening van de mens
Waterproblematiek
te weinig, te vies
De werking van de waterkringloop uitleggen met De faseveranderingen in de waterkringloop toelichten.
bijbehorende processen.
Voorbeelden van beïnvloeding van de
Het verschil in drinkwatervoorziening tussen een arm en rijk land aangeven.
waterketen door de mens geven.
te veel,
Het natuurlijk aanbod van water
Uit geografische data informatie halen over het
natuurlijk aanbod van water in een gebied.
Natuurlijke factoren die het wateraanbod beïnvloeden vergelijken.
Verschillen in watergerelateerde problemen in
en tussen gebieden
Uitleggen wat waterstress is en hoe dat ontstaat Oplossingen aandragen om waterstress te voorkomen.
in een gebied.
Water in Nederland, water van Nederland
De gevolgen van het menselijk ingrijpen en
oplossingen in de Nederlandse watersituatie
beschrijven.
Het belang van watergerelateerde activiteiten
benoemen op nationaal en internationaal
niveau.
Nederland waterland
De bijzondere relatie tussen Nederland en het
water
Verschillende toekomstige ontwikkelingen tegen wateroverlast benoemen.
Het belang van watergerelateerde activiteiten benoemen op nationaal en internationaal
niveau.
Water in de toekomst
Duurzaam gebruik van water
Inzicht in duurzaam watergebruik en een
Oplossingen aandragen voor waterproblemen in de toekomst en duurzaam
bijdrage in eigen omgeving hieraan leveren.
watergebruik toepassen.
Vraagstukken rond beschikbaarheid en prijs van Beoordelen van standpunten watergerelateerde Kritische standpunten innemen over watergerelateerde conflicten.
water oplossen
conflicten.

Download Report