3D Ready? Vergeet houding en gedrag niet!

3D READY?
Vergeet houding en gedrag niet!
De kwaliteit van het gesprek is cruciaal voor succes
Gemeenten gaan in 2015 omvangrijke nieuwe taken krijgen. Hoe we ons maatschappelijke en
sociaal organiseren verandert hierdoor ingrijpend. Wat hebben de betrokken ambtenaren,
zorgprofessionals, burgers, wethouders en raadsleden nodig om deze verandering samen goed
te doorlopen? Het Consulaat focust op de gedragskant van deze verandering. Hoe zorgen we
ervoor dat burgers tevreden zijn en goed geholpen worden? Hoe bereiden we medewerkers voor
op al deze nieuwe taken en begeleiden we hen? Wat vraagt dat aan kennis en vaardigheden?
Wat moeten we wel of juist niet doen? En wat vraagt dit van het college en het management?
G
emeenten bereiden zich met grote inzet voor op de 3 decentralisaties. Daarbij gaat er vanzelfsprekend veel aandacht
naar het maken van beleid en het organiseren van processen en structuren. Dat zijn voorwaarden voor de uitvoering.
Wat nodig is op het gebied van gedrag en leiderschap is lastiger te structureren waardoor dit aspect vaak onderbelicht
blijft totdat de uitvoering start. Veel veranderingstrajecten komen dan in een taaie fase of mislukken omdat de omslag in
gedrag dan niet vanzelf tot stand komt.
Het Consulaat is expert op het gebied van gedragsverandering en staat gemeenten graag terzijde om dit aspect van de drie
decentralisaties zorgvuldig vorm te geven en te faciliteren. We werken met inzet van onze eigen ‘drie D’s’:
dialoog, dramamethodieken en diversiteit.
DIALOOG – is de beste basis voor iedere samenwerking. Het Consulaat heeft zich gespecialiseerd in het organiseren en
begeleiden van gesprekken die gedragsverandering mogelijk maken. Mensen praten vaak in abstracte termen, waardoor
iedereen het schijnbaar met elkaar eens is en de sfeer goed blijft, maar waardoor wat écht speelt of nodig is onbesproken blijft.
Wij zorgen dat gedachten en gevoelens die wel leven, maar onvoldoende worden uitgesproken, op tafel komen. Deze informatie
is vaak cruciaal om goede keuzes te maken en goed samen te werken.
eat
er &
th
Ik zat met een
zorginstelling om
de tafel om helder
te maken hoe we
als gemeente gaan
werken en welke
informatie we
daarvoor van hen
nodig hebben.
Pas na een
maand, toen ik
de - verkeerde informatie ontving,
kwamen we erachter
dan we enorm langs
elkaar heen hadden
zitten praten en
elkaar helemaal
verkeerd hadden
begrepen.
sp
abstra
ct
el
GEDEELDE
VISIE
eet
concr
DRAMAMETHODIEKEN – helpen te begrijpen wat er in het dagelijks werk van gemeenten
écht gaat veranderen. Wat eerst abstract is, wordt nu concreet. Acteurs spelen scènes uit de
praktijk van de nieuwe taken, bijvoorbeeld een gesprek tussen een alleenstaande moeder van
een multiproblemgezin en een frontlijnprofessional. Voor iedereen wordt nu zichtbaar wat
er gaat gebeuren, welk soort gesprekken je kunt verwachten en wat dat van je vraagt. Welke
dilemma’s ga je tegenkomen en hoe ga je daar samen mee om? Doordat het publiek de acteurs
regie-aanwijzingen geeft, kan men ontdekken welke aanpak wel of niet werkt. Daarnaast
maakt het gesprek over een scène helder of een voorgenomen aanpak reëel is of nog deels een
luchtkasteel en het gesprek geeft ook ruimte om mogelijke beren op de weg te ontdekken.
DIVERSITEIT – is noodzakelijk om goede teamresultaten te behalen, blijkt uit talrijke onderzoeken. Het is de kunst om (heel) verschillende mensen te laten samenwerken door ieders
kwaliteiten te herkennen en benutten.
Gemeenten hebben grote vrijheid om de invoering van de 3 decentralisaties op eigen wijze
vorm te geven. Dit betekent maatwerk voor de gedragsaanpak. Wij ontwerpen een speciaal
programma graag samen met u om concreet te maken wat er van medewerkers wordt verlangd
en hoe ze elkaar kunnen helpen om te leren. Een greep uit wat u daarbij kunt inzetten:
Bewustwording van impact decentralisaties op je werk
Door het spelen van scènes over de praktijk van de 3 decentralisaties, raken alle betrokkenen
bekend met wat er gaat veranderen. Iedere scène roept een gesprek op. Over het aanspreken
op de eigen kracht van de burger, over het verschil tussen uitvoeren en regisseren, over de
invloed van je oordeel, over mensen op het gesprek, over het belang van doorvragen om de
kern van de problematiek te achterhalen en over omgaan met emoties en agressie. Het spelen
van scènes kan ook worden benut als realitycheck voor beleidskeuzes.
RESULTAAT – Mensen gaan écht begrijpen wat de veranderingen betekenen; wat er van hen
wordt verwacht. Ze hebben er in openheid over gesproken, waarbij er ruimte is voor zowel
enthousiasme als twijfel en dilemma’s. Met deze bewustwording begint de nieuwe aanpak en de
gedragsverandering.
Geschiktheid voor de nieuwe taak
Het goed bemensen van wijkteams en andere nieuwe functies is cruciaal voor succes. Van
dienstbare baliemedewerkers die gewend zijn terug te kunnen vallen op regelgeving kan je
niet zo maar vragen om al coachend creatieve maatwerkoplossingen te bedenken aan een
keukentafel. Wij maken gebruik van maatwerkassessments, waarbij we 16PF persoonlijkheidstesten afnemen, teamrollen bepalen en in rollenspellen toetsen of mensen ook daadwerkelijk handelen volgens de competenties van de nieuwe rol. De 16PF is wereldwijd de
meest gebruikte en gevalideerde test, die een goede gedragsvoorspelling geeft.
RESULTAAT – U krijgt een goed overzicht van de geschiktheid van mensen voor de nieuwe
taken binnen de 3 decentralisaties.
Zorg voor kinderen,
ouderen en
beperkten komt
emotioneel veel
dichterbij mensen
dan bijvoorbeeld een
dakkapel.
De gesprekken
zullen heftiger
en persoonlijker
zijn, wat veel
gespreksvaardigheid
en zelfkennis vraagt
van frontlijnprofessionals.
Training ‘Klaar voor de start’
De 3 decentralisaties vragen naast nieuwe vaardigheden en kennis om medewerkers die in
hun eigen kracht staan. Professionals die een beeld hebben bij het bieden van maatwerk, die
contact kunnen maken met burgers die problemen ervaren, die kunnen omgaan met uiteenlopende belangen en die moeilijke besluiten durven nemen. In deze training komen onderwerpen aan de orde als: in dialoog blijven, zelfs met lastige mensen, hoe je eigen normen en
overtuigingen je conclusies en je gedrag bepalen, hoe als team goed geïnformeerde keuzes te
maken en samen leren in actie.
RESULTAAT – Medewerkers hebben zicht op hun eigen kracht en grenzen. Ze kunnen door
deze zelfkennis gesprekken op een verbindende wijze voeren met burgers, collega’s of zorgprofessionals. Ze kunnen dilemma’s bespreekbaar maken, zijn zelf aanspreekbaar en hebben het
lef om door te vragen om het kaf van het koren te scheiden of tot de kern te komen.
Vliegende start van teams
Gaan samenwerken in wijkteams - of dat nu interdisciplinair is of niet - vraagt om een goede
aftrap. Naast de aanwezige inhoudelijke expertise is ook het samenspel van karakters in het
team bepalend voor het succes.
Een goed gesprek over wederzijdse verwachtingen en het gezamenlijke doel is hierbij wezenlijk. Het Consulaat heeft een formule ontwikkeld waarmee teams door hierbij stil te staan
sneller succesvol kunnen zijn in de praktijk.
RESULTAAT – Het team heeft elkaar diepgaand leren kennen en heeft een concreet plan hoe
ze met elkaar gaan samenwerken, talent benutten en denken over belangrijke uitgangspunten
(zoals eigen kracht, compensatie). Het team heeft een open houding ontwikkeld die ervoor zorgt
dat het team steeds lerend is en werkt op basis van vertrouwen.
Hoe doe je dat nu
die Eigen Kracht?
Iedereen praat daar
gemakkelijk over,
maar wat doe ik
dan als professional
precies?
Zorg verlenen met je
handen op je rug?
Hoeveel druk mag
ik zetten op de
burger? Niemand
legt me dat uit!
Alles wat gezegd wordt
Wij zijn helemaal
klaar voor onze
nieuwe taken!
Regisseur zijn,
dat zie ik wel
zitten!
Mijn collega’s
beseffen niet wat
er op ze af komt!
Burgers aanspreken
op eigen kracht, dat
lijkt mij een goed
uitgangspunt!
Ik weet niet of ik
het wel trek om de
hele dag met al die
problemen bezig te zijn
Het gaat eigenlijk
gewoon om
bezuinigingen op taken
van de overheid
Alles wat gedacht wordt, maar niet gezegd
WE MOETEN PRATEN – Veel blijft onder tafel. U kunt pas goede beslissingen nemen als u weet wat er écht speelt.
Andere diensten van Het Consulaat zijn:
• Een verhelderende dialoog in een VISSENKOMGESPREK – stelt beleidsmakers, managers, projectleiders in staat om echt in
gesprek te gaan met grotere groepen medewerkers over de vragen en zorgen die er leven over de 3 decentralisaties.
• Omgaan met AGRESSIE – een training waarin het omgaan met hevige emoties centraal staat. Onderwerpen: Wat werkt wel
en niet? Wat doet agressie met jou? Wat is er nodig om agressie voor te zijn? Welke houding vraagt dat van mij?
• Competitie en humor in het ZEVEN DRAKENSPEL – wijkteams worden in dit simulatiespel uitgedaagd zeven lastige
situaties gespeeld door acteurs op te lossen. Het team dat het beste presteert wint. Door het evaluatiegesprek over de situaties
is het spelenderwijs intensief leren van en met elkaar.
• TRANSPARANT MANAGEMENT – is een training in het aansturen en regisseren van zorgaanbieders met aandacht voor
effectieve gespreksvoering over verwachtingen, kwaliteitsbewaking, outputsturing en evaluatie van de afspraken.
Interesse?
Neem dan contact met ons op voor meer informatie. Wij komen natuurlijk ook graag naar u toe voor een oriënterend gesprek!
Adviesbureau voor de gedragskant van organisatieverandering
Postbus 37743
1030 BG Amsterdam
Meeuwenlaan 98-100
1021 JL Amsterdam
t 020 494 60 60
[email protected]
www.hetconsulaat.nl
www.diversitymatters.nl
Klanten van Het Consulaat o.a.: VNG, KING, GGD GHOR Nederland, WEZO, Nederlandse Vereniging van Ziekenhuizen, RIVM, Regio
Rivierenland, Provincie Friesland, Ministeries van Infrastructuur & Milieu, Volksgezondheid, Welzijn & Sport, Onderwijs, Cultuur &
Wetenschap en de Gemeenten Hengelo, Zaanstad, Eindhoven, Amsterdam, Almelo, Rotterdam, Emmen, Moerdijk, Haarlemmermeer