Hittestress bij vleesvarkens en lacterende zeugen

Varkens
Vleesvarkensstal met watervernevelaars
boven de luchtinlaat
Hittestress bij vleesvarkens en
lacterende zeugen
Bij hoge zomerse temperaturen, dit jaar kenden we reeds een eerste piek half mei, komen ook de verschijnselen van hittestress
bij vleesvarkens en lacterende zeugen om de hoek kijken. Best kan je dan ook enkele maatregelen treffen om de nadelige
gevolgen van een hitteperiode op je productieresultaten te minimaliseren.
Varkens kunnen niet zweten en moeten hun warmte kwijt door te hijgen en door minder warmte te
produceren. Bij hoge temperaturen, gecombineerd
met hoge luchtvochtigheid, kunnen de dieren met
alleen hijgen hun overtollige warmte niet kwijt en
gaan daarom minder voeder opnemen om zo minder
warmte te produceren.
Bij het verteren van voeder komt namelijk warmte
vrij. Dieren met hoge voederopname - zoals vleesvarkens en lacterende zeugen - hebben dus het meeste te
lijden onder hoge temperaturen. Deze dieren gaan
dus ook minder voeder opnemen met een lagere
groei of lagere melkproductie (en dus lagere groei bij
zogende biggen) als gevolg. Bovendien komen lacterende zeugen magerder uit de kraamstal met als
12
resultaat een moeilijkere bronst en verlaagde productieresultaten bij de volgende worp. Redenen genoeg
om hittestress te voorkomen of beperken.
Voeder en water …
• In de samenstelling van de voeders wordt rekening
gehouden met warme periodes. Zo is geweten dat het
verlagen van ruw eiwit en het verhogen van het vetgehalte een positieve bijdrage leveren aan de voederopname tijdens warme periodes.
• Ook is het nuttig om na een warme periode, met
dus lage voederopname, een zeugenvoeder met extra
mineralen en vitaminen aan je zeugen te verstrekken
om zo eventuele tekorten aan te vullen.
Verneveling van water...
via fijne vernevelaars verspreid over de stal zal ook de
lichaamstemperatuur doen dalen. Bij hoge luchtvochtigheid (op onweerachtige dagen) werkt dit echter
averechts omdat het extra water ervoor zorgt dat het
dier moeilijker zijn warmte kwijtraakt.
Voorkomen is beter dan genezen. Wees dus voorbereid en geniet van een mooie zomer zonder de
nadelige gevolgen op je productieresultaten.
Eén hek per 4 à 5 zeugen op de voedergang voor een goed
contact tussen zoekbeer en zeug
Nog enkele tips voor
een goede bronststimulatie
• Zorg voor voldoende licht: minimaal 120 LUX
gedurende 16 uren per dag
• Plaats de jonge te dekken gelten tussen de oudere
gespeende zeugen
• Voeder de te dekken zeugen tweemaal per dag en
zorg voor voldoende zuiver drinkwater
• Voeder je te dekken zeugen hoog energetisch:
- FERTIFLUSH (nr. 9090 of 9290) als samengesteld voeder
- of Lactatievoeder + 200 g per dag FERTISOW
(nr. 465)
- of Lactatievoeder + DEXTROSE
Gebruik van een inseminatiebeugel bij het insemineren
• Doe je controleronde en voeder je dieren tijdens de
koelere momenten van de dag (’s morgens heel vroeg
en ’s avonds laat).
• Kijk tevens na of de zeugen voldoende kunnen drinken en geef desnoods handmatig drinken bij. Lacterende
zeugen drinken bij 29 °C dubbel zo veel dan bij 20 °C.
• Geef de zogende biggen zeker kunstmelk (BIGGILAC
PL+) bij om de lagere melkgift van de zeug te compenseren.
… en managementmaatregelen
Een directe maatregel is koeling van de stallen en dieren. Dit kan bijvoorbeeld door inkomende lucht aan de
schaduwzijde van de stal binnen te halen en deze eventueel eerst door een grondkanaal (of grondbuizen) te
laten stromen, zodat de warme lucht kans krijgt om af
te koelen. Kraamstallen kunnen ook uitgerust worden
met vloerkoeling doch dit vereist een dure investering.
• Start de dag na het spenen op vaste tijdstippen
met bronststimulatie: elke zeug tweemaal per dag
(’s ochtends en ’s avonds) 15 minuten beercontact
met een actieve beer geven
• Gebruik bij grotere groepen gespeende zeugen
meerdere zoekberen zodat deze actief blijven
• Gebruik berengeur (BOARMATE: te verkrijgen
via je AVEVE-zaakvoerder)
• Zorg dat de zeug tijdens de inseminatie contact
heeft met een actieve beer (plaats hiervoor op de
voedergang per 5 zeugen een hek waar de beer
opgesloten kan worden)
• Gebruik bij het insemineren dekbeugels voor een
goed sta-reflex
Koen Nackaerts
Manager Varkens en Veehouderijproducten
13