Bedrijfsbezoeken in de praktijk

Dierengezondheidszorg Vlaanderen vzw
Bedrijfsbezoeken in de praktijk
Tamara Vandersmissen
Studienamiddagen Veepeiler Varken
Woensdag 19 maart 2014 – Beveren
Woensdag 26 maart 2014 – Zedelgem
Woensdag 2 april 2014 - Lummen
Overzicht
• Voorbeeld bedrijf 1
• Voorbeeld bedrijf 2
• Conclusie
2
Voorbeeld bedrijf 1
• Bedrijf met 350 TOPIGS 20 zeugen
• 4 wekensysteem
• Afmest
• Aankoop van gelten, 2 quarantainestallen
• Nieuwe kraamstal
3
Probleem
• Sterfte en verwerpingen bij zeugen
• Plotse sterfte, zeug komt ‘s avonds niet meer
recht, maakt eventueel koorts, de dag erna dood
of verworpen
• Slecht beenwerk bij zeugen, veel zeugen komen
niet goed recht
• Zoogperiode niet optimaal, veel biggensterfte,
diarree,…
4
Onderzoeken
• Autopsie gestorven zeugen:
o Zeug 1:
• Bloederige inhoud darm  oorzaak?
• Gestuwde en verdikte blaaswand
o Zeug 2:
• Milttorsie
• Bloedonderzoeken bij zeugen
 Geen duidelijk beeld
5
Ondernomen acties
• De te dekken zeugen worden beperkt in
wateropname omdat ze er te nat bijliggen
• Risico op maagtorsie verminderen
o Overschakeling van meel ipv korrel
o 2 maal daags voederen
6
Bedrijfsbezoek
• Geen opmerkingen bij drachtige en te dekken
zeugen
• In kraamstal:
o Zeugen niet recht om te eten
o Veel pootproblemen
o Veel zeugen die ‘drinken’ uit het kleine drinkbakje
• Boekhouding resultaten reden van afvoer over 7
maanden:
o 12% sterfte
o 8% verwerpers
o 15% beenwerk
o 10% baarmoederontstekingen
o 17% onvoldoende moedereigenschap  te weinig zog
7
Onderzoeken Veepeiler
• Stalen voeder zeugen  voeder OK
• Stalen water  water OK
• Urinestalen van zeugen
o In kraamhok slechts 2 zeugen die urineren
o Nog 8 stalen uit dracht
 Aandachtzeugen voor urineweginfecties!
8
Onderzoeken Veepeiler
zeugnummer
597KH
60KH
342
161
649
6
247
159
340
57
BO
E coli/Strep sp
E coli
E coli
E coli
poly
poly
E coli
Kiemgetal bilirubine dichtheid Eiwit glucose Hemogl ketonen nitrieten urobilino pH
91.000.000
0
1,025
2
0
0
0
0
0 6,5
87.000
0
1,035
1
0
0
0
0
0 8,5
90.000
0
1,010
0
0
0
0 sporen
0 6,0
460.000
0
1,010
0
0
0
0
0
0 6,5
54.000
0
1,015 sporen
0
0
0
0
0 8,0
1.000.000
0
1,022
1
0
0
0 sporen
0 8,5
200.000
0
1,011
0
0
0
0
0
0 7,0
1.000
0
1,009
0
0
0
0
1
0 6,5
62.000
0
1,010
0
0
0
0
0
0 8,0
440.000
0
1,018
0
0
0
0
0
0 8,0
9
UTI
• Oorzaak:
o Pootproblemen  neerliggen  UTI  neerliggen
o Wateropname!!!
• Spoeleffect  voldoende opname!
• Goede kwaliteit!
• Gevolg:
o Veel neerliggen
o Ziek, koorts
o Opklimmende infecties naar baarmoeder  verwerpingen
o Doodgeboren biggen en te weinig overleving van de
biggen
o Sterfte zeugen
10
Adviezen
1. Zorg dat de zeugen voldoende water opnemen!
o
Geef water bij in de trog in kraamhok
o
Drinkwatersysteem bekijken
2. Urineverzuurders gebruiken
3. Hygiëne!
o Mest verwijderen achter de zeugen
o Aangetaste zeugen opruimen
4. Eenmalige antibioticumbehandeling van de
zeugen
11
Aanpak op het bedrijf
• Urineverzuurder in het voeder
• Groep in kraamhok behandeld met antibiotica
• Nakijken van het drinkwatersysteem!
 Foute installatie pomp!
 Onvoldoende druk bij hoge vraag
 Aanpassen van het drinkwatersysteem!
12
Evaluatie
• Zeugen voldoende water ter beschikking
zeugnummer BO
ED
ED
ED
ED
KH
KH
KH
KH
KH
E coli/staph
Kiemgetal bilirubine dichtheid Eiwit glucose Hemogl ketonen nitrieten urobilino pH
6.000
0
1,021 sporen
0
0
0
0
0 7,0
360.000
0
1,009
0
0
0
0
0
0 6,0
8.000
0
1,010
0
0
0
0
0
0 6,0
6.000
0
1,029
2
0
0
0
0
0 6,5
1.000
0
1,014
0
0
0
0
0
0 6,5
1.000
0
1,014
0
0
0
0
0
0 6,0
7.000
0
1,024
0
0
0
0
0
0 6,0
1.000
0
1,013
0
0
0
0
0
0 6,0
36.000.000
0
1,029
3
0
0
0
0
0 8,5
13
Evaluatie
• Zeugen in kraamhok voldoende drinkwater ter
beschikking:
o Eten beter opnemen
o Meer melk aanmaken
o Betere overleving van de biggen, geen diarree
o Minder doodgeboren biggen
o Sterfte zeugen op normaal niveau
Problematiek van sterfte zeugen en slechte
kraamstalperiode biggen opgelost!
14
Overzicht
• Voorbeeld bedrijf 1
• Voorbeeld bedrijf 2
• Conclusie
15
Voorbeeld bedrijf 2
• Zoon: 400 zeugen en 1000 vleesvarkens
• Moeder: 120 zeugen en 1000 vleesvarkens
16
Probleem
• Zaterdag plots enkele dieren dood in de stal.
o Gespeende biggen en VV
• Probleem verergert, ook zondag sterfte zeer
algemeen
o Biggen, VV en zeugen
• Sterfte treedt ook op, op bedrijf van ouders
• Bezoek dierenarts (>25 jaar ervaring in de varkens)
o Dierenarts zet de 2 volledige bedrijven op aspirine
17
Probleem
• Sterftes gaan onverminderd voort
• Maandag paniek!
o Reeds meer dan 20 zeugen dood, 50 VV en Biggen
⇨ Verwittiging DGZ
⇨ Verwittiging PCE
→ Bedrijfsbezoek
18
Bedrijfsbezoek
• Eerste beelden van op het bedrijf:
19
Bedrijfsbezoek
20
Bedrijfsbezoek
• Veel dieren normaal, geen symptomen zichtbaar
• Opvallend: ademhalingsproblemen, vnl bij
biggen
• Sterfte volgt vlug op zichtbaar worden van
flankenslag (binnen halve dag)
• Geen koorts, geen diarree, geen
zenuwsymptomen
• Ondanks rondgang ‘s ochtends opnieuw heel
wat dode dieren in de hokken
21
Bedrijfsbezoek
22
Bedrijfsbezoek
23
Bedrijfsbezoek
24
Bedrijfsbezoek
25
Bedrijfsbezoek
o Zeugen, op moment van bezoek geen symptomen,
echter ook sterfte (vnl zeugen in kraamstal)
o Zuigende biggen: geen symptomen en geen sterfte!
o Biggen en vleesvarkens: symptomen en sterfte
• Actie:
o 10 dieren bedrijf zoon (zeugen, biggen, vleesvarkens)
en 6 dieren bedrijf moeder (vleesvarkens) naar DGZ
voor autopsie
o Bezoek PCE: op slot doen van bedrijf
26
Gemeenschappelijke factoren?
• Zoon → Infectieuze oorzaak:
o Verspreiding door zoon die in beide stallen komt?
o Wat?
• Nieuw/onbekend agressief pathogeen???
• Varkenspest? (Afrikaans, klassiek)
• Acute griepuitbraak?
• Acute uitbraak App?
• Glässer?
• ….
27
Gemeenschappelijke factoren?
• Voeder
o Zelfde voederfirma op 2 bedrijven
o Geen symptomen bij zuigende biggen
⇨ Mycotoxicose
o Echter, verschillende diercategorieën aangetast →
verschillende leveringen voeder
28
Gemeenschappelijke factoren?
• Water
o 1 boorput van 212m diep
o Verdeling naar 2 bedrijven, daar in een opslagtank
29
Gemeenschappelijke factoren?
• Water
o Stilstand van water in voorraadtank?
⇨ Nitrietvergiftiging
• Actie:
o Staalname drinkwater
o Onmiddellijke overschakeling via tuinslang op
stadswater
• Bevestiging zelfde dag na autopsie 
chocoladekleurig bloed
30
Bespreking
• Oorzaak van het probleem?
o Onwaarschijnlijk vanuit diepe boorput
o Stilstand in tank??? Naar 2 bedrijven?
o MAAR: gebruik van biologische luchtwasser!!!
• Resultaten wateronderzoek:
o Verhoogd nitriet en nitraat gehalte
o Bacteriologische kwaliteit drinkwater zeer slecht.
31
Bespreking
• Oorzaak van het probleem: luchtwasser
• Vrijdag werken → plaatsen verkeerde kraan
(geen terugslagklep) → terugslag nitrietrijk water
in waterleiding
32
Bespreking
• luchtwasser
33
Bespreking
• Probleem na overschakeling op stadswater
binnen de dag opgelost
• Uiteindelijke dodental:
o Zoon: 39 zeugen, 108 VV en 35 Biggen
o Moeder: 14 zeugen, 50 VV en 12 Biggen
34
Overzicht
• Bedrijfsbezoek Veepeiler
• Voorbeeld bedrijf 1
• Voorbeeld bedrijf 2
• Conclusie
35
Conclusie
• Bijkomende onderzoeken helpen diagnose te
stellen
• Zinvol om problematiek te bespreken met
iemand met een frisse kijk op het probleem
36
Dierengezondheidszorg Vlaanderen vzw
Dank u! Vragen?