HerfstStatement 2014 Nederlandse Orde van PensioenDeskundigen De Nationalepensioendialoog.nl: zegen of vloek? In ons HerfstStatement van 2013 hadden wij stevige kritiek op de structuur van het beleid inzake pensioen. In het daaropvolgende LenteStatement zagen we dat gelukkig opgepakt en vertaald in een goede wetgevingsbrief (van 4 februari, 2014-0000012658) van staatssecretaris Klijnsma van Sociale Zaken en Werkgelegenheid. Daarin werd de lat hoog gelegd. Helaas moeten we een half jaar later (weer) concluderen dat er in alle pensioendossiers maar weinig schot zit. Zaken geregeld Er zijn de facto sinds hét PensioenAkkoord van 3 juni 2010, maar twee zaken geregeld. De pensioenleeftijd is verhoogd naar 67 en de opbouwmogelijkheden zijn beperkt tot 1,875%, en dat ook nog eens over een maximaal pensioengevend salaris van € 100.000. Dat wordt dan nog wel aangevuld met de mogelijkheid van het netto-pensioen c.q. de netto-lijfrente. Maar dit is een complexe regeling. Afgaande op de geluiden uit de markt zal er niet veel gebruik van worden gemaakt, uitzonderingen daargelaten. Ook het ZZP-pensioenfonds heeft een verdere invulling gekregen, maar wordt uitgevoerd door ‘good old’ APG (ABP) en biedt echt niet veel meer mogelijkheden dan een collectieve (bancaire) lijfrente. Wel goed dát het er is en dat ook andere aanbieders er invulling aan gaan geven. Echter, nu de verwachting is dat over 10 jaar zo’n 50% van alle arbeidsrelaties ‘flexibel’ is, mag er naar individuele pensioenopbouw wel wat meer strategisch worden gekeken dan alleen een ‘ZZP-pensioenfonds’. De optie dat bij arbeidsongeschiktheid al geleefd mag worden van het gespaarde geld is aardig, maar de vraag is dan natuurlijk hoe het verder moet met het pensioen: dat geld is dan immers op! De Wet Versterking Bestuur Pensioenfondsen is inmiddels geïmplementeerd. Pensioenfondsen moeten óf professioneler worden óf ermee stoppen. Die mening is ook DNB toegedaan, zij heeft ruim 60 pensioenfondsen daartoe aangeschreven en dwingt hen zich af te vragen of ze nog door moeten gaan. Dat de Pensioenfederatie mordicus tegen ‘veel’ is, viel te verwachten, maar is niet goed. Immers, de (pensioen- en arbeidsmarkt)wereld ontwikkelt zich, daar moeten we in mee gaan en proactief handelen in plaats van ‘de hakken in het zand’. Een raadsel Verder is het wetsvoorstel Pensioencommunicatie ingediend. Alles digitaal, verdere promotie van het Pensioenregister en een grotere rol voor de werkgever. Deze zal zich, samen met HR, veel meer moeten inzetten om te zorgen dat pensioen echt wordt begrepen. De werkgever kan dat niet langer aan de uitvoerders (pensioenfondsen en verzekeraars) overlaten. Waarom echter op het nieuwe UPO alleen de opgebouwde (jaar)pensioenrechten vermeld worden en niet het te bereiken pensioen – immers, dát wil de deelnemer weten – is ons een raadsel. Daarvoor, en dus voor het totaaloverzicht, moet je naar www.mijnpensioenoverzicht.nl. Ook de rol van de Ondernemingsraad mag c.q. moet, mede gezien de tanende rol van de vakbonden, snel en fors groter worden. Dat loopt, mede door het advies van de SER hieromtrent, wel goed. Maar ook dat komt eigenlijk te laat, nu juist dit najaar alle pensioenregelingen moeten worden aangepast. De grote issues De grote issues blijven nog ver buiten bereik. Het nieuwe Financiele Toetsingskader moet per 2015 ingaan, maar is nog lang niet ingevuld en blijft een speelbal van de sociale partners en van jongversus oud-gepensioneerd. Heel veel tekst, maar weinig keuzes. De doorsneepremieproblematiek en de bijbehorende verplichtstelling: er gebeurt niets. Ook de definitieve en voor deelnemers duidelijke keus voor een DC-stelsel (beschikbare premie) – dat in de rest van de wereld al lang leading is geworden – blijft uit. Toenemend individualisme en afnemende solidariteit en daardoor de wens maar ook de noodzaak om eigen verantwoordelijkheid te nemen, moeten geaccepteerd en omarmd worden. Hier hoort bijvoorbeeld de mogelijkheid bij om ‘door te beleggen’ na pensioendatum. “Mag ik dat alstublieft zelf bepalen?” Meer visie en ambitie Dit wordt niet bereikt met de nationale pensioendialoog. Leuk dit initiatief, maar wat is het nut dat iedereen mag meepraten als er toch geen keuzes zijn te maken? Een doekje(.nl) voor het bloeden dus. Het betekent alleen maar meer en langer praten en levert meer uitstel op. DGA Dan die vermaledijde pensioenopbouw van de DGA.….. Wij hadden verwacht dat er een keus zou worden gemaakt, waardoor er nog in 2014 op grote(re) schaal dividend kon worden uitgekeerd, zonder dat de hoge commerciële voorziening daarbij in de weg zat. Niets hiervan. Het moet wél eenvoudiger, maar hoe, dat blijf de vraag. Kortom: de NOPD blijft zeer kritisch en zelfs een beetje sceptisch. Over de ontwikkelingen sec en vooral de voortvarendheid. Het is het allemaal net niet en net te laat. Wij roepen het Kabinet en andere belanghebbenden daarom op met nog meer deskundigheid, achterban-onafhankelijk en dus objectief naar het pensioendossier te kijken. En vooral ook voortvarendheid. Wij, de NOPD’ers zíjn deskundig en hebben geen ander ‘belang’ dan de beste pensioenmogelijkheden voor Nederlanders. Wij zouden daar meer gebruik van maken. Dat geldt in ieder geval voor werkgevers, ondernemingsraden en werknemers. Nederlandse Orde van PensioenDeskundigen Oktober 2014