RAADGEVER Europese kansen voor uw gemeente Europa kan gemeenten kansen bieden de gemeentelijke prioriteiten te verwezenlijken. Staan er projecten op stapel die uw gemeente een grote werkgelegenheidsimpuls moeten geven? Of misschien een mooi proefproject dat de duurzaamheid of energie-efficiëntie van uw gemeente sterk verbetert? Wellicht een verbetering van uw Natura 2000-gebied of de “Welke kansen biedt Europa mijn gemeente?“ innovatiekracht van uw lokale MKB? Deze raadgever geeft u voorbeelden van de mogelijkheden en kansen die Europa uw gemeente kan bieden. Europese fondsen en kennisnetwerken Denkt u bij de ontwikkeling van projecten in uw gemeente eens aan Europese cofinanciering. De gemeentelijke begroting kan hierdoor effectiever worden ingezet. Bijkomstige voordelen zijn, dat de projecten meestal kwalitatief beter zijn, dat er meer draagvlak binnen en buiten de gemeentelijke organisatie voor is en dat de zichtbaarheid in de regio en vaak zelfs in Europa wordt vergroot. Als het gaat om samenwerkingsprojecten profiteert de gemeente ook van de kennis van de andere projectpartners. Daarbij kunt u denken aan andere Europese (lokale) overheden, maar ook aan kennisinstellingen of NGO’s. De Europese Unie heeft een meerjarenstrategie voor een slimme duurzame en inclusieve groei. Om dit te kunnen bereiken, stelt de EU onder andere fondsen beschikbaar voor gemeentelijke projecten. Voor de periode 2014-2020 heeft de EU nieuwe subsidieprogramma’s opgesteld. Zo zijn er fondsen beschikbaar voor projecten op het gebied van innovatie, duurzaamheid, werkgelegenheid, natuurbeheer, cultuur, onderwijs en burgerparticipatie. Ook zijn er in de Europese Unie tal van (kennis)netwerken die u helpen bij het vergaren van kennis en het vergroten van de zichtbaarheid van uw gemeente. Door als gemeente in Europese netwerken te participeren, wordt de gemeente internationaal op de kaart gezet. Het kan het beleid verbeteren door van andere gemeenten over de grens Maart 2014 te leren en het kan een goede basis zijn voor samenwerking in Europese projecten. Er zijn veel verschillende Europese netwerken. Voor grote gemeenten en voor kleine, op een specifiek beleidsonderwerp of juist heel breed. Netwerken informeren de leden vaak ook over subsidiekansen en kunnen effectief zijn in het vinden van partners bij het aanvragen van Europese subsidies. Bovendien komen er in dit soort netwerken ook vaak projecten voorbij waar uw gemeente aan mee kan doen. De directie Europa van de VNG kan gemeenten ondersteunen bij het in kaart brengen van relevante netwerken voor de gemeente. Wat is belangrijk om te weten over Europese subsidies en netwerken? • Bij Europese subsidies gaat het altijd om cofinanciering. De projectpartners moeten altijd zelf (ongeveer 50%) financieren. Vaak kan de financiering ook van andere partijen (bijvoorbeeld de provincie of het Rijk) komen. • Om op het spoor te komen van relevante subsidies voor gemeentelijke projecten, moet er kennis in de organisatie zijn. Dit kan op verschillende manieren. Zo zijn er gemeenten die ervoor kiezen om Europese subsidieverwerving centraal binnen de gemeentelijke organisatie te beleggen. Anderen kiezen ervoor om per dienst of afdeling coördinatoren aan te stellen. • Europese subsidies stellen specifieke eisen aan de gemeentelijke administratie. De afdeling financiën en control moet hiervoor toegerust zijn. • Het aanvragen van Europese subsidies moet een bewuste keuze zijn. De voorbereiding, aanvraag en uitvoering kost capaciteit. In geld en in uren van (een) medewerker(s). • Ook het participeren in netwerken is niet vrijblijvend. Gemeenten die zich hiervoor openstellen, moeten zich realiseren dat deelname vaak meerdere jaren inzet van capaciteit vergt, zowel personeel als vaak ook in de vorm van een contributie. Relevante actoren De beïnvloedingsmogelijkheden van individuele gemeenten in Brussel zijn beperkt. Om kennis te vergaren over Europa zijn er echter voldoende mogelijkheden: • De VNG behartigt uw belangen op diverse Europese dossiers die gemeenten raken (de Europese meerjarenstrategie Europa 2020, Europese fondsen, staatsteun en aanbesteden, milieubeleid, e-governance, etc). • Verschillende decentrale overheden hebben collectief een eigen vertegenwoordiging in Brussel die hun belangen behartigt en op thema’s kan lobbyen. Dit geldt onder andere voor de VNG, Het Huis der Nederlandse Provinciën en de G-4 gemeenten. • Tenslotte hebben de meeste departementen en provincies speciale afdelingen waar aan Europa gerelateerde vragen kunnen worden gesteld. • Om kennis te maken met Europa is een bezoek aan de jaarlijkse Open Days in Brussel aan te raden. Tijdens dit netwerkevenement kunnen contacten met andere regio’s en instellingen worden gelegd. Meer informatie • Voor een overzicht van alle subsidiekansen in Europa kunt u de VNG subsidiewijzer raadplegen: www.vng.nl/onderwerpenindex/europa/europese-subsidies/subsidiewijzer • Voor inhoudelijke subsidievragen, best practices, presentaties en nieuwsberichten kunt u terecht op: www.vng.nl/onderwerpenindex/europa/europese-subsidies • Voor een overzicht van voor gemeenten relevante kennisnetwerken: • www.vng.nl/onderwerpenindex/europa/europese-kennisnetwerken • Voor informatie over de relatie tussen gemeenten en Europa en de belangenbehartiging van de VNG: www.vng.nl/onderwerpenindex/europa/europese-lobbydossiers • Voor informatie over Europese regelgeving: www.europadecentraal.nl Deze raadgever is onderdeel van een reeks VNG-raadgevers over uiteenlopende onderwerpen. U vindt alle raadgevers op www.vng.nl/raadsleden. Op deze pagina staat nog meer informatie speciaal voor raadsleden. Vereniging van Nederlandse Gemeenten RAADGEVER