Spelen met Taal Het stimuleren van zelfsturend gedrag in spelsituaties Jeroen Aarssen 19 november 2014 Programma • Ideeën over taal en interactie door de tijd • Taal en Executieve Functies • Taal en Denken • Taal- en Interactievaardigheden Jonge kinderen, taal en interactie, een reis door de tijd Pre-Taallijn: taal = aanbod Taallijn: interactiedriehoek taalaanbod (rijk/ goed) taalproductie stimuleren feedback geven taalleermechanisme Post-Taallijn Sustained shared thinking (samen doordenken) Zelfsturing/ executieve functies TINK-training Executieve Functies Denkprocessen die belangrijk zijn bij het reguleren en uitvoeren van sociaal en doelgericht gedrag Prefrontale cortex als verkeerstoren Uitleg d.m.v. rekenactiviteit…. Wat zijn EF? • • • Inhibitie en impulscontrole Werkgeheugen (dingen onthouden) Aandacht vasthouden en verleggen (cognitieve flexibiliteit) Onderzoek • • • • EF betere voorspeller voor schoolsucces dan scores taal en rekenen (Diamond, 2007; Barnes ea. 2008) Langetermijneffecten op schoolsucces, gezondheid, welvaart (Caspi & Moffit, 2011) Samenhang met SES Stimuleren/ontwikkelen van EF is mogelijk Adele Diamond University of British Columbia Inhibitie Probeer de kleur van de woorden te zeggen, in plaats van de woorden werkelijk te lezen. BLAUW GROEN GEEL ROZE ROOD ORANJE GRIJS ZWART PAARS BEIGE WIT BRUIN Sociaal en doelgericht gedrag Regels, conventies, afspraken, patronen, cultuur beïnvloeden denkprocessen en zelfsturing Het jonge kind als Alice in Wonderland! Spel Geavanceerd Rollenspel: • • • • • • • Grote betrokkenheid Van tevoren gepland Rollen met regeltjes/ afspraken/ conventies Flexibele scenario‟s Symbolische voorwerpen Veel taal (voor en tijdens spel) Zelfregulatie en anderregulatie Rol volwassene • Begrijpen wat EF/ zelfsturing is • Doelen kunnen formuleren Zone naaste ontwikkeling • Werken met mediators • Zoeken naar aangrijpingsmogelijkheden in spel • Stimuleren van EF o.a. door inzet Taallijninteractievaardigheden: kind ruimte geven, open vragen stellen, etc. • Aanwijzingen vooral gericht op voortzetting van het spel Samen doordenken Samen doordenken Jonge kinderen zijn van nature nieuwsgierig Dit vuurtje brandende houden! Zo gaan de hersenen steeds beter werken Dat is goed voor de taal- en denkontwikkeling van de kinderen “Zo, dat zijn veel dieren. En dat is de …?” “Hoe noem je die ook weer?” “Wat gaan de dieren doen?” “Welke dieren horen bij elkaar? Kun jij de dieren sorteren, kun jij de dieren die bij elkaar horen bij elkaar zetten?” “Kun je ze ook op een andere manier sorteren?” Denken én Taal Kinderen kunnen redeneren: „Die horen bij elkaar, want …‟ • Dit zijn vader en moeder en de kindjes • Die zijn allemaal gevaarlijk • Zij zwemmen en zij niet • … • … Taal bij verschillende denkoperaties • • • • • • Ordenen Verhoudingen Aantallen Hoeveelheid Ruimtelijk denken … Samen doordenken gelijk ongeveer precies als … dan even groot Rol van de volwassene • • • • • • • • Taal aanbieden Denken stimuleren Taalproductie stimuleren Responsief zijn Samen ontdekken Ruimte geven Creativiteit belonen Niet voorzeggen Filmpje science fair Vragen “Als ik hier een knikker in stop, waar komt hij dan uit?” “Waarom komt hij nou dáár uit?” “En als ik nou wil dat de knikker hier uit komt, wat moet ik dan aan de knikkerbaan veranderen?” 3F VVE: eis taalniveau 3f (mondeling/ leesvaardigheid) en 2F (schrijven/ taalverzorging). OCW maakt afspraken met gemeenten. Kinderopvang (niet-VVE): geen eis, wel wens dat taalniveau “op orde” is. SZW laat BKK regeling uitvoeren. tekst 23 6 interactievaardigheden (NCKO) 1. Sensitieve responsiviteit 2. Respect voor autonomie 3. Structureren en grenzen stellen 4. Praten en uitleggen 5. Ontwikkelingsstimulering 6. Begeleiden van interacties tussen kinderen 24 Drieslag Praktijk: ontwikkeling van taal- en interactievaardigheden in de werkomgeving Training: kennismaken en oefenen met taal- en interactievaardigheden in de training Remediëring: extra taaloefening en individuele remediëring op taal 25 26 Basis voor TINK Taallijn (Sardes en EN) NCKO monitor Praten met Volle Mond (Sardes) Drieslag Taal (ITTA) De Kleine Kapitein (Sardes) Vversterk (Sardes) Nederlands op de werkvloer (ITTA) 27 Subsidieregeling versterking taal- en interactievaardigheden SZW via BKK • Training voor PM‟ers • TINK trainersopleiding : - Interne trainers - Bemiddelingsmedewerkers gastouderbureaus - Externe trainers (niet gesubsidieerd) Verwachting: kinderopvang en gastouderbureaus kunnen vanaf december 2014 aanvraag indienen voor subsidie 28
© Copyright 2024 ExpyDoc
