11/06/2014 Pijneducatie Chronische pijn: hoe leg je dat uit? Dr. Doeke Keizer, huisarts Harkema Geen sponsoring vanuit industrie Agenda • • • • • Even voorstellen Soorten pijn Chronische pijn > sensitisatie Pijneducatie Anderhalvelijnszorg voor chronische pijn Nociceptieve pijn 1 11/06/2014 Neuropathische pijn Chronische ‘aspecifieke’ pijn 2 11/06/2014 Dualisme van Descartes Gate control theory Melzack & Wall, Science, 1965. Illustratie: Lannoo Campus® • • • • 2,2 miljoen Nederlanders Jaarlijkse kosten: 20 miljard euro Pijn: meest voorkomende klacht Vaker – Depressie – Angstklachten – Slaapstoornissen Acute pijn is een symptoom Chronische pijn is een aandoening Rapport Chronische pijn, DPS, nov 2011 Tang et al., J Sleep Res, 2007 Gatchell et al. Psychol Bull, 2007 Banks & Kerns, Psychol Bull, 1996 3 11/06/2014 Acute pijn Chronische pijn Acute pijn SENSITISATIE Modulatie Modificatie 4 11/06/2014 Sensitisatie Diagnose waarbij sensitisatie is aangetoond*. Diagnoses Central sensitizatiom typically for the syndrome Chronic low back pain Chronic whiplash (Sub)acute whiplash Temporomandibulare joint disfunction Myofascial pain Artrose Reumatoïd arthritis Fibromyalgia Chronic fatigue syndrome Chronic headache Irritable bowel Tendinopathy * Met dank aan Prof. Jo Nijs VUBrussel Centrale sensitization present Descenderende banen • Vanuit periaqueductaal grijs (PAG) • Amygdala (limbisch systeem) • Noradrenaline en serotonine • Remt prikkeloverdracht in ruggenmerg • Bij chronische pijn minder remming ANGST (fobie) -bewegingsangst -sociale angst -gegeneraliseerd angst DEPRESSIE CATASTROFEREN / NEGATIEVE ZIEKTEPERCEPTIES -nocebo STRESS -PTSS 5 11/06/2014 Pijneducatie; sensitisatie Pijneducatie Bio-psychosociale aanpak Verwachte somatische verklaring Alarm!! Brand? Blussen en repareren! Alarm!! 6 11/06/2014 Geen brand? Niet blussen… Chronische pijn in de gezondheidszorg Cognities Emoties Gedrag Medisch – somatisch Sociale omgeving PIJN (sensitisatie) De fysiotherapeut De medicus 7 11/06/2014 De psycholoog Waarom lukt het niet om chronische pijn goed te behandelen? Anderhalvelijns zorg Doelen Transcare • Transdisciplinaire diagnostiek en behandeling • Gestructureerde anderhalvelijns zorg dichtbij huis • Verminderen zorgconsumptie • Vergroten zelfmanagement door inzicht te geven in klachten en eigen functioneren • Vroege transdisciplinaire interventie bij (dreigende) chronische pijn Verwijzingen 100 patiënten • Huisartsen Het Homeer • Huisartsen regio • Specialisten 8 11/06/2014 Voorafgaand aan intake • Verwijsbrief huisarts/specialist • Selectie aan de poort Diagnostiek en pijneducatie INTAKE Pt. A. Pt. B. Pt. C. 9.00 uur Arts Psycholoog Fysiotherapeut 10.00 uur Fysiotherapeut Arts Psycholoog 11.00 uur Psycholoog Fysiotherapeut Arts • Uitnodiging door assistente + instructies • Vragenlijsten & pijndagboek Diagnostiek en pijneducatie INTAKE Pt. A. Pt. B. Pt. C. 9.00 uur Arts Psycholoog Fysiotherapeut 10.00 uur Fysiotherapeut Arts Psycholoog 11.00 uur Psycholoog Fysiotherapeut Arts Na 1 week Pijneducatie Pt. A. Arts Pt. B. Arts Pt. C. Arts Uitleg en educatie Huisarts 1) Geen somatische oorzaak 2) sprake van sensitisatie 3) onderhoudende factoren MOTIVATIE Diagnostiek en pijneducatie INTAKE Pt. A. Pt. B. Pt. C. 9.00 uur Arts Psycholoog Fysiotherapeut 10.00 uur Fysiotherapeut Arts Psycholoog 11.00 uur Psycholoog Fysiotherapeut Arts Na 1 week Pijneducatie Pt. A. Arts Pt. B. Arts Pt. C. Arts Na 2 weken Pijneducatie Pt. A. Psycholoog & fysiotherapeut Pt. B. Psycholoog & fysiotherapeut Pt. C. Psycholoog & fysiotherapeut Behandeling • Medicatie (afbouwen / opbouwen) • Psychologie en/of fysiotherapie – Graded activity/exposure, psychologische inzichtgevende gesprekken, reactivering, specifieke behandelingen • Invasief • Combinatie 9 11/06/2014 Samenwerking anderhalvelijn Het eerste anderhalvelijns teamoverleg in de Spitkeet • Inhoudelijke afstemming – Overleg, patiëntenoverleg (inbreng nieuwe en behandelde patiënten) • Consultfunctie/Diagnostiek – Snelle verwijzingen – terugkoppeling – Aanvullende diagnostiek / behandeling > gerichte vraagstelling • Behandelfunctie – Afstemmen bv kort voorbereidende interventie 2de lijn – Medicatie psychiatrie Januari 2012 Geïncludeerde patienten n = 89 n = 8 uitgevallen (9 %) -schadeclaim -bleek ook elders in behandeling -wilde geen evaluatie invullen (n = 2) Resultaten -schadeclaim afwachten -sociale angst (proces niet afgemaakt) -lopend conflict met specialist -opgestuurd niet onvangen evaluatie evaluaties n = 51 (57 %) nog in 'behandeling' = 30 (33 %) lange termijn interviews n = 14 (16 %) Resultaten Duur pijnklachten • Analyse: 89 patiënten – Man 41 (46 %) – Vrouw 48 (54 %) 10 11/06/2014 Pijn en Kwaliteit van Leven PIJN RAND 36 80 70 60 TR-pre 50 40 30 M (Sd) Verschil (Sd) - (BI) t Voor 6.7 (1.9) 1.5 (2.1) - (0.8 – 2.1) 4.7 Na 5.2 (2.5) P-waarde 20 TR-post 10 <0.001 0 FF SF RPF RPE MG VI PYN AG Catastroferen (PCS) Mening over pijn anders? • Ja 33 (73 %) • Nee 12 (26 %) • • • • • • • Dat het niet ernstig is, dat ik het zelf in de hand heb, dat ik het moet accepteren, dat ik zelf de oorzaak ben, dat het bij me hoort en er lichamelijk niets mis is, dat ik weet wat gedachten met me doen, dat ik rustiger aan doe….. Kostenaspect • Medicatie • Consulten 2e lijn • • • • • 8 patiënten Intake in april 2012 3 jaar vóór intake vs het jaar erna 5 controlepatiënten In april 2013 onder behandeling voor chronische pijn 11 11/06/2014 Specialistenbezoek Medicatie Afname: 0,88/jr naar 0,25/jr (p = 0,022) Transcare-groep (n=8) Conclusies Dank voor uw aandacht! • Transdisciplinaire zorg implementeerbaar in 1e lijn, i.s.m. 2e lijn • Werkwijze conform aanbevelingen overheid, ziektekostenverzekeraars en expert groups • Behandelaars en patiënten tevreden • Zelfmanagement en copingstrategieën verbeteren • Aanwijzingen voor kostenbesparing 12
© Copyright 2024 ExpyDoc
