Projectverslag “Positief beïnvloeden van probleemgedrag met niet-medicamenteuze interventies om gebruik van psychofarmaca terug te dringen”, SVRZ 15-2-2014 Zorgpad onbegrepen gedrag o aankruisen indien van toepassing. Stap 1 In te vullen door de verzorgende Probleemverheldering en beschrijving: 1.0 Voor wie is het gedrag een probleem? o Voor de cliënt o Voor de medecliënten o Voor de familie o Voor de zorgmedewerkers. 1.1 Sinds wanneer bestaat het gedrag? o Sinds kort ontstaan o Bestaat altijd al o Geleidelijk toegenomen in ernst 1.2 Urgentiebepaling: Is er acuut gevaar voor de cliënt zelf of voor mensen in de directe omgeving? o Zo ja, schakel arts/VS/PA in (en in locatie Ter Valcke psycholoog) en ga direct naar stap 2. o Zo niet, ga door naar stap 1.3. en probeer het probleemgedrag door gerichte observaties nauwkeuriger in kaart te brengen en stel arts en/of psycholoog en/of VS/PA hiervan op de hoogte. 1.3 Eerste inventarisatie van het gedrag – wat wordt er gezien en gehoord? o Verzorgende / PB print de ABC-frequentielijst uit o Betrokken professionals registreren hun observaties op deze lijst gedurende 1 à 2 weken o Observaties worden door zorgmedewerkers eventueel aangevuld door een stoplichtregistratie (crisissignaleringslijst) bij te houden. 1.4 Op basis van alle observaties van betrokken professionals wordt na afloop van de observatieperiode door verzorgingsteam een voorlopig ABC van observatie ingevuld onder desbetreffende knop in PCD. Bespreek de observaties met je collega´s. Stap 2 in te vullen door de arts/VS/PA Uitsluiten eventuele lichamelijke/medicamenteuze oorzaak. 2.1 Arts/VS/PA onderzoekt de cliënt lichamelijk, denk o.a. aan: o Delier (door:….) o Pijn o Obstipatie o Mictie (retentieblaas) o CVA/TIA o Infectie o Zintuigfuncties o Slaappatroon o Recente val o Dehydratie (verminderde nierfunctie!) 2.2 Arts/VS/PA beschouwt de huidige medicatie zeer kritisch, denk aan: o Recente toegevoegde of gestaakte medicatie o Dehydratie > verminderde nierfunctie o Polyfarmacie (≥ 5 med.) 2.3 Verwijzing psycholoog (behalve in locatie Ter Valcke, daar is er directe inschakeling) o Verwijzing psycholoog o Geen verwijzing psycholoog Stap 3: In te vullen door de arts/VS/PA/psycholoog Nadere probleemverkenning 3.0 Arts/VS/PA/psycholoog onderzoekt cliënt eventueel psychiatrisch o Stemmingsstoornis/depressie o Angst o Persoonlijkheidsstoornis/karakter Psycholoog/VS: o Zo nodig hulpvraag nader verhelderen: o Wie ervaart het probleem precies? o Wie signaleert de hulpvraag? o Komt de hulpvraag overeen met die van de consultvrager? o Eerste analyse van het probleem: brede verkenning van factoren die mogelijk een rol spelen bij ontstaan en in stand houden van het gedrag (ABC-observatie nader beschouwen en eventueel aanvullen) o Interview vraagsteller o Clientsysteem o Dossieronderzoek Aandachtspunten hierbij zijn: - neuropsychologische problemen - psychische problemen - levensloopfactoren - persoonlijkheidskenmerken - psychosociale factoren - materiele omgevingsfactoren. Stap 4 In te vullen door het multidisciplinair team. Probleemdefinitie: o Definitief ABC van observatie wordt gezamenlijk zo nodig aangevuld en geeft zo een voorlopige multidisciplinaire hypothese over de oorzaak van het probleemgedrag en/of de wijze waarop het in stand gehouden wordt. o Bij complexe/multiple gedragsproblematiek: probleemkeuze / prioritering afhankelijk van: - Lijdensdruk van de cliënt - Ernst en hinder die de omgeving ondervindt - Succeskans o Is er aanvullende diagnostiek vereist? o nee: ga door naar stap 6 o Ja: ga door naar stap 5 Stap 5 In het multidisciplinair team wordt afgesproken welke discipline verantwoordelijk is voor deze stap Indien nodig aanvullende diagnostiek o Verwijzing logo, ergo, fysio, enzovoort door arts/psycholoog/VS/PA o Inschakelen medewerker welzijn o Consultaanvraag externe specialist (psychiater, neuroloog, CCE) door arts o Aanvullende diagnostiek psycholoog - gericht op cliënt: diagnostiek van gedrag, cognitie, stemming en emotie, en van persoonlijkheid en coping - gericht op cliëntsysteem (informele en professionele zorgverleners): draagkracht, naar cognities en emoties t.a.v. het gedrag van de cliënt, naar inzicht, kennis en vaardigheden t.a.v. omgaan met moeilijk hanteerbaar gedrag bij dementie, mate van acceptatie van moeilijk hanteerbaar gedrag. Stap 6 In te vullen door het multidisciplinaire team Formuleer het behandeldoel Gezamenlijk formuleren van de gewenste A voor ABC van verandering o Het gedrag gaan we voorkomen o Het gedrag moet verdwijnen o Het gedrag moet verminderen o Het gedrag moeten we accepteren Stap 7 In te vullen door multidisciplinair team Interventieplan maken o ABC van verandering nader uitwerken, zo nodig met ondersteuning arts/psycholoog/VS/PA. o Omgangsadvies schrijven, zo nodig met ondersteuning arts/ psycholoog/VS/PA o Plan van aanpak opstellen (wie doet wat wanneer en aan wie terugkoppelen?) Verder mogelijke Interventies: o Gericht inzetten van de bewegingsagoog o Omgevingsinterventies – verrijken / verarmen – persoonlijke leefruimte aanpassen o Plezierig activiteitenplan o Complementaire interventies (b.v. licht, muziek, massage) o Lichamelijke activiteiten (b.v. wandelgroepje, MBVO, zwemmen, individuele therapie) o Zit/ligcomfort vergroten/individuele ergotherapie o Adequate hulpmiddelen inzetten (b.v. ergotherapie, fysiotherapie, logopedist) o Lichamelijke problemen verhelpen o Mantelzorg betrekken o Verenigingen inschakelen o Bezigheden binnen de woning (b.v. speelwijzer, memorieklok) o Zintuiglijke stimulering o Inzet mantelzorg o Psycho-educatie, familiegesprek aan familie (zorg, maatschappelijk werk, psycholoog) o Bewonersbespreking (multidisciplinair) o Individuele psychologische behandeling (life-review, dierbare herinneringen therapie, oplossingsgerichte therapie, cognitieve gedragstherapie) o Crisissignaleringsplan o Medicatie o M&M Stap 8 In te vullen door multidisciplinair team Spreek een evaluatie af : dd……….tijd………met wie:…….. o Behandeldoel bereikt o Behandeldoel niet bereikt > stap 1 o Behandeldoel bijstellen > stap o Behandeling bijstellen > o Verdere diagnostiek > Stap 9 In te vullen door arts/psycholoog/verpleegkundig specialist o inschakelen kernteam probleemgedrag