VOEKS NIEUWS
Maandblad van de Vereniging van Oud-Employés der “Koninklijke/Shell” Nr. 4 | April 2014
Relaxen in Toscane
Marron en Papillon
100 Jaar IJ-research
COLOFON
Voeksnieuws
Officieel orgaan van de ‘’Vereniging van
Oud-Employés der ‘‘Koninklijke/Shell’’
64e jaargang, nr.04, maart 2014
Kopij inleveren
De kopij voor het volgende nummer
05-2014 dient uiterlijk vrijdag 28 maart
2014 door de redactie te zijn ontvangen.
De kopij voor het daarop volgende
nummer 06-2014 moet uiterlijk vrijdag
2 mei 2014 binnen zijn.
Inzendingen uitsluitend per e-mail aan:
[email protected]
Redactie
Anton Barendregt
Marieke van Bork
Oscar Franse
Eef Hummel
Leen Rijkers Meinen
Chris Whincup
Website
www.voeks.nl
Webmaster: [email protected]
Aan dit nummer werkten
verder mee:
Ank Herstel, Jim Keulemans, Paul
Koopman, Henk Mentink, Tom Reijers,
Peter Visser, Pim Visser
Design
Shell – Production Centre of Excellence,
Den Haag
Druk
Roto Smeets Grafiservices, Utrecht
Oplage 21.450
© 2014 Voeks
De redactie behoudt zich het recht voor,
aangeboden kopij in te korten of aan te
passen. Voor het geheel of gedeeltelijk
overnemen of bewerken van artikelen uit
dit blad is toestemming van de redactie
vereist.
Bureau Voeks
Postbus 162
2501 AN Den Haag
Tel. 070 – 377 2371
Fax: 070 – 392 4835
E-mail: [email protected]
Voor informatie bereikbaar op maandag
t/m donderdag tussen 9 en 12 uur
Bankrekening NL14 INGB 0000 0405 08
t.n.v. Voeks te Den Haag
Shell Pensioenfonds
Tel. 070 – 319 9388
Website: www.shell.nl/pensioenfonds
Nieuw redactielid
Op uitnodiging van de
redactie heb ik mij beschikbaar gesteld voor
versterking van het redactieteam van Voeksnieuws. Mijn vorige activiteiten lagen op het
gebied van de redactie
van Olie en van Shell
Venster. Het werk zal anders zijn, want de jaren
1974-1976 werden nog
niet gekenmerkt door
de
computer.
Hans
Gabriëls, Jim Keulemans
(jong), Kees Jongman
en Tik Tjiang Kwee (alle
mensen in zijn tekeningen
hadden Chinese ogen)
vormden de redactie van
die bladen.
Daarna heb ik, in de wereld van PR en van ‘paarden’, nog vele jaren tijdschriften
mogen vervaardigen, ook zonder computer overigens. Het tijdperk van nu wordt
daar volledig door beheerst, zonder PC lukt het bijna niet meer. Ik ga er voor en
vind het bijzonder leuk om mee te helpen om het nieuws voor ruim 20.000 lezers
te verzorgen.
Leen Rijkers Meinen.
FORE! Voeks Golftoernooi 2014
De Commissie Vitale Zaken is al weer druk doende om het derde Voeks golftoernooi voor te bereiden. Nadat er naar een aantal alternatieven was gekeken,
kwam wederom de fraaie golfbaan van De Efteling als eerste keuze uit de bus,
zowel wat betreft de geboden faciliteiten als prijstechnisch en culinair. Gezien
de positieve reacties van de spelers van vorig jaar is de commissie unaniem van
mening dat dit succes moet worden herhaald. Het toernooi zal worden gehouden op vrijdag 18 juli. Zet deze datum dus vast in uw agenda! In Voeksnieuws van eind april zal de mogelijkheid tot aanmelding worden
aangekondigd waarbij datum en
tijdstip van aanmelding bepalend
zijn voor deelname. Deelname
geldt uiteraard alleen voor Voeksleden en hun eventuele partner. En
zoals u weet betekent het feit dat u
Voeksnieuws ontvangt niet automatisch dat u ook lid van Voeks
bent. Het aantal deelne-mers is
maximaal 88. Ook nu geldt weer
dat spelers moeten beschikken
over een NGF handicap van maximaal 36, waarbij, in tegenstelling
tot vorig jaar, de playing handicap eveneens tot 36 zal worden
beperkt.
Namens de CVZ,
Jan Holla en Rob Louwe
2
VoeksNieuws | nr. 4 - april 2014
VAN DE BESTUURSTAFEL
Bulletin Overleg Directie Pensioenfonds/Deelnemersraad
Het eerste kwartaaloverleg tussen de Directie van
het Pensioenfonds en de Deelnemersraad in 2014 vond
plaats op 12 februari jl. Namens het Bestuur was voorzitter
Garmt Louw aanwezig.
Zoals gebruikelijk volgen hier de voornaamste punten van
bespreking:
n Bart
van der Steenstraten, Managing Director van SAMCo, praatte de Deelnemersraad bij over de financiële
positie van het Pensioenfonds. Die is gezond. Zoals u op
de website van het Pensioenfonds hebt kunnen lezen, was
de dekkingsgraad eind januari vrijwel onveranderd ten
opzichte van december 2013, t.w. 130%. Het optimisme
van het begin van het jaar is inmiddels echter wel enigszins gedempt, en het valt met de blijvend lage rentestand
niet te verwachten dat de dekkingsgraad binnenkort verder zal stijgen.
n Veel aandacht werd besteed aan de onderwerpen die
voor 2014 op de agenda van Bestuur en Directie staan.
Op het gebied van wetgeving komt veel op het Pensioenfonds af; veel is ook nog onzeker. Zo moet de aanpassing
van het Witteveenkader (aftrekbaarheid van pensioenpremies), die ingevoerd wordt per 1 januari 2015, worden
voorbereid. De voor afgelopen januari aangekondigde
wetgeving over het nieuwe financiële toetsingskader komt
nu naar verwachting pas in maart. Dit betekent dat er nog
minder tijd is voor invoering per 1 januari 2015.
De golf van wetsvoorstellen brengt voor het Pensioenfonds
veel extra werk met zich mee; de dagelijkse gang van
zaken mag hier immers niet onder lijden. Dit extra werk
zal worden gedaan in de vorm van een groot aantal projecten, waarvoor een speciale projectomgeving wordt
gecreëerd. Diverse projecten hebben veel met elkaar te
maken en kunnen niet goed in afzondering worden uitgevoerd.
n Ook was een belangrijk punt in deze vergadering de nieuwe Wet versterking bestuur pensioenfondsen. Gesproken
werd over de samenstelling van het Bestuur per 1 juli a.s.
– de datum waarop de nieuwe wet van kracht wordt –
over training/opleiding in het kader van het nieuwe Verantwoordingorgaan, en over de omvangrijke aanpassing
van de Statuten die eveneens per 1 juli a.s. van kracht
worden.
Voeks Algemene Ledenvergadering
De Voeks Algemene ledenvergadering zal dit jaar worden gehouden op donderdag 17 april in de Agora zaal van het
hoofdkantoor van Shell, Carel van Bylandtlaan 16 in Den
Haag.
Voeksleden worden van harte uitgenodigd deze vergadering
bij te wonen. U bent vanaf 13:00 uur welkom om een kopje
koffie te drinken. De vergadering begint om 13:30 uur en zal
ongeveer twee uur duren. Daarna wordt een drankje geschonken.
Agenda
1. Opening en mededelingen
2. Vaststelling notulen algemene ledenvergadering
18 april 2013
3. Vaststelling van de agenda
4. Jaarverslag 2013, Algemeen en Financieel deel
5. Verslag kasverificatiecommissie
6. Goedkeuring van het Jaarverslag 2013
7. Benoeming nieuwe kasverificatiecommissie
8. Begroting 2014
9. Bekrachtiging (her)benoeming leden Dagelijks Bestuur
10. Bekrachtiging (her)benoeming leden Voeks
Pensioencommissie
11.Rondvraag
12.Sluiting
Na afloop van bovengenoemd formeel gedeelte van de vergadering zal de heer Janwillem Bouma, directeur Shell Pensioenbureau Nederland, een presentatie geven over de veran-
deringen op pensioengebied. De heer Bart van der Steenstraten,
managing director van Shell Asset Management Company, zal
u informeren over de beleggingsresultaten in 2013.
Voeksleden die de vergadering willen bijwonen, wordt verzocht dit uiterlijk 4 april schriftelijk of per e-mail te laten weten
aan Bureau Voeks (zie colofon op pag. 2). U dient daarbij op
te geven uw ‘betaalnummer’, en uw naam en adres met postcode. Ook dient u aan te geven of u alleen komt of met een
partner.
Aanmelding is noodzakelijk in verband met de veiligheidsregels
voor Shell gebouwen. Aanmelding verzekert u ook van tijdige
toezending van de vergaderstukken. U moet zich bij betreding
van het Shell gebouw kunnen legitimeren. Wie zich niet aanmeldt, neemt het risico dat de toegang geweigerd wordt.
Wij raden u aan met het openbaar vervoer te komen. Voor
diegenen die toch met de auto komen, is een beperkt aantal
parkeerplaatsen gereserveerd in de garage onder het Shell
gebouw, Carel van Bylandtlaan 16, ingang Groenhovenstraat.
Diegenen die met de trein aankomen op het station Den Haag
Centraal, kunnen met tramlijn 9 (richting Scheveningen) tot
vlakbij het Shell kantoor komen. Daarna is het nog 1 minuut
lopen.
Namens het Hoofdbestuur van Voeks,
Theo Eyckenschild, secretaris
VoeksNieuws | nr. 4 - april 2014
3
EVEN BIJBABBELEN
Is het 'u' of is het 'je'?
Aan het begin van mijn loopbaan bij Shell werd in de interne telefoongids vóór de naam van vrouwelijke werknemers en al naar
gelang hun huwelijkse staat 'Mej.' of 'Mevr.' geschreven. Omdat dit
nog wel eens tot verwarring of protesten leidde, werd het in een
latere gids veranderd, alle dames werden over één kam geschoren
en ze kregen allemaal 'Mw.' voor hun naam. Maar in de dagelijkse
omgang bleef het sukkelen geblazen. Er huppelden meisjes rond
die pas kort de poppen ontgroeid leken, maar als je 'juffrouw'
tegen hen zei, dan riepen ze verontwaardigd, 'Ik ben getrouwd!'
En er waren ongetrouwde dames, wier gelaat door edel grijs omlijst
werd. Moest je daar nou 'juffrouw' tegen zeggen of zouden die het
predicaat 'mevrouw' opeisen? Er waren geen maatstaven, iedereen schipperde.
Hetzelfde gold voor het aanspreken met 'u' of 'je'. Meestal werden
secretaresses en typistes door hun baas en andere, mannelijke,
employés getutoyeerd. Verwacht werd dat zij netjes 'u' zeiden. Er
was geen alternatief, want moesten die dames dan ook maar hun
bazen tutoyeren en bij hun voornaam noemen? Wat zou een
bezoeker in die tijd denken als Coördinator Wubbel, een grijze
heer van diep in de vijftig, een belangrijke bezoeker had, er geklopt
werd en een allerliefst meisje van een jaar of achttien binnenkwam.
‘Peter, wil je dit stuk even tekenen?’ Juist.
Trouwens, in mijn tijd was ook de hele u-jij-verhouding tussen
mannen onderling een probleem. Zelf had ik daar, zolang er maar
een flinke leeftijdskloof was, niet veel moeite mee. Het deed me heel
natuurlijk aan als een oudere man of vrouw 'jij' tegen een veel
jongere collega zei. Ook niet dat deze laatste dan braaf ‘u' terug
Eerlijkheidshalve moet ik zeggen dat van Maatschappijwege ooit
zwakke pogingen zijn ondernomen om het taboe te doorbreken.
Zo heb ik eens een organisatieontwikkelingscursus gevolgd met
deelnemers uit verschillende rangen en standen van de Maat­
schappij. Van het begin af aan moesten we elkaar tutoyeren. Het
was even doorbijten, maar de cursusleider legde er flink de zweep
over en toen ging het wonderwel. Tijdens een koffiepauze stond
een van ons genoeglijk te praten met een medecursist, een man van
zwaar Maatschappijkaliber. Tussen beiden lag een oceaan van job
groepen. Eerstgenoemde pakte al pratend een sigaret (toen rookten
we nog) en sprak toen de gedenkwaardige woorden: 'Piet, heeft u
een vuurtje voor me?'
Omgekeerd had ik een vreselijke hekel aan hooggeplaatste kerels
die de vlotte bink uithingen en onmiddellijk begonnen te jijen en te
jouen; en dat ook terug verwachtten, terwijl ik ze nauwelijks kende.
'Man', dacht ik dan, 'Ik vind je een engerd. Ik wil je niet tutoyeren.'
Door keurig 'u' te blijven zeggen, hield ik de boot een beetje af.
Mr. Jike
zei. Wel werd ik altijd kriegelig als iemand aan zijn functie het recht
ontleende om een employé die lager op de classificatieladder stond
te tutoyeren en bij zijn voornaam aan te spreken. En dan bovendien
nog verwachtte een keurig 'u' en 'meneer' terug te krijgen. Als zo'n
belangrijke meneer vanachter zijn niervormig bureau tegen de
bode zei: ''Kees, heb je die brief uit Hamburg al binnen?', dan
mocht Kees wat mij betreft antwoorden: 'Nog niet Joop, maar
zodra ik 'm heb, zal ik 'm je brengen.' In de praktijk is dat nooit
zover gekomen.
4
VoeksNieuws | nr. 4 - april 2014
IN ALLE STATEN
Terug naar het Wilde Westen
Vandaag las ik een interessant artikel over het wapenbezit in de
Verenigde Staten. De auteur was ene John M. Crisp, een verslaggever en commentator voor McClatchy-Tribune en leraar aan het
Delmar College in Corpus Christi, Texas. Doorgaans wordt hier
alleen aandacht besteed aan spectaculaire schietpartijen, met
meerdere doden en worden de ‘eenvoudige’ beschietingen nauwelijks gemeld, maar Crisp deed dat deze keer wèl. Hij beschreef
twee voorbeelden.
Het eerste geval ging over een 71-jarige man die zijn vrouw mee uit
nam naar een bioscoop in Tampa, Florida. Bij aanvang van van de
film begon hij zich te ergeren aan de man die pal voor hem zat en
die op een irritante wijze met z’n mobieltje bezig was. Hij zei iets
onvriendelijks, maar de man voor hem reageerde niet en ging door
met z’n mobieltje; popcorn etend, dat hoort erbij in dit land. Maar
toen de jongere man (hij was 43 jaar) even later popcorn naar de
oudere achter hem gooide pakte de laatste een .38 semi-automatisch pistool uit z’n zak en schoot de ander dood. De schutter zit nu
in de gevangenis en is beschuldigd van ‘tweedegraads’ moord
(zonder voorbedachten rade).
Het tweede voorbeeld komt ook uit Florida. Een 47-jarige man stopt
bij een dag- en avondwinkel (‘convenience store’) in Jacksonville en
parkeert naast een SUV waarin een groot aantal opgeschoten jongeren de radio heel luid hebben staan, met diepe bassen. Terwijl
zijn vriendin naar binnen loopt vraagt de man of ze wat stiller
kunnen zijn. Er ontstaat een heftige en luidruchtige discussie (waardoor er nog meer herrie is). De man pakt zijn pistool uit z’n dashboard kastje en schiet, terwijl de chauffeur van de SUV aanstalten
maakt om weg te rijden, 10 kogels in de SUV, waarbij (slechts) één
dode valt. Hij is veroordeeld tot 60 jaar.
In beide gevallen had de schutter het recht om een wapen te kopen
en te dragen want er waren geen eerdere veroordelingen. Volgens
Crisp waren beide schutters min of meer ‘gewone’ mensen. De
eerste was een gepensioneerde politieman en de tweede een software ontwikkelaar die vlak voor de schietpartij de huwelijksreceptie
van z’n zoon had bijgewoond. Geen van tweeën had enige noodzaak om te schieten, hun leven werd niet bedreigd en het veelgebruikte argument dat men een vuurwapen heeft om zichzelf te
verdedigen was niet van toepassing.
Crisp vroeg zich terecht af of de toegankelijkheid tot een vuurwapen
het ironische neveneffect heeft van het opwekken van meer agressie
en minder bereidheid om een alternatief te kiezen, zoals een andere
zitplaats of op de vuist gaan. De vraag wordt relevanter nu steeds
meer burgers aangemoedigd worden om verborgen vuurwapens te
dragen; velen denken dat anderen ze ook bij zich hebben. De
mensen die dwepen met de NRA (National Rifle Association), en
dat zijn er nogal wat, stellen zich volgens Crisp een Vredig
Koninkrijk voor waarin leeuw en lam rustig naast elkaar leven
omdat het lam tot de tanden gewapend is. Oppassende burgers die
in het dagelijkse leven een wapen willen dragen kunnen daarvoor
een vergunning krijgen in de vorm van een ‘concealed gun license’.
Sinds kort is er echter een nieuwe modetrend: draag je wapen met
trots en laat dat zien. In veel staten is dat nu wettelijk mogelijk. In
Texas is dat nog niet het geval, maar binnenkort zullen hier verkiezingen worden gehouden voor een nieuwe Gouverneur want de
huidige treedt af. De belangrijkste kandidaten voor de baan, zowel
van Democratische als van Republikeinse zijde, hebben al aangekondigd dat zij de wet zullen aanpassen. Ze moeten wel, want de
NRA heeft genoeg geld om een dure lastercampagne tegen een
onwillige kandidaat te financieren. Het betekent wel dat al vrij snel
burgers hun angsten, onzekerheden, waanideeën, agressie en
behoefte aan intimidatie openlijk en juridisch correct kunnen ventileren, door een openlijk gedragen pistool in een leren holster.
Crisp ziet een toekomst tegemoet met vuurgevechten en achtervolgingen zoals in de films over het romantische wilde westen. In tegenstelling tot in de films wordt dit voorlopig geen happy end.
Pim Visser
[email protected]
VoeksNieuws | nr. 4 - april 2014
5
LEVEN VOOR EN NA SHELL
Tropische regenwouden, marron dorpjes en nog meer
Anders dan woestijnen die in mijn leven
vóór Shell nauwelijks een rol speelden,
deden tropische regenwouden dat wel. Na
een onoverzichtelijke lagere- en middelbare schooltijd op totaal veertien scholen
in Nederland en Indonesië, moest ik tijdens
de Cuba crisis het vaderland verdedigen
voordat ik kon doorstuderen. Met de
Indonesische tropenwarmte nog in mijn
bloed was twee jaar diensttijd op de
Nederlandse heide met het rode gevaar uit
het oosten niet aantrekkelijk, zeker niet
omdat we in die tijd (naar later bleek vergeefs) bezig waren ‘ons’ Nieuw Guinea te
verdedigen. Maar voor Nieuw Guinea
was ik een lichting te laat. Onverwacht
kreeg ik een keuze: opleiding tot telegrafist
in Harderwijk of infanterist en ‘anti tank
brisantgranaatschutter’ bij de ‘Troepen­
macht In Suriname’ (=TRIS). Daar hoefde ik
niet lang over na te denken.
In de ijswinter van 1962 kreeg mijn detachement een ‘tropenopleiding’ op de heide van Oirschot, bij 20° C onder nul.
Daarna reisden we per ms Willemstad via Madeira, Guadeloupe,
Martinique en Trinidad naar Suriname. Van het carnaval in
Trinidad herinner ik me vooral de knallende hoofdpijn en de
kater achteraf; het was de eerste keer dat ik kennismaakte met
Caraïbische ketelmuziek van ’the Mighty Sparrow’. Onze verminderde conditie werd
daadkrachtig op­­gekrikt.
Legertrucks drop­ten ons
bij het terecht ge­naamde
plaatsje ‘On­ver ­­wacht’.
Vandaar een 20 km
lange, straffe mars met
volle oorlogsbepakking
onder de brandende tropenzon, langs het vliegveld Zanderij (nog geen ‘Jopie Pengel luchthaven’) en over de
savanne naar de Colakreek, voor een verfrissend plons en het
trainingskamp. Van het schieten met granaten kwam niet veel
terecht. Op de Surinaamse savanne schoot ik drie keer een
brisantgranaat af, waarvan twee het doel, het wrak van een
tank, misten. Dit was allemaal lang voor Desi Bouterse.
Na drie maanden afknijpen volgden detacheringen in Albina
(grens met Frans Guyana), Nieuw Nickerie (grens met Brits
Guyana) en Brownsberg (vóór het Brokopondo stuwmeer),
afgewisseld met meerdaagse inspectietochten per korjaal over
de grensrivieren om in bosland-creolendorpjes (in de 18e en 19e
eeuw gesticht door ‘marrons’= gevluchte plantageslaven) de
vlag te tonen’ en medicijnen uit te delen. Soms ontmoetten we de
‘Grandman’. Eén keer werden we in zijn ‘paleis’ toegelaten
(grote strooien woning met twee vertrekken) waar in de ‘troonzaal’ een afbeelding van zijn regerende collega-koningin
Wilhelmina hing. We maakten regelmatig straffe jungletochten
6
VoeksNieuws | nr. 4 - april 2014
tot aan de grens met Brazilië, want de TRIS informatiedienst vond
dat de grenzen van ons imperium goed bewaakt moesten
worden tegen binnenvallende en onbetrouwbare Brazilianen,
Fransen en Engelsen. Voor de soms dagenlange doorsteken van
rivier naar rivier (dus heuvel op, heuvel af) kregen we extra
taken. Ik werd ‘passen teller’ en moest achteraan in de colonne
van 4-8 personen lopen (hoefde dus geen doorgang hakken) en
het aantal passen tellen dat we hadden gelopen. Samen met de
kompaslezer voorop berekenden we aldus hoe diep we in het
bos zaten, hoe ver van de rivieren (als die goed op de kaart
stonden) en hoe lang we nog onderweg zouden zijn.
Als ik terugkijk, heb ik genoten van het Amazonewoud dat toen
in Suriname nog ongerept was (nu grotendeels ook nog trouwens). Ik deed onverwachte nieuwe vaardigheden op: leren hoe
je in leven kunt blijven met bosproducten, jacht en vissen, weten
in welke opgekrulde plantenbladeren je drinkwater kunt vinden.
Niets ervan had ik later nodig, noch in mijn studie of tijdens stafrapport-besprekingen in mijn loopbaan bij Shell. De kennis bleef
slapende tot ik, gepensioneerd, reizen ging begeleiden.
Eén van de eerste was, u raadt het al, naar Suriname en Frans
Guyana. Een andere bracht mij naar de Amazone in Brazilië.
Kennismaking met de inwoners van Suriname’s buurlanden overtuigde me dat de onbetrouwbaarheid waarvoor de TRIS inlichtingendienst indertijd had gewaarschuwd, wel mee viel. Zo leer
je nog eens wat!
In 2004 was mijn reisgezelschap van meer dan middelbare
leeftijd (ik was de jongste). Er was een dure reis naar Suriname
en Frans Guyana geboekt en
men ver­wachtte topaccommodaties. In hotel Torarica in
Paramaribo viel dat best mee.
Ook ik had niets te klagen,
een jaargenoot, hoog in de
lokale hiërarchie, had geregeld dat ik de suite voor
bezoekende
buitenlandse
staatshoofden kreeg. Maar
het gezelschap begon te sputteren toen ze zich in de jungle
moesten behelpen met wat
daar
voorhanden
was.
Puttend uit mijn TRIS ervaring
legde ik uit welke bosvruchten
gegeten konden worden en in welke bladeren je drinkwater kon
vinden. Echter, in inmiddels onafhankelijk Suriname zijn ook de
jungle omstandigheden veranderd; in ‘jungle resorts’ zijn bars
met flesjes Perrier water alom aanwezig. Dus ik kon mijn vaardigheden nog steeds niet uitventen.
De marron dorpjes met portretten van koningin Wilhelmina
zagen we niet meer, maar in het indianendorpje Galibi, ten
noorden van Albina kwamen reusachtige zeeschildpadden aan
land (die ik op een andere reis, op Centraal Atlantisch Ascencion,
te water had zien gaan). Natuurlijk maakten we een oversteek
naar St. Laurent in Frans Guyana, waar vooral de ruïnes van de
strafgevangenis uit eerdere tijden gemengde gevoelens opriep.
verzopen katten aan land kwamen. In het eerste hotel —goede
kwaliteit— konden we ons opknappen. Het was alleen schandalig
duur; de hoge prijzen in Frans Guyana vallen op omdat Suriname
relatief goedkoop is en omdat er met Euro’s wordt betaald.
Een bezoek aan de ‘Europese’ ruimtebasis Kourou was een
ervaring die lang in het geheugen zou blijven hangen, vooral
door de sterke Franse stempel op dit door Europa betaalde
project. Met uitleg, uitsluitend in het Frans, door middel van
nogal kinderlijke stripfiguren probeert men elementaire kennis
over te brengen over de voordelen van lanceren op de evenaar.
Toch is idyllisch gelegen Duivelseiland (omcirkeld door haaien)
vooral bekend en berucht geworden door de Dreyfus affaire in
de 19e eeuw, die leidde tot de beroemde aanklacht van Emile
Zola: ‘J’Accuse’. In Frans Guyana’s hoofdstad Cayenne viel voor
het ‘hotel de ville’ de gemarkeerde plaats op waar tot in de zestiger, jaren de guillotine stond. Ontnuchterd vlogen we terug
naar vriendelijk Paramaribo, waar we de aansluiting op de KLM
vlucht naar Nederland maar net haalden. Op Schiphol werden
sommigen van ons door de douane voor mogelijke narcoticasmokkelaars aangezien, wat ons weer met beide benen op de
grond bracht.
Er zijn altijd begeleide reizen die anders lopen dan verwacht.
Ook in Suriname. Maar het weerzien met Suriname’s nog steeds
grotendeels maagdelijke Amazone woud, en met de vriendelijke
bevolking, maakte veel goed. Aanbevolen voor ieder, die op
een relatief comfortabele manier kennis wil maken met een tropische regenwoud.
Tom Reijers
[email protected]
Het bouwwerk komt uitgebreid aan de orde in het boek ‘Papillon’
van Henri Charrière, die hier lange tijd doorbracht. De tourorganisatie waarvoor ik werkte had - als speciale attractie geregeld dat wij per korjaal via de St. Laurent rivier de
Atlantische oceaan zouden opgaan en zo in Frans Guyana
zouden landen. De stevige golfslag zorgde ervoor dat we als
VoeksNieuws | nr. 4 - april 2014
7
GLOBETROTTER
Toscane in de winter
Het wilde en ruige berglandschap van de Garfagnana in Toscane is een gebied dat nauwelijks door toeristen wordt bezocht.
Het achterland van de stad Lucca biedt geen zicht op lieflijke
heuvels en hoge cipressen, maar wordt gekenmerkt door bergen, snelstromende riviertjes, eeuwenoude plaatsjes en overweldigend mooie natuur met natuurpark di Botri als stralend middelpunt. Op uitnodiging van de eigenaren van dolcevia.com
bracht ik eind januari een paar dagen in de bergen door in de
Bed & Breakfast Casa Marchi in het slaperige dorpje Gombereto. Gombereto telt slechts 60 inwoners en heeft een typische
Italiaanse dorpssfeer. Het klimaat in de streek is mild, tijdens mijn
verblijf (in de winter) lag de temperatuur rond de 11 graden. Het
verblijf in een Bed & Breakfast is in de Garfagnana eerder gewoonte dan uitzondering, maar wie liever in een hotel wil logeren, vindt hier, ook via www.dolcevia.com, genoeg van zijn
gading. Met de stad Lucca als uitgangspunt zijn er volop mogelijkheden om in alle seizoenen een prettig verblijf te garanderen.
We rijden vanaf de luchthaven Pisa via Lucca langs één van de
oudste bruggen van Italië, de Ponte del Diavolo in de richting
van het dorp Bagni di Lucca. De natuur wordt steeds woester en
het water dat vanaf de sluis in de richting van Pisa wordt afgevoerd, is na de hevige regenval van de voorgaande dagen wild
en onstuimig. Bagni di Lucca is sinds de 18e eeuw geliefd bij
kunstenaars en gegoede burgerij en dat is aan de mooie huizen
te zien. De slingerende weg biedt na elke bocht een nieuw en
verrassend zicht. De Garfagnana beslaat een groot deel van de
Toscaanse Apenijnen en is met zijn hoge bergen een geliefd
oord voor liefhebbers van trektochten. Er is een aantal zeer goed
gemarkeerde (dag)tochten in dit gebied uitgezet.
Als u een trouwlocatie mocht zoeken kunt u geen betere keuze
maken dan Villa Rossi, een 16e eeuwse villa net buiten Lucca. De
onlangs uitgebrachte film ‘De Toscaanse bruiloft’ is hier
opgenomen. De huidige eigenares, de Italiaanse schrijfster
Francesca Duranti, nodigde ons uit om de villa van binnen te
bekijken, een buitenkansje dat we niet lieten lopen. In haar immense bibliotheek vertelt Francesca over haar leven als schrijfster. Ze heeft tientallen boeken gepubliceerd, waarvan er ook
enkele in het Nederlands zijn vertaald. Tenslotte mogen we een
kijkje nemen in de schitterend gedecoreerde feestzalen op de
bovenverdiepingen. Trouwlustigen kunnen terecht bij weddingplanner Rosanna Capitani, [email protected].
Meer gegevens over trouwen in Italië zijn te vinden op www.
dolcevia.com/nl/italie-magazine/trouwen.
Gedurende het zomerseizoen is het onmogelijk om de auto in
het centrum van de stad Lucca te parkeren. De vele nauwe
straatjes laten het domweg niet toe. Er zijn diverse parkeerterreinen waarvandaan een transferbus de bezoekers naar de stad
brengt. Wij boften: we konden terecht in één van de parkeergarages binnen de stadsmuren. De stad Lucca was al rond 180
jaar voor Christus een belangrijke handelsstad. De stadsmuur
heeft zeven ingangspoorten, is vier kilometer lang en nog volle-
8
VoeksNieuws | nr. 4 - april 2014
dig intact. Op de muur zijn wandel- en fietsroutes aangelegd. De
stad is grotendeels autovrij, waardoor men relaxed door de
nauwe straatjes en steegjes kan wandelen. Het ronde centrale
plein is wereldberoemd. Er bevinden zich honderden kerken in
Lucca, de één nog mooier dan de andere. Voor shoppingliefhebbers is Lucca een eldorado.
uitmaak van een surrealistische film. Om mij heen zitten mensen
in die witte pij met de capuchon op, in stilte op een relaxstoel,
met hun ogen dicht. Het diffuse licht, de hoge temperatuur en het
gestage gedruppel maakt het geheel heel mysterieus. De warme,
‘ontgiftende’ dampen (niet duidelijk waardoor) zijn uitermate
zacht. De ervaring is heel bijzonder. www.grottagiustispa.com.
Natuurlijk mag een bezoek aan kunststad Florence niet ontbreken. Met de trein vanuit Lucca is Florence in iets meer dan een
uur te bereiken. Zittend in het bovenste gedeelte van de sneltrein
zie ik het Toscaanse landschap voorbijsnellen. Het station ligt
midden in het centrum; daarvandaan is het slechts een kwestie
van lopen en kijken. En ook nu zie ik het voordeel van een bezoek in de winter. Het is gezellig vol, maar niet druk.
De Versilia is het kustgebied met als meest bekende plaatsen
Pietra Santa en Forte dei Marmi. Ook deze zijn vanuit Lucca
gemakkelijk per trein te bereiken. Op zondag wordt in Pietra
Santa een antiek- en kunstenaarsmarkt gehouden. Vanwege de
marmerwinning rondom Pietra Sante vestigden in het verleden
veel kunstenaars zich in deze plaats. In de straten rondom de
kunstmarkt vind je dan ook overal piepkleine galeries waar de
artiesten soms zelf aan het werk zijn. Het nabijgelegen Forte dei
Een vakantie in de winter in de ruige omgeving van de Garfagnana ligt misschien niet bij iedereen voor de hand, maar wie het
aandurft, kan rekenen op een bijzonder verblijf. De nevels die
regelmatig opdoemen, en even snel weer verdwijnen, zorgen
voor prachtige mysterieuze plaatjes. Vanaf Gombereto ga ik per
auto omhoog naar het dorpje Montefegatesi. De bergweg biedt
een prachtig uitzicht op de besneeuwde bergtoppen langs de
kust. Het dorpje zelf is in nevelen gehuld. Vanuit de mist doemen
af en toe dorpelingen op die zich ongetwijfeld over de bezoeker
in hun eeuwenoude dorp verbazen. Montefegatesi is een wirwar
van steegjes, trappetjes, hellingen en nauwe straatjes waar je je
ogen uitkijkt. De stilte is bijna tastbaar.
Dat een bezoek aan de hel heilzaam kan zijn voor lichaam en
geest, heb ik ervaren in de Grotta Giusti Terme in het plaatsje
Monsummano, net buiten Montecatini. In een negentiende-eeuwse
villa is hier een Golf Resort & Spa gevestigd, verbonden met een
aantal druipsteengrotten. De druipsteengrotten zijn in 1849 bij
toeval ontdekt door de toenmalige eigenaar. De bezoeker krijgt
over zijn/haar badpak een soort monnikspij aan. Via een
looproute verken je dan de diverse compartimenten met benamingen als ‘Paradijs’, ‘Vagevuur’ en ‘Hel’. Ik loop naar de hel, het
gebied waar de hoogste temperatuur heerst. Het lijkt of ik deel
Marmi is een mondaine badplaats waar de nouveau riche zich
te buiten kan gaan in de luxe winkelstraten.
Uitgebreide informatie over Italië in het algemeen en Toscane in
het bijzonder is te vinden op www.dolcevia.com
Ank Herstel
[email protected]
VoeksNieuws | nr. 4 - april 2014
9
POST
Leids Netvlies
Rob Bouwman was van 1971
tot 1995 werkzaam bij Shell.
Tijdens zijn studententijd in
Leiden was hij al een verwoed fotograaf, die samen
met medestudenten Maret
Boerma en Gerrit Wolters
vele foto’s nam van het studenten- en burgerleven in Leiden in de jaren ’60. Onlangs
werd besloten hun collectie
van vele honderden negatieven te scannen en deze
beschikbaar te maken voor
de Historische Vereniging
Oud-Leiden. Van een selectie van 150 van deze beelden is onlangs een boek uitgegeven met de titel ‘Oud Netvlies - Leiden in
de jaren ‘60’ dat verkrijgbaar is via de firma Ginkgo in Leiden,
www.uitgeverijginkgo.nl, prijs € 15,-. Aanbevolen aan hen met
een nostalgisch verlangen naar een tijd van Solexen en ander
onschuldig vermaak.
Wandkleed KSLA
Ons Voekslid Mw. Corrie Hermans, [email protected],
maakte in 1976 een wandkleed voor de bibliotheek in
de toenmalige KSLA vestiging.
Helaas is dit tijdens de overgang, verbouwing en verhuizing naar het huidige STCA
zoekgeraakt. Niemand schijnt
meer te weten wat er met Corrie’s product is gebeurd. Wie
kan er licht op laten schijnen?
Nederlandse vertaling boek George Pogany
George Pogany (ex KSPLD,
KSLA) heeft zijn autobiografie ‘When even the poets
were silent’ vertaald in het
Nederlands. Het boek ‘Toen
zelfs de dichters zwegen’
gaat over fascisme en communisme in Hongarije tussen
1936 en 1956. Het boek is
uitsluitend verkrijgbaar via
Bol.com voor € 17,00.
10
VoeksNieuws | nr. 4 - april 2014
Historische pompen
Van J.T.Mets, [email protected] ontvingen we een aantal foto’s van oude benzinepompen met handbediening, voor de liefhebbers. De foto’s zijn genomen in november 2012 bij Matjiesfontein, een plaatsje in de Karoo, ongeveer 230 km ten Noorden
van Kaapstad langs de weg naar Pretoria. Al jaren staat er een
hotel, ‘The Lord Milner’, met een aantal gebouwen; het gehele
complex is een historisch (Heritage) monument. Hoogstwaarschijnlijk dateren de
twee pompen uit de
jaren‘30 (omstreeks
1936?), vergelijkbaar met de BPM
pompen die rond
die tijd ook gebruikt
werden in Bandoeng, West Java.
Zij lijken goed onderhouden, ook al
ontbreekt bij één
ervan de zwengel.
Lensbury Men’s Hockey Club reünie
Wij ontvingen bericht van de voormalige Lensbury Men’s Hockey Club dat zij van plan is een reünie te organiseren ter gelegenheid van het feit dat de club 90 jaar geleden is opgericht. Het is
de bedoeling dat er een lunch (of diner) zal worden georganiseerd in de Thamesis Club, gelegen aan de Thames en aan de
Broom Road in Teddington, vlakbij het voormalige Lensbury
clubgebouw. De herdenking zal bestaan uit een tweegangenbuffet, met voorafgaande drankjes, tegen een prijs van GBP 25,- en
zal plaats vinden op Vrijdag 27 juni 2014.
Iedereen die zich op enigerlei wijze verbonden voelt met de
hockeyclub en aan de reünie wil deelnemen wordt verzocht zich
aan te melden bij één van de volgende personen, onder vermelding van naam, lidmaatschapsperiode en eventuele voorkeur
voor lunch of diner:
Nigel Scandrett, 0044 7836 266316,
[email protected];
Colin Cochrane, 0044 1276 23826,
[email protected];
Mike Howard, 0044 1923 282596,
[email protected]
For
our
English
speaking readers:
The Lensbury Men’s
Hockey Club intend
to celebrate their
90th
Anniversary
with a buffet function (lunch or dinner,
yet to be decided)
on Friday, 27th June, 2014 at the Tamesis Club, on the river
Thames, just along Broom Road near the former Lensbury Club
building in Teddington. Those wishing to take part should contact any of the above three persons for further details, stating
their name, membership period and whether lunch or dinner
would be preferred.
BOEKBESPREKING
A Man of misconceptions
Athanasius Kircher S.J. was een buitengewone priester-geleerde
die leefde tijdens de West-Europese wetenschappelijk revolutie
in de eerste helft van de 17e eeuw. Nieuwsgierig onderzocht hij
een wijd spectrum aan onderwerpen: van magnetisme tot onbekend China, van medicijn tot ‘de onderaardse wereld’ (vroege
geologie). Vooral hiërogliefen en occulte zaken uit Egypte en het
Midden-Oosten hadden zijn
belangstelling. Hij werd geboren en groeide op in centraal Duitsland, midden in
de dertigjarige oorlog. We
worden geconfronteerd met
onwaarschijnlijke wonderen
in zijn jeugd, door hem zelf
tegen het einde van zijn leven
opgeschreven. Ook gebeuren
tijdens zijn opleiding als Jezuïet vreemde dingen, waarbij hij zich pseudo-bescheiden
opstelt, terwijl juist bij Jezuïeten bescheidenheid centraal moet staan.
Door de oorlog vluchtte hij
van seminarie naar seminarie.
Hij volgde Galileo en Kepler
en hun theorieën over het zonnestelsel en de loop van de
planeten aandachtig maar
verdiepte zich meer in filosofie
en talen. Ook bestudeerde hij
veel Latijnse vertalingen van
antieke werken uit het Grieks
en Arabisch. Vanuit Mainz,
waar hij zijn kennis verdiepte
en
Latijn
en
wiskunde
doceerde, wilde hij als missionaris te werk gesteld te
worden, naar hij zei ‘om het
geloof te verspreiden, liefst in
een ver oriëntaals land’. Zijn
verzoek werd geweigerd. In Speyer, nog steeds in Duitsland,
hield hij zich bezig met de ontcijfering van hiërogliefen op
obelisken in Rome.
Op het hoogtepunt van de 30-jarige oorlog werd Kircher naar
Frankrijk overgeplaatst om zich verder te verdiepen in die ontcijfering. Daarna volgde een overplaatsing naar Wenen dat hij
nooit bereikte omdat hij voor de Italiaanse kust schipbreuk leed.
Hij kwam in Rome terecht en bleef daar de rest van zijn leven.
In het Collegium Romanum, het Romeinse wetenschappelijke
centrum en het hoofdkwartier van de Jezuïeten, stichtte hij een
‘museum van curiositeiten’ dat hem over heel Europa bekend
maakte. Er waren o.a. toverlantaarns, de ‘staart’ van een zeemeermin en bouwstenen van de toren van Babel. Kircher publiceerde er lijvige Latijnse folianten over die hem befaamd maakten, vaak ook door de vertalingen. Echter, hij leefde in een tijd
van ingrijpende veranderingen in de wetenschapsbeoefening
en bonafide beoefenaars als Galilei en Huygens begrepen al
snel dat veel van Kircher’s ‘wijsheden’ uit de lucht gegrepen
waren. Kircher wist zich toch enige tijd te handhaven als een
pseudo-geniale persoon. Totdat hij zich —voor enkelen— begon
te ontpoppen als een kolossale idioot.
Toen astrologie eveneens astronomie was en alchemie chemie,
hing Kircher een soort radicale openheid aan. Hij had het allesoverheersende gevoel dat
het universum vol toverij zat,
maar dat dat op de een of ander manier verklaarbaar was
omdat een grotere logica alles
bijeenhield. ‘De wereld is
vastgebonden met geheime
knopen’ schreef hij. Hij pro­
beerde krampachtig die knopen los te maken, maar vergat
daarbij de feiten. Door bijvoorbeeld af te dalen in de
krater van de Vesuvius om zelf
te zien wat daar beneden gebeurde, toonde Kircher een
nieuwsgierigheid voor de
wereld, die als dwaas omschreven kan worden. Wat
dreef hem ertoe, behalve een
enorm ego, om boeken vol
fouten te publiceren? Was hij
een excentriekeling met veel
rare ideeën?
Glassie, de auteur van dit
boek, legt weinig nadruk op
de samenhang, noch op de
context waarin alles gebeurde.
Ondanks
deze
onbeantwoorde vragen weet Glassie
met ingehouden humor en ironie een leesbare schets te
maken van deze ‘man van
misvattingen’, die gedurende
bijna een eeuw erin slaagde
de aandacht van velen vast te houden. Zo maakt de lezer op
ongewone manier kennis met een merkwaardige priester die
leefde in een bruisende tijd. Het boek is vlot geschreven, geïllustreerd met relevante gravures en voorzien van een notenapparaat van 37 pagina’s, geselecteerde referenties op 8 pagina’s
en een index van plaats- en persoonsnamen.
Aanbevolen voor allen met interesse in de wetenschapsgeschiedenis en de wetenschappelijke revolutie waarmee zo op
een luchtige manier kennis gemaakt kan worden.
Tom J.A. Reijers
[email protected]
A Man of misconceptions; the life of an eccentric in an age of
change. John Glassie 2012. Riverhead Books (Penguin Group),
New York, 335 pp. US$ 10, 78 (Amazone) ISBN 978-1-594488871-9.
VoeksNieuws | nr. 4 - april 2014
11
HERINNERINGEN
100 Jaar ‘Research aan het IJ’
Op 24 februari jl. herdachten we dat het 100 jaar geleden was
dat Lab Amsterdam van start ging. De eerste 75 jaar zijn geboekstaafd in het magnum opus van ons Voeks-erelid Jules
Schweppe onder de titel ‘Research aan het IJ 1914-1989’. Bij
mijn weten is er nog geen boek verschenen dat de laatste kwarteeuw behandelt, op vergelijkbare wijze in kroniekvorm. Dat
zou ook niet meevallen, door elkaar steeds sneller opvolgende reorganisaties, naamswijzigingen en personeelswisselingen,
raak je als gepensioneerde (in mijn geval sinds 1994) al heel
snel het spoor bijster. De grootste verandering was natuurlijk de
verkoop van vrijwel het gehele terrein, de verhuizing naar het
nieuw gebouwde Shell Technology Centre Amsterdam (waar is
toch die R van SRTCA gebleven?) en de sloop van vrijwel alle
oorspronkelijke KSLA-gebouwen.
Van die gebouwen staan alleen nog die aan de oostzijde van
het kanaal overeind, o.a. het Poortgebouw (met het personeelsgeschenk t.g.v. het 50-jarig jubileum nog aan de gevel), het
Klokhuis en de Brugloge waar je eenmaal per jaar de banketbakker ontbood. Aan de overzijde staan alleen nog het Groot
Lab en de toren Overhoeks. Voor de twee laatstgenoemde gebouwen kwam onlangs een nieuwe bestemming in de publiciteit: Overhoeks (nu nog een reclamezuil) wordt een feesttoren,
deels met hotelaccommodatie (aanvullend loodgieterswerk vereist!), met een draaierig restaurant erop. In de blauwe vleugel
van het Groot Lab zijn in de voormalige labzalen al enige tijd
nieuwe mediabedrijfjes gevestigd en ook zijn er individuele
werkplekken te huur voor rond € 200 per maand. Het laatste
plan voor de groene vleugel voorziet in een backpacker-hostel
met 750 (stapel)bedden. Kortgeleden bood die groene vleugel
nog een desolate aanblik als gevolg van de verwoestingen die
zijn aangericht door allerhande koperdieven en internationaal
kraakvolk in het kielzog van de Occupiers.
Alweer bijna 12 jaar geleden schreef ik voor dit blad (VN
2002/6-7) een bijdrage met als titel ‘Werkplekverknochting?’.
Dat ging over de toen aangekondigde grootse bouwplannen
voor Den Haag, Rijswijk en Amsterdam. De teneur was dat gebouwen niet alleen bedrijfsmiddelen zijn, maar ook het decor
vormen waartegen vele generaties medewerkers heel veel dingen met elkaar hebben meegemaakt. Het eindigde met de hoop
dat de nieuwe machthebbers voldoende historisch besef zouden
hebben om de herinnering aan het verleden levend te houden,
ook als de gebouwen verdwenen zouden zijn. Maar nu zal dat
bij hedendaagse jobhoppers wel overkomen als sentimenteel
gezever van ‘duffe dode zielen’, zo treffend beschreven door
Mr. Jike in het maartnummer. Het lag dan ook niet in de lijn der
verwachting dat de oudjes met hun gouden speldjes en edelsteentjes nog op enige wijze betrokken zouden worden bij het
eeuwfeest.
In dit verband is de vraag gesteld of er ooit
nog een reünie zal worden gehouden van de
pensionado´s van KSLA en SRTCA, met inbegrip van die van TIA, KSPLD en BRA. Tot 2005
was dit een door Shell georganiseerde
tweejaarlijkse gebeurtenis voor vele honderden oud-medewerkers, afgesloten met een
uiterst geanimeerd diner in het Bedrijfsrestaurant. Ook al omdat Lida van der Horst, die
jarenlang het gezicht van dit gebeuren was
geweest, in dat jaar de dienst verliet, dachten
velen dat aan deze mooie traditie wel eens
12
VoeksNieuws | nr. 4 - april 2014
een einde kon zijn gekomen. Op 13 maart 2010 is er nog wel
een Open Dag voor Gepensioneerden geweest, ter kennismaking met de fraaie nieuwe huisvesting van het kort daarvoor in
gebruik genomen STCA. Maar toen werd duidelijk: dit is eenmalig en je doet er verstandig aan om het te beschouwen als
een waardig afscheid van het verleden.
Zo zijn de decors van dat Amsterdamse ver­leden dus grotendeels verdwenen of ontoegankelijk geworden. Herinneringen
blijven, maar onder de dragers ervan waart de zeis rond. De
meest gelezen rubriek van Voeksnieuws getuigt daar maandelijks van. Maar er zijn ook nog oud-collega’s die elkaar regelmatig ontmoeten op basis van een gedeeld verleden op de Amsterdamse locatie. Zo komt het eerbiedwaardige gezelschap
van de Asfaltridders nog jaarlijks bijeen. Zelf ben ik de junior
(de nestor is 92!) van een vijftal reünisten van de vertaal- en
editingafdeling van begin jaren ‘70. Maande-lijks treffen we
elkaar in De Roode Leeuw en we zien altijd uit naar de volgende keer. Immers, een klein gezelschap heeft weer andere
charmes dan een grootschalige carrousel van vluchtige ontmoetingen.
Hoe dit alles ook zij, we feliciteren Shell met 100 jaar Research
aan het IJ en wensen haar een vruchtbare tweede eeuw, voortbouwend op de resultaten van het verleden. En wie nog een
laatste blik wil werpen op enkele decors van dat verleden
verwijs ik naar www.voeks.nl (Linkbox – Herinneringen). Daar
vindt u een aantal foto’s die ik de afgelopen jaren heb gemaakt
van o.a. sloop en teloorgang, maar ook van hergebruik door
heel creatieve mensen.
Paul Koopman
[email protected]
✁
Als er in de maand januari géén contributie is betaald of ingehouden van uw pensioen bent u géén lid van Voeks!
Bent u geïnteresseerd in de behartiging van uw belangen, activiteiten voor Voeksleden of Voekswelzijnswerk? Dan zegt u:
JA, NATUURLIJK WORD IK LID VAN VOEKS!
Ondergetekende, de heer/mevrouw
Adres
Postcode
Geb.datum
Laatste maatschappij
Telefoon
E-mail
Ingangsdatum Shellpensioen
Woonplaats
Betaalnr
Naam echtgeno(o)t(e) /partner
.Geb.datum partner
meldt zich hierbij aan als lid van Voeks en gaat ermee akkoord dat de contributie (€ 20,–) in januari met het pensioen wordt verrekend.
NB: Indien de aanmelding in het loop van het jaar wordt gedaan, zal éénmalig een acceptgiro worden toegezonden. Indien uw pensioen nog niet in
betaling is, wordt ieder jaar een acceptgiro toegezonden.
Datum
Handtekening
In envelop zonder postzegel aan: Bureau Voeks, Antwoordnummer 1964, 2501 VC Den Haag
N.B. U kunt zich ook aanmelden via onze website www.voeks.nl
VoeksNieuws | nr. 4 - april 2014
13
REGIONIEUWS
Regioactiviteiten
02 apr Regionale Ledenvergadering
Het Zuiden
02 apr
WandelingTwente
03 apr
WandelingRijnmond
08 apr Voordracht Pensioenbehoud
Het Sticht
08 apr Bezoek Agriport
Haarlem/Alkmaar
08 apr Lezing Notariszaken
Apeldoorn
08 apr Excursie De Biesbosch
Arnhem
09 apr Lezing Borneo
Twente
13 apr
ConcertkamerLeiden
16 apr Voeks Bowling Bokaal
Rijnmond
17 apr Lezing Cats over Cats
Den Haag
23 apr Bezoek De Hudson
Rijnmond
24 apr Boottocht Jan Plezier
Het Noorden
25 apr Bezoek Keukenhof
Leiden
30 apr
DinerclubLeiden
01 mei
WandelingRijnmond
13 mei Diapresentatie
Apeldoorn
13 mei Dagtocht Amersfoort
Het Sticht
13 mei Excursie Mariënwaerdt Arnhem
22 mei Dagtocht Schiedam
Haarlem/Alkmaar
27 mei Dagtocht De Weerribben
Apeldoorn
Laatste nieuws en uitgebreide informatie is te vinden
op de regiowebsites!
Apeldoorn
Zwolle. Kosten € 41,00. Het volledige programma vindt u in de
volgende editie van Voeksnieuws en op de website.
Graag tot ziens bij onze bijeenkomsten.
Terugblik Regionale Ledenvergadering
Amsterdam
Website
Secretariaat
www.voeksamsterdam.nl
Wilma Whincup, Parelmoervlinder 1, 1113 KV Diemen,
tel. 020-6959502, [email protected]
Bankrekening NL51 ABNA 0431 2585 38 t.n.v. Voeks te Zunderdorp
Welzijnswerk Wilma Zwaag, tel. 036-5328077, [email protected]
ZKA-consulent Frits Terweij, tel. 036-5319749, [email protected]
Activiteiten
Trijntje de Vries-Visser, tel. 0299-601940,
[email protected]
Website
Secretariaat
www.voeksapeldoorn.nl
B.N. de Moel, Asselsestraat 303, 7312 CW Apeldoorn,
tel. 055-3561825, [email protected]
Bankrekening NL08 INGB 0003 6259 30 t.n.v. Voeks te Apeldoorn
Welzijnswerk Mw. L.M.J. Hupkens-Jorna, tel. 055-5064498,
[email protected]
ZKA-consulent J. Hamer, tel. 0341-417178, [email protected]
Activiteiten
Mw. M.A. Müller-van der Burg, tel. 06-10765808,
[email protected]
Schenken en erven
Op dinsdag 8 april, 14.00 uur, zal notaris mw. Schwankhaus
in De Rank te Vaassen een presentatie geven over erven, schenken, de eigen bijdrage voor de AWBZ en andere financiële zaken. Per 2010 is de belasting op erfenissen flink veranderd. Kan
ik mijn kinderen beter bij leven vast een deel van hun toekomstige
erfenis schenken of is het voordeliger daar zo lang mogelijk mee
te wachten? Hoe zit het met de eigen bijdrage in de zorg? Moet
ik mijn eigen huis ‘opeten’? De kosten van een opname in een
AWBZ-instelling worden betaald uit de Algemene Wet Bijzondere Ziektekosten, maar voor mensen met een eigen vermogen is
per januari 2013 de eigen bijdrage omhoog gegaan. Mevrouw
Schwankhaus gaat ons hier alles over vertellen.
Na afloop diner met de dinerclub.
Op dinsdag 13 mei zal de heer K. Maat een diapresentatie
geven over oude Nederlandse boerderijen en dorpskernen en
een tocht langs de Linge.
Alvast voor uw agenda, op dinsdag 27 mei maken we een
dagtocht naar het nationale park de Weerribben. We sluiten
af met een diner in Ossenzijl. Opstapplaatsen zijn Vaassen en
14
VoeksNieuws | nr. 4 - april 2014
Regionale Ledenvergadering-terugblik
Ongeveer 57 leden namen 13 februari deel aan de ledenvergadering van onze regio. Na het welkomstwoord van waarnemend
voorzitter Ronald Rose werd de vergadering begonnen met een
korte herdenking aan onze overleden leden. Van oud-voorzitter,
Frans Kint, werd een brief behandeld over de huidige minimale
bezetting van het bestuur. De in de loop van 2013 vacant geworden functies zijn gelukkig tijdens de vergadering weer vervuld. Na het financieel verslag van de penningmeester gaf de
kascontrolecommissie aan dat alles rechtmatig was verlopen en
konden de aanwezigen hem dechargeren.
De nieuwe kascontrolecommissie bestaat uit Theo Mesman en Jan
de Vries als lid en Nico Leemhuis als reserve. Na wat discussie
over het bestuur werden Jan Snoeks als voorzitter, Wilma Zwaag
REGIONIEUWS
als coördinator welzijn en Trijntje de Vries-Visser als coördinator
activiteiten gekozen. Wilma Whincup-Oskamp werd herkozen
als secretaris. Met een weer compleet bestuur kan vooruitgekeken
worden. Onze nieuwe voorzitter stelde zich kort voor. Hij is ook
betrokken bij de regio Het Sticht (omdat hij er woont) o.a. als
voormalig webmaster. Als kersverse voorzitter gaf hij aan optimistisch te zijn en zich in te zetten voor een verdere opbouw
van de regio. Dit jaar kon aan welzijnswerker Joop ter Horst een
zilveren pen en oorkonde worden uitgereikt voor tien jaar inzet.
Piet Hein Deiters en Theo Eyckenschild van het Dagelijks Bestuur
legden uit dat het Shell Vrijwilligers Fonds, Shell-medewerkers
en -gepensioneerden in staat stelt om, onder bepaalde voorwaarden, een financiële bijdrage aan te vragen voor de vereniging, instelling, stichting of anderszins, waarbij zij actief als vrijwilliger betrokken zijn. Zie de website www.voeks.nl
Na afloop kwamen de welzijnswerkers bijeen om afscheid te
nemen van coördinator Henny Ham. Zij heeft zich vele jaren
ingespannen om alles goed te laten verlopen en werd dan ook
benoemd tot lid van verdienste. Henny bedankt voor je inzet!
meerijden onderling regelen. Aanmelding voor deelname door
betaling van € 12,00 voor leden (niet-leden € 15,00) aan de
penningmeester (zie colofon) o.v.v. “Keukenhof”. Verzamelen bij
de hoofdingang om 13.00 uur.
Dinerclub april
De dinerclub probeert elke maand een interessant diner te bieden.
Daarom vallen teleurstellende restaurants af en stellen we nieuwe
voor. Op woensdag 30 april zal dat voor het eerst een Grieks
restaurant zijn: Akropolis, Leidseweg 44, 2251 LC Voorschoten.
De nieuwe eigenaars van Akropolis tonen met gebruik van verse
producten wat de Griekse keuken te bieden heeft. Zie hun website: www.akropolis-restaurant.nl. Wij verwachten u bij Akropolis
vanaf 18.00 uur, aan tafel 18.30. Parkeren kunt u voor de deur,
om de hoek aan de Raadhuislaan of er tegenover bij Albert Heijn.
Voor een uitgebreid driegangen menu betalen leden slechts
€ 28,00 en introducees € 34,00, inclusief huiswijn of frisdrank
en ter afsluiting koffie. Aanmelden door betaling aan de penningmeester (zie colofon) met vermelding van “diner april”. Uw gastheer
is Fred Geiger tel. 071-5174184.
Petra, een wonder in de woestijn-terugblik
Wat een enorme ervaring was het om kennis te maken met de
geschiedenis van de Nabateeërs, de stichters en bewoners van
Petra. Daar hebben we vroeger op school eigenlijk nauwelijks
iets over geleerd, terwijl juist die cultuur enorm verweven was
met de Griekse, Romeinse en Egyptische.
Een mens vraagt zich verwonderd af, hoe alles in die tijd mogelijk was, op een nauwelijks toegankelijke locatie in de bergen
van Jordanië. Het is een geluk dat Petra is teruggevonden, daardoor hebben ook wij kunnen genieten van alle bijzondere details van het dagelijks leven van toen.
Leiden
Website
Secretariaat
www.voeksleiden.nl
L.A. Bijl, ’t Lange Rack 9, 2162XX Lisse,
tel. 0252-418296, [email protected]
Bankrekening NL52 ABNA 0426 3009 47 t.n.v. Voeks te Leiderdorp
Welzijnswerk Mw. L. de Graaf-Wijsman, tel. 0252-216139,
[email protected]
ZKA-consulent P. Zipp, tel. 071-4025138, [email protected]
Activiteiten
R. Le Grand, tel. 06-44239515, [email protected]
Concertkamer
Zondag 13 april, 15.30 uur, Kruispunt, Voorschoten.
Programma met o.m. de preludes opus 28 van Frederic Chopin;
Yukiko Hasegawa, piano.
Aanmelden voor deelname door betaling van € 12,80 (niet
leden € 16,00-) aan de penningmeester (zie colofon) o.v.v. concert april.
Activiteiten
Op vrijdag 25 april wordt een rondwandeling gemaakt
door de Keukenhof. Eigen vervoer (parkeren € 6,00); eventueel
VoeksNieuws | nr. 4 - april 2014
15
REGIONIEUWS
Haarlem/Alkmaar
Website
Secretariaat
www.voekshaarlemalkmaar.nl
W.J. van Beest, Madelievenlaan 19,
2111 ZJ Aerdenhout, tel. 023-5245855,
[email protected]
Bankrekening NL63 ABNA 0561 5013 86 t.n.v. Voeks
Haarlem-Alkmaar te Heemstede
Welzijnswerk Mevr. A.J.C. Spindlegger, tel. 072-5710927,
[email protected]
ZKA-consulent M. Visser, tel. 072-5124545, [email protected]
Activiteiten
P. Versluis, tel. 06-28154190, [email protected]
Regionale Ledenvergadering-terugblik
Met een nagenoeg gelijk aantal deelnemers als in 2013 is op
12 februari de jaarlijkse RLV gehouden. De voorzitter,
dhr. Karel Zinkhaan, opende de vergadering met een moment
stilte voor de leden die in 2013 zijn overleden. Nadat de notulen van de RLV 2013 waren goedgekeurd, gaf de voorzitter in
afwezigheid van de penningmeester een toelichting op het
financieel verslag 2013 en de begroting 2014. Vervolgens
werd door dhr. Geert Pranger op humoristische wijze verslag
gedaan van het werk van de kascommissie. Hierna werd d.m.v.
applaus de penningmeester decharge verleend. Tot de kascommissie 2014 werden de heren Bello en Timmermans benoemd.
Na de jaarverslagen 2013, van de secretaris, vande coördinator-welzijnswerk en de activiteiten-commissaris werd het bestuur
decharge verleend over het in 2013 gevoerde beleid. In zijn
jaarverslag heeft de activiteitencommissie een toelichting
gegeven op het jaarprogramma 2014. Gezien de teruglopende belangstelling en de conclusie dat vooral in de zomermaanden veel leden bezet zijn, heeft het bestuur besloten het
aantal activiteiten terug te brengen van acht naar zes, inclusief
RLV en kerstdiner.
Mevrouw Tiny van Beest had aangegeven dat zij na zes jaar
het stokje als coördinator wilde overdragen en heeft mevrouw
Ans Spindlegger bereid gevonden haar taken over te nemen.
Ans is al een aantal jaren actief als welzijnswerkster in het
rayon Hoorn. De heer Wim van Beest, heeft aangegeven een
tweede periode als secretaris te willen invullen. De heer Hans
Tesink heeft vorig jaar tijdelijk de rol van ledenadministrateur
op zich genomen. De heer Tim Timmermans is bereid gevonden
de taken van Hans over te nemen. De vergadering werd door
de voorzitter gesloten met de uitnodiging om het glas te heffen
op het nieuwe Voeksjaar.
De lezing na de lunch werd verzorgd door mevr. Liesbeth
Hörmann, een van de partners van Cretio. Aan de hand van
een aantal vragen en voorbeelden uit de praktijk ging zij in op
de onderwerpen 'testament en levenstestament'. Gezien de
reacties en vragen van de aanwezigen bleek dit een onderwerp dat bij velen leeft.
Activiteiten
De geplande activiteit dagtocht naar Schiedam, Rondvaart/
Jenevermuseum/Lunch is verplaatst van dinsdag 27 mei naar
donderdag 22 mei.
Arnhem
Website
Secretariaat
www.voeksarnhem.nl
W. van Seters, Schependomlaan 14, 6542 RM
Nijmegen, tel. 024-3770765, [email protected]
Bankrekening NL81 INGB 0001 0219 12 t.n.v. Voeks regio Arnhem,
Doorwerth
Welzijnswerk J. Startman, tel. 0316-264256, [email protected] l
ZKA-consulent T. van Seters, tel. 024-3770765, [email protected]
Activiteiten
Mw. T. Müller-Evers, tel.026-3643663,
[email protected]
Bowlen
Er wordt door een aantal Voeksleden elke maand gebowld in
Arnhem-Noord aan de Schelmseweg, tel. 026-3529550. De
eerstvolgende speeldagen zijn 1, 15 en 29 april en 13 mei.
Speeltijd is van 10.00 tot 12.00 uur. In juni en juli wordt niet
gespeeld. Nadere inlichtingen bij de heer Krahmer, tel. 0317357309 (bij verhindering ’s ochtends afbellen).
Excursie De Biesbosch
Dinsdag 8 april, dagexcursie naar De Biesbosch met boottocht, lunch, bezoek aan chocoladefabriek Frits van Noppen en
afsluitend diner. We vertrekken om 09.00 uur vanaf de Grote
Koppel, Olympus 29 te Arnhem en zijn rond 20.30 weer terug
in Arnhem. U kunt nog deelnemen door € 63,50 p.p. over te
maken op rekening van de penningmeester. Meer informatie
kunt u vinden in het vorige Voeksnieuws en op onze website.
Excursie Mariënwaerdt
Op dinsdag 13 mei maken we een excursie (met eigen vervoer) naar landgoed Heerlijkheid Mariënwaerdt. We verzamelen bij pannenkoekenhuis “de Stapelbakker”, Oude Waag 21,
4153 RC Beesd, waar vanaf 10.30 uur de koffie klaar staat.
Om ong. 11.00 uur gaan we naar “het Klooster” vanwaar een
gids ons zal rondleiden door Mariënwaerdt. Na de rondleiding
wordt u een landelijke koffietafel aangeboden. Na een bezoekje aan de landgoedwinkel vertrekken we rond 14.30 uur
weer huiswaarts. Als u aan deze excursie wilt deelnemen dient
u € 16,00 p.p. over te maken op rekening van de penningmeester.
16
VoeksNieuws | nr. 4 - april 2014
REGIONIEUWS
We gaan proberen om zoveel mogelijk mensen met elkaar mee
te laten rijden. Laat u het secretariaat per email of telefoon (zie
colofon) vóór 10 mei weten of u zelf wilt rijden of opgehaald
wilt worden. Dan kunnen we dit mogelijk regelen.
Het Noorden
Ton als voorzitter op te volgen. Wim Huizing was bereid om de
functie van activiteitencommissaris weer op zich te nemen. Wim
was echter reeds secretaris, Gé van Rossum zal in combinatie
met de ledenadministratie deze functie nu op zich nemen. De
vergadering ging akkoord met deze stoelendans. Tot slot be-­
dankte Ton zijn medebestuursleden voor de prettige samenwerking en overhandigde de voorzittershamer aan Art Timmer,
Website
Secretariaat
www.voekshetnoorden.nl
BMw. G. van Rossum, Norbruislaan 5, 7761 CG Schoonebeek, tel. 0524-532162,
[email protected]
Bankrekening NL36 RABO 0131 7956 35 t.n.v. Voeks regio
Het Noorden te Borger
Welzijnswerk Mw. M.J. van Os, [email protected]
ZKA-consulent Ton Vas, tel. 0592-346208, [email protected]
Activiteiten
Wim Huizing, tel. 0592-310932, [email protected]
60e Regionale Ledenvergadering-terugblik
De jaarlijkse ledenvergadering op 19 februari in de gehoorzaal
van de NAM in Assen werd door 76 leden en partners bezocht.
Het Dagelijks Bestuur van Voeks werd vertegenwoordigd door
Willem van den Boom en Gerrit Stegeman. Na het welkom van
voorzitter, Ton Vas werden de 70 overleden leden/partners met
een ogenblik stilte herdacht. Na het agendapunt jaarverslagen
welzijn, activiteiten, ledenadministratie en financiën, deed Kees
Storm verslag namens de kascommissie. Penningmeester en
bestuur werd decharge verleend voor het gevoerde financiële
beheer. Vervolgens werd het voorlopige activiteitenprogramma
2014 gepresenteerd. De dames en heren welzijnswerkers
werden bedankt voor het vele werk dat zij in het afgelopen jaar
weer belangeloos hebben verzet, in het bijzonder de jubilarissen Berend Schuiling, Truus Helms en Anneke van Os voor tien
jaar welzijnswerk. Berend Schuiling kon helaas niet aanwezig
zijn. De dames werden door de voorzitter in de bloemen gezet.
Voorzitter Ton Vas was statutair aftredend en had zich niet voor
een derde termijn herkiesbaar gesteld. Art Timmer, vorig jaar
benoemd als activiteitencommissaris, verklaarde zich bereid om
waarop Ton zelf werd bedankt voor zes jaar voorzitterschap. De
middag werd afgesloten met een gezellig samenzijn onder het
genot van een drankje en een hapje, aangeboden door de
NAM.
Boottocht Jan Plezier
Zoals in het vorige Voeksnieuws vermeld maken we op donderdag 24 april een boottocht met de Jan Plezier. We varen
vanaf de Van Spilbergkade, 9606GZ in Hoogezand (bij de
Welkoop Outlet). Voldoende parkeergelegenheid aanwezig. Inschepen vanaf 9.30 uur, afvaart om 10.00 uur. Terugkomst ongeveer 18.30 uur. Opgeven vóór 10 april bij Wim Huizing
(zie colofon). Zie VN03.
Dagtocht Bolsward
Op woensdag 18 juni brengen we een bezoek aan de stad
Bolsward. We starten de dag om 10.00 uur met koffie/thee met
oranjekoek in ‘Hotel de Groene Weide’, Sneekerstraat 2, 8701
XD Bolsward, tel. 0515-572284. Er is parkeergelegenheid aan
het Stationsplein, Bolwerkplein en bij het zwembad tegenover
het hotel.
Van 11.00 tot 13.00 uur maken we een stadswandeling o.l.v.
plaatselijke gidsen. Lunch van 13.15 tot 14.15 uur, daarna vertrek naar Sonnema voor een rondleiding en proeverij in de destilleerderij van de bekende Berenburg. Dit is tevens het einde
van het bezoek aan de stad Bolsward. Opgeven voor deze dagtocht bij Wim Huizing (zie colofon) vóór 1 juni. Na bevestiging deelname graag uw eigen bijdrage, deze bedraagt € 20,00
per persoon, overmaken naar de penningmeester (zie colofon)
o.v.v. ‘Bolsward 18/6’. Bij annulering binnen veertien dagen
vóór vertrek is restitutie van kosten ter beoordeling van het bestuur.
Mocht u een dieet hebben, meldt u dit dan even.
VoeksNieuws | nr. 4 - april 2014
17
REGIONIEUWS
Den Haag
Website
Secretariaat
www.voeks-regio-denhaag.nl
A.W.J. de Groen, Gen.Eisenhowerplein 186,
2284 XW, Rijswijk-ZH, tel. 070-3943918,
[email protected]
Bankrekening NL74 INGB 0003 4916 58 t.n.v. Voeks te Den Haag
Welzijnswerk L. Tan, tel. 070-2164916, 06-12285125,
[email protected]
ZKA-consulent F.M. van der Veen, tel. 070-3687168,
[email protected]
Activiteiten
N.J. van Soldt, tel. 015-2575237,
[email protected]
Lezing Cats over Cats
Op donderdagmiddag 17 april om 14.00 uur zal de heer
Ton Cats voor ons in Paviljoen Te Werve een voordracht houden
over het leven en werken van de 17e eeuwse dichter en staatsman Jacob Cats. Zijn verhaal wordt aangevuld met een powerpoint presentatie op ons grote scherm. Voor voordrachten in de
grote zaal van Te Werve is aanmelden van te voren niet nodig.
Media-Computerclub
De eerstvolgende bijeenkomsten van de Media-Computerclub
zijn op de donderdagen 10 april, 8 mei en 12 juni, aanvang
13.30 uur, in de bovenzaal op Te Werve. Inlichtingen Wim
Huizer, [email protected]
Computerproblemen: Donderdag 3 april is de laatste
inloopmiddag van dit seizoen voor vragen over uw computer.
U kunt van 14.00 tot 16.00 uur op Te Werve terecht. Stuur
tijdig een e-mail met vermelding van uw probleem naar voeks@
vansoldt.demon.nl.
Computercursus: In oktober kunnen wij weer maximaal drie
klassen van acht cursisten hebben. Wij hebben een programma
voor beginners en voor gevorderden. Informatie vragen aan
[email protected] of tel. 015-2575237.
Twente
Website
Secretariaat
www.voekstwente.nl
J.W. te Kiefte, An der Muest 2, D-48455 Bad Bentheim,
tel. 00-49- 5922 6236, [email protected]
Bankrekening NL62 ABNA 0549 0097 44 t.n.v. Voeks regio Twente
te Hengelo
Welzijnswerk Mw.B.Feunekes-Spruijt, tel. 053-4614598,
[email protected]
ZKA-consulent J.Sizoo, tel. 053-4365398, [email protected]
Activiteiten
H.Freiboth, tel. 0546-492944, [email protected]
Wandeling buurtschap Stokkum
Voor de wandeling van woensdag 2 april komen we om
10.00 uur samen in het Engels theehuis "De Hoestinkhof” in
Markelo, een sfeervol en gemoedelijk plekje in het pittoreske
buurtschap Stokkum. Onder leiding van Jannie Leusink en
Annie Sijmons wandelen we in het buurtschap Stokkum om
daarna te genieten van een koffietafel, kosten € 9,00 pp.
De Hoestinkhof (Stationsweg 22A, 7475 NN Markelo, tel.
0547-361812, www.Hoestinkhof.nl) ligt aan de weg Markelo
– Lochem. Komende vanuit Markelo de richting Lochem volgen.
18
VoeksNieuws | nr. 4 - april 2014
2 Km. buiten het dorp ligt de Hoestinkhof, aan de rechterkant.
Komende vanuit Goor de richting Lochem volgen en de afslag
Markelo nemen. De Hoestinkhof ligt dan links. Vanuit Almelo/
Hengelo/Enschede de A1 volgen en de afslag Markelo nemen.
Lezing ‘Vermist in Borneo’
Op de voormalige vliegbasis Twente, op woensdag 9 april,
zal de heer Arie van Haren een lezing geven getiteld ‘Vermist
in Borneo’.
In december 1941 beginnen de Japanse aanvallen op doelen
in Zuidoost Azië, waaronder de olievelden en raffinaderijen
aan de westkust van Borneo. Vliegtuigen van de Militaire Luchtvaart KNIL bombarderen de Japanse invasievloot bij Miri. Twee
toestellen gaan daarbij verloren. In 1985 wordt bij toeval één
toestel teruggevonden in de jungle van NW Borneo en later
geïdentificeerd. De presentatie vertelt de ontdekking, de identificatie en (gedeeltelijke) berging van de “Baram Bomber”.
De presentatie zal gehouden worden in het bedrijfsrestaurant
van de voormalige vliegbasis Twenthe op het Zuidkamp, (geb.
Z98), Vargershuizenweg te Enschede. We krijgen gezelschap
van leden van de ‘Koninklijke Vereniging van Eervol ontslagen
Officieren van de Nederlandse Krijgsmacht’ (KVEO).
Route: Vanuit Hengelo neemt u op de A1 afslag 31 (Hengelo
Noord) dan Oldenzaalsestraat. Na ongeveer 1,5 km. rechtsaf
de Vliegveldstraat (N737) richting Enschede/Oldenzaal. Na
4,1 km. linksaf de Vergertweg op. Na 225 m Lonnekerveldweg. Na 1 km. komt u op de Vargershuizenweg aan.
Programma: 15.30 uur koffie, 15.45 tot 17.30 uur lezing (met
pauze), daarna een maaltijd, drankje en napraten, 19.30 uur
naar huis. Er zijn voor leden geen kosten aan verbonden. Wilt
u de lezing bijwonen dan verzoek ik u dit zo spoedig mogelijk,
maar zeker vóór 1 april a.s. bij Hans Freiboth te melden, zie
colofon. Vermeld of u aan de maaltijd deelneemt. Hans
Freiboth wil graag zo spoedig mogelijk het aantal deelnemers
weten i.v.m. de regels van de vliegbasis.
Het Zuiden
Website
Secretariaat
www.voeksregiozuid.nl
A.A.M. Sanders, Kapucijnenhof 66,
4904 RB Oosterhout, tel. 0162-433253,
[email protected]
Bankrekening NL93 INGB 0003 3074 04 t.n.v.
Voeks regio Het Zuiden te Oosterhout (NB)
Welzijnswerk A.H. Don, Hoge Vaartkant 128 4873LL Etten-Leur,
tel. 076- 5018065 of 06-24396021,
[email protected]
ZKA-consulent Brabant & Limburg: J. van Beusekom, tel. 076-5218259,
[email protected],
Zeeland & Limburg: L. van Zon, tel. 0113-270144,
[email protected]
Activiteiten(Vacant)
Regionale Ledenvergadering
De regionale ledenvergadering zal worden gehouden op
woensdag 2 april in het Van der Valk Hotel te Gilze Rijen.
Aanvang 10.30 uur. Na de vergadering bestaat de mogelijkheid om deel te nemen aan een gezamenlijke lunch
waavoor de kosten € 15,00 pp bedragen. Aanmelden bij
onze penningmeester Marjan Pegman, tel. 0162-434393 of
[email protected].
REGIONIEUWS
Na de lunch is er een lezing getiteld: "Klimaatverandering en
wat eraan te doen". Onze oud-collega, Kees de Groot heeft in
de afgelopen jaren een studie gemaakt van klimaatverandering. Het klimaat verandert altijd, maar de vraag hoe groot onze
invloed daarop is, is nogal actueel. Velen menen dat de rol van
de mens overheersend is geworden en dat drastische maatregelen om die veranderingen tegen te gaan snel nodig zijn.
Penningmeester Henk Schadenberg gaf een uitgebreide toelichting op de jaarrekening. Kascommissielid Paul Ankerman gaf
aan dat bij controle van de boeken geen onregelmatigheden
waren geconstateerd. De penningmeester werd daarom gedechargeerd, waarna decharge voor het hele bestuur volgde.
De begroting voor 2014 gaf geen aanleiding tot commentaar.
Na benoeming van de kascommissie voor 2014 volgde de
Bijeenkomsten
Goes: Iedere tweede dinsdag van de maand sociëteit in Hotel
Terminus Stationsplein 1 in Goes vanaf 10.00 uur.
Zevenbergen: Sociëteit iedere eerste woensdag van de
maand van 10.00 tot 12.00 uur in Hotel Van der Hooft.
Welzijnswerk.
Albert Don is nog steeds op zoek naar een welzijnswerker voor
de regio Noord Limburg. Hij wacht met belangstelling op uw
telefoontje (06-24396021)
Het Sticht
Website
Secretariaat
www.voekshetsticht.nl
W.G. Reman, Flits 14, 1231 SN Loosdrecht,
tel. 035-5823161, [email protected]
Bankrekening NL19 INGB 0000 5021 38 t.n.v.
Voeks regio Het Sticht te Huizen
Welzijnswerk J. van Berkel, tel. 06-53841190,
[email protected]
ZKA-consulent J.H. Eekhof, tel. 0348-423015, [email protected]
Activiteiten
E.J. Pater, tel. 06-22451195, [email protected]
Regionale Ledenvergadering-terugblik
De opkomst van de jaarlijkse regionale ledenvergadering van
11 februari viel ook dit jaar weer tegen, slechts 26 aanwezigen. Namens het dagelijkse bestuur van Voeks waren Tim van
Kooten en Cees Schipper aanwezig. De vergadering zelf verliep voorspoedig, het verslag van de vorige RLV werd zonder
bestuursverkiezing. Drie leden waren volgens rooster aftredend, waarvan Hans Holsboer zich niet herkiesbaar stelde. In
zijn plaats werd als coördinator activiteiten E.J. (Evert) Pater
verkozen. Voorzitter Jac Eekhof bedankte Hans voor zijn inzet
over de afgelopen periode, waarbij ook zijn echtgenote
Nanette werd betrokken. Een fles met inhoud en een boeket
werd daarbij aangeboden. Hans van Berkel zette vervolgens
welzijnswerker Johan Noordanus in het zonnetje vanwege zijn
tienjarig jubileum en overhandigde hem de daarbij behorende
pen. Jac Eekhof zette plannen uiteen voor de viering van het
60-jarig jubileum op 10 juni. Daarbij zal een bezoek worden
gebracht aan het Nationaal Park De Veluwezoom te Rheden en
museumcomplex Bronbeek in Arnhem. De bijeenkomst werd na
de lunch afgesloten door een presentatie van regiolid Fred
Nijkerk over ‘3000 jaar tennis’. Voor velen kwamen onverwachte aspecten en feiten aan het licht. Een resumé van de
voordracht vindt u op de website.
Voordracht Pensioenbehoud
Zoals in het vorige nummer van VN al aangekondigd zal op
dinsdag 8 april Willem van den Boom een presentatie geven
over pensioenzaken onder de titel “Pensioenbehoud (ook voor
Shell mensen)”. Willem van den Boom is lid van het dagelijks
bestuur en tevens lid van de Voeks pensioencommissie en de
deelnemersraad van SSPF. De voordracht vindt plaats in
Champ’Aubert, Boterbloem 1 te Driebergen. Aanvang 13.30
uur. Voor deze bijeenkomst is aanmelding vooraf niet nodig en
er zijn geen kosten aan verbonden.
commentaar goedgekeurd. Er werd stilgestaan bij het al jaren
afnemende ledental en de vergrijzing van het ledenbestand.
Positief was de toename van het aantal welzijnswerkers.
Op dinsdag 13 mei is onze eerste excursie van het jaar.
Daarbij zal een bezoek aan Amersfoort worden gebracht. Details zullen in de volgende editie van VN worden vermeld, maar
u kunt reeds de dag in uw agenda reserveren.
VoeksNieuws | nr. 4 - april 2014
19
REGIONIEUWS
Rijnmond
Website
Secretariaat
www.voeksrijnmond.nl
W.A. Meijnen, Terborchdreef 10, 3262 NB
Oud- Beijerland, tel. 0186-615905,
[email protected]
Bankrekening NL90 INGB 0000 3201 49 t.n.v. Voeks regio
Rotterdam te Hellevoetslui
Welzijnswerk Mw. H.E. Doorneveld-Letterman, tel. 078-6762010,
[email protected]
ZKA-consulent Mw. W.A. Vogelaar, tel. 0186-617760,
[email protected]
Activiteiten
Mw. G. Burger-Volker, tel. 078-6733993,
[email protected]
P. Groen, tel. 06-46717731
[email protected]
Natuurwandeling Broekpolder
Na de stadswandelingen door Brielle en Dordrecht wordt het
weer tijd om frisse lucht in te ademen. We doen dat op donderdag 3 april met een wandeling door de Broekpolder. Dat is
weliswaar dezelfde locatie als waar we onze eerste wandeling
maakten maar we lopen in het voorjaar en dat maakt een verschil. We verzamelen ons om 10.00 uur bij de Polderpoort,
Watersportweg 11 in Vlaardingen en drinken eerst ons gebruikelijke kopje koffie, ook deze keer weer aangeboden door het
bestuur. Daarna begeleidt Piet van Mil ons over een traject van
zo’n acht kilometer door de polder. Neem contact op met Gerda
Burger of Piet Groen wanneer u wilt meewandelen. (zie colofon)
Voeks Bowlingbokaal
U kunt zich nog steeds aanmelden. Het evenement vindt plaats op
woensdag 16 april in het Bowlingcentrum IJsselmonde,
Akkeroord 10, 3079 ZS Rotterdam. We ontvangen u om 10.00
uur met koffie en gebak. Leden betalen € 25,00 en introducees
€ 30,00 voor de gehele dag. Zie voor meer informatie onze
website. Zoals voor alle door Rijnmond georganiseerde evenementen geldt, kunt u zich ook hiervoor opgeven bij Gerda Burger
of Piet Groen.
De Hudson
Na het overweldigende succes van vorig jaar brengen wij ook
20
VoeksNieuws | nr. 4 - april 2014
dit jaar een bezoek aan de sleepboot de Hudson in Maassluis
en wel op woensdag 23 april. We hopen natuurlijk dat het
weer net zo mee zal zitten. Om uw geheugen wat op te frissen
hebben wij de foto’s van ons vorige bezoek op de website geplaatst. De bemanning zal ons gastvrij ontvangen met een hapje en een drankje en voor diegenen die dat willen volgt een
rondleiding over het schip. Daarna zal onder de enthousiaste
leiding van Dhr. Paul van Deventer (Historische Vereniging
Maassluis) een wandeling door Maassluis worden gemaakt
waarbij aandacht wordt geschonken aan de geschiedenis van
de stad; natuurlijk ook aan de Haven, de Koepaardbrug, de
Waterweg en de sleepvaart, de visserij en de loodsdienst.
Leden betalen voor dit evenement € 15,00 en introducees
€ 20,00. Om 13.30 uur wordt u op de Hudson verwacht. Bij
veel belangstelling worden er groepen gemaakt van ongeveer
vijftien personen die om de beurt de schepen bezoeken en de
wandeling maken. Gerda Burger of Piet Groen boeken u graag
voor dit evenement.
Tiengemeten
Op donderdag 1 mei wandelen we weer op Tiengemeten
onder de bezielende leiding van ons Voekslid en officiële gids
van Natuurmonumenten Bert Jongbloed, nu langs de andere
kant van het eiland. Houdt u vast rekening met deze datum. We
houden u op de hoogte via onze website!
Dagtocht naar Hilversum
Helaas heeft het bestuur de dagtocht naar het Instituut voor
Beeld en Geluid af moeten blazen. Op de dag dat de reservering bij het instituut rond moest zijn waren er nog niet genoeg
aanmeldingen en het bestuur heeft het financiële risico niet durven nemen. Helemaal van de baan is de tocht echter nog niet.
Het is een leuk evenement en we zullen in de nabije toekomst
zeker nog een poging wagen om e.e.a. rond te krijgen.
Jaaragenda
Kijk voor onze jaaragenda even op de website. Hoewel we nog
niet alle gebeurtenissen en evenementen kunnen invullen kunt u
wel alvast kennis nemen van wat er te doen zal zijn. Heeft u zelf
ideeën of suggesties, laat het ons weten!
PENSIEF
Een goede daad?
‘Roesheland heeft er maar eenentwintig en Duitsheland twintig.
En wai tweeëntwintig,’ wist ze me met een brede grijns te vertellen. Ik begreep haar maar half, haar Nederlands laat af en
toe te wensen over, maar de trots spatte van haar woorden.
Latifa, een genaturaliseerde vluchteling en van origine Azerbeidzjaans, woont al meer dan twintig jaar in ons land, samen met
haar man en zoon. Ik bewonder het mens enorm, ze pakt alles
dat op haar pad komt energiek aan en zit nooit bij de pakken
neer. Haar man spreekt geen woord Nederlands maar als Latifa
eens in de twee weken mijn huis komt schoonmaken staat haar
mond niet stil. Ik wist niet precies hoe ik moest reageren, zou ze
zich inmiddels zo Nederlands voelen dat ze het over ‘ons’ had?
‘Tweeëntwintig medailles. En wij kleine landje, mijn zoesh
niet eens kunnen finden op aardebol,’ ging ze stralend door.
‘Maar prima om in te wonen, toch?’ antwoordde ik met een
slappe dooddoener. Haar enige reactie was een lofzang op
‘demoecrashie’, direct gevolgd door een jammerklacht.
‘Maar ik wel fingers kapoet shrijft,’ ze stak een korte vinger
uit, ‘gemeentelijke belastinggeld teroegfragen, geld niet krijgt,
nieuwe keer, reishkoeshten tien keer teroegfragen. Papier dit,
papier dat.’ Ik begreep dat ze een probleem met de papierwinkel van Nederland had en knikte. Ze wachtte niet op mijn antwoord maar vertelde dat haar werkeloze zoon ging solliciteren
bij een tandartsenpraktijk. ‘Meer gaan sollishiteren, diploma
geen… hij werk wèl kunnen doen.’
‘Je bedoelt dat hij ervaring heeft?’ Ik wist dat haar
zoon, een man van iets
boven de dertig, tandtechnieker was maar weigerde
om een Nederlands diploma te halen. Sinds een half
jaar woonde hij niet meer
bij haar thuis maar zelfstandig, in een sociale woning.
‘Ervaring, ja.’ Ze knikte
heftig.
Het gesprek drukte me met
mijn neus op het feit dat
zelfs geïntegreerde vluchtelingen als Latifa het niet gemakkelijk
hebben. In Latifa’s geval spreekt het mannelijke gedeelte
van haar familie onze taal nauwelijks, heeft geen werk en leeft
van een uitkering. De versiering op de taart wordt door haar
verdiend.
Eigenlijk heb ik helemaal geen hulp in de huishouding nodig.
Maar ik heb een hekel aan dat werk en vertel mezelf iedere
twee weken dat ik Latifa help door haar bij mij te laten stofzuigen en ramen zemen.
M.v.B.
BRIDGE
Don’t argue with succes
Het gebeurt regelmatig dat er een bod
gedaan wordt dat twijfelachtig is in de
ogen van de partner. Als het dan toch
gemaakt wordt, bijvoorbeeld omdat twee
snits lukken of een belangrijke aas vóór
de heer zit. Dan wordt er goed gescoord,
maar vaak komt dan commentaar zowel
van de partner als de tegenstanders in de
geest van ‘Dit had je nooit mogen bieden,
of wat een mazzel dat er zoveel goed
zat’.
Dennis Quinne de Engelse international
waar wij in onze tijd in Oost Pakistan
veel mee hebben gespeeld, placht dan
altijd te zeggen ‘Don’t argue with succes’. Dat bleek meestal de andere spelers
tot zwijgen te brengen.
Onlangs kwam ik in een situatie die aanleiding gaf tot dezelfde opmerking. De
leider komt al direct voor een keuze te
staan: de schoppenstart door laten lopen
naar de vrouw of nemen in noord. Om
daarover te beslissen moet hij of zij eerst
onderzoeken of de snit echt nodig is of
dat er voldoende slagen in de andere
kleuren zijn. De klaveren moeten dan zeker 3-3 zitten bij de tegenpartij en de
kans daarop is minder dan 2-4 of 4-2. Er
is ook nog onzekerheid over de ruitenkleur.
Als de leider dan toch maar besluit tot
een kleintje in noord (misschien denkt
west dat schoppen de enige kans biedt
voor een extra slag of kleintje beloofd
een plaatje ??) en dat gaat prima en levert dus drie schoppenslagen op.
Hij kan daarna vijf hartenslagen maken,
drie schoppen en drie klaveren – in totaal
11 slagen. Rest nog om uit noord de
ruiten te spelen naar de heer in zuid.
Als dan het commentaar losbarst van de
andere personen om de tafel zeg dan de
zin die als titel boven dit verhaal staat: ‘DON’T ARGUE WITH SUCCES’
Henk Mentink
[email protected]
VoeksNieuws | nr. 4 - april 2014
21
PERSONALIA
De volgende leden heten wij welkom:
Mw. M. van Bergen-ten Bosch,
Zevenaar
Mw. B.M. Blaauwgeers-Reinink,
Coevorden
J.H.M. Disselhorst, Castricum;
ex SGS
Mw. A. Evers-de Jonge, Vlaardingen
Mw. A.H.G. Fiers, Schiedam;
ex SNR
J.K. Govers, Haren; ex NAM
J. Hengeveld, Oegstgeest; ex SNV
W.H. Hesselink, Bilthoven; ex SGSI
A.C. Hordijk, Den Haag; ex SNI
T. de Jong, Mijnsheerenland;
ex SNR
Mw. N.B. Köhler-Bouman; Rijswijk
H. Kroeze, Klazienaveen; ex NAM
Mw. J. Krol-Schoenmaker;
Groningen
J.M. Maatje, Schoonebeek;
ex NAM
J.A. Molhuysen, Tienhoven; ex SNV
J.M. Nicolai, Hellevoetsluis; ex SNR
Mw. J. van Peer-de Waal;
Den Haag
Mw. C.A.A. van Rossum-Smits;
Frankrijk
H.A. Sandt, Hellevoetsluis; ex SNR
Mw. J.V.T. Schaad-de Weert;
Den Haag
M.J. Scheele, Purmerend; ex SGSI
W.I.M. Sedee, Sprundel; ex SCE
Mw. H.F. Sierat-Koderitsch; Rijswijk
W. Sietinga, Assen; ex NAM
Versnel, J.H.A.; Rotterdam
Met leedwezen geven wij kennis van het overlijden van onze leden:
B.H.J. van Arendonk, ex Curaçao,
4/02, 88 jr; Overveen
Mw. P. van Bodegom-Jongejan,
(SNR), 17/02, 87 jr; Spijkenisse
Mw. J.A.H.M. Bodemeijer-Homan,
(KSLA), 16/02, 80 jr; Lelystad
K. Bosma, ex SI, 14/02, 69 jr; Assen
A. van de Bovenkamp, ex SPN,
30/01, 69 jr; Sassenheim
C.E. Dijkgraaf, ex SNR, 23/01, 85 jr;
Vlaardingen
H.A. Dolk, ex SNR, 17/02, 80 jr;
Breda
E. Eijkelboom, ex Egypte, 7/01, 81 jr;
Duitsland
Mw. J.M. Fontijne-Wiegmans,
(SNC Moerdijk), 10/02, 82 jr; Hoeven
J. Geskes, ex SNR, 11/02, 88 jr;
Brielle
Mw. E. Geurtsen-Luiten, (Curaçao),
7/02, 93 jr; Winterswijk
P.J. Groen in ’t Woud, ex KSLA,
15/02, 89 jr; Amsterdam
J.A. Groote Veldman, ex SN,
22/02, 87 jr; Krimpen aan den IJssel
L.H. de Haan, ex Curaçao, 28/01,
93 jr; Breda
P. van Haaps, ex SIPM, 30/01, 77 jr;
Den Haag
H. Harting, ex SNR, 31/01, 88 jr;
Canada
Mw. C. Helleman-van Wieringen,
(SNR), 14/02, 92 jr; Vlaardingen
Mw. E. Hindriks-de Vries, (SNR),
11/02, 90 jr; Rotterdam
H.J. Honings, ex Billiton, 31/01,
78 jr; Zoetermeer
Mw. J.S. Hopper, ex SIPM, 1/02,
79 jr; Den Haag
Mw. P. van Hove-Droppert, (SNV),
29/01, 97 jr; Oss
F. Huijser, ex SNR, 28/01, 74 jr;
Hellevoetsluis
Mw. C.G.S. Ivangh-Groothuizen,
(SNR), 9/02, 86 jr; Poortugaal
G. Kempees, ex SNR, 3/02, 85 jr;
Ridderkerk
J. Kooijman, ex Nigeria, 9/02, 60 jr;
Oud-Beijerland
V. Kooijman, ex KSLA, 12/02, 84 jr;
Amsterdam
B.J. Korff de Gidts, ex SNV,
2/02, 85 jr; Den Haag
A. Korving, ex Nigeria, 27/12/2013,
93 jr: Zuid Afrika
J. Kos, ex KSLA, 4/02, 92 jr; Bussum
J.H.J. van der Kuil, ex SNR, 14/02,
67 jr; Brielle
Mw. A. Lagerwerf-Berkhout, (SNR),
9/02, 94 jr; Poortugaal
P.J. van Lier, ex SICM, 25/01, 85 jr;
Den Haag
Mw. M.J. Oldemans-van Wordragen, (SNV), 8/02, 93 jr; Den Haag
J.C. Ranshuijsen, ex NAM, 6/02,
65 jr; Schipluiden
Mw. M.K. van Rees-van Balen,
(SNR), 17/02, 92 jr; Spijkenisse
J.P. Robberegt, ex Syrië, 29/01,
73 jr; Annen
W.J. Rotteveel, ex Trinidad, 30/01,
93 jr; Gouda
C. Schrauwen, ex Curaçao, 15/02,
97 jr; Amsterdam
Mw. P.J. Smit-van der Kooij,
(Curaçao), 7/02, 97 jr; Apeldoorn
Mw. I.E. Snel-van Zegen, (SIPM),
7/02, 94 jr; Voorburg
A. Starink, ex SIPM, 15/02, 96 jr;
Wassenaar
E. Stuurman, ex SNR, 8/02, 83 jr;
Oosterwolde
Mw. J.B. Susanna-Briggs, (SIPM),
18/11/2013, 71 jr; Verenigd Koninkrijk
G.H.M. Thoen, ex SNC, 4/02, 73 jr;
Spijkenisse
H.M. Tromp, ex SNR, 21/02, 67 jr;
Emmen
P. in ’t Veld, ex SNR, 29/01, 70 jr;
Heinenoord
J.J.C.M. de Vreught, ex SIPM,
26/01, 92 jr; Voorburg
A. van der Wiel, ex KSLA, 10/02,
88 jr; Amsterdam
D.D. van der Zee, ex KSLA, 13/02,
88 jr; Purmerend
Mw. A.M. Mol-Wolters, 4/02,
83 jr; echtgenote van J.J. Mol (Singapore), Ouddorp
Mw. J. Nentenaar-Trompetter,
14/02, 84 jr; echtgenote van J.G.
Nentenaar (SNR), Rotterdam
Mw. M.J. van der Snoek-van Toor,
6/02, 93 jr; echtgenote van L. van der
Snoek (SNR), Vlaardingen
N.B.: Op verzoek van velen zijn we
gestopt met het vermelden van volledige
adressen. Via bureau Voeks, zie colofon
op blz.2, kunt u, indien u dat wilt, in
contact komen met hierboven vermelde
personen.
Familieberichten:
Mw. E.K. den Arend-Mol, 2/02,
82 jr; echtgenote van A. den Arend
(SNR), Rotterdam
Mw. D. Glashouwer-Visser,
22/02, 90 jr; echtgenote van
J. Glashouwer (KSLA), Waarland
Mw. A.C. Mengerink-Dooijenburgh, 2/02, 70 jr; echtgenote van
G.H. Mengerink (SIEP), Kwintsheul
22
VoeksNieuws | nr. 4 - april 2014
VOEKSKRONKEL V-47
VOEKSKRONKEL V-47
Beste Kronkelkrakers,
Het plaatje dat was bijgevoegd in Kronkel V-46 had alles te maken
met de rattenkop van 27 horizontaal; maar daar was u al
uitgekomen natuurlijk. Nu een afbeelding van een apparaat dat te
maken heeft met een van onderstaande opgaven uit deze Kronkel.
De oplossing van Kronkel V-46 luidt:
Horizontaal: 11 Begonia; 12 Sandaal; 13 Examens; 15
Gondelier; 16 Jak; 17 Gangmaker; 20 Netelroos; 22
Paneren; 24 Echoput; 27 Rattenkop; 32 Tafeldame; 35
Mal; 36 Zakagenda; 38 Raadsel; 39 Dagmenu; 41
Aanzoek.
Verticaal: 1 Ogen; 2 Onderlip; 3 Casino; 4 Espresso; 5
Onsje; 6 Markt; 7 Vlag; 8 Hennep; 9 Raam; 10 Wekker;
11 Beginletter; 14 Springplank; 21 Bergzout; 23
Neergang; 25 Hofbal; 26 Twaalf; 28 Tiktak; 30 Amigo;
31 Alten; 33 Last; 34 Eede; 37 Noor.
De Voeksbalk V-46 luidt: HOUTZAGER
Jacco haalde de volgende namen uit de hoge hoed:
1 - Mvr. A. Geeratz - DRUNEN
2 - W.O. Tichler – BLEISWIJK
3 - Mvr. I. Klok-Siemens - BOVENSMILDE
De oplossing van onderstaande kronkel kunt u sturen aan:
P.J. Visser - Sparrendal 552 - 3142 LR MAASSLUIS
of naar [email protected]
Zij hebben hun prijs inmiddels ontvangen.
Van harte gefeliciteerd en tot de volgende Kronkel…
Onder de goede inzendingen worden
drie cadeaubonnen van € 12,50 verloot.
1
2
3
Peter
4
5
6
10
11
14
7
8
9
12
13
15
16
17
18
19
21
22
23
24
VOEKS NIEUWS
25
28
30
27
29
31
34
26
20
32
35
36
37
33
38
HORIZONTAAL: 10 Signaal van herriemakende parasieten (11); 11 Ook een volksvertegenwoordiger? (11); 14 Open laten om te
bezuinigen (9); 15 Poging van de fiscus om ons via de post te vermoorden (13); 17 Conferentie die weer inzet toont (3); 18
Decoratie voor bijzondere parasieten (8); 19 Ruiterfeest bij een schoenmaker (9); 22 Een zuivelboerderij? (9); 25 Kermiswagen (8);
(13); 30 Lucifer (13); 32 Driftige leider (9); 34 Keiharde vis (11); 37 Handelaar in gebruiksartikelen (11).
VERTICAAL: 1 Beloning waarbij er klappen vallen (6); 2 Het worden stukjes als dit werktuig oude bankbiljetten drukt (8); 3 Die
krachtige man komt uit een geschikte streek (6); 4 De beste zijde van de plant (5); 5 Forse klerenhanger (5); 6 Woord van trouw
(2); 7 Dit huishoudelijk apparaat is saaier (6); 8 Ben je hierin maar half gekleed? (4); 9 Schattige plukjes haar (6); 10 Minder warm
ereteken (11); 11 Bakkersbootje (4); 12 Het logge lichaam van een woestijnduivel (6); 13 Boekrug van een kampioen (11); 20
Twentse encyclopedie 8); 21 Het wordt druk als ik naar boven wandel (6); 23 Talent voor de bouw (6); 24 Stormachtige verhouding
met een walvis (6); 26 Gedicht van een verkeerde sluis aan de Zwarte Zee (6); 28 Innemend mens (4); 29 Deze groep maakt er een
zootje van (5); 31 Slechte uitslag van C en A (4); 32 Ha, tijd voor de maandelijkse woonlasten (4); 33 Er is anders wat loos in
Noorwegen (4); 36 Trefwoord (4); 36 Die is het geweest (2).
VOEKSBALK V-47
16 28 14 38
7
22 27 12 35
U kunt inzenden t/m
18 april 2014
VoeksNieuws | nr. 4 - april 2014
23

Klik hier voor de laatste uitgave

Downloaden

Downloaden

Downloaden

Wij vervangen SKF lagers door SNR lagers

Batkid saves SF! Algemene Ledenvergadering De

Klik hier voor de laatste uitgave

Nigeria Gepensioneerden in Pensioenfondsbestuur Sinkholes en

Klik hier voor de laatste uitgave

Lees het meest recente nummer

Werner SCHÖPGES - Königlicher Belgischer Keglerverband

Download de brochure van de Filter Box voor Qeos OS en Qeos XT

Shell Helix Ultra Professional AR-L 5W-30

BETERE PRESTATIES

DAGINDELING

Vacature Bemiddelingsmedewerker Gastouderbureau Boelie

14 maart KDO Alblasserdam

Dieëtbegeleiding na screening op de preoperatieve poli

Shell Helix Ultra Professional AM-L 5W-30

Ontkracht je onmacht - Sami

De spraak-in-ruis test: Een haalbare methode voor tijdige

20 januari 2014