VOEKS NIEUWS
NR.4
APR 2015
MAANDBLAD VAN DE VERENIGING VAN OUD-EMPLOYÉS DER “KONINKLIJKE/SHELL”
AARDVERSCHUIVING
QUILTEN
VOEKS ALV
VOEKSNIEUWS | NR. 4, APRIL 2015
1
COLOFON
VOEKSNIEUWS
Officieel orgaan van de Vereniging van
Oud-Employés der “Koninklijke/Shell”
65e jaargang, nr.04, april 2015
Kopij inleveren
De kopij voor het volgende nummer
05-2015 dient uiterlijk vrijdag 27 maart
2015 door de redactie te zijn ontvangen.
De kopij voor het daarop volgende
nummer 06-2015 moet uiterlijk vrijdag
1 mei 2015 binnen zijn.
Inzendingen uitsluitend per e-mail aan:
[email protected]
Redactie
Marieke van Bork
Abu Faithfull
Oscar Franse
Eef Hummel
Leen Rijkers Meinen
Chris Whincup
Website
www.voeks.nl
Webmaster: [email protected]
Aan dit nummer werkten verder
mee:
Anton Barendregt, Bart Tent, Ank Herstel,
Rob Louwe, Han Kooy, Peter Visser, Pim
Visser, Dick van Asperen, Rinus Vlugter.
Ontwerp
Shell – Production Centre of Excellence,
Den Haag
Na de sluitingsdatum voor dit nummer werd het bestuur op de hoogte gebracht
van het overlijden op 2 maart 2015 van Mw. W.J. van der Ree op de leeftijd van
86 jaar. Zij heeft zich vele jaren ingespannen voor Voeks en heeft daarvoor ook
het erelidmaatschap ontvangen. Het bestuur gedenkt haar met eerbied en wenst
nabestaanden sterkte bij het verwerken van het verlies.
Hoofdbestuur Voeks
LENSBURY REVISITED:
UNIEK AANBOD VOOR
VOEKSLEDEN
Veel oud-Shellers hebben goede herinneringen
aan hun verblijf op Lensbury Club, het
Learning Centre van Shell in Londen. Voor internationale cursussen zoals de
Group Orientation Course, Negotiation Skills, Madec enz. was dit de plek om
collega’s van over de hele wereld te ontmoeten en nieuwe inzichten in bedrijfsbeleid
te verwerven. Voor de Voeksleden onder hen is er goed nieuws: zij kunnen tegen
aantrekkelijk tarief een verblijf boeken. Lensbury is tegenwoordig een 4 sterren Resort.
Boekingen kunnen het hele jaar door gedaan worden. De kamerprijs is inclusief een
Engels ontbijtbuffet, parkeren, wi-fi en gebruik van Lensbury’s ontspanningsfaciliteiten
(zoals het 25 m binnenbad, fitness, sauna, squash en watersport). Voor
meer informatie en reservering belt u: 0044 20 8614 6444 of e-mail naar
[email protected]. Voorwaarde is wel dat u lid van Voeks bent, en dat
ook kunt aantonen. Neem daarvoor contact op per e-mail met [email protected].
U kunt zich daar natuurlijk ook opgeven als lid, als u dat nog niet bent.
Ryan Conway, de Reservations Co-ordinator van Lensbury gaf ons de volgende
prijzen door, in GBP per nacht
Druk
Roto Smeets Grafiservices, Utrecht
Oplage 21.450
© 2015 Voeks
De redactie behoudt zich het recht voor,
aangeboden kopij in te korten of aan te
passen. Voor het geheel of gedeeltelijk
overnemen of bewerken van artikelen uit dit
blad is toestemming van de redactie vereist.
BUREAU VOEKS
Postbus 162
2501 AN Den Haag
Tel. 070 – 377 2371
Fax: 070 – 392 4835
E-mail: [email protected]
Voor informatie bereikbaar op maandag
t/m donderdag tussen 9 en 12 uur
Bankrekening NL14 INGB 0000 0405 08
t.n.v. Voeks te Den Haag
SHELL PENSIOENFONDS
Tel. 070 – 319 9388
Website: www.shell.nl/pensioenfonds
Foto voorpagina:
Sint Bernhard honden in Wallis
VOEKS NIEUWS
2
VOEKSNIEUWS | NR. 4, APRIL 2015
2 night offer
3-7 night offer
Room type
Rate (per night)
Rate (per night)
Single
£ 76
£ 64
Double
£ 102.5
£ 85
Superior Single
£ 87.5
£ 78
Superior Double
£ 117.5
£ 94
Executive Room
£ 190
£ 178
OAD 8-DAAGSE BUSREIS
LIBERATION ROUTE EUROPE
In samenwerking met de Commissie Vitale Zaken heeft OAD een speciale aanbieding voor Voeksleden:
een unieke en exclusief voor Voeksleden samengestelde busreis van 8 tot 15
mei 2015 waarbij OAD u meeneemt op het pad van de geallieerden. De Liberation Route voert langs de belangrijkste plekken van de bevrijding van Europa.
De officiële route begint in Portsmouth en gaat via de Franse invasiestranden van
D-day, de Ardennen, Noord-Brabant, Nijmegen, Arnhem, het Hurtgenwald naar
Berlijn met als eindpunt Gdansk. Tijdens deze 8 dagen ziet u een deel van deze
indrukwekkende route en krijgt u een goed beeld van deze belangrijke periode
in onze geschiedenis.
Nadere details vindt u op onze website
www.voeks.nl
Commissie Vitale Zaken, Tim van Kooten
VAN DE BESTUURSTAFEL
VOEKS ALGEMENE LEDENVERGADERING
De Voeks Algemene Ledenvergadering wordt dit jaar gehouden op
donderdag 16 april in de Agorazaal van het hoofdkantoor van
Shell, Carel van Bylandtlaan 16 in Den Haag.
Voeksleden worden van harte uitgenodigd deze vergadering bij te
wonen. U bent vanaf 13.00 uur welkom om een kopje koffie/thee
te drinken. De vergadering begint om 13.30 uur en zal ongeveer
twee uur duren. Daarna wordt er nog een presentatie gegeven.
Na de vergadering, om 15.30 uur, zal de heer Janwillem Bouma,
algemeen directeur van het Shell Pensioenbureau Nederland, een
presentatie geven over de veranderingen op pensioengebied.
Aansluitend zal de heer Bart van der Steenstraten, managing
director van Shell Asset Management Company, u informeren over
de beleggingsresultaten in 2014.
Voeksleden die de vergadering willen bijwonen, worden verzocht
zich uiterlijk 3 april aan te melden, bij voorkeur via Voeks.nl
(zie Uitnodiging voor Algemene Ledenvergadering op de Home
Agenda:
pagina: Klik op de Agenda-afbeelding voor de agenda, en op de
1. Opening en mededelingen.
2. Vaststelling notulen algemene ledenvergadering 17 april 2014. Aanmeldknop voor het aanmeldformulier), of het anders per e-mail
te laten weten aan Bureau Voeks ([email protected]). Aanmelden
3. Vaststelling van de agenda.
is noodzakelijk in verband met de veiligheidsregels welke in de
4. Jaarverslag 2014.
Shellgebouwen worden gevolgd. Let op dat u zich moet kunnen
nAlgemeen.
legitimeren bij het betreden van het Shellgebouw. Wie zich niet
n
Financieel.
aanmeldt, neemt het risico dat de toegang geweigerd wordt.
5. Verslag kasverificatiecommissie.
6. Goedkeuring van het Jaarverslag 2014, inclusief decharge Aanmelding verzekert u ook van tijdige toezending van de
vergaderstukken.
van het bestuur.
7. Benoeming kasverificatiecommissie.
Wij raden u aan met het openbaar vervoer te komen. Voor diegenen
8. Begroting 2015.
die toch met de auto komen, is een beperkt aantal parkeerplaatsen
9. Bekrachtiging herbenoeming lid Dagelijks Bestuur.*
gereserveerd in de garage onder het Shell gebouw, ingang
11. Rondvraag.
Groenhovenstraat. Diegenen die met de trein aankomen op
12. Sluiting.
het station Den Haag Centraal, kunnen met tramlijn 9 (richting
Scheveningen) tot vlakbij het Shell kantoor komen. Vanaf de halte is
* De heer W.A. van den Boom is door het Hoofdbestuur
het nog ca. 1 minuut lopen.
herbenoemd in de functie van commissaris.
Namens het Hoofdbestuur van Voeks,
Theo Eyckenschild, secretaris
FORE! VOEKS GOLFTOERNOOI 2015
In de vooraankondiging in
VN3 heeft u kunnen lezen dat
het 4e Voeks golftoernooi op
maandag 27 juli wordt
gehouden op de prachtige
bosbaan van Het Rijk van
Nunspeet. Omdat de locatie
centraal is gelegen rekenen
wij ook op onze leden uit
het Noorden. De spelvorm is
individueel Stableford en er
wordt gestart met een shotgun
om 12.00 uur. Wij hebben
een aantrekkelijk pakket met
Het Rijk van Nunspeet kunnen
afspreken, bestaande uit
koffie bij ontvangst, muntje
voor de driving range, vier
consumptiebonnen, bittergarnituur en een BBQ met toetje en
koffie/thee na. De totaalprijs, inclusief bijdrage in de prijzen,
bedraagt € 93,-. Dit is een kleine verhoging t.o.v. vorig jaar,
maar de prachtige locatie is dat ruimschoots waard!
Deelname staat open voor
Voeksleden en hun partners,
wel dient u over een NGF
handicap te beschikken van
maximaal 36, terwijl de
playing handicap eveneens
tot 36 zal worden beperkt.
Er komt een mogelijkheid
voor niet-meespelende partners om tegen een aangepaste prijs deel te nemen
aan de borrel en BBQ.
De inschrijving zal via
de Voeks website worden
opengesteld op woensdag
22 april met aankondiging
in Voeksnieuws die eind
april op de mat ligt. Het
maximum aantal deelnemers is 88, waarbij datum en tijdstip van
aanmelding bepalend zijn voor deelname.
Namens de CVZ, Jan Holla, Rob Louwe, Kees IJzerman.
VOEKSNIEUWS | NR. 4, APRIL 2015
3
HERINNERINGEN
KINDERUITZENDINGEN IN DE HONGERWINTER
BART TENT, [email protected]
In het laatste oorlogsjaar hebben veel mensen in WestNederland grote ontberingen geleden. Vooral kinderen hebben
veel problemen gehad met de hongersnood, veel ouders waren
wanhopig. Het kwam voor dat ouders geen uitweg zagen en
ten einde raad hun kinderen alleen wegstuurden om zonder
begeleiding te proberen in Friesland te komen. De situatie
moet wel heel nijpend zijn als je je kinderen op deze wijze laat
vertrekken.
vergelijken met de heenreis. Dit keer betrof het geen ondervoede
kinderen, die in een koude, natte winter bij nacht en ontij met
onbekende bestemming van huis vertrokken waren en vaak
dagenlang in gevaarlijke omstandigheden onderweg waren.
Nee, dit keer waren het weldoorvoede kinderen, die in zomerse
omstandigheden naar huis terugkeerden. De Shell-kinderen
werden deels per bus en deels per boot naar huis teruggebracht,
waar ze met open armen door hun ouders ontvangen werden.
Voor een groot aantal kinderen liep het gelukkig anders. In totaal
gingen meer dan 50.000 van hen op georganiseerde wijze naar
het noorden en oosten van het land. Het waren voornamelijk
kerkelijke organisaties die dit in handen hadden.
Maar ook veel bedrijven deden mee aan de kinderuitzendingen,
daarbij hoorde ook de Bataafsche Petroleum Maatschappij
(Shell). De B.P.M. heeft tussen de 500 en 600 kinderen de
mogelijkheid geboden voor uitzending naar Friesland. Begin
januari1945 vertrok er een eerste groep van 40 kinderen van
het Shell-laboratorium in Amsterdam voor uitzending naar
Friesland, waar ds. Veldkamp voor pleegadressen zorgde.
Latere berichten spreken over 400 kinderen vanuit Amsterdam.
Circa 150 kinderen vertrokken georganiseerd vanaf het Shellhoofdkantoor in Den Haag om per binnenvaartschip naar
Friesland te vertrekken. Deze reizen, zowel per bus als per boot,
waren niet ongevaarlijk. Er werd bij voorkeur ’s nachts gereisd,
omdat er dan meer kans was om luchtaanvallen te ontlopen. De
reis naar Friesland per schip duurde enkele dagen, met vaak
slechte hygiënische toestanden aan boord van de schepen.
Bovendien was het er erg koud en veel kinderen werden zeeziek.
Vaak bleken boot en ligstro onder de luizen te zitten. Eenmaal in
Friesland aangekomen werden veel kinderen ziek, omdat ze de
normale hoeveelheden eten niet meer gewend waren.
Het is begrijpelijk dat veel kinderen moeite hadden om weer in
het gareel te komen. Velen waren gewend geraakt aan de ruimte
op de boerderijen en moesten vaak weer wennen aan de kleine
huizen in de stad. Een aantal van hen had aanpassingsproblemen
en moest weer inburgeren omdat ze zich een dialect aangeleerd
had. Maar één ding overheerste en dat was dankbaarheid voor
al datgene wat de pleegouders gedaan hadden. Velen van hen
hebben nog jarenlang nauwe contacten onderhouden met hun
pleegouders. Van de kant van Shell-Amsterdam werd onder meer
uiting gegeven aan hun dankbaarheid door de Friese pleegouders
uit te nodigen voor een tweedaags uitstapje naar Amsterdam.
Op vrijdag 5 september werden de gasten in elf autobussen, die
in drie konvooien uit evenveel startplaatsen in Friesland waren
vertrokken en naar het laboratorium in Amsterdam vervoerd. Van
daaruit werden er allerlei excursies en attracties georganiseerd.
Op vele manieren werd uiting gegeven aan de dankbaarheid
jegens de pleegouders. Op het toneel werd dit onder meer in
een scene geïllustreerd door een rij, armoedig geklede, met
rugzakjes en koffertjes beladen, kinderen die een toevlucht
zochten bij een, in Fries costuum gekleed, echtpaar. De zaal
hief daarop spontaan het Friese volkslied aan. Het waren twee
onvergetelijke dagen voor de gasten, alhoewel velen van hen
weinig hadden geslapen door het vele nachtelijke stadslawaai.
Na de Duitse capitulatie zou het nog enkele maanden duren
voordat de kinderen weer naar hun ouders konden terugkeren.
Vrij reizen was in die tijd nog niet mogelijk, voor reizen was
een vergunning van het Militaire Gezag nodig. Pas vanaf eind
juni 1945 werd het mogelijk om in georganiseerd verband weer
naar huis te vertrekken. De terugreis viel in geen enkel opzicht te
Oud-Shell man Frans Nieuwenhuis heeft een zeer
lezenswaardig boekje, met als titel ‘Naar de Boeren’, over
deze kinderuitzendingen in de hongerwinter geschreven. Frans
Nieuwenhuis geeft op 23 april voor de regio Den Haag een
lezing over deze kinderuitzendingen vanuit Den Haag naar
Friesland en Groningen (red).
Naar de Boeren; Frans Nieuwenhuis, 188 pagina’s,
Donker B.V., 2010, ISBN-nummer- 978-9061006404
De kinderen varieerden in leeftijd van vijf tot vijftien
jaar, de meesten waren tussen de negen en twaalf
jaar, gingen voor het eerst zonder hun ouders op
reis. Hier gaan ze aan boord van een binnenschip.
(foto: archief Rijksinstituut voor oorlogsdocumentatie)
4
VOEKSNIEUWS | NR. 4, APRIL 2015
HERINNERINGEN
NIGERIA, EEN PERSOONLIJK RELAAS,
1976 – 1979, DEEL 2
ROB LOUWE
Warri was het centrum voor
de olievelden ten westen van
de Niger. De oudste waren bij
Ughelli, daarnaast waren er
veel in de eindeloze moerassen,
die zich over honderden kilometers uitstrekten in het Delta
gebied. Bij Forcados was een
tankfarm voor verscheping naar
de tankers aan de offshore boei.
In zowel Ughelli als Forcados
had de Company een kleine
kliniek met een “male nurse”. Op de weg echter waren dikwijls
“roadblocks” met gewapende leger-, politie- of burgerposten.
Meestal was het geen probleem met onze Company-auto’s. Je
wende er ook aan, maar voor bezoekers uit Den Haag was het af
en toe best beangstigend. Op de grotere wegen, bv. naar Benin,
gebeurden ontzettend veel ongelukken. Om de paar honderd
meter lag een autowrak in de berm, dat na een tijdje overgroeid
werd door het oerwoud. Vooral in de nacht was het gevaarlijk,
omdat men de gewoonte had op een aardedonkere weg kapotte
vrachtwagens zonder verlichting te markeren met een takkenbos, ongeveer 50 meter achter het vehikel. We woonden in een
beveiligd kamp, dus met de veiligheid viel het best mee. In de
jaren dat wij in Nigeria waren, zijn er een paar omwentelingen
geweest in Lagos. Dat gaf onrust en dan werd er een avondklok
ingesteld. In 1978 nam de onrust toe, mogelijk door de toestand
in Zuid-Afrika en er kwamen meer berovingen. Ons kamp werd
voorzien van een dubbel hek, met lichten, en honden, tralies voor
alle ramen, en een stalen deur voor het slaapgedeelte.
Er was een periode dat geïmporteerd voedsel maar beperkt te
krijgen was. Dan moest je lokaal vlees kopen. De arme koeien
kwamen lopend uit Noord Nigeria en werden dan ergens op een
veldje met machetes geslacht. Het vlees zag er niet al te fris uit.
Soms was het mogelijk geïmporteerd voedsel te krijgen, langs
een omweg, en wij konden een
keer een hele achterpoot kopen.
Die hebben we zelf in de keuken
uitgebeend en in kleine pakketjes ingepakt voor in de vriezer.
Voor een vriezer heb je echter
elektriciteit nodig. Ons kamp
had stroom van het nationale
net, maar ook in het kamp stond
een paar Caterpillar generators.
Er waren perioden dat bijna
iedere dag de stroom uitviel.
Dan moesten de generators gestart worden en kwam de stroom
hikkend op gang. Eenmaal ging het mis toen er per ongeluk een
dubbel voltage kwam, en alle lampen min of meer explodeerden.
Een nieuw aangekomen echtgenote zei dat ze het zo gezellig
vond dat iedereen kaarsjes had staan, tot zelfs in het toilet. Ze
wist nog niet waarvoor dat nodig was.
Ook voor Nigerianen was het leven
niet altijd gemakkelijk. En soms ronduit
gevaarlijk, wanneer
je van een andere
stam was. Onze
tuinboy Oliver was
een Ibo, dus vreemd
in Yoruba gebied.
Wanneer s ’nachts
in het naburige dorp de drums gingen, bleef hij liever bij ons in
het tuinhuis slapen. Langere reizen door het land maken was een
probleem omdat de telefoons bijna nergens werkten. Wij konden
van het kamp naar kantoor bellen, maar niet veel verder. Voor
uitstapjes had de Company bij Abraka, op anderhalf uur rijden,
een plek aan een heldere snelstromende rivier, waar het heerlijk zwemmen en picknicken was. Tevens was er bij Omutu, een
uurtje verder, een oud koloniaal huis waarin twee families voor
het weekend konden logeren. s ’Nachts zat er dan een bewaker
voor, met een eigengemaakt geweer.
Over het algemeen
waren de expatriates
best gezond. Toch
hebben we in die tijd
wel wat meegemaakt,
een flinke epidemie
van hepatitis (geelzucht), ook onder kinderen die met vakantie kwamen. Ik heb het
zelf ook gekregen. In
1979 hadden we een
VOEKSNIEUWS | NR. 4, APRIL 2015
5
HERINNERINGEN
epidemie van Loa-Loa, welke uiteindelijk te herleiden was naar
onze plek bij Abraka. Het werd overgebracht door vliegen, die
op de rook van onze barbecues afkwamen. Van de vele bijzondere ziekten en ongevallen, wil ik er één noemen, nl. die van de
slangenbeet. Een werknemer was op Forcados gebeten door een
black mamba. Hij was met de helikopter binnen een uur in het
hospitaal, waar hij al de eerste verschijnselen van het paralytisch
gif vertoonde. Toen ook zijn ademhaling stopte en hij volledig
verlamd raakte, is begonnen met kunstmatig beademing. We
hadden geen tegengif, en hebben het besteld in Lagos. Een dag
later kwam het binnen. Na drie dagen beademen kwam de man
bij, en na een week ging hij lopend het hospitaal uit. Het gif was
uitgewerkt.
pen, zogenaamde “offlayers” (de expatriates kregen bevroren
kippen), plus een fles drank. Dat was schnapps, een soort jenever, erg populair in Nigeria, sinds de Hollanders het in de 19e
eeuw geïntroduceerd hadden. De levende kippen werden bijeen
gebracht op de tennisbaan, twee aan twee samen gebonden en
uitgedeeld. Als dokter kreeg ik zowel de levende als de dode.
Bij thuiskomst kregen onze “housemaid” en de tuinboy echter
slaande ruzie, omdat ze vonden dat de levende kippen voor
hen bestemd waren. Uiteindelijk heeft de tuinboy ze geslacht en
schoongemaakt en hebben wij er zelf ook een gegeten. Het was
ontzettend taai.
Er waren veel slangen in dat land, ook in het kamp. Onze dochter had eens een kleine slang tussen de spaken van haar fiets.
Veel mensen brachten slangen naar het hospitaal. Na een tijd
hadden we een hele rij met slangen in potten op sterk water.
Over dieren gesproken, wegens de interferentie met de waakhonden mochten we van de politie in het kamp geen honden hebben. Wel poezen en veel expats hadden papegaaien, die langs
de deur te koop werden aangeboden. Ik kocht een jonge grijze
roodstaart voor de verjaardag van mijn vrouw. We hebben het
beest nog steeds, het gaat ons waarschijnlijk overleven. Er waren
ook mensen met een aapje, maar dat was minder fris.
De Maatschappij deed behalve in olie ook aan projecten voor
de bevolking, zoals kippen- en varkensfarms. Eén keer kregen
alle employees een kerstpakket, bestaande uit twee levende kip-
Zo hebben we een bijzondere en avontuurlijke tijd gehad in
Nigeria en voor onze kinderen was het leven in een kamp, waar
je iedereen kende, gewoonweg heerlijk.
BOEKBESPREKING
DE BENOEMING - RENÉ VAN ROOIJ
HAN KOOY
Wie zijn dat, de commissarissen en bestuurders
van onze multinationals. Wat zijn hun drijfveren?
Wat speelt zich allemaal af in de board room?
Wij Voeksleden hebben allemaal voor een van de
grootste multinationals ter wereld gewerkt. Maar
lang niet iedereen was direct betrokken bij het
functioneren van de Executive Board, oftewel de
CMD, zoals het vroeger bij Shell heette.
Onze oud-collega René van Rooij werkte als jurist
ruim 20 jaar voor Shell en daarna nog een tiental
jaren als de juridische topman bij KPN. Hij weet
dus uit ervaring hoe het er in de board room toe
kan gaan. Hij schreef een roman over de gebeurtenissen die voorafgaan aan de benoeming van
een nieuwe CEO in de fictieve multinational Royal
Global Health Foods N.V. Het concern wordt in een korte tijd
geconfronteerd met allerlei ingrijpende gebeurtenissen. Van
een seksschandaal en een juridische claim tot verdenkingen van
6
VOEKSNIEUWS | NR. 4, APRIL 2015
steekpenningen en ongewenste toenaderingspogingen van een Amerikaanse koper. De namen
en feiten, en ook de schandalen, zijn verzonnen.
Uit het boeiende verhaal blijkt dat de lijn tussen
roem, mislukking en verguizing dun is. Al lezende zal een Voekslid veel herkennen uit het rijke
Shell leven maar ook uit het leven van andere multinationals zoals de kranten dat zo beeldend uit
de doeken plegen te doen. René van Rooij heeft
een vlotte pen, naar lange zinnen of juristentaal
zult u in dit boek vergeefs zoeken. Overigens
heeft de auteur al een tweede boek voor zijn
trilogie geschreven, met de titel De Handshake. Uw
recensent zal dit boek in een volgende editie van
Voeksnieuws recenseren.
De Benoeming; René van Rooij, augustus 2014,
286 bladzijden, ASPEKT, ISBN-nummer-978-9461535931,
algemeen te koop voor € 16,95.
IN ALLE STATEN
NAZATEN IN DE VERENIGDE STATEN
PIM VISSER, [email protected]
De volkstelling in dit land in 2006 gaf aan dat meer dan vijf
miljoen Amerikanen volledig of gedeeltelijk afstammen van
Nederlanders. Het is dan ook niet verwonderlijk dat er vrij veel
al dan niet verbasterde Nederlandse achternamen te vinden
zijn. Richard Gere’s voorouders hadden de naam “Geer” toen
ze over kwamen met de Mayflower. Jane Seymour heette oorspronkelijk Joyce Penelope Wilhelmina Frankenberg, maar daar
kan je als filmster niet mee weg komen. Alle “bekende” Nederlandse nazaten staan op een lijst op Wikipedia met meer dan
500 filmsterren, artiesten, politici – waaronder zes Gouverneurs
en drie Presidenten – militairen, wetenschappers, theologen en
sportmensen. Namen als Willem de Kooning, Humphrey Bogart,
Rebecca Romijn, Dick Van Dyke, Peter Stuyvesant, Robert Van
de Graaff en Abigail Van Buren zijn duidelijk Nederlands, maar
ook Marlon Brando, David Petraeus, David Carradine, Michael
Douglas, Clint Eastwood, Peter & Jane Fonda, Betty Grable, Kim
Kardashian, Thomas Edison en Walter Cronkite hebben (of hadden) Nederlands bloed in hun aderen.
De eerste Nederlandse
emigranten
kwamen
aan land nadat, in
opdracht van de Verenigde Oost-Indische
Compagnie,
Henri
Hudson in 1609 met het
schip ”Halve Maen” de
naar hem genoemde
rivier opvoer. In 1617
werd het fort “Nassau”
gebouwd op de plaats
van het huidige Albany
en in 1625 werd door
de inmiddels opgerichte Verenigde West-Indische Compagnie
de kolonie Nieuw Nederland gesticht met Nieuw Amsterdam op
de plaats waar nu de Wallstreet gebouwen in downtown New
York staan. Andere nederzettingen kregen namen als Wiltwijck,
Beverwijck, Heemstede, Swaenendael en Fort Goede Hoop.
Het was de bedoeling dat deze kolonie een groot gebied zou
omvatten, maar aanvankelijk was het beperkt tot delen van de
huidige staten New York, New Jersey, Delaware en Connecticut met kleine buitenposten in Pennsylvania en Rhode Island.
De opzet was handel drijven met de Indianen in huiden, vooral
beverhuiden. Pogingen om het gebied van Nieuw Nederland
met Nederlanders te bevolken hadden weinig succes, maar
andere nationaliteiten zochten daar hun toevlucht vanwege de
godsdienstvrijheid. Er kwamen ook steeds meer slaven uit Afrika.
In 1655 woonden er ongeveer 3000 mensen in Nieuw Nederland en in 1664 waren dat er ongeveer 6000, waarvan de helft
Nederlanders. In dat laatste jaar besloot Charles II van Engeland
om dit gebied te annexeren en op 27 augustus 1664 voeren vier
zwaar bewapende Engelse fregatten de haven binnen. De eis tot
overgave werd overhandigd aan de toenmalige Directeur-Generaal Pieter Stuyvesant. Mede door gebrek aan steun vanuit het
moederland en de toenemende problemen met de lokale indianen had Stuyvesant geen andere keus. Maar zes jaar later was
Nederland opnieuw in oorlog met Engeland en in augustus 1673
werd Nieuw Nederland heroverd met een vloot van 21 schepen.
De stad werd herdoopt in Nieuw Oranje. Niet lang daarna, in
november 1674, werd de derde oorlog met Engeland besloten
met het Verdrag van Westminster waarbij Nieuw Oranje werd
overgedragen aan de Britten.
De meeste Nederlanders bleven in hetzelfde gebied wonen. In
1790 waren er in totaal ongeveer 6000 Nederlanders naar de
Verenigde Staten geëmigreerd. Dat is weinig vergeleken met de
Britten (230.000) en de Afrikanen (360.000, vooral slaven).
Tussen 1790 en 2004 zijn er ruim 70 miljoen emigranten binnengekomen. Het Nederlandse aandeel daarvan was ongeveer
400.000, dat is slechts 0,6%. Het is daarom verbazend dat er
toch zulke duidelijke Nederlandse invloeden zijn in dit land,
maar dat komt misschien omdat ik alles door een Nederlandse
bril zie. En wellicht komt het ook door de kleurrijke aard van
de Nederlandse nazaten. Neem nou de moeder van Anderson
Cooper, CNN “News Anchor”, Gloria Vanderbilt, een hele interessante vrouw. Ze begon als 17-jarige in 1941 aan haar eerste
huwelijk. Dat ging niet goed, evenals de volgende twee huwelijken. Haar vierde huwelijk in 1963 was met Wyatt Emory Cooper. Met hem kreeg ze twee zoons: Carter en Anderson. Haar
echtgenoot overleed in 1978 tijdens een hartoperatie en Carter
pleegde zelfmoord in 1988. Ze is niet opieuw getrouwd maar
heeft wel nog een romantische verhouding gehad met Gordon
Parks tot deze overleed in 2006. Ze heeft ook relaties gehad met
Marlon Brando, Frank Sinatra, Howard Hughes en Roald Dahl
en dat leidde tot talloze speculaties. Ze was ook modeontwerpster, toneelspeelster en schilderes. Daarnaast heeft ze nog tijd
gehad om vijf memoires en vijf novelles te schrijven die allemaal
zijn uitgegeven. Ze vierde in februari haar 91e verjaardag.
Gloria was een nazaat van de boer Jan Aertszoon (1620-1705)
uit de Bilt die in 1650 naar Nieuw Nederland emigreerde als
“indentured servant” (een knecht voor wie de overtocht werd
betaald in ruil voor dienstverlening). Zijn achterkleinzoon was
Cornelius Vanderbilt (1794-1877) die op z’n elfde school verliet
en met een bootje geld ging verdienen rondom New York. Dat
ging goed, hij kocht een grotere boot en na een aantal jaren
had hij een vloot aan schepen zodat hij ook spoorlijnen kocht.
Hij trouwde in 1813 met Sophia Johnson en ze kregen 13 kinderen. Die kinderen verdubbelden het familiebezit en
dat werd een gewoonte.
Gloria was één van z’n
achter-achterkleindochters.
Zou de emigrant Jan Aertszoon dit ooit allemaal hebben kunnen dromen? Hij
heeft in ieder geval goed
geboerd.
VOEKSNIEUWS | NR. 4, APRIL 2015
7
GLOBETROTTER
SCHITTERENDE UITZICHTEN
IN HET ZWITSERSE WALLIS
ANK HERSTEL, [email protected]
Een reis naar Zwitserland met als onderwerp ‘uitzichten’ is als
het intrappen van een open deur. Of je nu boven op een berg
staat of er van onderaf tegen aankijkt, of je over een meer tuurt
of in een dorpje rondwandelt, de uitzichten zijn doorgaans fabelachtig en veranderen per minuut. In augustus vorig jaar maakte
ik samen met 137 journalisten uit 33 landen een persreis naar
Wallis (Valais op z’n Frans). Verdeeld in kleine groepjes kregen
we de kans om de belangrijkste bezienswaardigheden van dit
kanton te bezoeken. Valais ligt in het zuidwesten van Zwitserland,
waardoor het gebied hier en daar met Frankrijk en Italië flirt. Enkele typisch Zwitserse symbolen zijn afkomstig uit Wallis: de Matterhorn, de Sint Bernardhond en het Rode Kruis. De piramidevorm
Er raast een adembenemende sneeuwstorm
over
het
plateau die ons noodzaakt om snel naar
binnen te gaan. In
het IJspaleis zijn allerlei sculpturen uit het
ijs gehakt die door
gekleurde spots worden belicht. Vaklieden werken regelmatig de details van de figuren bij die door de
warmte van de bezoekers anders zouden vervagen. We gaan
met de gondel terug naar Schwarzsee en wandelen naar PaulMarc Julen, de eigenaar van meer dan 300 Walliser Zwartneus
schapen. Hij staat te popelen om ons naar de kudde te brengen
en iets te vertellen over de prachtige dieren. “Ze zijn erg makkelijk
om te houden’’, zegt hij, “Ze blijven bij elkaar, scharrelen zelf hun
kostje bij elkaar op de
berghellingen en ik hoef
slechts eens per week
langs om ze brood en
zout te geven”. We
maken in het restaurant
van de familie Julen,
Stafelalp, verder kennis
met de smaak van regionale producten.
De volgende morgen reizen we per trein verder naar het plaatsje
St. Maurice, gelegen in het Rhônedal. We maken hierbij gebruik
van de Swiss Pass, de beste uitvinding na het wiel. De Swiss Pass
geeft 3,4,5, of 6 dagen recht op bijna alle soorten van openbaar
vervoer en gratis toegang tot honderden musea in Zwitserland.
In St. Maurice bezoeken we het St. Maurice klooster, eeuwenlang een tussenstop voor pelgrims die onderweg waren naar de
St. Bernhardpas. In het klooster leven 42 monniken van tussen
de 30 en 79 jaar oud. Dit oudste klooster van Europa werd in
514 gesticht, maar is door de eeuwen heen regelmatig opnieuw
gebouwd nadat het door vallend gesteente geheel of gedeelte-
van de 4478 meter hoge Matterhorn is wereldberoemd. Op 14
juli 1865 werd de berg voor het eerst bedwongen door de Engelsman Edward Whymper. Dit jaar zal aan het feit dat dit 150 jaar
geleden is, ruimschoot aandacht worden geschonken, onder meer
met een openlucht theatervoorstelling. Zermatt is het uitgangspunt
voor een tocht naar hogere regionen. Deze toeristenplaats is volledig autovrij. Vervoer geschiedt met elektrische taxi’s en bussen
en paardenwagen. Vanuit het Matterhorn Express station vertrekken we met een skilift naar het Matterhorn Glacier Paradise. Het
uitzichtplatform waar vanaf je Italiaanse, Franse en Zwitserse
toppen kunt zien geeft doorgaans een adembenemend uitzicht.
Helaas zijn de weergoden ons (eind augustus) slecht gezind.
8
VOEKSNIEUWS | NR. 4, APRIL 2015
GLOBETROTTER
lijk werd verwoest. De glas in
loodramen zijn tussen 1949
en 1951 gemaakt en beschrijven het leven van de martelaar
Mauritius. Naast het klooster
zijn fundamenten van vorige
bouwwerken
blootgelegd,
waar voor de bezoekers
wandelpaden overheen zijn
geplaatst. Het naast de abdij
gelegen kasteel fungeerde
eeuwenlang als strategisch
verdedigingsbolwerk. Tegenwoordig worden er wisselende exposities van cartoontekenaars gehouden, maar voor
belangstellenden is er in één
van de zalen een vaste expositie ingericht die de geschiedenis van het kasteel uitbeeldt.
Keltische stammen, Romeinen en de troepen
van Napoleon hebben duidelijk hun sporen
nagelaten in het stadje Martigny. In het
Romeinse amfitheater worden zelfs begin
oktober de befaamde ‘koeienwedstrijden’
gehouden. Martigny ligt in het Rhônedal,
waardoor het klimaat bijzonder mild is.
Tegen de berghellingen wordt elk plekje
benut om wijnstokken te laten groeien.
We brengen een bezoek aan het plaatsje
Plan-Cerisier. Het typisch uitziende gehucht
lijkt uitgestorven. Hier wonen de eigenaren van de wijnstokken
en blijkbaar is er op deze mooie dag geen reden om aanwezig te zijn. We lopen langs stille steegjes tot we aankomen bij
café-restaurant Plan-Cerisier waar de jonge wijnmaakster Sacha
ons laat proeven van verschillende wijnsoorten. Wie Zwitserse
wijn wil proeven moet daar eigenlijk voor naar Zwitserland, want
er wordt maar weinig van dit kostelijke vocht uitgevoerd.
Na een heerlijke nachtrust in de frisse Zwitserse lucht staat er een
snufje cultuur op het programma. We wandelen door Martigny
naar de Stichting Pierre Gianadda waar in een sciencefictionachtig gebouw, naast een automobielmuseum ook wisselende
kunsttentoonstellingen worden
gehouden. Vorig jaar werd een
aantal werken van Renoir tentoongesteld. Van juni tot en met
november 2015 zullen werken
van Matisse de wanden bevolken. In de schitterend aangelegde tuin staan 50 sculpturen van
uiteenlopende kunstenaars. Het
museum heeft na de opening in
1978 al meer van 10 miljoen
bezoekers mogen ontvangen.
In 2006 werd het Sint Bernardhondenmuseum in Martigny geopend. Behalve de levende have is er een overzichtstentoonstelling
aan het fenomeen Sint Bernardhond alsmede het hospitium op de
Grote Sint Bernhard gewijd. De legendarische Barry heeft hierin
een prominente plaats. Barry leefde van 1800 tot 1814 en zou
het leven van meer dan 40 mensen hebben gered. In de maanden
juli en augustus is het in het weekeind mogelijk om in Martigny
met de Sint Bernardhonden te wandelen. Reserveren is aanbevolen! Al wandelend naar het treinstation, valt het wederom op, hoe
schoon de Zwitserse straten zijn. Er ligt geen kruimeltje afval op de
straten. We rijden met de trein naar Orsières en stappen over in de
bus die ons naar het topje van de Grote Sint Bernard pas brengt.
Hier is het klooster gevestigd waar al eeuwenlang Augustijner
monniken leven
die samen met
Sint
Bernardhonden in het
verleden reizigers over de
Sint Bernhardpas hielpen. De
Barry “foundation” zet zich in
om het ras, het
nationale symbool van Zwitserland, te beschermen en te fokken.
De honden worden niet meer ingezet als reddingshond, maar vervullen een sociale functie bij het bezoek aan ouderen en groepen
probleemkinderen. Het is vanuit het hospice ook mogelijk om een
wandeling met de goedaardige lobbessen te maken. In het hospice zelf is een uitgebreide tentoonstelling over het leven en werk
van de monniken en de honden. Een verscheidenheid aan interessante bodemvondsten geeft iets prijs over de mensen en dieren
die al 5000 jaar de pas gebruiken om de berg over te gaan.
Nuttige informatiebronnen:
www.MyZwitserland.com; www.wallis.ch; www.swiss.com.
VOEKSNIEUWS | NR. 4, APRIL 2015
9
PERIKELEN
OLIEPRIJSPERIKELEN
ANTON BARENDREGT
Onlangs moest ik voor mijn huisgenote benzine tanken. Gewoon,
Euro 95. Terwijl ik zelf altijd diesel rijd. Het was alweer een
tijdje geleden dat ik onder die roodgele luifel stond. Een beetje
gedachteloos stak ik m’n kaartje in het muurkastje, typte m’n
pincode in en ging tanken. Nog steeds een beetje gedachteloos
keek ik naar het pompvenster en daar zag ik een prijs staan van
€ 1,45 de liter. Ik schrok: stond ik diesel te tanken? Tja, dat krijg
je als je die benzineprijs niet in de gaten houdt.
Die gebeurtenis deed me denken aan de vraag die ik onlangs
kreeg van een kennis: hoe kunnen die Saoediërs nu zo dom
zijn om met hun verhoogde olieproductie hun eigen glazen in te
gooien, zij hebben dat oliegeld toch ook nodig? Wat denken ze
hiermee te bereiken, wat is hun plan? Wel, dat plan is slimmer dan
het lijkt. Die Arabieren hebben namelijk met lede ogen moeten
toezien dat de Amerikanen hoe langer hoe minder olie van hen
kochten. Dat kwam door de Amerikaanse schalieboringen, die
brachten niet alleen veel gas naar de oppervlakte (waardoor
de gasprijs in de VS fors omlaag tuimelde), maar ook veel olie,
zodat de VS aardig op weg waren om weer zelfvoorzienend te
worden.
Aan die schalieboringen kleeft echter één bezwaar: die
schalieputten houden het niet lang vol. Na een jaar is zo’n put
teruggezakt naar minder dan de helft of een derde van zijn
oorspronkelijke productieniveau. En nog een jaar later is er
vrijwel niets meer van over. Om met zulke putten toch een redelijk
productieniveau te handhaven moet je veel nieuwe putten blijven
boren én fracken. En juist dat boren en dat fracken zijn duur.
Zo duur dat dat met een olieprijs van $ 50 per vat niet vol te
houden is, $ 80 per vat is vaak het minimum. Gevolg: de boor- en
PENSIEF
frack-operaties worden gestaakt, het personeel wordt ontslagen
en gaat ander werk zoeken, zodat een hoop ervaring verloren
gaat. Ervaring die niet snel weer op te bouwen is. Ook de oudere
boor- en frack-apparatuur verdwijnt naar de schroothoop, omdat
onderhoud ervan duur is. De Saoediërs hebben al die problemen
niet. Die zetten gewoon bestaande putten een beetje verder
open en als het doel bereikt is, zetten ze hen weer dicht. Er hoeft
bij hen niet geboord te worden en een olieprijs van $ 20 per vat
is wat hen betreft nog steeds de moeite waard.
Dus na een periode van één of twee jaar is de Amerikaanse
olieschalie-industrie in elkaar gezakt en kan de Saoedische
olieproductie weer omlaag en de olieprijs omhoog. Het zal
de Amerikanen nog jaren kosten om weer zelfvoorzienend te
worden. Vooral omdat ze inmiddels weer allemaal grote auto’s
aan het kopen zijn. Geniet u dus maar van die anderhalve euro,
zolang het nog duurt.
ZIJN WIJ HEBBERIG - OF JUIST NIET?
MVB
Nederlanders kunnen heel verwarrend zijn. Wat een rare zin,
hoor ik u denken, we begrijpen elkaar toch redelijk goed? Ik zal
het u vertellen: tien dagen geleden ben ik verliefd geworden op
terracottakleurige vierkante bloembakken en ik heb er spontaan
vijf gekocht. Dat betekende dat de oude grijze metalen exemplaren geen plek in mijn voortuin meer hadden. Tot nu toe niet
abnormaal, de oude leeghalen en de nieuwe vullen met winterharde viooltjes, heel gewoon.
Maar nu komt het: omdat de grijze bakken nog te mooi waren
om weg te gooien besloot ik om ze op het internet te zetten.
Sinds jaar en dag ben ik aangesloten bij een besloten regionale weggeef-site. Daar kunnen mensen bruikbare dingen die ze
willen wegdoen aanmelden en anderen uitnodigen ze gratis te
komen ophalen. Ik zette mijn bakken erop en wat schetst mijn
verbazing: er waren direct vier gegadigden. Enthousiast stuurde
10
VOEKSNIEUWS | NR. 4, APRIL 2015
ik een berichtje terug dat ze de bakken op mijn adres konden
ophalen en dat wie het eerst kwam het eerst maalde. Geen enkel
antwoord. Dus nog maar een emailtje dat het echt hetzelfde
weekeinde moest gebeuren omdat ik de bakken anders weg zou
gooien. Niets en niemand, de zondagsrust bleef ongestoord.
Maandagmorgen stelde een vriendin voor om ze aan we straat
te zetten. “Dat doe ik heel vaak, alles wordt zo weggehaald.”
Ze voegde de daad bij het woord en kwam terug om een vel
papier te halen om eraan te plakken. Met een dikke viltstift zette
ik het woord gratis erop, waarna Ria terug naar de weg liep.
Wat schetste mijn verbazing toen ze met grote ogen terug kwam:
“Ze zijn al weg!” Het A-viertje zat nog aan haar hand geplakt.
De bakken hadden nog geen minuut op straat gestaan. Zijn
wij nou hebberig of juist niet...?
GEOLOGISCH GEZIEN
AARDVERSCHUIVING BRUNSSUMMERHEIDE
DICK VAN ASPEREN, [email protected]
Toen ik het artikel van Tom Reijers las over ”Catastrofale zwaartekracht” in het Voeksnieuws van februari herinnerde ik mij dat
er zo’n 60 jaar geleden een aardverschuiving heeft plaatsgevonden op de Brunssumerheide.
Als jochie van een jaar of 7 à 8, opgegroeid in Brunssum, gingen
mijn vrienden en ik regelmatig zwemmen in het zwembad op de
Brunssumerheide. Dit zwembad was niet meer dan een betonnen
bak die van water werd voorzien door de Roode Beek die op
de Brunssumerheide ontspringt. Dit zwembad was in die tijd de
enige gelegenheid in de wijde omtrek. Er zijn wel grote vijvers,
maar die waren ongeschikt om in te zwemmen. Ze waren veel te
diep en met steile oevers, ontstaan door het afgraven van bruinkool. Naast het zwembad lag een heuvel, die was ontstaan door
het storten van de zilverzand-deklaag voor een bruinkoolgroeve.
Overigens heeft de aardbeving van 13 april 1992 bij Roermond
de Feldbiss-breuk geactiveerd waardoor er een hoogteverschil
is ontstaan, maar dit heeft niet tot grote een aardverschuiving
geleid. (www.historieroermond.nl/aardbeving/aardbeving.htm)
Zo zie je maar weer dat je niet over de grens hoeft te zijn voor
spectaculaire gebeurtenissen, al is het al langer geleden en
gebeurt het niet zo vaak.
In juni 1955 had het langdurig geregend waardoor het zand in
beweging was gekomen en een deel daarvan op 10 juni in het
‘zwembad’ terecht kwam. Uitscheppen en het zwembad in ere
herstellen? Dan ken je de Limburgse bureaucratie nog niet, rustig
laten liggen dan lost het probleem zich vanzelf wel op! Toen
hadden we geen plek meer om te zwemmen en konden we alleen
nog maar pootje baden in de Roode Beek. Bij deze aardverschuiving verschoof de grond over een oppervlakte van 5 ha. Er
was zoveel zand in een nabijgelegen grote visvijver terechtgekomen dat het gehele gebied onder water kwam te staan, de vissen
kon je van de straat oprapen.
Tot in 1958, ook door zware regenval, de volgende ‘aardverschuiving’ plaatsvond en het plaatselijke bestuur er helemaal
geen heil meer in zag er iets aan te doen. Uiteindelijk werd besloten om de opvulling van de bak maar te laten liggen en er een
manege van te maken. Veel later, begin jaren zestig, is er aan
de andere kant van de heide een nieuw zwembad aangelegd,
genaamd de Zeekoelen. Om Tom Reijers te parafraseren: dan is
een kleine gebeurtenis zoals regen voldoende om de instabiele
hoop los sediment in beweging te zetten.
Afschuivingen op de Brunssummerheide na de aardbeving
van Roermond op 13 april 1992.
VOEKSNIEUWS | NR. 4, APRIL 2015
11
POST
EXCURSIEREIS NAAR HET CANTABRISCHE GEBERGTE
Van 7 t/m 13 juni 2015 wordt er een Geologische-Landschappelijke-Geschiedkundige-Culturele reis georganiseerd naar het
Cantabrische Gebergte in noord-west Spanje. De inhoud sluit aan op diverse HOVO-cursussen. Diepgaande kennis van geologie en
geschiedenis is niet vereist. Alle informatie wordt in het veld, in een veldgids en ‘s avonds in het hotel met powerpoint presentaties
toegelicht. Iedere geïnteresseerde in landen, volkeren en geschiedenis kan deelnemen. Er worden enkele korte wandelingen gemaakt
over goed begaanbare paden, en vrijwel alle excursiepunten liggen langs de weg en zijn per bus bereikbaar. Het gebied komt
uitgebreid aan de orde in de recent verschenen roman van Tom Reijers, ‘Een volle levensvlucht; res gestae’. Naast de geologie en
het landschap van het gebied komt ook nadrukkelijk de cultuur, de gastronomie en de geschiedenis van het Iberische schiereiland
aan de orde. Mis deze kans niet. Nadere informatie, het gedetailleerde reisprogramma en boekingsformulieren zijn te vinden op
www.spandon.nl en bij Tom Reijers, [email protected]
GRAVIMETER
De TU-Delft is bezig met een project om professor F.A. Vening Meinesz en zijn expedities met diverse onderzeeërs meer bekendheid te
geven. Speciaal willen ze de reis met de onderzeeër K-XVIII (1934) op een soort website plaatsen. Professor F.A. Vening Meinesz was
geofysicus bij de Rijkscommissie voor Graadmeting en Waterpassen en ging met de modernste apparatuur op reis. Het doel was zoveel
mogelijk metingen te verrichten (zwaartekracht en bathymetrie) van de oceaanbodems. Ook de BPM was geïnteresseerd, en A. van
Weelden van de BPM leende hem de modernste gravimeter uit die tijd, namelijk een Holweck-Lejay.
Dit was een bijzonder klein en handig instrument. Maar de BPM (Shell) had wel het alleenrecht op
deze door twee Fransen ontwikkelde gravimeter. Als tegenprestatie moest Vening Meinesz bij aan
komst in Nederlands-Indië instructie geven over het gebruik van deze Holweck-Lejay gravimeter. In
Surabaya is het instrument weer overgedragen aan een ingenieur of geoloog van de BPM, en is
mogelijk gebruikt voor exploratie doeleinden in Nieuw Guinea. Het was het begin van een goede
samenwerking van de ingenieur A. van Weelden en F.A. Vening Meinesz. Tot zeker in 1957 hebben beide veel samengewerkt.
Joop Gravesteijn, [email protected], deelnemer in een projectgroep Vening Meinesz aan
de TU in Delft is op zoek naar gepensioneerden die iets van deze gravimeter afweten. TU-Delft
heeft geen beschrijving van hoe er mee gewerkt zou moeten worden. En Shell (Rijswijk) heeft geen
informatie meer over de tijd tussen 1934 tot 1950.
B.P.M/SHELL-REÜNIE INDONESIË
NAM GEPENSIONEERDENREÜNIE 2015
Op zaterdag 24 oktober 2015 zal er weer een B.P.M./SHELL-reünie plaatsvinden in Holiday Inn te Leiden. Allen die van 1945-1965
op één van de vestigingen van de B.P.M. in Indonesië hebben gewoond
en gewerkt en hun nazaten, zijn van harte welkom. De reüniecommissie heeft een aantrekkelijk programma samengesteld, waarin ruimte is
voor (hernieuwde) kennismakingen en het uitwisselen van ervaringen,
muziek en cultuur. Wat dat laatste betreft zal Dick Rozing, bekend van
het fotoboek over Nederlands-Indië: ‘Door de ogen van het verleden’ een
interactieve presentatie houden. Nadere informatie en aanmelden kan
via: [email protected]. of telefoonnummer 070-3176834.
De 38e reünie voor NAM gepensioneerden en
vervroegd uitgetreden collega’s en hun echtgenoten of partners zal gehouden worden op
vrijdag 19 juni 2015 in het evenementencentrum
‘De Bonte Wever’, in Assen.
Als u geen uitnodiging heeft ontvangen, maar
toch geïnteresseerd bent in deze bijeenkomst,
wordt u verzocht contact op te nemen met Wim
Huizing, e-mail adres [email protected] of
telefonisch 0592-310932.
12
VOEKSNIEUWS | NR. 4, APRIL 2015
HOEZO, GERANIUMS?
QUILTEN
MVB
Mijn eerste reactie was: ‘Bah, een artikel over lapjes aan elkaar naaien, dat
is saai...’ Een gesprek met Marijke, een
fervent quiltster, leert me dat de hobby
veel meer is dan dat. Ik laat haar aan
het woord:
‘Quilten is een passie die ontstaan is
in de middeleeuwen. In die tijd werkte
men alleen met of rechthoekige of vierkante lapjes, maar in de loop der eeuwen is het uitgegroeid tot allerlei patronen. Hoewel het vierkant nog steeds
het vaakst gebruikt wordt. Vroeger
werden quilts vooral door professionals
gemaakt als gebruiksvoorwerp, wandkleed of sprei, maar tegenwoordig is het
een hobby. Eén die je iedere dag, ieder
uur van de dag kunt doen, wanneer je
maar wilt, thuis en in clubverband, ook
als je niet zo goed ter been meer bent,
met een regio taxi kom je overal. De
meeste quilters zijn vrouwen, maar de
mannen zijn in opmars. Verspreid over
Nederland zijn quiltclubs verdeeld in
regio’s (de leiding van west-Gelderland
bestaat uit twee personen, een man en een vrouw). Het leuke
van quilten in clubverband is dat er ieder jaar beginnelingen
bijkomen, het blijft groeien en dat houdt het speels.’
‘Ik houd niet van handwerken,’ val ik haar in de rede.
‘Dat hoeft ook helemaal niet.’ Marijke lacht. ‘Ik zocht iets om te
doen na mijn pensionering en las in een lokaal krantje over een
clubje. Daar heb ik mijn eerste wandkleedje gemaakt. Het is juist
alles dat eromheen zit dat het zo leuk maakt, het sociale bezig
zijn, het creatieve aspect, de tentoonstellingen. Plannen op de
computer. Na een paar seizoenen was ik verslaafd.’
Ik ben nog niet overtuigd, maar als ze een boek tevoorschijn haalt
en het op mijn schoot opendoet en ik quilts zie op briefkaartformaat, afbeeldingen, geen vierkantjes of
rechthoekjes, begin ik te begrijpen dat het
meer is dan lapjes naaien.
‘Heb je die ook allemaal gemaakt?’ Marijke grinnikt. ‘Ja, die heb ik zelfs gewoon
zonder enveloppe op de post gedaan.
Naar Amerika. Daar verkopen liefdadigheidsinstellingen voor een goed doel vrijwillig afgestane quilten. Deze zijn geveild
ten bate van Alzheimeronderzoek’. Ik
bekijk foto’s van zwart-wit kaarten, aquarel en leer dat alles mogelijk is, stof opplakken, festoneren, borduren enzovoorts.
‘Ik heb een hekel aan knippen en meten,’
gaat ze door. ‘En dat is het meeste werk
als je volgens vaste maten werkt, als je
eigen patronen gebruikt kan je de formaten aanpassen.’
Ik begin door te krijgen dat quilten veel
meer is dan lapjes naaien en informeer
hoe een grote quilt maken eigenlijk
gaat.
‘Nou, op de computer ga je eerst een
patroon opzoeken, dan ga je mallen
maken en stof kiezen. In winkels is quilststof altijd katoen maar dat hoeft niet, je
moet alleen rekening houden met de
krimp. Zodra je aan elkaar genaaide
lapjes hebt, dan praat je over patchwork. Iets heet pas een quilt als het drie
lagen heeft: de genaaide stof, een vulling (synthetisch of katoen, er bestaan
zelfs wollen vullingen) en weer een laag
stof. Die laatste mag effen zijn. Alles
wordt met de hand gedaan. De meeste
mensen beginnen met iets voor baby’s
te maken.’ Marijke staat op en haalt
een middelgroot kleed van haar muur.
‘Waarom is een sprei moeilijker?’
‘Het niet laten bobbelen en trekken is het moeilijkst. De kleuren bij elkaar zoeken is het leukst en wat heel grappig is dat
er internationaal verschil is: Australiërs gebruiken felle kleuren,
Japanners veel beige en bruine tinten, maar die gebruiken weer
prachtige stoffen.’
Inmiddels geïntrigeerd tuur ik naar de dikke quilt op haar knieën.
‘Kijk, dit is een voorbeeld van in clubverband werken, ik doe
aan blokkenruil.’ Marijke laat de deken op de grond zakken.
‘Deze ging met 12 deelnemers, de eerste stuurt een zelfgekozen patroon rond en dan hebben de anderen drie weken om
het te maken en naar nummer een terug te sturen. Daarna doet
nummer twee hetzelfde en krijgt ook zijn blok terug. Dan nummer drie enzovoorts. Na ongeveer een
jaar is iedereen aan de beurt geweest.
De rij boeken was mijn patroon maar
iedereen mocht het aanpassen. Dunne
boeken, dikke boeken, scheve, stapels,
een poes, een schaar. Het resultaat is
leuk hé?’
De kleine deken (zie foto) is met veel
fantasie en smaak ontworpen en stelt
een boekenkast voor. Ik zal nooit meer
zeggen dat quilten saai is. Bent u ook
geïnteresseerd geraakt?
www.quiltersgilde.nl
VOEKSNIEUWS | NR. 4, APRIL 2015
13
HOEZO, GERANIUMS?
het de ouders troost om hun kleintje in een
quiltje te wikkelen en eventueel daar in te
begraven of het quiltje te bewaren als aandenken.
Vanuit de quiltersclub van regio Amsterdam willen Joke Rose en Wil Kroes graag
beamen dat het bezig zijn met de quiltkunst
een meer dan leuke bezigheid is, daarom
willen zij er nog graag iets aan toevoegen.
Vanaf 2009 maken zij, onder de bezielende leiding van Joke Rose, ‘Little Quilts of
Love’ (LQOL) voor de afdeling neonatologie van de AMC ziekenhuis, Amsterdam.
De LQOL zijn hele kleine quiltjes bedoeld
voor overleden baby’tjes en prematuur
geboren kindjes. Voor deze hele kleine
kindjes zijn geen kleertjes te koop dus biedt
Sinds 2014 maken zij troostdekentjes voor
de kinder-IC van het AMC. Zij ontvangen
hierover veel positieve reacties. Zowel de
kinderen als de ouders genieten van de
vele kleuren die heel vrolijk zijn en daardoor een ondersteuning bieden bij het ziek
zijn. Het geeft hen dan ook veel voldoening
om te werken voor zo’n goed doel.
REDEN 4 OM LID TE WORDEN VAN VOEKS.
Welzijnswerk, waarbij Voeksleden op bezoek gaan bij en aandacht geven aan oudere Shell gepensioneerden (solidariteitsgedachte).
Als er in de maand januari géén contributie is betaald of ingehouden van uw pensioen bent u géén lid van Voeks!
Bent u geïnteresseerd in de behartiging van uw belangen, activiteiten voor Voeksleden of Voeks welzijnswerk? Dan zegt u:
JA, NATUURLIJK WORD IK LID VAN VOEKS!
Ondergetekende, de heer/mevrouw: Adres: Postcode: Woonplaats: Geb. datum: Laatste maatschappij: Telefoon: E-mail: Ingangsdatum Shell pensioen: Betaalnr: Naam echtgeno(o)t(e) /partner: Geb. datum partner: meldt zich hierbij aan als lid van Voeks en gaat ermee akkoord dat de contributie (€ 20) in januari met het pensioen wordt verrekend.
NB: Indien de aanmelding in het loop van het jaar wordt gedaan, zal éénmalig een acceptgiro worden toegezonden. Indien uw
pensioen nog niet in betaling is, wordt ieder jaar een acceptgiro toegezonden.
Datum: Handtekening: In envelop zonder postzegel aan: Bureau Voeks, Antwoordnummer 1964, 2501 VC Den Haag
N.B. U kunt zich ook aanmelden via onze website: www.voeks.nl
14
VOEKSNIEUWS | NR. 4, APRIL 2015
REGIONIEUWS
Regioactiviteiten:
01 apr Wandeling Buurse
Twente
08 apr Bustocht Maasvlakte/Rotterdam
Het Zuiden
09 apr Huifkartocht Waterleidingduinen
Leiden
14 apr Lezing Bijenwereld
Apeldoorn
14 apr Lezing restauratie Mauritshuis
Het Sticht
14 apr Excursie Den Bosch
Arnhem
15 apr Voeks Bowling Bokaal
Rijnmond
15 apr Lezing Shell Pearl GTL
Twente
22 apr Wijn en Spijs proeverij
Het Noorden
22 apr Dagtocht Maasvlakte/Biesbosch
Rijnmond
23 apr Lezing Kinderuitzendingen
Den Haag
29 apr
DinerclubLeiden
06 mei Dagtocht Nieuwegein
Haarlem/Alkmaar
12 mei Excursie Slot Loevestein
Het Sticht
19 mei Bezoek Spoorwegmuseum
Apeldoorn
19 mei Dagtocht Texel
Het Noorden
28 mei Bezoek Archeon
Leiden
28 mei Excursie Nolet Distillery
Rijnmond
Laatste nieuws en uitgebreide informatie is te vinden
op de regiowebsites!
Amsterdam
Website
Secretariaat
Bankrekening
Welzijnswerk
ZKA-consulent
Activiteiten
www.voeksamsterdam.nl
Wilma Whincup, Parelmoervlinder 1, 1113 KV Diemen,
tel. 020-6959502, [email protected]
NL51 ABNA 0431 2585 38 t.n.v. Voeks te Zunderdorp
Wilma Zwaag, tel. 036-5328077, [email protected]
Frits Terweij, tel. 036-5319749, [email protected]
Trijntje Visser, tel. 0299-601940,
[email protected]
Regionale ledenvergadering
De vergadering werd geopend door Ronald Rose. De opkomst was
dit jaar zeer goed te noemen. Na een minuut stilte voor de ons ontvallen leden c.q. partners volgde een terugblik op het jaar 2014.
Helaas was er weinig belangstelling voor de diverse activiteiten
die werden georganiseerd, behalve voor het kerstdiner, dat was
voortreffelijk en voor herhaling vatbaar. Het vervangen van welzijnswerkers door Wilma Zwaag is weer goed gelukt. Nico Beek had
zich kandidaat gesteld als voorzitter en werd met algehele stemmen
door de vergadering gekozen. Het aantal leden/partners is op dit
moment resp. 697/382 met een totaal van 1079 personen. Er is
een nieuwe centrale locatie gevonden voor bestuursvergaderingen,
omdat het huidige bestuur redelijk verspreid woont. Dit is het oude
bedrijfsrestaurant van KSLA/STCA met als nieuwe naam THT (Tolhuistuin). Het bestuur werd gedechargeerd voor het gevoerde financiële
beleid. Aan het woord kwamen nog de heren Theo Eyckenschild en
Gerrit Stegeman als vertegenwoordigers van het dagelijks bestuur.
Iedereen werd in de gelegenheid gesteld om vragen te stellen. Er
kwam een aantal zaken aan de orde, zoals het stimuleren van aanmeldingen van nieuwe Voeksleden, verbeteringen aan de inhoud
van het welzijnswerk, een account aanmaken op Mijn VOEKS en
opgeven voor nieuwsbrieven; dus vaak kijken op de website. Een
pen en oorkonde werden uitgereikt aan welzijnswerker Loes Blom.
Het bestuur werd in de bloemetjes gezet en bedankt voor hun inzet.
Zomeractiviteiten.
Tijdens de zomerstop willen wij een paar leuke activiteiten plannen
en coördineren, bv. fietsen, wandelen en eventueel een bustocht.
Heeft u misschien ook een leuk idee, dan horen wij dat graag.
Apeldoorn
Website
www.voeks-apeldoorn.nl
Secretariaat B.N. de Moel, Kappeyne v.d. Coppellolaan 163, 3818 KV
Amersfoort, tel. 033-2856155, [email protected]
Bankrekening NL08 INGB 0003 6259 30 t.n.v. Voeks te Apeldoorn
Welzijnswerk Mw. L.M.J. Hupkens-Jorna, tel. 055-5064498,
[email protected]
ZKA-consulent J. Hamer, tel. 0341-417178, [email protected]
Activiteiten Mw. M.A. Müller-van der Burg, tel. 06-10765808,
[email protected]
Lezing over de bijenwereld
Op dinsdag 14 april zal mw. E. Sonneveld om 14.00 uur bij
ons in De Rank te Vaassen een presentatie geven over de wondere wereld van de bijen. Het eerste gedeelte van de presentatie
gaat voornamelijk over de samenstelling van een bijenvolk, de
jaarcyclus, het vermeerderen en verzorgen van een volk. In het
tweede gedeelte worden het steken van bijen, wespen, hommels
en hoornaar, de verschillen en het voorkomen ervan, besproken.
Bijen hebben heel belangrijke functies: vooral in de bestuiving
van planten en gewassen: twee derde van alles wat groen is,
wordt bestoven door bijen. Maar bijen spelen ook een rol in tal
van medische toepassingen. Mw. Sonneveld zal ook iets vertellen
over de ziekte van bijen die over de hele wereld heerst. Wist u
trouwens dat bijen een eigen taal hebben en de hele dag communiceren, zowel door middel van geur als door dans? Verder zal er
zelfgemaakte honing zijn. Na afloop is er diner met de dinerclub.
Spoorwegmuseum
Op dinsdag 19 mei maken we een uitstapje naar het spoorwegmuseum. We gaan met de bus naar Utrecht, maken daar een
boottochtje, brengen een bezoek aan het museum en genieten
van een diner. Uiteraard geldt voor museumkaarthouders een
sterk gereduceerd tarief. Reserveer deze dag in uw agenda!
Meer hierover in de volgende Voeksnieuws editie.
VOEKSNIEUWS | NR. 4, APRIL 2015
15
REGIONIEUWS
Arnhem
Den Haag
Website
Secretariaat Bankrekening
Website www.voeks.nl/denhaag
Secretariaat A.W.J. de Groen, Gen.Eisenhowerplein 186, 2284XW,
Rijswijk-ZH, tel. 070-3943918, [email protected]
Bankrekening NL74 INGB 0003 4916 58 t.n.v. Voeks te Den Haag
Welzijnswerk M. Meiland, tel. 06-52447880,
[email protected]
ZKA-consulent F.M. van der Veen, tel. 070-3687168,
[email protected]
Activiteiten Vacant
www.voeks.nl/arnhem
W. van Seters, Schependomlaan 14, 6542 RM Nijmegen,
tel. 024-3770765, [email protected]
NL81 INGB 0001 0219 12
t.n.v. Voeks regio Arnhem, Elst
Welzijnswerk J. Startman, tel. 0316-264256, [email protected]
ZKA-consulent T. van Seters, tel. 024-3770765, [email protected]
ActiviteitenMw. T. Müller-Evers, tel. 026-3643663,
[email protected]
Welzijnswerk
Kinderuitzendingen in de Hongerwinter
Wim Burgers en Berry de Zwaan gaven aan om gezondheidsredenen te moeten stoppen. Zij zijn beiden bedankt voor hun
inzet. Inmiddels is Wim opgevolgd door Jeanne Coopman en
voor Berry wordt nog een vervang(st)er gezocht. Bij interesse,
dan gaarne contact opnemen met Jan Startman, onze welzijnscoördinator (zie colofon).
Voorafgaande aan de bevrijding van ons land in mei 1945 had
vooral de Randstad te maken met de zgn. Hongerwinter. Zo’n
40.000 kinderen werden vanuit de steden zoveel mogelijk naar
het boerenland uitgezonden, veelal Friesland. Dat overkwam ook
onze oud-collega Frans J.M. Nieuwenhuis, die in januari 1945
als 11-jarig hongerkind, samen met zijn broertje van negen naar
een onbekende bestemming werd gezonden. Hij schreef er een
boek over, getiteld: ‘Naar de boeren, Kinderuitzendingen in de
Hongerwinter’, en komt voor ons op donderdag 23 april a.s.
om 14.00 uur in Klein Te Werve te Rijswijk hierover een lezing
houden. Toegang vrij. Zie ook elders hierover in dit blad.
Media-Computerclub
Voor de komende maanden staan diverse onderwerpen op het
programma, zoals het maken van fotoboeken, video- en YouTube filmpjes; ook de beveiliging van de computer zal regelmatig
de aandacht krijgen. Iedereen is van harte welkom om kennis te
maken met onze clubactiviteiten, die elke tweede donderdag van
de maand plaatsvinden in Paviljoen ‘Te Werve’ in Rijswijk (aanvang: 13.30 uur). Contact: [email protected].
Afscheid Berry de Zwaan
Excursie Den Bosch
Zoals vermeld in het vorige Voeksnieuws maken we op dinsdag 14 april een excursie naar Den Bosch met een bezoekje
aan het museum Slager, het Art Centre Jeroen Bosch en/of de St.
Jans Kathedraal. De locaties zijn goed toegankelijk voor mindervaliden. We willen uiterlijk om 11.00 uur aanwezig zijn in het
Grand Café. We lunchen samen in het restaurant van het Arts
Centre Jeroen Bosch. We sluiten de dag rond 15.00 uur af met
een drankje in Café Silva Ducis. Als u aan deze excursie wilt
deelnemen, dient u € 16,50 p.p. over te maken op de rekening
van de penningmeester. (zie ook VN03)
Bowlen
Er wordt door een aantal Voeksleden elke maand gebowld in
Arnhem-Noord aan de Schelmseweg (tel. 026-3529550).
Nadere inlichtingen bij de heer P. Krahmer, tel. 0317-357309
(bij verhindering graag ’s ochtends afbellen). Speeltijd is van
10.00 tot 12.00 uur. De data zijn: 14 en 26 april,12 mei.
16
VOEKSNIEUWS | NR. 4, APRIL 2015
Haarlem/Alkmaar
Website www.voekshaarlemalkmaar.nl
Secretariaat W.J. van Beest, Madelievenlaan 19, 2111 ZJ Aerdenhout,
tel. 023-5245855, [email protected]
[email protected]
Bankrekening NL63 ABNA 0561 5013 86
t.n.v. Voeks Haarlem-Alkmaar te Heemstede
Welzijnswerk Mevr. A.J.C. Spindlegger, tel. 072-5710927,
[email protected]
ZKA-consulent M. Visser, tel. 072-5124545, [email protected]
Activiteiten P. Versluis, tel. 06-28154190, [email protected]
Regionale ledenvergadering
De 64e regionale ledenvergadering vond plaats op 25 februari
in de Johanna’s Hof te Castricum. De vergadering werd bijgewoond door 26 leden/echtgenotes waaronder 20 stemgerechtigden. De magere opkomst is te wijten aan de timing van de
RLV in de voorjaarsvakantie, iets om rekening mee te houden.
Als vertegenwoordigers van het Voeksbestuur woonden de heren
G.H. Stegeman en Th. Eyckenschild de vergadering bij. Naast
de gebruikelijke zaken als de regio financiën, verslag van de Kas
Controle Commissie en de jaarverslagen van penningmeester,
secretaris, coördinator-WZW en activiteit commissaris, stonden
de verkiezing van de KCC-2015 en de herverkiezing van voor-
REGIONIEUWS
zitter en penningmeester op de agenda, bij acclamatie door de
vergadering aangenomen. De heer Eyckenschild, op de vraag
van de heer J. van Leijden, vroeg aandacht voor de zorgverzekering van Zilveren Kruis/Achmea, met name de verschillen tussen
de basisverzekeringen wat betreft restituties en vrije keuze van
zorgverleners. ZKA heeft de overgang van 2 naar 3 pakketten
slecht gecommuniceerd, hetgeen resulteerde in onderbrenging in
het gedeeltelijke restitutie pakket. Als men, net als voorheen een
volledige restitutie polis wil, moet de duurste optie gekozen worden. Ook de Shell-korting op hypotheken, met name van Nationale Nederlanden en ABN/Amro werd toegelicht op aangeven van
mevrouw Limbeek. De heer Stegeman betoogde dat indexering
van de pensioenen door veranderingen in de wetgeving m.b.t.
dekkingsgraad dit jaar waarschijnlijk niet zal plaats vinden. Na
de lunch gaf de heer Malcolm McEwan een boeiende lezing over
veranderingen in China in de periode 1850-1908 en de dominante rol van Dowager Tsu Tsi, de zesde concubine van de keizer
en de enige die een mannelijke opvolger baarde.
Dagtocht Nieuwegein
De eerste dagtocht van dit jaar, op woensdag 6 mei, voert ons
naar Nieuwegein. Na koffie met gebak in een voormalig klooster maken we een rondrit van anderhalf uur door de provincie
Utrecht met een gids. We lunchen in Nieuwegein en maken dan
nog een rondvaart van twee en een half uur met een salonboot,
de zogenaamde Drie-sluizen tocht. Aansluitend dineren we in de
oude dorpskern van Jutphaas.
De kosten van dit arrangement met diner bedragen € 52 p.p.
voor leden en € 65 p.p. voor introducees. We vertrekken van
Apollo van Schagen P+R om 08.00 uur, vervolgens winkelcentrum de Hoef in Alkmaar (08.30 uur) en Bloemendaal NS-station
(09.00 uur). In de vooraankondiging (in VN 03/15) werden twee
varianten van deze tocht, met of zonder afsluitend diner, vermeld.
Er is nu gekozen voor de met-diner optie, die blijkens reacties
in de RLV de voorkeur heeft. Deelnemers worden verzocht zich
aan te melden door overmaking van het verschuldigde bedrag
naar rekening van de penningmeester (zie colofon), liefst voor 25
april a.s. De laatste dagtocht in september 2014, bezoek aan de
Maeslantkering en rondvaart tweede Maasvlakte, trok een record
aantal deelnemers en het regiobestuur hoopt op een herhaling!
Welzijnswerk
Het bestuur hecht er aan om alsnog zijn waardering uit te spreken
voor de inzet en betrokkenheid van mevrouw J. Voorbach-Beute
bij gelegenheid van 15 jaar Welzijnswerkster in het rayon Lisse.
We betreuren het dat, door omstandigheden, dit niet expliciet bij
haar afscheid op 21 november 2014, gedaan is.
Leiden
Website www.voeks-leiden.nl
Secretariaat L.A. Bijl, ’t Lange Rack 9, 2162 XX Lisse,
tel. 0252-418296, [email protected]
Bankrekening NL52 ABNA 0426 3009 47 t.n.v. Voeks te Leiderdorp
Welzijnswerk Mw. L. de Graaf-Wijsman, tel. 0252-216139,
[email protected]
ZKA-consulent P. Zipp, tel. 071-4025138, [email protected]
Activiteiten R. Le Grand, tel. 06-44239515, [email protected]
Bedankt en succes
Zoals in het verslag van de afgelopen Regionale Ledenvergadering (RLV) staat, heb ik afscheid genomen als voorzitter van regio
Leiden. Graag wil ik ook in Voeksnieuws alle regioleden hartelijk
danken voor het in mij gestelde vertrouwen en vooral ook alle
leden, die de afgelopen negen jaar actief zijn geweest, zoals
welzijnswerkers en organisatoren van allerlei activiteiten, incl.
diners, wandelingen, excursies, lezingen en natuurlijk ook mijn
mede(oud)bestuursleden.
Door hen allen bestaat Leiden als
regio en kan ik met veel genoegen
terugkijken op mijn periode als
voorzitter. Voor uitgebreide reflecties is Voeksnieuws niet het juiste
medium, dus daarvoor verwijs ik
naar de regio Nieuwsbrief van
januari, de regiowebsite en de
Jaarverslagen. Eén reflectie hier
wil ik graag delen en dat betreft de
prachtige Bosatlas ‘Nederland van
boven’, die ik als dank voor mijn
bestuursjaren mocht ontvangen en
die mij herinnerde aan de goede Shell traditie om steeds met
‘helicopter view’ de wereld om ons heen te beschouwen! Rest mij
hier te constateren dat er op de RLV een uitstekende opvolger is
benoemd. Ik wens hem en de regio veel succes toe en ook vooral
veel genoegen en plezier. Ik hoop velen van jullie bij gelegenheid
weer te zien. Met hartelijke groet, SIMON VAN DEN BROEK.
Activiteiten
Allereerst veel dank voor de vele ideeën voor activiteiten, die
tijdens de afgelopen RLV werden geopperd. Daarbij kwam ook
de deelname door andere regio’s aan de orde en wie er dan
‘voorrang’ zou hebben. Voor alle duidelijkheid: in onze regio
hanteren we het standpunt, wie het eerst komt, die het eerst maalt.
Dit is vooral belangrijk bij evenementen, waarbij slechts een gelimiteerd aantal deelnemers mogelijk is. Wees er dan ook snel bij
indien u geïnteresseerd bent.
Huifkartocht
Had u donderdag 9 april al genoteerd? (zie Voeksnieuws
van vorige maand). Mocht u alsnog belangstelling hebben, dan
graag een telefoontje naar Robert Le Grand (06-44239515) om
te horen of er nog plaats is.
Archeon
Op donderdag 28 mei a.s. staat er een bezoek aan het Archeon in Alphen a/d Rijn op het programma. Het ligt in de bedoeling
om, voor de leden uit Leiden en omgeving, een bus in te zetten
die rond 09.30 uur zal vertrekken. Op het terrein van het Archeon zal dan een rondleiding worden gemaakt met tussendoor een
lunch. Rond 15.00 uur zal de bus weer terugrijden naar het vertrekpunt uit Leiden. Graag alvast opgave aan Robert Le Grand
(e-mail: [email protected] of telefoon: 06-44239515). Precieze
gegevens over tijden, prijzen e.d. zullen worden vermeld in de
volgende editie van Voeksnieuws, dan wel worden doorgegeven
bij aanmelding.
VOEKSNIEUWS | NR. 4, APRIL 2015
17
REGIONIEUWS
Dinerclub
Secretaris gezocht
Op woensdag 29 april gaan we voor de tweede keer naar
Grieks restaurant Akropolis, Leidseweg 44, 2251 LC Voorschoten. De uitgebreide keuze uit gerechten uit de Griekse keuken
zijn de vorige keer in de smaak gevallen. Dat geldt kennelijk ook
voor andere bezoekers: het restaurant scoort een 9 op de IENS
website. We zijn dus benieuwd. Wij verwachten u bij Akropolis vanaf 18.00 uur, aan tafel 18.30 uur. Voor een uitgebreid
driegangenmenu met huiswijn of frisdrank en ter afsluiting koffie
betalen leden slechts € 29 en introducees € 36. Aanmelden door
betaling aan de penningmester (zie colofon), met vermelding van
‘diner april’. Uw gastheer is Fred Geiger, tel. 071-5174184.
Het bestuur is naarstig op zoek naar een nieuwe secretaris. Tot nu
toe zonder resultaat. Wie neemt de uitdaging aan en maakt ons
bestuur weer compleet?
Het Noorden
Website www.voekshetnoorden.nl
Secretariaat
Mw. G. van Rossum, Norbruislaan 5, 7761CG
Schoonebeek, tel. 0524-532162,
[email protected]
Bankrekening NL36 RABO 0131 7956 35
t.n.v. Voeks regio Het Noorden te Borger
Welzijnswerk Mw. M.J. van Os, [email protected]
ZKA-consulent Ton Vas, tel. 0592-346208, [email protected]
Wim Huizing, tel. 0592-310932, [email protected]
Activiteiten Wijn - en Spijs proeverij
Woensdag 22 april, vanaf 14.00 uur, verzorgt de Kaaswaag
uit Assen een proeverij in zalencentrum Van Veen Witterhaar 14,
9405 VK te Assen (Witten). Zie ook vorig Voeksnieuws. U kunt u
zich vóór 30 maart opgeven bij Wim Huizing (zie colofon). Na
bevestiging dient u uw eigen bijdrage, € 25 p.p., over te maken
naar de penningmeester (zie colofon) o.v.v. ‘Wijn- en Spijsproeverij’. Teruggave bij annulering binnen tien dagen vóór de proeverij is ter beoordeling van het regiobestuur.
Dagtocht Texel
Op dinsdag 19 mei organiseert uw regiobestuur een geheel
verzorgde dagtocht naar het eiland Texel. We vertrekken om
07.30 uur vanaf de parkeerplaats van Rapide Tours in Tynaarlo.
Om 11.00 uur gaan we op de boot naar Texel (incl. de bus).
O.l.v. een gids maken we een rondrit over het eiland. We sluiten
deze dagtocht af met een diner (zie vorig Voeksnieuws). U kunt
zich hiervoor vóór 26 april opgeven bij Wim Huizing (zie colofon). Na bevestiging deelname dient u uw eigen bijdrage, € 48
p.p., over te maken naar de penningmeester (zie colofon) o.v.v.
‘Dagtocht Texel’. Teruggave bij annulering binnen tien dagen
vóór de dagtocht is ter beoordeling van het regiobestuur.
Rijnmond
Website www.voeksrijnmond.nl
Secretariaat P. Groen, Hazelaardreef 73, 3137 CG Vlaardingen,
mobiel 06-46717731, [email protected]
Bankrekening NL90 INGB 0000 3201 49
t.n.v. Voeks regio Rotterdam te Hellevoetsluis
Welzijnswerk Mw. H.E. Doorneveld-Letterman, tel. 078-6762010,
[email protected]
ZKA-consulent Mw. W.A. Vogelaar, tel. 0186-617760,
[email protected]
Activiteiten Mw. G. Burger-Volker, tel. 078-6733993,
[email protected]
P. Groen, secretariaat
18
VOEKSNIEUWS | NR. 4, APRIL 2015
Welzijnswerk
Onze coördinator heeft te kennen gegeven dat er welzijnswerk(st)
ers worden gezocht voor rayon Vlaardingen (met name Indische
buurt en Mendelssohnplein). Bent u geïnteresseerd, neemt u dan
contact op met Henny Doorneveld (zie colofon). Nieuwe welzijnswerk(st)ers zijn altijd zeer welkom!
Voeks Bowling Bokaal
Op woensdag 15 april wordt er weer gestreden om de Voeks
Bowling Bokaal. De organisatie is dit jaar in handen van de regio
Amsterdam. Onze regio zal ook dit jaar de door haar in de drie
afgelopen jaren gewonnen bokaal moeten verdedigen. Het evenement vindt dit jaar plaats in Chandra Bowling, Blokhoeve 16,
Nieuwegein-Zuid (tel. 030-6053551). Het programma is als volgt:
10.00 uur ontvangst met koffie en gebak, 11.00 uur bowlen eerste
serie, 12.00 uur lunch, 14.00 uur bowlen tweede serie. De eigen
bijdrage voor deze dag is € 28 voor Voeksleden en € 33 voor
introducees. Gaat u mee als supporter, dan is uw bijdrage €16. Dit
evenement staat open voor iedere bowling liefhebber. U dient zelf
voor vervoer te zorgen. Voor aanmelden en meer informatie (ook
over de bowlingclub in onze regio) kunt u terecht bij Piet Groen.
Excursie Tweede Maasvlakte en Biesbosch
Gaarne herinneren wij u aan deze interessante bus- en vaartocht
op 22 april a.s. Laat u verrassen door de mega uitbreiding van
de Rotterdamse haven en het binnenliggende hefschip Pioneering
Spirit (ex Pieter Schelte), maar ook bij het varen door de verstilde
Biesbosch. Zie voor details en vertrektijden bus Voeksnieuws 03
en aankondigingen in de Nieuwsflits en op de website. Kosten
bedragen € 40 voor leden en € 50 voor introducees. Bij te weinig
belangstelling kan deze bustocht worden afgelast.
Nolet Distillery Schiedam
Bij het ter perse gaan van deze editie van VN was er nog
voldoende plaats voor deze excursie op woensdag 28 mei.
Zie voor verdere details Voeksnieuws 03, Nieuwsflits en website.
Er zijn geen kosten aan deze excursie verbonden, maar vervoer
dient u zelf te regelen. Opgeven voor 21 mei.
Lezing over Vincent van Gogh
Voor deze interessante lezing over de beroemde schilder, die op
dinsdag 2 juni om 14.00 uur wordt gehouden in de Polderpoort
in Vlaardingen, is het noodzakelijk om te weten hoeveel mensen
aanwezig zullen zijn i.v.m. de grootte van de zaal. Het bestuur
nodigt geïnteresseerden uit om zich zo snel mogelijk op te geven.
Indien u meer wilt weten over van Gogh, dan is dit uw kans! Verdere details zullen volgen in het Voeksnieuws van april.
Voor alle activiteiten en evenementen kunt u zich opgeven bij
Gerda Burger-Volker en/of Piet Groen. Betalingen kunnen worden
gedaan aan de penningmeester (zie colofon)
REGIONIEUWS
Het Sticht
Website www.voekshetsticht.nl
Secretariaat R.P. Warris, Kappeyne van de Coppellolaan 107,
3818KV Amersfoort, tel. 06-23299712, [email protected]
BankrekeningNL19 INGB 0000 5021 38
t.n.v. Voeks regio Het Sticht te Huizen
Welzijnswerk P.J.Meijer,tel. 035-6239279,
[email protected]
ZKA-consulent J.H. Eekhof, tel. 0348-423015, [email protected]
Activiteiten E.J. Pater, tel. 06-22451195, [email protected]
welzijnswerk, zich niet herkiesbaar stelde. In zijn plaats werd P.J.
(Peter) Meijer verkozen. George Reman, die statutair het aantal
vastgestelde aantal jaren als secretaris had volgemaakt, was
echter bereid in zijn hoedanigheid als ledenadministrateur en
beheerder van de website, bij het bestuur betrokken te blijven
en was dus als zodanig verkiesbaar. R.P. (Rem) Warris werd als
secretaris verkozen, terwijl ook de voordracht van George Reman
in de nieuwe hoedanigheid werd bekrachtigd. George zal ook
als regio afgevaardigde in het Voeks Hoofdbestuur plaats nemen.
Voorzitter Jac Eekhof dankte Hans van Berkel voor zijn inzet en
Partners in Science
Op dinsdagmiddag 14 april staat er een voordracht over de
samenwerking tussen het Mauritshuis en Shell op het programma.
Plaats van handeling: Champ’Aubert te Driebergen. Aanvang:
14.00 uur, zaal open vanaf 13.30 uur. De presentatie zal verzorgd worden door Bob van Wingerden, een voormalig Shell
collega, die zich na zijn pensionering heeft bezig gehouden met
de restauratie van het Mauritshuis. Een uitgelezen gelegenheid
om uit de eerste hand over dit prachtige project te horen. Zoals
bekend is Shell hoofdsponsor en technisch partner van het Mauritshuis. Tijdens de presentatie zal Bob de achtergrond en inhoud
van dit partnerschap uiteenzetten. Aansluitend wordt nader ingegaan op de werkwijze en de gebruikte technieken. Onderwerpen, waaraan specifieke aandacht zal worden besteed, zijn de
uitdagingen en de resultaten bij de restauratie van het Pellegrini
ensemble in de Gouden Zaal. Verder komt Jan Steen, zijn ontwikkeling als schilder en de relatie tot zijn tijdgenoten aan de orde.
Wij rekenen op een ruime opkomst. Vooraf aanmelden is niet
nodig en er zijn geen kosten aan verbonden.
Slot Loevestein
het succes daardoor bereikt. Een fles wijn en een bloemetje stonden symbool voor deze dank. Vervolgens nam Cees Schipper het
woord en verraste George Reman met benoeming tot lid van verdienste. Cees overhandigde de bijbehorende oorkonde en memoreerde, dat George zich niet alleen langjarig voor Voeks had
ingezet, maar tijdens zijn laatste Shell jaren ook zeer actief was
Op dinsdag 12 mei staat de eerste excursie van het seizoen
op het programma: Een excursie naar Slot Louvestein. Nadere
gegevens volgen in VN05.
Regionale ledenvergadering
Op dinsdag 10 februari vond de jaarlijkse Regionale Ledenvergadering plaats, waaraan 31 leden deelnamen. Ook dit jaar
waren Tim van Kooten en Cees Schipper, als afgevaardigden
namens het dagelijks bestuur van de landelijke Voeks, present.
Aan de hand van het jaarverslag, dat zonder commentaar werd
vastgesteld, vestigde de voorzitter, Jac Eekhof, nogmaals de aandacht op de voortschrijdende afname van het ledenaantal en de
vergrijzing. Tijdens een groot deel van 2014 waren alle welzijnswerker posities volledig bezet maar er zijn inmiddels weer een
aantal hiaten ontstaan. Vervolgens gaf de penningmeester, Henk
Schadenberg, een gedetailleerde toelichting op de jaarrekening.
Na positieve rapportage van Henk Fijn van Draat namens de kascommissie, werd de penningmeester decharge verleend, gevolgd
door decharge van het gehele bestuur. De begroting voor 2015
gaf ook al weinig aanleiding tot vragen. Voor de kascommissie
2015 waren de leden en reserve moeiteloos gevonden en kwam
de bestuursverkiezing aan de orde. Twee leden waren volgens
schema toe aan aftreden, waarbij Hans van Berkel, coördinator
in de pensioencommissie van de COR en de Deelnemersraad.
Na een uiteenzetting en overzicht van een aantal actuele zaken
door DB-afgevaardigde Tim van Kooten, sloot de voorzitter,
onder dankzegging aan Tim, de vergadering. Na de lunch werd
de bijeenkomst afgesloten door een boeiende en verrassende
presentatie van George Reman over Genealogie.
VOEKSNIEUWS | NR. 4, APRIL 2015
19
REGIONIEUWS
Twente
Het Zuiden
Website www.voeks.nl/twente
Secretariaat Mw. U.J.J. Kriekjes, Kobstederweg 3, Winterswijk Henxel,
tel. 0543-531248, [email protected]
Bankrekening NL62 ABNA 0549 0097 44
t.n.v. Voeks regio Twente te Hengelo
Welzijnswerk Mw.B.Feunekes-Spruijt, tel. 053-4614598,
[email protected]
ZKA-consulent J.Sizoo, tel. 053-4365398, [email protected]
Activiteiten H.Freiboth, tel. 0546-492944, [email protected]
Website
www.voeksregiozuid.nl
Secretariaat Agnes Hengst-van der Meer, Gravin v Sulzbachstraat 10,
4854 EV Bavel, tel 076-5612138,
[email protected]
BankrekeningNL93 INGB 0003 3074 04
t.n.v. Voeks regio Het Zuiden te Oosterhout (NB)
Welzijnswerk A.H. Don, Hoge Vaartkant 128 4873LL Etten-Leur,
tel. 076-5018065 of 06-24396021, [email protected]
ZKA-consulentenBrabant & Limburg: J. van Beusekom, tel. 076-5218259,
[email protected],
Zeeland & Limburg: L. van Zon, tel. 0113-270144,
[email protected]
Activiteiten (Vacant)
Wandelen
De wandeling van woensdag 1 april wordt georganiseerd
door Jannie Leussink en Annie Sijmons. Verzamelen om 10.00 uur
in: Erve De Hooge Esch, Alsteedseweg 38, 7481 RW Buurse/
Haaksbergen. Tel. 053-5696429 (www.hoogeeschbuurse.nl).
De wandelroute voert ons deze keer naar Buurse met als start-eneindpunt restaurant Erve De Hooge Esch. Het traject loopt grotendeels door het fraaie natuurgebied Het Witte Veen. Er zit
echter een klein stuk in dat na regenval erg drassig kan zijn, dus
goed schoeisel/laarzen is aanbevolen. Hoewel Erve De Hooge
Esch te boek staat als een pannenkoekenrestaurant, bieden
zij ook een uitgebreide lunchkaart aan met andere gerechten.
Routebeschrijving: Neem A35 richting Enschede, neem
afslag 25 (Enschede-Zuid), rechtsaf naar Buurserstraat, bij rotonde 2e afslag naar Buursterstaat, na ca. 5 km linksaf naar Braamweg, na ca. 2 km rechtsaf naar Witteveenweg, na ca. 200 meter
linksaf Alsteedeweg, na ca. 100 meter is de Erve De Hooge Esch.
Bijeenkomsten
Goes: iedere tweede dinsdag van de maand, sociëteit in hotel
Terminus, Stationsplein 1 in Goes vanaf 10.00 uur. De sociëteit
gaat voluit door! Ary Westplate heeft de kar een kleine tien jaar
getrokken, maar heeft een prima opvolger gevonden. Vanaf nu
is Cees de Wee de coördinator, geassisteerd door Jan van Tongeren. De sociëteit is dus nog springlevend en zal dat nog jaren
blijven. Dus als je mee wilt doen gewoon langskomen.
Zevenbergen: iedere eerste woensdag van de maand, sociëteit in hotel Van der Hooft van 10.00 tot 12.00 uur. Coördinator
Jac. Schoonen.
Bezoek Schouwburg ‘de Kring’
Lezing Shell Pearl GTL Qatar
Pearl GTL is een baanbrekend project in Qatar, het grootste
investering project van Shell ooit, waarbij aardgas direct wordt
omgezet in olie producten zoals diesel, nafta, smeerolie etc.
Kees IJzerman zal hier op woensdag 15 april een lezing
over geven. Hij was van 2003 tot 2008 intensief bij het project
betrokken en laat ook enige filmpjes zien, gemaakt ter opluistering van de inauguratie van de fabriek, opgestart in 2012.
Ook aanwezig zullen zijn: leden van de Koninklijke Vereniging
van Eervol Ontslagen officieren van de Nederlandse Krijgsmacht
(KVEO). Het programma, dat begint om 15.30 uur met koffie/
thee, wordt beëindigd om 17.30 uur met een Indische maaltijd.
I.v.m. deze maaltijd is aanmelding z.s.m. maar vóór 2 april a.s.
nodig bij Hans Freiboth (zie colofon). De kosten van koffie/thee
en twee drankjes worden voor leden aangeboden door Voeks
regio Twente. De Indische maaltijd kost voor leden € 7,50 p.p.
over te maken op rekening van de penningmeester (zie colofon)
o.v.v. lezing 15 april. Locatie: ’t Rigtershoes, Boumanslaan 1,
7625 PX Zenderen, tel: 074 2663217. Route: Zenderen, Hoofdstraat, rechtsaf, Bouwmanslaan. Zie ook onze website.
20
VOEKSNIEUWS | NR. 4, APRIL 2015
In het kader van het 20-jarig bestaan van de Sociëteit Zevenbergen werd aan deze excursie door ruim 30 leden deelgenomen.
De gids, de heer Roovers, vertelde eerst over de geschiedenis
van het terrein, waarop de huidige schouwburg gebouwd is.
Het terrein was in het begin van de 17de eeuw gelegen achter de kerk en pastorie van de Sint Jansparochie. In 1648 werd
hier een Katholieke Schuurkerk gebouwd, die sinds 1840 werd
gebruikt als school, gevolgd door een ziekenhuisbestemming en
in 1908 verbouwing tot concertzaal. Door Stichting Schouwburg
‘de Kring’ (sinds 1954) werd in 1967/68 een meerjarenplan
tot verbouwing opgesteld. Nieuwbouw werd in 1984, dankzij
rijkssubsidie van 14,7 miljoen gulden, gerealiseerd. Na deze
inleiding werd de schouwburg van binnen bekekenen en werd
er een toneelopvoering gegeven. Tot slot was er een lunch in het
theatercafé. Kees IJzerman greep de gelegenheid aan om allereerst de gids te bedanken voor de goede uitleg en op de tweede
plaats een dankwoord te richten aan Cees van Terheijden voor
zijn gedane diensten gedurende de afgelopen 10 jaar als voortrekker van Voeks het Zuiden, regio Zevenbergen. Al met al een
zeer geslaagd uitstapje.
REGIONIEUWS
Bezoek Tweede Maasvlakte
Regionale ledenvergadering.
Deze excursie is gepland op woensdag 8 april a.s. (zie vorig
Voeksnieuws). Opgave via e-mail: [email protected] onder
vermelding of u in Roosendaal of Zevenbergen wilt opstappen,
met partner of introducé komt of wilt deelnemen aan een rondleiding op het ss. Rotterdam.
Deze zal worden gehouden op woensdag 25 maart (zie
Voeksnieuws van maart) in het Van der Valk Hotel te Gilze Rijen.
Na de lunch wordt een lezing gehouden door dr. P. Zomers, anesthesist van het Bravis ziekenhuis in Roosendaal/Bergen op Zoom
over ‘ontwikkelingen, mogelijkheden en positie van pijnbehandeling in de zorg’.
BEZIENSWAARDIGHEDEN
VALKENBURG (L) MERGELRIJK
VALKENBURG (L) STEENKOLENMIJN
Wie iets wil proeven van de omstandigheden waaronder de
mijnwerkers vroeger in de Limburgse kolenmijnen werkten, moet
de Steenkolenmijn Valkenburg bezoeken. In een mergelgroeve
is de oude en moderne mijnbouw realistisch nagebouwd. Je
waant je op honderden meters onder de grond als oud-mijnwerkers de treinen, machines en installaties demonstreren. Een
ondergronds avontuur waarvoor speciale kleding niet nodig is.
Bij de steenkolenmijn gidsen veertien ex-mijnwerkers met een
zeer ruime ondergrondse ervaring. Elke gids vertelt zijn eigen
verhaal, met de nodige humor en anekdotes, waardoor de sfeer
van toen herleeft. Dit wordt extra versterkt door demonstraties
van mijnbouw-machines. Ze werken op een speciaal hiervoor
aangelegde perslucht-installatie, zoals vroeger ook in de mijnen
werd gebruikt.
Naast de Steenkolenmijn is sinds april 2014 een nieuwe attractie
geopend, het MergelRijk. Voor volwassenen zowel als voor
kinderen kom je daar alles te weten over mergel. In eigen tempo
kunt u zich begeven door het sfeervol verlichte gangenstelsel
en genieten van een schat aan bezienswaardigheden, films,
verhalen en verrassend leuke weetjes. U krijgt bij een bezoek
gratis een blokje mergel waar u in het grottenatelier zelf een
leuk souvenir van kunt maken. In het grottenatelier wordt er voor
groepen zeer leuke ‘Mergel Workshops’ verzorgd, een bijzonder
leuke activiteit voor een geslaagde dag. Er zijn mogelijkheden
voor ieders budget.
Adres: Mergelrijk Valkenburg, Daalhemerweg 31A,
6301 BJ Valkenburg aan de Geul (L).
Openingstijden: dagelijks tussen 11.00 en 17.00 uur
Informatie: tel. 043-6013186, email: [email protected],
internet: www.mergelrijk.nl
Adres: Steenkolenmijn Valkenburg, Daalhemerweg 31,
6301 BJ Valkenburg aan de Geul (L).
Inlichtingen: tel. 043-6012491, email: [email protected],
internet: www.steenkolenmijn.nl.
Toegankelijkheid: De Steenkolenmijn is toegankelijk voor
mindervalide en rolstoelgebruikers.
VOEKSNIEUWS | NR. 4, APRIL 2015
21
PERSONALIA
De volgende leden heten wij welkom:
Mw. F. van den Berg-van den Berg,
Hoogvliet
D.A. Bontenbal, Schiedam; ex SI
A.H. Bresser, Spijkenisse; ex SNR
F.F. Groenenboom, Den Haag; ex SNI
E. Hacker, USA; ex GSI
P.J. Hamersma, Driehuis; ex KSEPL
Mw. C.B.J. van der Heijden-Haas,
D. Kappelle, Leiden; ex SI
Mw. G.H. Knoester-Baak, Gouderak
Mw. H.B. Koudenburg,
Berkel en Rodenrijs; ex SNR
E. Morales, Warmond; ex SIEP
Mw. M.H.L. Odijk-Thijssen,
Vlaardingen
Mw. A.M. Oortmann-Berends,
Roermond
Schoonebeek
Spijkenisse
Emiraten; ex SIEP
Mw. C. de Jong-van Bommel,
G.A.M. Ruegg, Verenigde Arabische
H.J. Sants, Rotterdam; ex SNR
Mw. M.A.G. Schut-Metz, Oegstgeest
Mw. M. Taal-de Ruiter, Den Haag
T. Taekema, Ridderkerk; ex SNR
Mw. J.A. Udding-de Vries, Uffelte
O.P. Veenstra, Den Haag; ex SNR
P. Verburg, Vlaardingen; ex SI
Mw. H. Verheij-Verschoor, Pernis
K. de Vries, Alphen a/d Rijn; ex SNV
Mw. M.A. de Vries-Born,
Oosterwolde
Met leedwezen geven wij kennis van het overlijden van onze leden:
Mw. A.J. Batelaan-Smitt, (Curaçao),
14/01, 87 jr; Nieuw Zeeland
Mw. G.J. de Beer-Bongaards,
(SIPM), 14/02, 99 jr; Leersum
Mw. J.H.M. Bos-Pijnenburg, (SNR).
5/02, 83 jr; Haaren
J.D.G. Brand, ex SIPM, 14/02, 86 jr;
Den Haag
P. van Buren, ex SNR, 13/02, 87 jr;
Heenvliet
Mw. J.C.M. Davidson-Santen,
ex SIPM, 2/02, 90 jr; Canada
R. Doup, ex SIPM, 20/01, 86 jr; Laren
Mw. M. Geelen-de Willigen, (SNR),
31/01, 82 jr; Vlaardingen
F. Gerlofsma, ex SNR, 8/02, 85 jr;
Rhoon
M.J. Gouweloos, ex SNR, 5/02, 93 jr;
Helmond
H. de Graaf, ex Billiton, 25/01, 73 jr; Epe
H. de Haan, ex SNR, 6/02, 85 jr; Joure
Mw. M.G. La Heij-Landman, (KSLA),
17/02, 80 jr; Abcoude
W. Hoge, ex SNR, 14/02, 81 jr;
Zevenbergen
J.H. van der Horst, ex NAM, 29/01,
92 jr; Assen
M. de Jong, ex STCA, 23/01, 64 jr;
Hoogkarspel
D.W.C. de Jonge, ex SNV, 22/01,
90 jr; Rotterdam
R. Jongepier, ex SIPM, 5/02, 81 jr;
Heemstede
L.J. Jordaan, ex SNR, 9/02, 91 jr;
Maassluis
Mw. M. Kalkman-Bleijenberg,
(Billiton), 5/02, 92 jr; Ouderkerk a/d Amstel
Mw. G.A. Kapper-Velema,
(Thailand), 26/01, 86 jr; Oldenzaal
J.L. Klei, ex SNR, 26/01, 90 jr; Den Haag
Mw. G.W. Kleppe-van Drimmelen,
(Billiton), 10/02, 87 jr; Velp
A.L. Klos, ex SNR, 15/02, 90 jr;
Vlaardingen
E. Koppius, ex SIPM, 22/01, 97 jr;
Haarlem
Mw. G.E. Landouw-Harte, (BPM),
29/01, 87 jr; Capelle aan den IJssel
J.C.P. van Leewen, ex Indonesië,
29/01, 97 jr; Den Haag
J.C. Lorent, ex KSLA, 15/01, 92 jr;
Weesp
Mw. G. Markestein-van Gent,
(SNR), 15/02, 85 jr; Pijnacker
A.C. Meeldijk, ex SNC, 16/01, 61 jr;
Schiedam
J.J.E. Ooms, ex SN, 4/02, 96 jr;
Kapelle
H.A. Oosterhof, ex KSLA, 24/01, 92
jr; Amstelveen
Mw. A.M.M. Schuurman-Smudde,
ex KSLA, 28/01, 77 jr; Huizen
(Indonesië), 8/02, 87 jr; Oldenzaal
H.L. Simons, ex SIPM, 30/01, 93 jr;
Duitsland
Mw. J.P.E. Smid, ex KSLA, 7 /02,
85 jr; Amsterdam
J.L. Smit, ex SIPM, 19/02, 91 jr; Den
Haag
A. van Swieten, ex KSEPL, 13/02,
79 jr; Voorburg
J.K. Troost, ex SNR, 14/02, 70 jr;
Spijkenisse
Mw. G.J. Uringa-Mooi, (NAM),
29/01, 91 jr; Assen
C. Verheij, ex SIPM, 6/02, 86 jr;
Den Haag
J.F. Verheul, ex Duitsland, 20/01, 90 jr;
Duitsland
J.J. Verhoeff, ex SNR, 21/02, 88 jr;
Alkmaar
K.A. Westerveld, ex KSLA, 11/02,
64 jr; Amstelveen
F.J. van Wezenberg, ex SNR, 10/02,
58 jr; Oldenzaal
L.J. Wijnolst, ex SNR, 22/01, 68 jr;
Heenvliet
Mw. E.M. Winkelaar-Battem,
(KSLA), 5/02, 73 jr; Alkmaar
B. Witvoet, ex NAM, 8/02, 87 jr;
Schoonebeek
A.J. van de Woestijne, ex KSLA,
29/01, 88 jr; Hoorn
Mw. T. van der Woude-Blaauw,
(SNR), 23/01, 90 jr; Halsteren
A.P. Zwaard, ex SIPM, 7/02, 82 jr;
Maassluis
Mw. A.M.J. Lugtenburg-Brouns,
Mw. H. Schonewille-Kroeze, 30/01,
Mw. F.J.W. van
Oosterhout-Akeroyd, (SIPM), 21/02,
97 jr; Den Haag
F.H.A.M. Pechtold, ex SNV, 21/02,
79 jr; Rotterdam
W.A. van der Pyl, ex Indonesië, 2/01,
101 jr; Spanje
Mw. A.M. Schoolkate-Morsink,
(Brunei), 8/02, 86 jr; Hengelo
Mw. J.M.P.H. Schrakamp-Raming,
(KSLA), 3/02, 85 jr; Driebergen-Rijsenburg
Mw. D.C.M. Schulten-Beijersbergen,
Familieberichten:
Mw. C. Bosman-van Veen, 23/01,
83 jr; echtgenote van C.G. Bosman (SNR),
Poortugaal
Mw. D.H.L. den Breeker-van Son,
10/02, 84 jr; echtgenote van J. den
Breeker (Indonesië), Oudorp
Mw. H.W.M. Enting-Kleinegris,
14/02, 94 jr; echtgenote van E. Enting
(NAM); Rijswijk
Mw. J.L.H. Hoedemakers-Bernard,
6/02, 80 jr; echtgenote van B.J.M.P.
Hoedemakers (SN), Rotterdam
22
VOEKSNIEUWS | NR. 4, APRIL 2015
24/01, 93 jr; echtgenote van W.
Lugtenburg (Oman), Putten
Mw. G. Reinders-Mulder, 30/01,
61 jr; echtgenote van J. Reinders (NAM),
Dalen
Mw. C.M. Rijkeboer-de Jong,
12/02, 86 jr; echtgenote van J. Rijkeboer
(SNR), Hellevoetsluis
Mw. A.H. Robert-Bergenhenegouwen,
8/02, 85 jr; echtgenote van H.W. Robert
(SNV), Den Haag
66 jr; echtgenote van H.A. Schonewille
(NAM), Doetinchem
B.H. Slager, 5/02, 87 jr; echtgenoot van
mw. T.J.C. Slager-de Boer (KSLA), Dordrecht
Mw. J. Stuifzand-Posthuma, 16/02,
81 jr; echtgenote van K. Stuifzand (NAM),
Klazienaveen
Mw. T. Wijnia-Nauta, 15/02, 68 jr;
echtgenote van S. Wijnia (SNV); Zwolle
BRIDGE
TROEF COUP
RINUS VLUGTER, [email protected]
♥♠♦♣♥♠♦♣
Zoals aangekondigd ben ik een enthousiast lid van ‘Berry’s
Internet Club’, kortweg BIC, opgericht door voormalig
wereldkampioen Berry Westra, samen met de ontwerpers van
het bridge computerprogramma ‘Jack’. Ook Jack is regelmatig
wereldkampioen in een jaarlijks toernooi tussen de verschillende
bridgeprogramma’s. Je bent dus verzekerd van een professionele
partner en dito tegenstanders. In tegenstelling tot het bridge
aan de wedstrijdtafel speel je niet met zijn vieren maar alleen,
zowel met als tegen de computer. Zelf speel je op de Z-plaats
samen met Jack-N tegen Jack-W en Jack-O. Je kunt van te voren
met Jack-N een biedsysteem instellen uit een zeer uitgebreid
assortiment. Jack-OW spelen echter altijd een vast systeem, nl.
‘Berry’s vijfkaart hoog’. Je bent ook tijdens het afspelen altijd
actief, want mocht Jack-N na het bieden de leider worden, dan
moet je het spel voor hem spelen. Er zijn zo’n 10.000 clubleden,
die uitkomen in verschillende toernooivormen. De populairste is
de wekelijkse competitie van 40 à 80 spellen met aan het einde
van de week promotie en degradatie. Er zijn 4000 spelers in
20 lijnen. Je kunt spelen wanneer je maar wilt. Ieder spel wordt
in je groep ruim 30 maal gespeeld. Je krijgt op die manier een
prima vergelijking uitgedrukt in een percentage. Dit wordt door
het programma over de gehele wedstrijd gemiddeld en zo wordt
de ranglijst aan het einde van de week – op maandagochtend
om 03.00 uur – opgemaakt. Ik zal voor deze rubriek regelmatig
putten uit spellen van deze competitie, te beginnen met het
volgende, dat een mooi voorbeeld is van de troef-coup.
Uitkomst ♠A, gevolgd door ♥6 voor het Aas in Zuid.
Als Zuid durfde ik 6SA niet aan vanwege een mogelijk lek in ♦.
Ik moest dus nu voor Jack-N spelen en mocht geen slag meer verliezen. Ik dacht 11 vaste slagen te hebben. De 12e moest komen
uit een snit op ♦H of ♣V. Met – let wel – Noord als de dichte hand
leek het me tactisch gezien niet gek om ♦V voor te spelen en in
ieder geval in Noord het Aas te spelen onder het motto ‘als West
niet dekt heeft hij de Heer niet’, om vervolgens op ♣V te snijden.
West dekte en ik was binnen. In Noord beland moest ik nog even
de troeven trekken om daarna te claimen. Au! Oost renonceerde
en dus wordt West’s ♥10 mijn tweede verliezer, tenzij...... tenzij.....ik een troef-coup kon ontwikkelen.
Wat zijn de voorwaarden daarvoor ook weer? 1. Je moet zorgen
voor evenveel troeven in Noord als in West. 2. West mag niet
kunnen introeven op een vanuit Zuid gespeelde kleur als er van
die kleur nog kaarten in Noord liggen. Indachtig deze regels
N/-
♠ 6
♥ 10 5 4 3 2
♦ H6432
♣73
♠ 2
♥HVB987
♦ A B 10 5
♣B4
12
3
7
18
♠ A B 10 9 5 4 3
♥ 6
♦ 9
♣ V 9 82
♠ HV87
♥ A
♦ V87
♣ A H 10 6 5
Het biedverloop:
N
O
1♥
3♠ 1)
4♥
pas
5♠ 3)
pas
pas
pas
Z
3SA
4SA 2)
6♥
W
pas
pas
pas
1) Preëmptief
2) Roman Blackwood key cards vragen met ♥ als troef
3) Twee key cards en troef vrouw
speel je eerst ♦B en als Oost renonceert is West’s verdeling nu
mede door Oost bieden bekend. Hij begon de strijd met één
schoppen en twee klaveren. Je kunt nu veilig terug naar Zuid’s
♦8, (de 9 was immers al gevallen). Nu regel 1. uitvoeren: troef
een kleine schoppen in Noord. Als West troeft troef je over en
ben je binnen. Hij kort dus zijn klaveren in. Je kunt echter nog
net terug naar Zuid’s ♣A, waarop West nog moet bekennen. Nu
volgt ♠ H. Wederom kan West niet troeven. Je loost nu je laatste
klaveren in Noord. Dan volgen ♠V en ♣H. Na deze laatste, de
10e, slag liggen er nog drie troeven in West en drie in Noord.
Daarmee is de eindpositie bereikt. Op een kleine klaveren uit
Zuid moet West nu gedwongen voortroeven en is het contract
binnen.
Hè, hè, dit moet wel een absolute top zijn, dacht ik, maar nee
hoor de SA-bieders kunnen niet kapot, want beide snits in de
lage kleuren slagen. 6SA scoorde 89%, 6♥ slechts 74%.
♥♠♦♣♣♦♠♥
VOEKSNIEUWS | NR. 4, APRIL 2015
23
VOEKSKRONKEL V-52
Beste Kronkelkrakers,
de oplossing van V-51 luidt: STENOGRAM
Om u op weg te helpen ook hier weer een afbeelding van een van
de gevraagde antwoorden uit deze opgave.
HORIZONTAAL: 11 Aanhang; 12 Uitdoen; 13 Evenaar; 15
Nekhernia; 16 Eerstgeborene; 17 Eters; 19 Eer; 20 Es; 21
Rasta; 22 Een; 23 Lat; 24 Tiber; 26 BB; 28 Eau; 29 Effen; 34
Keukenkrukken; 35 Metrostel; 37 Negende; 38 Edenaar; 39
Uitgang.
VERTICAAL: 1 Knikje; 2 Gade; 3 Agenten; 4 Huzaar; 5 Otter; 6
Cobra; 7 Snotje; 8 Genet; 9 Geboorte; 10 Gapers; 11
Aangestoken; 14 Roetaanslag; 18 Sergeant; 23 Lustrum; 25
Brugge; 27 Beuken; 28 Emmers; 30 Fataal; 31 Akker; 32 Oksel;
33 Inham; 36 Otto.
De oplossing van
onderstaande kronkel
kunt u sturen aan:
P.J. Visser
Sparrendal 552
3142 LR MAASSLUIS
of naar
[email protected]
De afbeelding uit V-51 had te maken met het antwoord uit 18
verticaal: de SERGEANT
onder vermelding van Kronkel V-52
Tom haalde de volgende namen uit de vele inzenders:
Wilt u er aan denken uw adresgegevens mee te zenden in uw email? Die zijn echt nodig voor verzending als u een prijs heeft
gewonnen…
■
■
■
C. de la Cour - SCHIEDAM
J.A.A. Meester - VENHUIZEN
J. Croes - LEIDEN
Onder de goede inzendingen worden drie cadeaubonnen van
€ 20,00 verloot.
Zij hebben hun gewonnen prijs inmiddels ontvangen.
Van harte gefeliciteerd en tot de volgende Kronkel.
1
12
2
3
4
5
13
Ik wens u veel plezier met het oplossen van deze opgave.
Peter
6
7
8
14
9
10
11
15
16
17
18
19
20
21
22
25
27
24
26
28
29
30
34
37
VOEKS NIEUWS
23
35
38
42
31
32
39
40
33
36
43
41
44
HORIZONTAAL: 12 Dat zijn meesters in hun vak (7); 14 Kledingstuk wat je zo te horen op alle plaatsen kunt dragen (7); 15 Bij die
naam gaat een lichtje branden (6); 17 De zoon van een ridder (9); 18 Uitgewerkt (13); 19 Stinkt naar rotte vis (5); 21 Wie niet? (3); 22
Heilige die zijn mond moet houden (2); 23 Het slachtoffer van een reclameschaap (5); 25 Water in een Engelse kroeg (3); 26 Zo laat
een dier zijn afkeuring horen (3); 27 Beddengoed afkeuren (5); 29 Voornaam dagblad (2); 31 De eerste plaat die van de partij is (3);
32 Een kleermaker zit met deze bloem (5); 37 Schoeisel van een jurist met één been (13); 39 Cocktail voor twee meisjes (9); 42
Slanke bomen (6); 43 Alcoholvrij? (7); 44 Dan is er geen speld tussen te krijgen (7).
VERTICAAL: 1 Smeergeld (11); 2 Nicolaas, Joris en Maarten waren niet bang (6); 3 Bij pech kan hij opbeurend werken (4); 4 Eerst
inleggen, dan met grote cijfers winnen (7); 5 De kleding voor pugilisten in de dop? (6); 6 Onmisbaar voor de toekomst (5); 7 Steel 's
een viooltje (5); 8 Dat is vals en gevaarlijk in Essen (6); 9 Dat is weer typisch Drents (5); 10 Ontspanning voor slimme mensen (8); 11
Een stier is als de dood voor hem (6); 16 Tip die de krant smerig maakt (6); 20 Het vreemde attentiesein van een notering (8); 26
Engelse maten die aan stukken liggen (7); 28 Dronken van zijn warmte (6); 30 Een vroeger betaalmiddel is degelijk (6); 31 Je kunt er
geweldloos mee schieten (6); 33 Zusterstad van Wenen (6); 34 Jongen(s)taal (5); 35 Oude bootvluchteling (5); 36 Die knuppel is te
gek (5); 40 Die vrucht gaat anders (4); 41 Nummer waarvoor ik respect heb (4).
10 19 24 13 35 38 16 32 39
U kunt inzenden t/m
VOEKSBALK V-52
17 april 2015
24
VOEKSNIEUWS | NR. 4, APRIL 2015

Shell LEGO® Ferrari collectie….!

Relaxen in Toscane Marron en Papillon 100 Jaar IJ-research

Downloaden

Privacy Statement – Shell waardecertificaten Geachte heer

Downloaden

Privacy Statement – Shell waardecertificaten

Downloaden

Den Haag - Health Works Fitness

toegelaten tot de ballotage voor countryclublidmaatschap miv 1

PDF document | 1 pagina | 62 kB Kamerstuk