VOEKS NIEUWS
NR.2
FEB 2015
MAANDBLAD VAN DE VERENIGING VAN OUD-EMPLOYÉS DER “KONINKLIJKE/SHELL”
VOEKS WEBSITE
DINO’S IN LEIDEN
PENSIOENPERIKELEN
VOEKSNIEUWS | NR. 2, FEBRUARI 2015
1
COLOFON
VOEKSNIEUWS
Officieel orgaan van de Vereniging van
Oud-Employés der “Koninklijke/Shell”
65e jaargang, nr.02, februari 2015
Kopij inleveren
De kopij voor het volgende nummer
03-2015 dient uiterlijk vrijdag 30 januari
2015 door de redactie te zijn ontvangen.
De kopij voor het daarop volgende nummer
04-2015 moet uiterlijk vrijdag 27 februari
2015 binnen zijn.
Inzendingen uitsluitend per e-mail aan:
[email protected]
Redactie
Marieke van Bork
Abu Faithfull
Oscar Franse
Eef Hummel
Leen Rijkers Meinen
Chris Whincup
Website
www.voeks.nl
Webmaster: [email protected]
Aan dit nummer werkten verder
mee:
Ank Herstel, Anton Barendrecht, Joeke
Boomsma, Tom Reijers, Ellettha Schoustra,
Peter Visser, Pim Visser
Design
Shell – Production Centre of Excellence,
Den Haag
Druk
Roto Smeets Grafiservices, Utrecht
Oplage 21.450
© 2015 Voeks
De redactie behoudt zich het recht voor,
aangeboden kopij in te korten of aan te
passen. Voor het geheel of gedeeltelijk
overnemen of bewerken van artikelen uit dit
blad is toestemming van de redactie vereist.
BUREAU VOEKS
Postbus 162
2501 AN Den Haag
Tel. 070 – 377 2371
Fax: 070 – 392 4835
E-mail: [email protected]
Voor informatie bereikbaar op maandag
t/m donderdag tussen 9 en 12 uur
Bankrekening NL14 INGB 0000 0405 08
t.n.v. Voeks te Den Haag
SHELL PENSIOENFONDS
Tel. 070 – 319 9388
Website: www.shell.nl/pensioenfonds
Foto voorpagina:
Zilvermuseum, Schoonhoven
VOEKS NIEUWS
2
VOEKSNIEUWS | NR. 2, FEBRUARI 2015
IN MEMORIAM
HENDRIKUS WILHELMUS (HENNY) LUSSING
Op de eerste werkdag van het nieuwe jaar werd het
bestuur van Voeks op de hoogte gebracht van het overlijden op oudejaarsdag van oud-voorzitter en erelid
Henny Lussing. Henny, die in Almen woonde, heeft de
leeftijd bereikt van 88 jaar.
Vrij snel na zijn pensionering heeft hij de functie van
voorzitter van Voeks aanvaard. Gesteld mag worden
dat de vereniging daarmee een uitermate goede keus
had gemaakt, want Henny beschikte over kwaliteiten
die hem bijzonder geschikt maakten voor het voorzitterschap.
Tijdens zijn werk als hoofd kantoordiensten van het Shell Hoofdkantoor in Den Haag
stond Henny al bekend om zijn uitstekende wijze van omgaan met mensen. Hij heeft
deze eigenschap ten volle in de praktijk gebracht als voorzitter van Voeks. Henny
heeft in die functie tien jaar gefunctioneerd en heeft in die periode zijn stempel
kunnen drukken op de historie van de vereniging. Na zijn aftreden is Henny steeds
geïnteresseerd gebleven in het wel en wee van Voeks. We hebben hem voor het
laatst meegemaakt op de receptie ter gelegenheid van het 60-jarig Voeks jubileum
in 2010.
Vele leden van Voeks hebben met het overlijden van Henny Lussing niet alleen
afscheid genomen van een erelid en oud-voorzitter, maar ook van een oud-collega
en vriend. Onze gedachten gaan uit naar zijn familie, die deze zeer aimabele en
goedlachse man zeker zal missen.
Hoofdbestuur van Voeks
Nieuwsbrieven
Met regelmaat verschijnen nieuwe berichten van Thomas Cook met informatie over
reizen met korting op de Voeks website. Daar kunnen aantrekkelijke aanbiedingen
tussen zitten. Maak gebruik van onze Voeks website is ons advies.
Ook Kröller en Centraal Beheer Achmea gaan hun nieuwsbrieven via de website
aanbieden, zie www.voeks.nl.
Vakantiereizen
Alle Voeksleden hebben de mogelijkheid om, met een korting van 8%, vakantiereizen te boeken bij Neckermann en Vrij Uit. Dat gaat via de website www.shell.
thomascook.nl Om prijzen te bekijken en een vakantie te boeken dient u in te loggen met een code. Die kunt u opvragen bij Bureau Voeks. U kunt ook boeken via
de call centers van Neckermann en Vrij Uit. Zie voor tel. nummers en voorwaarden
onze website: www.voeks.nl.
Namens de CVZ, Tim van Kooten
Reden 3 om lid te worden van Voeks
Diverse activiteiten, zowel landelijk als regionaal (tennis, golf, bridge, wandelen,
studie, reizen, lezingen, cursussen, etc).
VAN DE BESTUURSTAFEL
MEDEDELING SHELL INTERNATIONAL B.V. EN STICHTING SHELL PENSIOENFONDS
Uw pensioen in 2015 van bruto naar
netto *)
Onderstaand de premies, percentages en
bedragen die gelden voor inhoudingen op
uw pensioen vanaf 1 januari 2015.
Heffing (loonbelasting en premies
volksverzekeringen)
De schijfbedragen en belastingpercentages zijn voor 2015 als
volgt gewijzigd:
Schijf
Loon op jaarbasis
Jonger dan
AOW-leeftijd
AOW-leeftijd en
ouder, geboren
in 1946 of later
1
€ 0 t/m € 19.822
36,50%
18,60%
2
€ 19.823 t/m € 33.589
42,00%
24,10%
3
€ 33.590 t/m € 57.585
42,00%
42,00%
4
€ 57.586 of meer
52,00%
52,00%
Schijf
Loon op jaarbasis
AOW-leeftijd en ouder,
geboren in 1945 of eerder
1
0 t/m € 19.822
18.60%
2
€ 19.823 t/m € 33.857
24,10%
3
€ 33.858 t/m € 57.585
42,00%
4
€ 57.586 of meer
52,00%
Het tarief in de derde en vierde schijf bestaat geheel uit loonbelasting. Het tarief van de eerste en tweede schijf is als volgt
samengesteld.
Schijf
1
2
Jonger dan
AOW-leeftijd
AOW-leeftijd
en ouder
premie AOW
17,90%
-
premie Anw
0,60%
0,60%
premie AWBZ
9,65%
9,65%
loonbelasting
8,35%
8,35%
totaal
36,50%
18,60%
premie AOW
17,90%
-
premie Anw
0,60%
0,60%
premie AWBZ
9,65%
9,65%
loonbelasting
13,85%
13,85%
totaal
42,00%
24,10%
Voor buiten Nederland wonende gepensioneerden kunnen voor
de eerste en tweede schijf andere percentages gelden.
Heffingskortingen
De Algemene heffingskorting is een korting op de door u te
betalen belasting en de premies. Bij de berekening van het netto
pensioen wordt alleen rekening gehouden met de loonheffingskorting. De Algemene heffingskorting bedraagt tot de AOW-gerechtigde leeftijd maximaal € 2.203 bij een belastbaar loon tot
€ 19.822. Bij een belastbaar loon van € 19.822 of meer, maar
niet meer dan € 56.935 wordt de algemene heffingskorting
afgebouwd met 2,320%. Bij een belastbaar loon van meer dan
€ 56.935 bedraagt de maximale afbouw € 861.
Vanaf de AOW-gerechtigde leeftijd bedraagt deze korting maximaal € 1.123 per jaar. Voor belastbaar loon van € 19.822 of
meer, maar niet meer dan € 56.935 wordt de algemene heffingskorting afgebouwd met 1,183%. Bij een belastbaar loon van
meer dan € 56.935 bedraagt de maximale afbouw € 438.
Bij het bereiken van de AOW-gerechtigde leeftijd beëindigen wij
deze korting omdat de SVB dan deze korting bij het uitbetalen
van de AOW al toepast. Deze korting mag bij maximaal één
instantie worden toegepast.
M.i.v. 2013 is de Tijdelijke (speciale) heffingskorting in het leven
geroepen ter compensatie van de nadelige financiële effecten
voor de groep gepensioneerden jonger dan de AOW-gerechtigde leeftijd, i.v.m. de wet Uniformering Loonbegrip.
De Tijdelijke heffingskorting bedraagt dit jaar, tot de AOW-gerechtigde leeftijd, hoogstens € 61 per jaar. Deze korting mag bij
maximaal één instantie worden toegepast.
De Zorgverzekeringswet (ZVW)
Vanaf 1 januari 2006 is de huidige Zorgverzekeringswet in
werking getreden. Iedere Nederlander is verplicht verzekerd
en betaalt een nominale premie en een inkomensafhankelijke
premie (Premie Zorgverzekering). Voor mensen die in het buitenland woonachtig zijn kunnen aangepaste regels gelden. Het
Zorginstituut Nederland is belast met de uitvoering hiervan.
Meer informatie hierover kunt u vinden in de brochure van het
Ministerie van VWS en op de website www.rijksoverheid.nl/
onderwerpen/zorgverzekering.
Nominale premie
Iedere Nederlander dient zich te verzekeren bij een Zorgverzekeraar voor minimaal het wettelijk vastgelegde basispakket. De
hoogte van deze (nominale) premie is afhankelijk van de Zorgverzekeraar en het pakket dat u kiest. Deze premie wordt door u
zelf rechtstreeks betaald aan de verzekeraar.
Inkomensafhankelijke bijdrage
(Premie Zorgverzekering)
Naast de premie aan uw Zorgverzekeraar (nominale premie)
betaalt u ook een premie aan de overheid. Deze bijdrage hangt
af van de hoogte van uw inkomen. Dit is de inkomensafhankelijke bijdrage (Premie Zorgverzekering). Deze bijdrage wordt
automatisch ingehouden van uw pensioenuitkering. Voor 2015
bedraagt de inkomensafhankelijke bijdrage 4,85 % over uw
pensioeninkomen. De bijdrage is verschuldigd over een maximaal pensioenjaarinkomen van € 51.976.
Zorgpremie in het buitenland
Nederlanders die in het buitenland wonen, moeten vaak
een bijdrage betalen aan Nederland voor de medische zorg
VOEKSNIEUWS | NR. 2, FEBRUARI 2015
3
VAN DE BESTUURSTAFEL
waar zij recht op hebben in het land waar zij wonen. Dat is
het geval als mensen in een EU/EER-land wonen of in een land
waarmee Nederland een verdrag heeft afgesloten. De bijdrage
aan Nederland is afgestemd op het voorzieningenpakket in het
woonland. Is bijvoorbeeld het voorzieningenpakket de helft van
het pakket in Nederland, dan geldt een ‘woonlandfactor’ van
0,5. In dat geval betaalt men dus de helft van wat men gemiddeld in Nederland betaalt. Per land is een woonlandfactor vastgesteld. Voor meer informatie kunt u terecht bij het Zorginstituut
Nederland, telefoon (+31)(0)10 428 9551 en op de website
www.zorginstituutnederland.nl.
gelaten, medio februari 2015 worden verzonden. Wij verzoeken u dringend niet voor eind februari 2015 naar Shell International B.V (afdeling SI-HRR/VPE) te bellen om naar uw jaaropgaaf
te vragen. De jaaropgaaf 2014 wordt slechts eenmalig verstrekt.
Verlangt een instantie een opgaaf van uw loon, maak dan een
fotokopie van deze opgaaf en bewaar het origineel. De jaaropgaven van de in 2014 overleden gepensioneerden zijn reeds
verstrekt.
Financiële tegemoetkoming ziektekosten
Bepaalde categorieën gepensioneerden ontvangen een Vrijwillige financiële Tegemoetkoming Ziektekosten van Shell Nederland. De tegemoetkoming is een percentage van 5% over het
pensioeninkomen uit het Shell Pensioenfonds met een maximum
dat voor 2015 is vastgesteld op € 81,50 bruto per maand (€
978 bruto per jaar). Het zal in 12 maandelijkse termijnen, samen
met de pensioenbetaling worden uitbetaald onder inhouding van
de wettelijk verplichte heffingen.
Afrekening in februari 2015
De berekening van uw netto pensioen over februari 2015 zal
plaatsvinden met toepassing van de nieuwe tarieven voor de premie Zorgverzekeringswet (ZVW) en de Loonheffing die gelden
vanaf januari 2015. Omdat uw pensioen van januari 2015 nog
berekend is met de oude tarieven van 2014 zal tevens uw netto pensioen over januari opnieuw worden berekend. Het teveel
of te weinig betaalde pensioen zal met het netto pensioen van
februari 2015 worden verrekend en als één netto bedrag worden
betaald of ingehouden. Op de pensioenspecificatie van februari
2015 zal dan een aparte post voorkomen met als omschrijving
‘HERBEREK. VORIGE PERIODE’.
Jaaropgaaf 2014
De jaaropgaaf 2014 zal, onvoorziene omstandigheden daar
*) bovenstaande gegevens kunnen in de loop van het jaar nog
door de overheid worden gewijzigd. n
VERGADERING VERANTWOORDINGSORGAAN SSPF/
OVERLEGVERGADERING MET HET BESTUUR
NAMENS HET VO, MARJAN TIMMERMANS
Op 27 november 2014 kwam het Verantwoordingsorgaan (VO) bijeen en vond ook
de overlegvergadering met het bestuur van
SSPF plaats. Het VO heeft de manier van
werken voor het komende jaar besproken,
waaronder de samenwerking met de raad
van toezicht. Met deze externe toezichthouders zal ook besproken worden op welke
wijze zij hun werk doen en hoe ze verantwoording gaan afleggen aan het VO (statutair vastgelegd). Ook
heeft het VO gesproken over het verdelen van de verschillende
werkgebieden over de VO leden. In het overleg met het bestuur
werden 2 adviesaanvragen aangekondigd, waarover inmiddels
positief advies is gegeven. Betreffende:
et aanpassen van de ABTN (Bedrijfstechnische Nota)
H
vanwege de introductie van de nieuwe middelloonregeling
per 1 januari 2015 en de verwerking van de AG Prognosetafel 2014.
4
VOEKSNIEUWS | NR. 2, FEBRUARI 2015
Het vaststellen van de premie voor 2015.
Verder is, in de vorm van een brainstorm discussie in subgroepen, gesproken over een aantal thema’s die in de komende tijd
veel aandacht zullen vragen:
ommunicatie. Met name: hoe moet het SSPF communiceren
C
om zeker te stellen dat medewerkers voldoende over hun pensioen weten en de juiste beslissingen kunnen nemen.
Management informatie. Met name: wat zijn de informatiebehoeften van het bestuur en het Verantwoordingsorgaan om hun
taken goed te kunnen uitvoeren.
Interface raad van toezicht en VO.
De resultaten uit deze discussie worden meegenomen in de aanpak van deze zaken in 2015. n
VAN DE BESTUURSTAFEL
VOEKS NIEUWJAARSRECEPTIE 2015 –
EEN IMPRESSIE
Zo’n kleine 600 personen trotseerden op 10 januari de storm om
de Voeks nieuwjaarsreceptie bij te wonen. Storm en, juist op het
moment dat de meesten de locatie Van der Valk naderden, ook
nog eens een gigantische stortbui. Na de nodige huishoudelijke
mededelingen door Cees Schipper, hield Han Kooy een korte
toespraak, waarin hij o.a. sprak over de pensioenontwikkelingen
en de gevolgen voor in het bijzonder Voeks en Shellpensioenfonds, het belang benadrukte van het Voeks lidmaatschap en de
vernieuwde versie van de Voeks website. Verder stond hij stil bij
de vorig jaar overleden leden, onder wie oud-voorzitter Henny
Lussing. Han wees nog even fijntjes op een vernieuwde zaal en
complimenteerde het personeel. Oplettende receptie-gangers
weten dat de zaal vorig jaar ook al zo mooi wit was. Nu stonden
er ook nog witte schermen langs de wanden, die volgens Van der
Valk waren geplaatst om de zaal visueel wat kleiner te maken.
In afwezigheid van Dick Benschop hield Marloes Michon, directeur personeelszaken voor Shell in de Benelux-landen en Frankrijk,
een toespraak waarin zij o.a. aandacht gaf aan de MH17 ramp,
de aardbevingen van de NAM, de explosie en latere perikelen in
Moerdijk, de fabrievkstops in Pernis maar ook aan de bijzondere
samenwerking van Shell met het Mauritshuis en andere musea
op het gebied van onderzoek van kunst en schilderstukken. Er
was weer ruim voldoende eten en drinken en het was gezellig
met goede muziek van de twee Broertjes (Les Frères), niet die
van Ajax. Het was de eerste keer dat er een muziekgezelschap
optrad, maar daar komt zeker een vervolg op. n
VOEKSNIEUWS | NR. 2, FEBRUARI 2015
5
HERINNERINGEN
REISVERSLAG VUURLAND
EH
Voordat hij in dienst trad bij de NAM had Henk Drost
een aantal jaren gevaren op de zeeslepers bij SmitTak. Door op een te verslepen object mee te varen
moest hij, als runner, ervoor zorgen dat die sleep
veilig en in goede staat werd afgeleverd. Een van
zijn langste reizen was met de zeesleper Noordzee
(gebouwd in 1949 te Kinderdijk; lengte 40 m, breedte
7,98 m) waarmee ze o.a. twee grote pontons, beladen met damwanden, een dragline en een sleepboot,
van New Orleans naar Vuurland moesten brengen.
De reis begon in de herfst van 1959 met het verslepen van een
sloopschip van 3000 ton, van Kiel naar een sloperij in Hendrik Ido
Ambacht. Op de terugreis door het Kielerkanaal, langs de Wadden richting Texel, stond een NW wind met windkracht acht. Voorbij Texel zelfs kracht negen. De tros had een lengte van zo’n 600
Henk: ‘Vooral vlak na de oorlog moest er veel ‘sloop’ over de
wereld worden versleept. Sleepboten voeren nooit op de normale
vaarroutes. Als runner moest je wacht lopen, ruimen controleren op
lekkage en zorgen dat ’s nachts verlichting (olielantaarns) brandde. De sleep had geen eigen roer. Meestal was je met z’n drieën
en daarom moest je altijd zorgen om als eerste aan boord te zijn,
dan had je de hut van de kapitein. Je had geen elektriciteit of
andere voorzieningen, en de verse groente was al snel bedorven.
Zelfs water bedierf. Er werd dan vers gebracht vanaf de sleper,
met een roeiboot. Een sleepreis kon vervelend lang duren. Als tijdverdrijf werden er kisten vol boeken, bier en jenever meegenomen.
Ik bestudeerde veel geschiedenisboeken en heb naderhand een
studie geschiedenis aan de Rijksuniversiteit gedaan’.
6
VOEKSNIEUWS | NR. 2, FEBRUARI 2015
meter waardoor de boot, op het Noorderhaaks, een onbewoond
eilandje bij Texel, grote moeite had om zijn sleep niet te verliezen.
Na alles afgeleverd te hebben, ging het naar Dartmouth om van
daaruit een ‘sloop’-schip naar San Sebastian in Noord Spanje te
brengen. In de golf van Biskaje was het weer hen gunstig gezind.
Op een vorige reis, tijdens windkracht 10, met een grote zand­
zuiger op weg naar Rio de Janeiro, was de tros precies daar gebro-
ken. Na vier dagen keihard werken, af en toe hachelijke situaties
tegenkomend, konden ze verder. Na San Sebastian staken ze de
Atlantische Oceaan over. Aangekomen in New Orleans duurde het
veertien dagen om twee enorme pontons sleep-klaar te maken voor
de lange reis naar Vuurland. In hun vrije tijd vermaakten ze zich in
New Orleans maar waren blij dat eindelijk de reis kon beginnen.
Eerst naar Trinidad, de eerste haven om te bunkeren en proviand
in te slaan. De volgende haven was Rio de Janeiro. Omdat ze niet
genoeg brandstof bij zich hadden om dat hele stuk in één keer te
overbruggen werd in de buurt van Fortaleza tien ton dieselolie van
de Smit sleepboot ‘Barentszee’ overgenomen. Tijdens de hele reis
tot Forteleza was het weer rustig. In Rio lagen ze drie dagen om te
bunkeren. De maatschappij zorgde voor een beetje afleiding en
organiseerde een bustocht door Rio en naar Copacabana.
De volgende haven waar werd gebunkerd was Montevideo, aan
de Rio de la Plata, en vandaar begon het laatste stuk naar Vuurland. Halverwege Montevideo en Vuurland kwamen ze in een
zware zuiderstorm terecht, de golven liepen op tot meer dan tien
meter. De twee trossen hielden het en uiteindelijk, na drie maanden,
bereikten ze Ushuaia, waar de twee pontons afgeleverd werden.
Van Vuurland vertrokken ze, zonder sleep, over de Zuid Atlantic
naar Walvisbaai in Zuid-Afrika. Van Walvisbaai brachten ze een
grote zuiger voor de Hollandse Aannemings Maatschappij naar
Durban. Weer terug in Walvisbaai namen ze een grote baggermolen mee naar Rotterdam. Na bijna een jaar kwam Henk weer thuis
in Wildervank. n
IN ALLE STATEN
HACKERS EN ANTI-HACKERS IN CYBERSPACE
PIM VISSER, [email protected]
Veel mensen van mijn leeftijd zullen
de neiging hebben om verhalen over
het bovenstaande onderwerpen over
te slaan. De reden is vaak dat de
gebruikte woorden moeilijk naar het
Nederlands te vertalen zijn omdat er
talloze definities voor bestaan. Toch
zijn cyberspace and hacken (moderne
woorden) heel belangrijk voor deze
wereld en is het belangrijk om ook daarover te berichten.
Met cyberspace wordt meestal bedoeld de virtuele wereld waarin
computers met elkaar communiceren, met andere woorden: het
internet en alles wat daarbij hoort.
Een hacker is een kraker die inbreekt in een computer of een
netwerk. Er zijn verschillende soorten hackers: de “White Hat”
hacker kraakt computers en systemen met de bedoeling de zwakke plekken te vinden en vervolgens te beschermen, de “Black
Hat” hackers hebben kwalijke
bedoelingen en werken vaak in
groepen (Wolf packs) waarbij ze
zich concentreren op websites
van grote bedrijven en overheden. Daarnaast zijn er ook “Grey Hat” hackers die beide kanten
op kunnen en daardoor onbetrouwbaar en extra gevaarlijk zijn.
Ervaren “White Hat” hackers hanteren een groot aantal technieken en hulpmiddelen. Een interessante methode is het gebruik van
“honeypots”; dat zijn computersystemen die speciaal zijn ontworpen om te worden aangevallen door hackers. Ze worden gebruikt
voor educatieve doeleinden en om te ervaren hoe “black hats”
een systeem onderzoeken en exploiteren. Daarnaast is het ook
mogelijk om daarmee “black hats” te ontmaskeren.
Het is duidelijk dat ook landelijke overheden hackers in dienst
hebben. Admiraal Michael Rogers, directeur van de National
Security Agency en hoofd van de U.S. Cyber Command kwam
enkele weken geleden met de uitspraak dat China en enkele
andere landen in staat zijn om met “cyberattacks” het electriciteits
netwerk en andere vitale
infrastructurele systemen
in grote delen van de
Verenigde Staten plat te
leggen. Volgens hem is het
een kwestie van wanneer,
en niet of er zo’n aanval
komt. Volgens experts
is het omgekeerde ook
mogelijk: de U.S. Cyber
Command heeft dezelfde capaciteiten. De admiraal zei hierover
“In cyberspace kun je letterlijk alles doen wat je wilt, zonder dat je
er een prijs voor hoeft te betalen”. Aan die uitspraak moest ik den-
ken toen onlangs de Noord-Koreanen dreigden met terroristische acties op bioscopen die de
film “The Interview” (uitgebracht
door Sony) over hun grote leider
zouden vertonen. Kort daarop
was op mysterieuze wijze hun
internet –en alles wat daar aan vast zit– enkele dagen onbeschikbaar.
Er is nóg een belangrijke groep
hackers: de anti-hackers die
black-hat hackers “hacken”.
Onze oudste kleinzoon Gus had
daar tijdens de kerstdagen persoonlijk mee te maken. Gus is
zestien jaar oud; hij ontwikkelt
zich duidelijk als ontwerper en bouwer van eenvoudige robots
en hij is ook mijn redder als ik voor de zoveelste keer een probleem met m’n computer heb. Hij is vaak, samen met zijn jongere
broer Ros en neef Cole, uren bezig met ingewikkelde en levensechte computer games van Sony Entertainment (PlayStation) en
Microsoft (Xbox Live). Op kerstdag kregen ze alle drie cadeaus
met nieuwe games, maar helaas konden ze daar niet mee spelen, want hackers hadden dat –voor de hele wereld– onmogelijk gemaakt. Voor Gus was dat aanleiding om een en ander te
onderzoeken. Hij was niet in staat om de hackers aan te pakken,
maar kon wel volgen wat er gebeurd was. Het bleek dat een
groep Amerikaanse teenagers met de naam Lizard Squad verantwoordelijk was. Deze groep had al eerder de belangstelling van
de FBI gewekt door te dreigen met een bom die op een bepaalde vlucht van American Airways onder de zetel van de baas
van Sony zou zijn geplaatst. Maar ze hadden geen rekening
gehouden met een groep anti-hackers genaamd Finest Squad.
Deze internationale groep, die bestaat uit hackers uit verschillende landen, waaronder Nederland, was tijdens de kerstdagen
bezig met het hacken en oprollen van Lizard Squad. Alle namen,
adressen én foto’s van de leden werden gepubliceerd en de FBI
heeft hen gearresteerd.
Voorlopig kunnen alle
games weer gespeeld
worden. Maar het
demonstreert de kwetsbaarheid van het open
internet systeem wel.
Helaas ontkomen we
niet aan “firewalls”,
paswoorden en allerlei beveiligingssystemen. En hackers zullen
er ongetwijfeld blijven, van de nieuwsgierige teenager tot de
professionele hacking consultant en de militair in overheidsorganisaties als de National Security Agency of de U.S. Cyber
Command. n
VOEKSNIEUWS | NR. 2, FEBRUARI 2015
7
GLOBETROTTER
DWALEN DOOR HET
VERLOREN LAND (DEEL 2)
ANK HERSTEL, [email protected]
Sokolowsko stond in vroeger tijden bekend als het Davos van
Sylezie en was decennia lang een therapeutisch erkend klimaatkuuroord. De cineast Krzystof Kieslowskí woonde enkele jaren in
Solowsko. Jaarlijks wordt hier een filmfestival te zijner nagedachtenis gehouden. In het dorpje ligt een mooi Russisch Orthodox
kerkje. Enige jaren geleden heeft een kunstenaar de wanden en
het plafond van het kerkje volledig in de oude glorie hersteld. De
moeite van een bezichtiging waard! In het mooi gerestaureerde
parochiehuis van de Russisch Orthodoxe gemeenschap is tegenwoordig een hotel/restaurant gevestigd. De kok maakt een heerlijke verrassingsmaaltijd voor ons klaar, die na de pittige wandeling
van Tsjechië naar Polen zeer welkom is.
Het vooroordeel over Tsjechië, dat het kleurloos en grauw zou zijn,
is allang de wereld uit geholpen. Tsjechië ontvangt bezoekers met
wellnessfaciliteiten, biologische producten en goede wegen; én
met een moderne en klantvriendelijke benadering. De eigenaar
van een groot bouwbedrijf in het Esdoorngebergte investeert graag
in de eigen regio, de renovatie van Centrum Walzel is slechts één
van zijn projecten. In het plaatsje Hejtmánkovice heeft hij onlangs
een manege met pensionaccommodatie gerealiseerd. In de stallen
staan elf Friezen te glanzen, in een strijd om de eer wie het hardst
glimt. Samen met negen pony’s bevolken zij de manege die staat
in een prachtige omgeving, waar bezoekers langs 43 km aan
ruiterpaden kunnen genieten. De ultieme overnachtingplaats voor
ruiters is boven de stallen waar zes luxe appartementen gevestigd
zijn. De lichaamswarmte van de dieren wordt aangewend voor
de verwarming van de kamers: www.jizdarna-hejtmankovice.cz.
In Broumov is een kleine dierentuin waar kamelen, lama’s, ezels,
struisvogels, talloze hoender- en vogelsoorten en nog veel meer
dieren wonen. Behalve een bezoek is het mogelijk om in een
appartement binnen de tuin te logeren en daadwerkelijk mee te
helpen met de verzorging van de dieren: www.wenet.cz.
‘Golf is een spel waarbij men probeert een te grote bal in een te
klein gat te brengen, en dat moet doen met een uitrusting, die voor
dit voornemen volkomen ongeschikt is’, zei Winston Churchill in
1937 in Londen. De eigenaar van Grosshof Golfclub in Broumov
denkt daar iets genuanceerder over.
8
VOEKSNIEUWS | NR. 2, FEBRUARI 2015
‘Grosshof is twee jaar open en het is een waanzinnig mooie
plaats’, zegt hij en wijst naar de landelijke omgeving met zicht op
de Tafelbergen op de achtergrond. ‘Golf is heel populair aan het
worden in Tsjechië en golfers kunnen hier terecht op een terrein
van 20 hectare. Ook zonder golfbewijs kan men hier spelen, op
het trainingsveld’. Voor een bedrag dat varieert tussen veertien
en twintig euro per dag kunnen golfers op deze negen holesbaan
terecht. Alle spullen kunnen ter plekke worden gehuurd en de eigenaren spreken vloeiend Engels en Duits: www.grosshof.cz.
In 1917 kocht een jonge man een Tsjechische watermolen op de
grens van Sudetenland. Nu, meer dan honderd jaar later, is deze
molen vlakbij het plaatsje Mlýn Drevícek een museum met een
bijzondere geschiedenis. De man die de molen in zijn bezit had
wilde in 1938 niet voor de Duitse bezetters malen en werd in een
concentratiekamp geplaatst. Na de oorlog weigerde de man te
malen voor de Communisten, waarna hij wederom de gevangenis in draaide. De huidige eigenaar, zijn kleinzoon Arne Subrt,
heeft de molen in oude glorie hersteld en als museum ingericht. De
geschiedenis van zijn opa en de molen wordt tijdens een rondleiding door een Nederlandse gids verteld: www.mlyndrevicek.cz.
Meccano: welke Nederlandse man is er niet groot mee geworden? Het Tsjechische equivalent voor Meccano heet Merkur en
in het plaatsje Police nad Metuji is een museum ingericht met
de metalen bouwwerken. Het grootste gebouwde model van
Merkur is er te zien, net als talloze andere grote en kleine constructies. Op één van de tafels liggen diverse schroefjes, moertjes en plaatjes om zelf aan de slag te gaan zodat de enthousiaste bezoeker zich weer even kind kan voelen. Toys for boys!:
www.merkurpolice.cz.
In het zelfde gebouw als het Merkurmuseum zit het papiermuseum.
In Tsjechië is het nog steeds razend populair om kartonnen bouwplaten aan elkaar te bevestigen en het museum laat enkele staaltjes
van het betere knip- en plakwerk zien. Kwamen de Nederlandse
meisjes vroeger niet veel verder dan een aankleedpop van papier,
in Tsjechië draaien ze hun hand niet om voor het in elkaar zetten
van complete kastelen, voer-, vaar- en vliegtuigen: www.mpmpm.
cz. Eén van de oudste brouwerijen van Tsjechië dateert van 1348
en ligt in Broumow. We brengen een kort bezoekje aan de Opat
Brouwerij die zich tegenwoordig heeft gespecialiseerd in bier met
een smaakje. Er worden op gezette tijden rondleidingen gehouden door de brouwerij en het museum. www.pivovarbroumov.cz.
Aktief organiseert volgend jaar in de Broumov regio talloze
activiteiten. Naast de bestaande wandeltochten over het Pad
door het Verloren Land wordt van 23 tot 30 mei een culturele schilder-wandelreis door Tsjechië en Polen aangeboden. Er
is een achtdaagse wandel cultuurreis ontwikkeld langs nieuwe grenzen in Midden Europa en er worden vanaf Camping
Aktief in Vernerovice vijftien daagse kampeer-fietsreizen georganiseerd. Alle informatie is te vinden op www.aktief.cz en
www.czechtourism.com. n
PENSIOENPERIKELEN
ANTON BARENDREGT
U zult het wel gezien hebben in het vorige nummer van Voeksnieuws: weer zo’n hardhouten stuk van de VPC over de ontwikkelingen rond ons pensioen. Maar hebt u het ook gelezen, het
bevat zinnen als: ‘Men zoekt een modus om, denkend vanuit DC,
de voordelen van een collectiviteit van de DB regeling en van
eventuele solidariteit binnen dat kader ook voor de DC regeling
mogelijk te maken, waardoor risico’s binnen het collectief worden
gedeeld.’ Bent u er nog? Tja, daar was ik al bang voor.
Het goede nieuws is: u hebt niet veel gemist. Althans niet iets dat
betrekking heeft op úw pensioen, het stuk ging namelijk vrijwel
geheel over de nieuwe pensioenregelingen die het SSPF van plan
was om in te voeren voor ACTIEVE werknemers per 1 januari
2015. En daar behoren VN-lezers nu eenmaal niet bij, zij zijn al
of gepensioneerden bij SSPF of Voeks adspirant-leden. Zouden ze
dat bij de VPC niet geweten hebben? Een gevalletje van commissoriaal autisme, of gewoon een blind vlekje?
Wie het stuk wél gelezen heeft, of alleen vluchtig de eerste paar
zinnen van alinea’s gescand heeft, zoals ik zelf vaak doe, zal
mogelijk in verwarring geraakt zijn. Onvoorwaardelijke indexatie, dus ieder jaar netjes meegroeien met de Shell-salarissen? Dat
willen we allemaal wel. Maar een pensioen op middelloon-basis?
Klinkt natuurlijk minder aantrekkelijk dan ons eindloonsysteem.
Géén paniek, voor u als VN-lezers blijven bestaande afspraken
gewoon van kracht en gaat er dus niets veranderen! Jammer toch
dat de VPC het stuk niet van een veel duidelijkere context heeft
voorzien.
Toch was er wel een beetje nieuws dat voor u van belang is. Dat
is het befaamde Wetsvoorstel waarover in 2014 zoveel te doen
is geweest is inmiddels op de valreep ook door de Eerste Kamer
aangenomen. Het was in de nacht vóór het sneuvelen van de Zorgverzekeringswet, vandaar misschien dat u er in de kranten niet
zoveel over heeft gelezen. Die wet is op 1 januari 2015 gewoon
ingegaan. Maar dank zij goed lobbywerk van de Pensioen­
federatie schijnt er voor ons niet al teveel veranderd te zijn. Het
VPC stuk schrijft: ‘…voor [Shell] gepensioneerden behoudt het
pensioenfonds vrijwel alle vrijheid om het eigen evenwichtige
indexatiebeleid te blijven uitvoeren.’ Met daarbij de aantekening
dat de minimale buffer voor indexatie (= dekkingsgraad?) waarschijnlijk van 123% naar 128% verhoogd zal moeten worden.
Kijk, daar hadden we best meer over willen weten …Misschien
komt dat nog. n
VOEKSNIEUWS | NR. 2, FEBRUARI 2015
9
SHELL ACTUEEL
OP DE BRES VOOR DE EMANCIPATIE
VAN DE GEHUWDE VROUW
E. SCHOUSTRA
Hier leid je als vrouw het leven van een te vroeg gepensioneerde!
Als ‘expat’ echtgenote ben je een onbekende werkeloze van het
bedrijf’. Aldus het Welkomst Comité in ons nieuwe Shell Kamp.
Helaas, het klopte. De mogelijkheden om zelf aan het werk te
komen waren zo goed als nihil.
In het overplaatsingsbeleid stimuleerde Shell de echtgenotes
om mee te gaan. Een stabiele thuissituatie zou het werk van de
mannen ten goede komen, dat was allang bekend. Ook bleek
dat de Tweede Emancipatiegolf van de jaren zeventig Shell
niet onberoerd liet. Er werd een vrouwelijke deskundige (Ir. Rie
Endert) aangesteld die als taak kreeg te onderzoeken hoe Shell
meer vrouwen zou kunnen rekruteren. Vrouwelijk talent lag voor
het oprapen. Maar voor de partners van uitgezonden mannelijke
werknemers kon zij helaas niets doen. De deskundigheid en vele
talenten van de echtgenotes bleven onbenut. In 1992 terug in
Nederland kwam een groepje gelijkgestemde Shell echtgenotes
bij elkaar. Wij kenden elkaar van vrijwilligerswerk en de boekclubjes (discussie over lokale cultuur, politiek en emancipatie).
We begonnen een informeel Netwerk Shell Partners. In de loop
van de tijd groeide dit netwerk, in wisselende samenstelling, aan
tot ruim 20 leden. In onze vergaderingen kwamen vele zaken
aan bod.
Het belangrijkste discussieonderwerp: het gebrek aan carrièremogelijkheden van de partners tijdens de uitzending. Wij allen
hadden ervaren dat werk vinden -zeker buiten de EU- zo goed als
onmogelijk was. Er waren juridische beperkingen, zoals het niet
krijgen van een werkvergunning en het niet erkennen van diploma’s. Sponsors en potentiële werkgevers zaten niet te wachten
op ‘dependent spouses’ omdat die, vaak onverwacht, vertrokken
wanneer het dienstverband van hun man eindigde. Het tweede
onderwerp ging over de terugkomst in eigen land. Het bleek
voor velen moeilijk of zelfs onmogelijk om weer aan het werk
te komen. De registratie was verlopen, de diploma’s niet meer
geldig, het plekje was ingenomen en de oude collega’s hadden
inmiddels promotie gemaakt.
De politiek keerde het tij. Vrouwen moesten in principe voortaan
zelf voor hun eigen inkomen en pensioen zorgen, leunen op ‘de
kostwinner’ was niet meer vanzelfsprekend. Ook de alimentatie
wetgeving werd gewijzigd. ‘Baanloze’ vrouwen werden daardoor zeer kwetsbaar, want om haar man te kunnen vergezellen had de vrouw haar eigen baan moeten opzeggen. Zij was
daardoor vrijwillig werkloos. Dus geen uitkering! De algemene
instelling was: ‘Als je ontslag krijgt dan kan je op compassie rekenen, maar als je zelf ontslag neemt is daar geen reden voor.’ En:
‘Buitenlandse ervaring opdoen is toch goed voor zijn carrière?
Daar heb je als echtgenote toch wel wat voor over?’
Behalve Shell ontdekten andere internationale bedrijven en ontwikkelingsorganisaties ook dat de animo van getrouwde werk­
nemers voor uitzendingen terugliep. De gevolgen werden te groot
10
VOEKSNIEUWS | NR. 2, FEBRUARI 2015
voor de vrouw, die haar eigen
baan vaarwel moest zeggen
om met haar man mee te gaan.
Volgens een onofficiële schatting blijkt dat op dit moment
ongeveer 20% van de echtgenotes daadwerkelijk problemen
ondervindt met het niet (meer) hebben van een eigen baan. De
overige 80% heeft daar minder moeite mee, zorg voor het gezin
en hobby’s, vrijwilligerswerk en organiseren van activiteiten voor
de eigen gemeenschap is voor hen ook bevredigend.
De netwerkleden hadden allemaal veel waardering voor de materiële verzorging in de buitenlandse standplaatsen. Huisvesting,
onderwijs, mogelijkheden voor sport en andere hobby’s waren
meestal heel goed geregeld. Personeelsleden van andere bedrijven keken daar vaak jaloers naar. Maar de immateriële noden
knaagden wel.
Wij spraken met verschillende mensen binnen Shell en de personeelsafdeling. Onze centrale vraag: ‘Zou Shell -als invloedrijk
bedrijf- niet méér kunnen doen voor de ‘carrièrevrouwen’?’ Door
bijvoorbeeld informatie te verstrekken over arbeidsmogelijkheden, en/of te bemiddelen bij het verkrijgen van werkvergunningen in de landen van uitzending?
Een meer actieve opstelling bij ‘career and development’? Shell
had immers lokale informatie, die niet eenvoudig te verkrijgen
was voordat internet bestond. Shell honoreerde onze inspanningen door ons toe te staan enkele malen in Te Werve te vergaderen. Ons netwerk heeft ongeveer drie jaar actie gevoerd om de
plannen bij de Shell directie en personeelsdienst te verduidelijken. Toen in 1995 het besluit viel tot de oprichting van de stichting
Outpost waar gezinsleden van uitgezonden medewerkers ook
terecht kunnen met bovengenoemde vragen bleek dat, ook binnen de Shell gemeenschap, inmiddels brede steun hiervoor was.
Wij konden ons Netwerk opheffen.
Het archief van onze werkzaamheden, zoals verslagen van bijeenkomsten, ontmoetingen met Shell personeelsfunctionarissen en
dergelijke, is voor een deel bekend bij het Expat Archive Center.
Maar wij meenden dat onze acties voor recht op werk van de
gehuwde vrouw ook van historische betekenis zijn. In juli 2014
hebben wij ons archief Netwerk Shell Partners (1992 - 1995)
geschonken aan ATRIA, het kenniscentrum voor Emancipatie en
Vrouwengeschiedenis, dat gevestigd is in Amsterdam. Belangstellenden kunnen het daar inzien. Na al deze jaren zijn we er trots
op dat de activiteiten van ons informele netwerk nu onderdeel
uitmaken van de geschiedschrijving van onze nationale vrouwenemancipatie. Sinds 1996 is Outpost een bloeiende organisatie,
met onderafdelingen in bijna alle landen waar Shell vestigingen
heeft. Daarover in het volgende Voeksnieuws meer! n
De illustratie is door Titia Droog speciaal gemaakt voor het
Netwerk Shell Partners
WEBSITE VOEKS
VOEKS.NL NIEUWE STIJL
JOEKE BOOMSMA
De regelmatige bezoeker van de website www.voeks.nl heeft het
waarschijnlijk al opgemerkt, de home page heeft een aanpassing
ondergaan. In dit artikel een beetje achtergrondinformatie en de
bijdrage die de Voeksleden zelf kunnen leveren aan het verder
verbeteren van de website.
In 2012 ontstond de noodzaak om het ledenadministratie systeem te vervangen. Het dateerde van 2007 en was helemaal
volgens eigen inzichten gemaakt, inclusief de verbinding met het
Pensioenfonds en de website. Omdat ook de gebruikte Windows
XP software vervangen moest worden, de computer waarop het
systeem stond begon ‘kuren’ te vertonen, werd de vervanging
urgent. Na het opstellen van de eisen waaraan een nieuw systeem moest voldoen en na overleg met het dagelijks bestuur is
gekozen voor een oplossing waarvan de uitvoering extern, door
middel van een bestaand programma, wordt geleverd. Eén van
de redenen daarvoor was de mogelijkheid om de ledengegevens
te gebruiken in samenhang met de website.
Hiermee is de link gelegd. Door te kiezen voor een ledenadministratie systeem dat werkt op het Joomla CMS systeem, komen een
aantal voorzieningen beschikbaar, die daarvoor nauwelijks realiseerbaar waren. Deze nieuwe mogelijkheden zijn samengevat
onder de noemer ‘MijnVoeks’ en bestaan uit:
et via het internet, op een beveiligde manier, zelf kunnen
H
zien welke eigen gegevens in de ledenadministratie staan
opgenomen.
Het delen van de eigen contact gegevens met andere Voeksleden, met een rechtstreekse koppeling naar de ledengegevens
in de centrale ledenadministratie.
Het zich kunnen aanmelden voor de verschillende Nieuwsbrieven van de Voeks regio’s.
De eerste twee van deze nieuwe mogelijkheden zijn intussen in gebruik. De nieuwsbrievenoptie moet nog verder worden uitgewerkt. Om gebruik te
kunnen maken van de ‘MijnVoeks’ functies moet men zich eerst
registreren voor een gebruikers account om daarmee in te kunnen
loggen op de centrale ledenadministratie.
Naast de hierboven beschreven functies is aandacht besteed aan
de toegankelijkheid tot de informatie op de website en aan de
integratie van de centrale site met die van de Voeks regio’s. Een
van de voorwaarden voor die integratie was dat het centrale deel
ook door de regio’s bewerkt moet kunnen worden. Mede daarom
is gekozen voor het veelgebruikte Joomla CMS systeem. De integratie van de regio websites in de centrale kan zowel volledig
zijn, als gedeeltelijk, waarbij dan, als een regio de eigen website
in stand houdt, voor bepaalde gedeelten naar de centrale website
wordt verwezen, en omgekeerd. Eén van de uitbreidingen op de
centrale site is een ‘Agenda’, waarin alle evenementen en activiteiten van de regio’s worden bijeengebracht. Daarnaast is er
veel aandacht besteed aan de wijze waarop informatie kan worden gevonden. We zijn overigens nog niet klaar. In de komende
periode zal nog worden gekeken naar meer mogelijkheden voor
digitale interactie met de leden, waar wenselijk.
Wat kunt u als Voekslid bijdragen? Omdat Voeks in de toekomst,
naast het bestaande Voeksnieuws, meer gebruik zal gaan maken
van digitale communicatie is het van belang dat de emailadressen
in de centrale ledenadministratie bekend zijn. Dit artikel is derhalve een oproep aan alle leden die dat nog niet hebben gedaan,
om zich te registreren voor ‘MijnVoeks’ en, indien gewenst, hun
contactgegevens voor andere Voeksleden zichtbaar te maken.
Een en ander zal moeten leiden tot verdere verbetering van de
informatievoorziening en dienstverlening. n
POST
Elfstedentochtcoryfee overleden
Onlangs bereikte ons het bericht dat Tinus Udding op 74
jarige leeftijd is overleden. In VN09-2013 plaatsten we
in POST een artikeltje over de boeken die hij heeft geschreven. Veel mensen herinneren zich Tinus uit zijn periode bij
KSLA, maar misschien meer nog als één van de schaatsers die de Elfstedentocht van 1963 uitreed. In zijn boek
‘Mijn teen voor het kruisje’, heeft hij beschreven hoe hij
in deze legendarische wedstrijd als 31e eindigde, maar niet ongeschonden
uit de strijd kwam. Zijn bevroren teen haalde zelfs de buitenlandse kranten
Le Monde en Wall Street Journal. Verder schreef hij de roman ‘Doemnevel’ en de
thriller ‘Dubbel dilemma’.
VOEKSNIEUWS | NR. 2, FEBRUARI 2015
11
BOEKBESPREKING
ON THE MAP - SIMON GARFIELD
TOM J.A. REIJERS, [email protected]
We hebben allemaal iets met landkaarten. Zo nu en dan, met het verschijnen van navigatie instrumenten is dat minder geworden, maar helemaal
verdwenen zijn kaarten nog niet. Simon Garfield houdt zich deels bezig
met hoe kaarten zijn ontstaan en deels hoe ze op verschillende, soms
volstrekt onverwachte, manieren gebruikt worden. Het is een fascinerend
relaas in 22 hoofdstukken waarin diverse aspecten van ‘karteren’ uitgelegd en besproken worden. Er wordt een chronologisch verhaal verteld
dat begint met de eerste pogingen tot karteren door Grieken, Hellenisten
en Romeinen. Snel wordt dan overgesprongen op de Mappa Mundi van
de middeleeuwen waarvan een exquisiet exemplaar in de kathedraal van
Hereford (Engeland) hangt, die bijna werd verkocht om een lekkend dak
te kunnen repareren. In de middeleeuwen was Jeruzalem het middelpunt
van de aarde en zo wordt het op veel kaarten afgebeeld. Maar tegen de
renaissance kreeg de wereld een voor ons herkenbaardere vorm, onder
andere door plaatsing van de polen. Reizen door de Middellandse Zee
van Venetianen en Genuezen die kostbare specerijen naar West-Europa
voerden, maakten de Mare Nostrum accurater gekarteerd in Portolaan
kaarten voor de scheepvaart.
Het maken van (zee)kaarten werd overgenomen door Duitsers en bereikte een onbetwist hoogtepunt in de Lage Landen, eerst Antwerpen, daarna
Amsterdam waar, door de reizen van de VOC steeds meer gegevens
kwamen die een plaats op kaarten en in atlassen vonden. Mercator
introduceerde projectiemethoden om de bolvormige aarde op tweedimensionale kaarten te weer te geven die tot heden nog worden gebruikt.
Er wordt kort stilgestaan bij een omstreden kaart van Vikingen waarop
Vinland staat. De Vikingen zijn de eigenlijke ontdekkers van de ‘Nieuwe
Wereld, die zijn naam kreeg door een toeval waardoor Amerigo Vespucci meer roem kreeg dan hem toekwam. Na deze historische introductie
wordt de focus meer op Groot Brittannië gericht waar detail kaarten
van steden verschenen, en de landmeetkundige dienst vormen kreeg
die wegen en pelgrimsroutes karteerde. Kaarten werden gemaakt van
ziekten en hun verspreiding (zoals cholera) waardoor ontdekt werd dat
schoon drinkwater essentieel is. Een wat excentrieke dame bewandelde,
naar eigen zeggen, 23.000 straten van Londen om die minutieus op de
kaart te zetten. Deze kennis moeten taxichauffeurs nu hebben om een
licentie te krijgen. De grootst gemaakte wereldbol en de grootste atlas
komen aan de orde evenals de grootste kaartenmaker en de grootste dief
van antieke kaarten. Wat minder lang geleden: de betekenis van satelliet
navigatie wordt uitgelegd waarbij het de Nederlanders waren die het
initiatief namen. Karteren van onder andere de hersenen is een van de
aandachtspunten die medici heden ten dage bezig houdt.
Een overweldigende hoeveelheid gegevens samengepakt in een boekje dat goed te lezen is maar waar enkele kanttekeningen bij gemaakt
kunnen worden. Terloops komt een poging aan bod om schateilanden te
karteren, en wordt gezegd dat verkeerd benoemde bergketens in deels
onontdekt Afrika allang op de kaarten stonden. Ontdekkingsreizen naar
de slechter toegankelijke delen van de aarde worden besproken voor
de Zuidpool maar niet voor de Noordpool (waar overigens geen land
ligt). Kort komt een reis naar de maan ter sprake en worden de ‘kanalen’
op Mars genoemd, maar de werkelijke karteringen van de laatste halve
eeuw blijven onbenoemd. Evenmin wordt een woord gewijd aan de geologische oppervlakte en diepte kartering van grote delen van de aarde,
wat een gebrek is. Archeologische reconstructies komen ook slechts zijdelings ter sprake. Maar ondanks deze defecten blijft
het een lezenswaardig, aanbevolen boekje.
On the Map.
Why the world looks the way it does. Simon
Garfield, 2012. Profile Books, London. 464
pp. ISBN 9781846685101. €12,75. n
PENSIEF
Chagrijnig
Vlak bij waar ik woon wordt één keer per week een koffiemorgen voor
ouderen gehouden. Een tiental dames, steeds dezelfde, komt iedere
maandag van 10 tot 12 bij elkaar en bespreekt de rest van de straat.
Toen ik hier pas woonde bezocht ik die ochtenden, maar na een tijdje
kreeg ik genoeg van zowel de onderwerpen als de toon van het gesprek,
het ging veel over ziektes, over de dood en over behandelende artsen. En
bijna altijd in negatieve zin: die en die had dat en dat gekregen ... zo erg
… en liep daardoor slecht ... of werd erg mager ... en die en die dokter
had gezegd ... en dat was fout ... en die dokters van tegenwoordig zeiden maar … en deden maar. .. want vroeger ... en die ziekenhuizen van
tegenwoordig ... vroeger … vroeger ...
Waarom praten veel ouderen zo vaak negatief? En waarom altijd over
vroeger? Het is net of ze een knop omgezet hebben en niet meer mee
willen doen. De moderne tijd maakt het ons juist gemakkelijk om mee
te blijven denken. De televisie brengt ons alle nieuws, via het internet
kunnen we communiceren …
12
VOEKSNIEUWS | NR. 2, FEBRUARI 2015
Waarom afhaken en rondwentelen in narigheid? Het is voor mij een
raadsel waarom iemand zichzelf dat aandoet.
Eén van de dames verduidelijkte het laatst, ongewild: ik vertelde iets
over een website. Vrijwel onmiddellijk en dwars door mijn verhaal heen,
begon ze te kankeren over ‘die stomme computer’. Om over te gaan op
het feit dat ze langer moest lopen omdat de apotheek ging verhuizen.
Daarna ging ze mopperen op ‘al die pillen die ze moest slikken, ze haatte dat’.
Dit past volkomen in het plaatje dat ik van chagrijnige oude mensen heb.
Toch ben ik haar, ondanks mijn ergernis, dankbaar, want ik heb ervan
geleerd dat de buitenwereld klein wordt zodra je toestaat dat dingen
bedreigend zijn. Dan mis je nieuwe frisse ideeën, en je gaat die mensen
ontlopen die dingen ondernemen om juist niet alleen maar over vroeger
te hoeven praten, misschien ga je ze zelfs eng vinden. Niet mijn pakkie-an. Ik ben ook gepensioneerd, maar voor mij gaat de wereld door.
Mijn voornemen is om nooit chagrijnig te worden. MVB n
GEOLOGISCH GEZIEN
CATASTROFALE ZWAARTEKRACHT
TOM J.A. REIJERS, [email protected]
In 2014, op 26 maart en 2 mei, werden we opgeschrikt door
landverschuivingen in de staat Washington (USA) ongeveer 80 km
ten oosten van Seattle (ca. 200 slachtoffers) en bij het dorpje Ab
Bank in de provincie Badakshan, Noord Afghanistan (ca. 3000
slachtoffers). Serieus genoeg om er geologisch iets meer over te
willen weten.
Landverschuivingen worden deels veroorzaakt door verweringsprocessen. Door afwisselend verwarming en bevriezing van
gesteenten en door het botsen, stoten en afschaven van steenblokken in transport, vormt
zich gesteentepuin. Scheikundige en biologische
inwerking daarop maakt
van het grove puin een
‘losse bodem’, ook op
hellingen. Onder invloed
van de zwaartekracht
kan een bodem gaan
schuiven. Helemaal als hij
doorweekt is na heftige
regen, wat in Afghanistan
en het zwaar beboste gebied van Washington het geval was. Uit
de dikke ongelaagde pakken löss werd door de zwaartekracht
een ‘schep’ weggenomen die afgleed.
Ook in Europa zijn voorbeelden van puinwaaiers, zowel op land
als op de zeebodem. Soms veroorzaken ook die catastrofes. Voorbeeld is de grote landverschuiving van 1893 bij Verdal, Noorwegen, waarbij 55 miljoen kubieke meter zand en klei verschoof met
een snelheid van 70-80 km/u. De grond verspreidde zich over 8
km2. Tientallen huizen werden verwoest en 250 personen werden dakloos. Eerder, tijdens de zogenaamde ‘kleine ijstijd’ tussen
1650-1750, was er in dat land aanzienlijke schade door landverschuivingen. Op 12 december 1743 waren in de omgeving
van Tungøen verschillende, na zware regenval, waarbij zo’n 130
boerderijen verwoest werden. Gelukkig zijn er ook landschappelijk mooie en interessante puinwaaiers in Europa. Zoals de enorme puinwaaier van Lannemazan (Franse centrale Pyreneeën) die
de gebieden Bearn en Gascogne grotendeels bedekt en in het
westen grenst aan Les Landes en in het oosten aan de Provence. Tussen de keien en steenblokken is grond waarop schapen
grazen. Seizoensgebonden trekken die van hogere naar lagere
gebieden (transhumance). Op grote puinwaaiers vormen zich
afwateringsgeulen die vaak bijeen komen in vlechtende rivieren.
Zoals de rivier de Garonne ten noorden van de puinwaaier van
Lannemazan.
Andere geologische pakketten gesteenten, gevormd door stromend water en zwaartekracht, zijn delta’s en diep-mariene puinwaaiers. De verbinding tussen de puinwaaiers op land en die
gesteentepakketten wordt gevormd door rivieren, bronwater of
smeltwater, van hoog uit de bergen. Die nemen een deel van het
puin mee en zeven het
onderweg, van de bron
naar de afzetting, in
fijnere fracties. Jaarlijks
transporteren
rivieren
wereldwijd
ongeveer
17.295 x 106 ton sediment naar zee; 13.695
x 106 ton is vast én in
suspensie en 3600x 106
ton is opgelost materiaal. Uit dit materiaal ontstaan zandbanken
in de stroomloop van de rivier, bijvoorbeeld in de Garonne en de
Loire. Bij het bereiken van de zee neemt de stroomsnelheid af. Het
meegevoerde sediment zakt naar de bodem en vormt ondieptes
vóór een riviermonding. Als dat proces lang doorgaat ontstaat een
sediment ‘uitstulping’ of een ‘delta’. Herodotus beschreef 400 jr.
voor Christus als eerste de delta van de Nijl, die hij in vorm vergeleek met de Grieks letter delta (Δ). Uitgestrekte delta’s vormen vaak
moerassen. Zoals in de Niger delta, maar ook in de delta van Rijn
en Maas in Nederland (de veengebieden). Die moerassen worden
doorsneden door een wijdvertakt stelsel van afwaterende rivieren
of een stelsel van uit de zee binnendringende kreken. De vorm van
de delta wordt bepaald door de balans tussen de rivier- en de zeeprocessen, zowel de Niger delta als de Rijn, Maas, delta worden
gekenmerkt door de dominantie van zee en getijden. Zandbanken
zoals de ‘Breeveertien’ kwamen tijdelijk droog te liggen toen de
zee in ijstijden een lager niveau had. Ze verstoven en vormden een
duinen kust. Iets vergelijkbaars deed zich voor bij de Garonne met
de duinen van Les Landes. Maar een evenwicht op aarde wordt
nooit bereikt. De aarde is immers niet statisch. Hij is dynamisch,
zodat er steeds weer reliëf wordt gevormd dat erodeert en de
beschreven processen in stand houdt.
Naar zee vervoerde
sedimenten kunnen ook
worden ‘verspoeld’ tot
aan waar de continentale vlakte overgaat in
de continentale helling.
Daar kan zich een instabiele situatie vormen
zoals voor de monding
van de Gironde in de
Golf van Biscaye en in de
zee rondom Noorwegen, na het zich terugtrekken van de bedekkende ijskap. Dan is een kleine gebeurtenis zoals diep reikende
stormgolven of een lichte aardbeving voldoende om de instabiele
hoop los sediment in beweging te zetten. Er ontstaat een troebel
mengsel van water en sediment, zwaarder dan het omringende
heldere water. Door de zwaartekracht wordt dat mengsel naar
grotere diepten van de oceanen gebracht waar het bezinkt, in
grote onderzeese puinwaaiers, samengesteld uit dun gelaagde
zandsteen, afgewisseld met kleisteen lagen, dus afwisselend hoge
VOEKSNIEUWS | NR. 2, FEBRUARI 2015
13
GEOLOGISCH GEZIEN
en lage transport energie. Zulke lagen worden turbidiet genoemd,
troebelingstroom afzettingen.
Door exploratie naar olie en gas rondom Noorwegen en vooral
door onderzoekingen van het Orme Langen gasveld zijn de laatste tien jaar aanwijzingen gevonden van een aantal sub-recente
catastrofale onderzeese verplaatsingen die tsunami’s veroorzaakten in omringende kustgebieden. Vermoedelijk stortte zo’n 290
km in, van de rand van de continentale vlakte. Het volume van
het verplaatste gesteente is ongeveer 3500 kubieke km. Dat is het
volume van IJsland tot een diepte van 34 meter. Koolstof dateringen van plantenmateriaal, door de tsunami’s verspoeld, bij Montrose Bay en de Firt of Forth (Schotland), geven een ouderdom van
ongeveer 6225-6170 voor Christus. Omstreeks die tijd, en deels
hierdoor misschien, scheurde de landbrug door die Groot Brittannië verbond met het continent. De latere Noordzee, ook wel eens
‘Doggerland’ genoemd, had een kust van lagunen, moerassen en
kleivlakten zoals nu de Waddenzee. Het was een goed jachtge-
bied voor de Mesolithische mens, zoals sporen tonen. Grote delen
ervan moeten door de tsunami’s zijn overspoeld. Gedetailleerd
verder onderzoek naar de gevolgen van de ontwikkeling van het
Ormen Lange gasveld laat zien, dat het risico op een nieuwe verschuiving klein is. Zou dat toch gebeuren, dan verwoest een tsunami de kusten van de Noordzee en de Noorse Zee.
We hebben een lange wandeling gemaakt van de recente gebeurtenissen in Afghanistan en Washington in relatie met ons ogenschijnlijk ‘rustige leven’ in Europa. Maar geologische gezien kan
bij die ogenschijnlijke rust een vraagteken worden geplaatst.
Literatuur:
The making of a Land - Geology of Norway, Ramberg,
I.B. et al (editors), Het Noorse Geologische Genootschap, 2008.
Landschappen voor reizigers (HOVO cursus syllabus),
Reijers T. J. A. 2009. Introductie in de geologie 2: Stenen kunnen
spreken, Stratigrafie en Structuren. (HOVO cursus syllabus),
Reijers, T. J. A. 2010. n
BRIDGE
GRÉ EN OSCAR FRANSE, [email protected]
Aangezien Henk Mentink is gestopt met
zijn bridgerubriek, is de redactie op zoek
gegaan naar een vervanger. Die lag niet
voor het oprapen. Of eigenlijk juist wel,
want toen het onderwerp in de redactievergadering ter sprake kwam, stak Oscar
zijn vinger op en zei: ‘Mijn vrouw en ik
zullen een poging doen’.
Niet lang daarna meldde Rinus Vlugter
zich als eventueel opvolger. Rinus is een
trouwe lezer van de
rubriek en kent Henk
nog uit de jaren 60,
toen ze beiden lid
waren van de Shell
bridge club Te Werve. Het bridgespel is
Rinus als 10-jarige
met de paplepel
14
VOEKSNIEUWS | NR. 2, FEBRUARI 2015
ingegoten. Hij beoefent de sport inmiddels bijna 70 jaar, maar voelt zich er nog
steeds niet te oud voor. Wapenfeiten van
Rinus uit het verleden zijn o.a. twee hoge
klasseringen in het Shell wereld bridge
toernooi (samen met zijn vrouw), één maal
tweede van Nederland en zelfs één maal
tweede van de wereld en tevens eerste van
Nederland.
Zijn huidige activiteiten zijn: voorzitter
van de bridge club De Hilver te Hilvarenbeek en verwoed lid van Berry Westra’s
Internetclub (BIC), waar hij momenteel in
de hoogste afdeling speelt. Voorwaar een
CV waar we niet omheen kunnen en we
verwelkomen hierbij Rinus dan ook als de
opvolger van Henk.
Deze keer nog geen bijdrage van Rinus,
maar een spel van Gré en Oscar. Gré zat
noord en Oscar zuid. n
HOEZO GERANIUMS?
SHANTYKOOR
EH
Shantykoor Overstag uit Vlaardingen bestaat inmiddels zeventien jaar en is voortgekomen uit het vroegere mannenkoor van Shell Pernis. Voor een groot
deel bestaat de groep uit gepensioneerde Shell Pernis
medewerkers, waarvan een aantal de 80 jarige leeftijd reeds gepasseerd zijn. Naast de gezellige repetities verzorgen ze optredens in verzorgingshuizen en
bij nautische evenementen in het Rijnmond gebied.
Shantykoor Overstag heeft op korte termijn behoefte aan nieuwe zangers waarbij hun voorkeur uitgaat
naar Shell gepensioneerden.
Een ‘shanty’ is een lied dat vroeger, zo rond 1870, aan boord van
grote zeilschepen (met name op Frans-Canadese schepen) werd
gezongen als arbeidslied. De oorsprong van het woord ‘shanty’ is
niet duidelijk. Het wordt vaak in verband gebracht met de ‘slave
shanty’ ofwel slavenhut, de liederen die gezongen werden door
de slaven op de plantages als voorloper van die op de zeilvaart.
Ook wordt het woord ‘shanty’ gezien als een verbastering van
het Franse woord ‘chant’, dat ‘lied’ betekent. Er zijn verschillende soorten shanty’s, afhankelijk van het werk dat moest worden
gedaan aan boord van een schip. We kennen de ballast-liedjes bij
het verplaatsen van de ballast aan boord, de pomp-liedjes voor het
geval het schip water maakte en de gangspil-liedjes om het ritme
erin te houden bij het binnenhalen van het anker. De Shantyman
zong de coupletten voor en de bemanning zong het refrein. Zo’n
voorzanger was onbetaalbaar, want hij kreeg het voor elkaar om
alle matrozen tegelijkertijd in beweging te zetten.
Onder shanty’s vallen ook liederen die werden gezongen in de
beperkte vrije tijd aan boord. Deze liederen verhalen vaak van
verre oorden. Hierbij zijn veelvuldig vrouwen het onderwerp,
in de havensteden en verre landen. En uiteraard de liefde. De
vrijetijdsliederen werden ook wel forebitters of forecastle songs
genoemd. Forebitters werden zittend op een bolder gezongen.
Shanty wordt ook gezien als een protestlied, een reactie op slechte
werkomstandigheden en/of de tirannie van de kapitein, stuurlieden en bootsman.
Curaçao Reünie- 2015
Het organisatie comité van de Curaçao Reünie - 2015 meldt dat
vanaf heden de voormalige werknemers (en hun partners) van
Shell Curaçao N.V., COT, CSM, SNAV, etc. zich kunnen aanmelden voor de reünie op zaterdag 6 juni 2015, gehouden in het
WOK Restaurant in het Westbroekpark te Scheveningen. De
kosten, inclusief drankjes, bedragen €40 per persoon. U kunt zich
opgeven via email naar [email protected] of per
brief aan Jos Theunissen, Kwikstaartlaan 37, 2261EN Leidschendam. U dient het volgende te vermelden: naam, adres, woonplaats, aantal personen, email adres en/of telefoonnummer.
Een shantykoor bestaat in principe alleen uit de stem van mannen
(als je denkt dat je niet zo goed kunt zingen, bedenk dan dat de
mensen op de zeilschepen dat ook niet konden), maar voor de
begeleiding kunnen vrouwen ook meedoen. Het repertoire bestaat
hoofdzakelijk uit shanty’s en kan aangevuld worden met zeemans­
liederen of lokale liederen verwant aan zee, haven of visserij.
Smartlappen behoren er niet toe. Gelieerd aan shantykoren zijn
de z.g. viswijvenkoren, zij bezingen de historie van de zeevisserij
vanuit het thuisperspectief. Op shanty-festivals zijn zij vaak een
aanvulling op het shanty-repertoire.
Shantykoor Overstag repeteert op donderdagavond van 19.45
tot 22.00 uur in de Marnixflat gelegen aan de Marnixlaan in
Vlaardingen-West. Heb je interesse of wil je meer weten over
het zingen bij Overstag, neem dan contact op met het secretariaat, tel, 010-4349721, mobiel, 06-20600687 of website
www.shantykoor-overstag.nl. n
Hoezo geraniums?
Hebt u een hobby of bezigheid, waar een leuk verhaal over te
vertellen valt? Dan is deze rubriek uw kans. De redactie wacht
met belangstelling op uw inzending (max. 700 woorden), bij
voorkeur met een paar foto’s!
POST
Het verschuldigde bedrag graag overmaken op bankrekening
NL75 INGB 0004482204 t.n.v. J. Theunissen, onder vermelding
“Curaçao Reünie 2015”. Pas na betaling is uw aanmelding
definitief.
Wij verzoeken u om een snelle reactie i.v.m. het reserveren van
de ruimte in het restaurant. Omdat deze waarschijnlijk de laatste
Curaçao reünie zal zijn en verzoeken wij iedereen om dit bericht
te door te geven, juist aan diegenen waarvan u het vermoeden
hebt dat zij de berichtgeving in het Voeksnieuws mogelijk gemist
zouden kunnen hebben. n
VOEKSNIEUWS | NR. 2, FEBRUARI 2015
15
REGIONIEUWS
Regioactiviteiten
04 feb
WandelenTwente
05 feb
WandelenRijnmond
10 feb Diapresentatie Noorwegen
Apeldoorn
10 feb
DinerclubApeldoorn
10 feb Reg. Ledenvergadering
Het Sticht
12 feb Reg. Ledenvergadering
Amsterdam
18 feb Reg. Ledenvergadering
Het Noorden
18 feb
BowlenTwente
19 feb Lezing Cretio
Den Haag
25 feb Reg. Ledenvergadering
Haarlem/Alkmaar
25 feb
DinerclubLeiden
03 mrt Reg. Ledenvergadering
Rijnmond
05 mrt Bezoek Naturalis
Leiden
10 mrt Reg. Ledenvergadering
Apeldoorn
10 mrt Lezing Energiescenario’s
Het Sticht
10 mrt Reg. Ledenvergadering
Arnhem
18 mrt Reg. Ledenvergadering
Den Haag
18 mrt Reg. Ledenvergadering
Twente
25 mrt
BustochtAmsterdam
zeker niet degenen die met het openbaar vervoer komen. Dan
alsnog op weg naar de bus. Die stond er inmiddels zonder chauffeur! Het was even zoeken naar deze meneer, maar uiteindelijk
konden we vertrekken naar de lichtjes van Amsterdam-Noord,
Landsmeer en Den Ilp. Onderweg een verdwaalde man opgepikt
die goed op de hoogte was van het gebied en de ene na de
andere anekdote kon vertellen. Hilariteit alom. In Purmerend werden we welkom geheten door de leden die rechtstreeks naar het
restaurant waren gekomen. Nu was het tijd om te gaan genieten
van een heerlijk driegangenmenu in een mooie kerstentourage.
Laatste nieuws en uitgebreide informatie is te
vinden op de regiowebsites!
Amsterdam
Website
Secretariaat
Bankrekening
Welzijnswerk
ZKA-consulent
Activiteiten
www.voeksamsterdam.nl
Wilma Whincup, Parelmoervlinder 1, 1113 KV Diemen,
tel. 020-6959502, [email protected]
NL51 ABNA 0431 2585 38 t.n.v. Voeks te Zunderdorp
Wilma Zwaag, tel. 036-5328077, [email protected]
Frits Terweij, tel. 036-5319749, [email protected]
Trijntje Visser, tel. 0299-601940, [email protected]
Regionale ledenvergadering
Het bestuur nodigt haar leden uit om op donderdag 12 februari,
aanvang 10.30 uur, de jaarlijkse ledenvergadering bij te wonen
in het Geertruidahuis, Dr. M.L. Kingstraat 2c, 1121CP Landsmeer.
Agendapunten: opening, notulen, jaarverslagen, verkiezing voorzitter, bijdrage uit het hoofdbestuur en sluiting rond 12.30 uur.
Nico Beek heeft zich kandidaat gesteld voor de functie van voorzitter. Heeft u ook interesse in het vervullen van deze functie, geeft
u zich dan zo snel mogelijk op bij het secretariaat. De stukken
voor de vergadering kunnen vanaf ca. twee weken vóór de vergadering worden opgevraagd bij de secretaris. De stukken worden eveneens naar de ons bekende e-mail adressen gestuurd.
Op onze website (zie colofon) kunt u de nodige informatie en de
routebeschrijving vinden. We hopen ook dit jaar op een grote
opkomst.
Terugblik lichtjestocht en kerstdiner
Een avond met onverwachtse wendingen. Wat doe je als de busmaatschappij een uur vóór vertrek laat weten dat er een dubbele
boeking is. Men kan één uur later dan afgesproken aanwezig zijn
bij het opstappunt. Rustig blijven en een beetje creatief zijn. Een
aantal telefoontjes verder en iedereen zit gezellig bij de Roosjes,
die zo vriendelijk waren hun huis open te stellen. We kunnen de
mensen immers niet ‘n uur laten staan op een parkeerplaats en
16
VOEKSNIEUWS | NR. 2, FEBRUARI 2015
Apeldoorn
Website
Secretariaat www.voeks-apeldoorn.nl
B.N. de Moel, Kappeyne v.d. Coppellolaan 163, 3818 KV Amersfoort, tel. 033-2856155, [email protected]
Bankrekening NL08 INGB 0003 6259 30 t.n.v. Voeks te Apeldoorn
Welzijnswerk Mw. L.M.J. Hupkens-Jorna, tel. 055-5064498,
[email protected]
ZKA-consulent J. Hamer, tel. 0341-417178, [email protected]
Activiteiten Mw. M.A. Müller-van der Burg, tel. 06-10765808,
[email protected]
Reis naar de Noordkaap
In het vorige Voeksnieuws werd voor dinsdag 10 februari een
lezing over de ondergang van de Batavia aangekondigd. Deze
lezing kan helaas op dit moment niet doorgaan en houdt u dus
van ons tegoed. Hiervoor in de plaats komt, ook op dinsdag 10
februari om 14.00 uur, de heer Heij naar de Rank te Vaassen
om ons aan de hand van dia’s verslag te doen over een prachtige reis door Noorwegen naar de Noordkaap. De reis begint
in Duitsland met een oversteek naar Helsinki en gaat vandaar
per autotrein naar de poolcirkel. Dan met de auto door Lapland
naar de Noordkaap, waar uiteraard van de middernachtzon
wordt genoten. De reis wordt in zuidelijke richting vervolgd via
Hammerfest en Tromso naar de fascinerende eilandengroep de
Lofoten, die ook ten tijde van de Vikingen reeds bewoond was. In
het fjordengebied maken we kennis met de ontstaansgeschiedenis van de fjorden, die het visitekaartje van Noorwegen vormen.
Door het hooggebergte Jotumheimen gaat de reis richting Oslo.
Deze mooie en lange tocht eindigt met de oversteek over het
Skagerak en het Kattegat naar Kiel.
Na afloop van de lezing is er een diner met de dinerclub.
REGIONIEUWS
Regionale Ledenvergadering
Onze regionale ledenvergadering zal dit jaar op dinsdag 10
maart plaatsvinden in De Keet van Heerde. Na de vergadering
is er een gezamenlijke lunch en om 14.00 uur zal de heer A. van
Haren een lezing geven met de titel “Vermist in Borneo”. Meer
details in het volgende Voeksnieuws.
Arnhem
Website
Secretariaat www.voeksarnhem.nl
W. van Seters, Schependomlaan 14, 6542 RM Nijmegen,
tel. 024-3770765, [email protected]
Bankrekening NL81 INGB 0001 0219 12 t.n.v. Voeks regio Arnhem, Elst
Welzijnswerk J. Startman, tel. 0316-264256, [email protected]
ZKA-consulent T. van Seters, tel. 024-3770765, [email protected]
Activiteiten
Mw. T. Müller-Evers, tel.026-3643663, [email protected]
Let op!
De tweede dinsdag in februari is er dit jaar geen bijeenkomst.
Regionale Ledenvergadering
De regionale ledenvergadering wordt gehouden op dinsdag
10 maart, aanvang 15.00 uur, in Herenboerderij de Hucht,
Stationsstraat 24, Elst.
De agenda voor deze vergadering is als volgt: opening, notulen
2014, jaarverslagen 2014, kascommissie en decharge penningmeester, programma 2015 en sluiting. De jaarverslagen kunnen
van te voren schriftelijk bij de secretaris (zie colofon) worden aangevraagd. Deze zullen elektronisch verstuurd worden. Gaarne
uw e-mailadres opgeven bij de aanvraag hiervan.
Na afloop van de vergadering gaan we samen iets drinken. Voor
degene die dat wil volgt daarna een gezamenlijk driegangen
diner. Wilt u aan het diner deelnemen dan dient u € 27,50 p.p.
over te maken op de rekening van de penningmeester (zie colofon). Wilt u bij uw betaling vermelden of u vis of vlees als hoofdgerecht wilt. Wij hopen wederom op een grote opkomst.
Bowlen
Er wordt door een aantal Voeksleden elke maand gebowld in Arnhem-Noord aan de Schelmseweg (tel. 026-3529550). Nadere
inlichtingen bij de heer P. Krahmer, tel. 0317-357309 (bij verhindering graag ’s ochtends afbellen). Speeltijd is van 10.00 tot
12.00 uur. De data zijn: 3 en 17 febr., 3, 17 en 31 mrt., 14 en
26 apr., 12 mei.
Terugblik kerstdiner
Er waren 28 Voeksleden aanwezig bij dit kerstdiner in De Hucht.
De sfeer was uitermate gezellig en er werd volop genoten van alle
heerlijkheden. Vol enthousiasme en dankbaarheid aan de organisatie ging ieder rond 21.30 uur weer huiswaarts.
Den Haag
Website Secretariaat www.voeks-regio-denhaag.nl
A.W.J. de Groen, Gen.Eisenhowerplein 186, 2284XW,
Rijswijk-ZH, tel. 070-3943918, [email protected]
Bankrekening NL74 INGB 0003 4916 58 t.n.v. Voeks te Den Haag
Welzijnswerk M. Meiland, tel. 06-52447880, [email protected]
ZKA-consulent F.M. van der Veen, tel. 070-3687168,
[email protected]
Activiteiten Vacant
Regionale Ledenvergadering
Het bestuur nodigt u uit om deel te nemen aan de regionale ledenvergadering op woensdag 18 maart om 10.30 uur in de
benedenzaal van Paviljoen Te Werve, Huys de Wervelaan 110,
2283 TB Rijswijk. Zie voor agenda en verdere informatie het volgende Voeksnieuws.
Lezing Cretio
Op donderdagmiddag 19 februari om 14.00 uur zal
mevrouw Monique Gelderblom, partner van Cretio, voor ons in
Klein Te Werve te Rijswijk een lezing geven over ‘Nalatenschap
en wat daar zoal bij komt kijken’.
De ervaring leert helaas dat we aan dit bijzondere onderwerp,
waarmee we allemaal te maken krijgen, nauwelijks voldoende
aandacht schenken, waardoor we nabestaanden onnodig veel
extra problemen geven. Spreekster heeft om die reden het zgn.
LevensDossier ontwikkeld: een hulpmiddel waarmee allerhande praktische zaken die op de lezing ter sprake zullen komen,
overzichtelijk en veilig in kaart kunnen worden gebracht, en dat
tevens nog volop ruimte biedt voor tussentijdse aanpassingen.
Uiteraard is er na afloop voldoende ruimte voor het stellen van
vragen. Toegang vrij, Te Werveleden ook welkom.
Media-Computerclub
De clubbijeenkomsten vinden elke 2e donderdag van de maand
plaats in het paviljoen ‘Te Werve’ in Rijswijk (aanvang 13.30
uur). In de wintermaanden organiseren we een extra middag op
donderdag 26 februari. Iedereen is van harte welkom om kennis
te maken met onze clubactiviteiten. Contact: [email protected]
VOEKSNIEUWS | NR. 2, FEBRUARI 2015
17
REGIONIEUWS
Leiden
Website Secretariaat www.voeks-leiden.nl
L.A. Bijl, ’t Lange Rack 9, 2162XX Lisse, tel. 0252-418296,
[email protected]
Bankrekening NL52 ABNA 0426 3009 47 t.n.v. Voeks te Leiderdorp
Welzijnswerk Mw. L. de Graaf-Wijsman, tel. 0252-216139,
[email protected]
ZKA-consulent P. Zipp, tel. 071-4025138, [email protected]
Activiteiten R. Le Grand, tel. 06-44239515, [email protected]
kerstdrive Te Werve 16 december
Haarlem/Alkmaar
Website Secretariaat www.voekshaarlemalkmaar.nl
W.J. van Beest, Madelievenlaan 19, 2111 ZJ Aerdenhout, tel. 023-5245855, [email protected]
[email protected]
Bankrekening NL63 ABNA 0561 5013 86
t.n.v. Voeks Haarlem-Alkmaar te Heemstede
Welzijnswerk Mevr. A.J.C. Spindlegger, tel. 072-5710927,
[email protected]
ZKA-consulent M. Visser, tel. 072-5124545, [email protected]
Activiteiten P. Versluis, tel. 06-28154190, [email protected]
Regionale ledenvergadering
Het bestuur van de regio Haarlem/Alkmaar nodigt u uit voor
de regionale ledenvergadering op woensdag 25 februari
met aansluitend een lunch en een lezing van regio lid Malcolm
McEwan over de laatste jaren van de Q’ing dynastie. De vergadering vindt plaats in restaurant Johanna’s Hof aan de Zeeweg
te Castricum aan Zee (bij het bezoekers centrum de Hoep, tel.
0251-652486) en begint om 10.30 uur, lunch en lezing van
13.00 tot ongeveer 16.00 uur. Indien u gebruik wilt maken van
de lunch, dan dient u vóór 10 februari het verschuldigde bedrag
(€ 15 voor leden en € 20 voor introducés) over te maken op de
rekening van de penningmeester (zie colofon). Aan het bijwonen
van de RLV en/of lezing zijn geen kosten verbonden.
Als u wilt carpoolen, laat het de secretaris of de commissaris activiteiten even weten, zij zullen dan regelen dat u mee kunt rijden.
Het regiobestuur doet een beroep op de leden om betrokkenheid
met Voeks te tonen door het bijwonen van de RLV.
Terugblik Kerstdiner
Op zaterdag 20 december heeft het jaarlijkse Kerstdiner
plaatsgevonden in de Johanna’s Hof te Castricum. Dertig mensen kwamen in het restaurant samen om er een gezellig diner
van te maken. De uitstekend verzorgde maaltijd werd omlijst
door muziek, ten gehore gebracht door keyboardmaster Geert
Pranger, met steun van goed-bij-stem zijnde leden. Ook enkele gedichten, voorgedragen door Marius Bello en Piet Versluis
vonden waardering. De animo voor dit evenement viel, net als
vorig jaar, wat tegen. Het bestuur heeft de indruk dat dit ten dele
komt door de activiteiten van de NAM ontspanningsvereniging
in deze periode. Dat was dit jaar een bus trip naar de kerstmarkt
in De Rijp met aansluitend een diner voor een prijsknaller, waar
de Voeksregio niet mee kan concurreren. Het regiobestuur zoekt
naar een “modus vivendi” met NAM-OSV.
18
VOEKSNIEUWS | NR. 2, FEBRUARI 2015
Regionale Ledenvergadering
Deze editie van Voeksnieuws valt bij u op de mat daags vóór
de regionale ledenvergadering op woensdag 28 januari in
de Kapelzaal van het Dorpscentrum in Oegstgeest. U bent welkom vanaf 13.30 uur, de vergadering begint om 14.00 uur. We
nemen o.a. afscheid van Simon v.d. Broek, die negen jaar regiovoorzitter is geweest, en verwelkomen zijn opvolger Ton Sluman.
Na het formele deel van de vergadering is er een drankje en volgt
om 16.00 uur een interessante lezing door Shell collega Ewald
Breunesse over zijn werkterrein ‘Energietransitie en scenario’s’.
Dinerclub
Woensdag 25 februari gaan we naar ‘Upstairs’. Dat is de
bovenetage van “de Gouden Leeuw” (lift aanwezig), Veurseweg
180, 2252AG Voorschoten. Welkom vanaf 18.00 uur, aan tafel
18.30 uur. Voor een ontvangst met een glas Prosecco, amuses,
een driegangenmenu met huiswijn of frisdrank en ter afsluiting
koffie met friandises betalen leden € 42 en introducees € 52.
Uw gastheer is Fred Geiger, tel. 071-5174184. Aanmelden door
betaling aan de penningmeester (zie colofon) met vermelding van
‘diner februari’.
Rondleiding Naturalis
Heeft u zich al aangemeld voor onze excursie naar Naturalis op
donderdag 5 maart? Als u mee wilt, informeer dan snel bij
Robert Le Grand (zie colofon) of er nog plaats is! Zie de vorige
editie van Voeksnieuws.
REGIONIEUWS
Gemeenlandshuis
Voor 9 april a.s. stond op het programma een rondleiding in het
Gemeenlandshuis van Hoogheemraadschap Rijnmond, maar
helaas worden dergelijke rondleidingen niet meer gehouden.
op de bankrekening van onze penningmeester (zie colofon) o.v.v.
‘Zondagmorgenconcert’. Bij annulering uwerzijds binnen tien
dagen vóór de concertdatum vindt in principe géén teruggave
plaats, dat ter beoordeling van het regiobestuur.
Waterleidingduinen Amsterdam
Wijn- en Spijs proeverij
Als alternatief voor het Gemeenlandshuis gaan we nu proberen
om een rondrit met een soort huifkar te organiseren door het
gebied van de waterleidingduinen van Amsterdam. In dit gebied
lopen verschillende dieren vrij rond en helpen zo de natuur een
handje om in stand te blijven. In het volgende nummer van Voeksnieuws zullen we u over mogelijkheden en prijzen informeren.
Op woensdag 22 april, vanaf 14.00 uur, verzorgd de Kaaswaag uit Assen een Wijn- en Spijs proeverij in zalencentrum Van
Veen Witterhaar 14, 9405 VK te Assen (Witten). U wordt ontvangen met een kopje koffie/ thee. De proeverij bestaat uit het proeven van cider, rosé, witte- en rode wijn en port, dit alles voorzien
van bijpassende hapjes. Na afloop is er voor de ‘liefhebbers’
nog een kop soep en een broodje. Alleen bij Wim Huizing (zie
colofon) kunt u zich vóór 30 maart opgeven. Na bevestiging
deelname kunt u uw eigen bijdrage, € 25 p.p., overmaken op
de bankrekening van onze penningmeester (zie colofon) o.v.v.
‘Wijn- en Spijsproeverij’. Teruggave bij annulering binnen tien
dagen vóór de proeverij is ter beoordeling van het regiobestuur.
Het Noorden
Website Secretariaat
www.voekshetnoorden.nl
Mw. G. van Rossum, Norbruislaan 5, 7761CG
Schoonebeek, tel. 0524-532162, [email protected]
Bankrekening NL36 RABO 0131 7956 35
t.n.v. Voeks regio Het Noorden te Borger
Welzijnswerk Mw. M.J. van Os, [email protected]
ZKA-consulent Ton Vas, tel. 0592-346208, [email protected]
Activiteiten Wim Huizing, tel. 0592-310932, [email protected]
Dagtocht Texel
Om in uw agenda te noteren: dagtocht Texel, dinsdag 19 mei
Rijnmond
Regionale Ledenvergadering
Zoals uitgebreid in het vorige Voeksnieuws vermeld, nodigt het
bestuur haar leden/partners uit om op woensdag 18 februari
de jaarlijkse ledenvergadering bij te wonen in de gehoorzaal
van de NAM in Assen. Aanvang 14.00 uur. Eventuele kandidaten voor de functie penningmeester dienen zich uiterlijk veertien
dagen voor de regionale ledenvergadering schriftelijk te melden
bij de secretaris. De aanmelding dient ondersteund te worden
door tenminste tien handtekeningen van stemgerechtigde leden.
Na de pauze zal de heer Hans van Heijningen een interessante
lezing houden met als titel ‘NAM’s Business’. De middag wordt
afgesloten met een drankje en een hapje. I.v.m. de catering en
verdere organisatie wordt u verzocht zich per e-mail of telefonisch
aan te melden bij Gé van Rossum (zie colofon). Na aanmelding
worden de notulen van de RLV 2014 digitaal of per post aan u
toegezonden. Deze zijn ook gepubliceerd op onze website. Om
te parkeren volgt u de aanwijzingsborden ‘Voeks’. Bij de ingang
van het kantoor wordt uw naam uit veiligheidsoverwegingen
geregistreerd.
Zondagmorgenconcert
Op zondag 15 maart wordt er een zondagmorgenconcert
georganiseerd in de ‘Pannenkoekenboerderij ’t Maotie’ aan de
Kerkstraat 2c in Gasselte (tel. 0599-564746). Het concert begint
om 10.30 uur en wordt gegeven door acht enthousiaste zangers:
het dubbel-mannenkwartet ‘Dubbel Vier’. In de noordelijke provincies geen onbekenden. Het programma zal bestaan uit licht
klassieke- en nostalgische muziek, van Bach tot Beatles. Tijdens
het concert staat de koffie (met gebak) in kraantjespotten op tafel.
Na de pauze krijgt u een consumptie met een hapje. Na afloop
staat er voor de Voeksleden in een aparte zaal een Drentse koffietafel klaar. Voor het reserveren van plaatsen is opgave vóór
1 maart noodzakelijk bij Wim Huizing (zie colofon). Na bevestiging deelname kunt u uw eigen bijdrage, € 22 p.p., overmaken
Website Secretariaat www.voeksrijnmond.nl
W.A. Meijnen, Terborchdreef 10, 3262 NB
Oud- Beijerland, tel. 0186-615905,
[email protected]
Bankrekening NL90 INGB 0000 3201 49
t.n.v. Voeks regio Rotterdam te Hellevoetsluis
Welzijnswerk Mw. H.E. Doorneveld-Letterman, tel. 078-6762010,
[email protected]
ZKA-consulent Mw. W.A. Vogelaar, tel. 0186-617760,
[email protected]
Activiteiten Mw. G. Burger-Volker, tel. 078-6733993,
[email protected]
P. Groen, tel. 06-46717731, [email protected]
2015. Nadere mededelingen volgen.
Vacature secretaris
Per 1 maart 2015 stelt onze huidige secretaris Wim Meijnen, na
een periode van drie jaar, zijn functie ter beschikking en ontstaat
er een vacature in het dagelijks bestuur van Voeksregio Rijnmond.
Mocht u een rol willen spelen in het (regio) bestuur en interesse
hebben in deze functie, dan verzoeken wij u, graag via e-mail,
contact op te nemen met het secretariaat (zie colofon). Bij vragen
over de inhoud van de functie zal onze huidige secretaris u graag
inlichten.
Regionale Ledenvergadering
Dinsdag 3 maart houdt de regio Rijnmond haar jaarlijkse
ledenvergadering. We heten u van harte welkom vanaf 10.00
uur met een kopje koffie. Om 10.30 uur volgt de vergadering die
tot ongeveer 12.15 uur zal duren. Na het gebruikelijke borrel­
uurtje en de lunch zal om 13.30 uur Mw. Monique Gelderblom
een lezing geven over de afwikkeling van de nalatenschap bij
overlijden. Wij hopen dat u onze regionale ledenvergadering zult
bijwonen.
VOEKSNIEUWS | NR. 2, FEBRUARI 2015
19
REGIONIEUWS
Wandelen in Pernis
Na de winterstop gaan we donderdag 5 februari weer wandelen. Dit keer gaan we naar het dorp Pernis. Om 10.00 uur verzamelen we bij de Oudheidkamer aan de Pastoriedijk 399-401,
3195HE Pernis. Parkeren kan op het Pernisseplein bij restaurant
‘De Sluiskop’, waar na de wandeling eventueel voor eigen rekening gezamenlijk geluncht kan worden. Ditmaal wandelen we
met een plaatselijke gids. Het belooft een interessante wandeling
te worden, de tijd heeft hier niet stil gestaan. De visserij en fraaie
boerderijen in de boerenhoek hebben plaats gemaakt voor ‘de
Shell’. Na afloop kunnen we in de Oudheidkamer oude filmpjes
en dia’s bekijken over de raffinaderij en de fa. Troost. Dat moet
voor oud Pernissers een mooie afsluiting van de dag zijn. Loopt
u mee? Meldt u zich dan aan bij Gerda Burger of Piet Groen (zie
colofon)
Terugblik kerstdiner
We kijken wederom terug op een zeer geslaagde avond. Honderd leden en introducés genoten weer van een gezellige bijeenkomst met heerlijk eten en gezellige muziek, ook dit jaar weer
verzorgd door de Hugger Mugger Jazzband. Alcazar was weer
prachtig in kerstsfeer versierd en er werd weer volop gedanst.
Op het universiteitsterrein de weg volgen, steeds rechtdoor, tot
een bocht naar links. Daar zijn parkeerplaatsen. Het laatste stuk
rechtdoor moeten we lopen. Je ziet dan voor je Vrijhof bibliotheek
en rechts daarvan is theatercafé Vrijhof.
Bowlen
Op woensdag 18 februari hebben wij weer onze jaarlijkse
bowlingmiddag. Al twee jaar hebben we met z’n allen fijn en
gezellig gebowld bij het ‘Wapen van Delden’ en dat is de reden
dat we opnieuw hebben gekozen voor deze locatie ( www.hoteldelden.nl ). De vier banen die wij ter beschikking hebben, zijn
volledig automatisch. Ontvangst vanaf 14.00 uur met een kop
koffie/thee en cake. Van 14.30 tot 15.30 uur gaan we bowlen
in de ruime zaal, alleen met onze groep en onder het oog van de
supporters. Van 15.30 tot ongeveer 17.30 uur worden wij verrast
in een zeer sfeervol zaaltje, de bibliotheek, met een koud/warm
buffet en als afsluiting een ijsbuffet. Al met al zeker de moeite
waard om u op te geven voor dit gebeuren. Wij hopen op een
grote opkomst. U kunt zich tot 3 februari aanmelden bij Hans
Freiboth (zie colofon). Het Wapen van Delden, Langestraat 242,
7491 AN Delden (tel. 074-3761355). De kosten zijn voor Voeksleden € 27 p.p. en voor niet-Voeksleden € 34 p.p. Dit bedrag
kunt u overmaken op de rekening van de penningmeester (zie
colofon). Op onze website vindt u nadere informatie over deze
en andere activiteiten en gebeurtenissen over onze Voeksregio.
Regionale Ledenvergadering
Twente
Website Secretariaat www.voekstwente.nl
Mw. U.J.J. Kriekjes, Kobstederweg 3, Winterswijk Henxel,
tel. 0543-531248, [email protected]
Bankrekening NL62 ABNA 0549 0097 44
t.n.v. Voeks regio Twente te Hengelo
Welzijnswerk Mw.B.Feunekes-Spruijt, tel. 053-4614598,
[email protected]
ZKA-consulent J.Sizoo, tel. 053-4365398, [email protected]
Activiteiten H.Freiboth, tel. 0546-492944, [email protected]
Wandelen
De wandeling van woensdag 4 februari wordt georganiseerd
door Henny en Gerrit Westrik. We wandelen op het terrein van
Universiteit Twente. Verzamelen om 10.00 uur in het Theatercafé
Vrijhof. Voor de ‘TomTom-mers’ onder ons, het adres is Drienerlolaan 5, 7522 NB Enschede. Coördinator wandelingen is Joop
Meijer, tel. 06-49826653.
Route: Vanaf de A35 afslag Universiteit, afslag 26, nabij de Grolsch fabriek. Vervolgens borden Universiteit volgen naar de hoofdingang. Vanuit Hengelo, of vanuit centrum Enschede, de Hengelosestraat oprijden tot aan de hoofdingang van de universiteit.
20
VOEKSNIEUWS | NR. 2, FEBRUARI 2015
De regionale ledenvergadering van de regio Twente vindt plaats
op woensdag 18 maart. De vergadering wordt gehouden
in het café restaurant Kampkuiper, Almeloseweg 113-115 in
Harbrinkhoek en begint om 14.00 uur. In die vergadering treedt
Henk Plasman reglementair af als voorzitter maar is herkiesbaar.
Benty Feunekes heeft te kennen gegeven haar werk als coördinator welzijnswerk te willen neerleggen. (Tegen)kandidaten
voor deze functies dienen zich uiterlijk veertien dagen vóór de
vergadering aan te melden bij de secretaris van regio Twente.
De aanmelding dient vergezeld te gaan van tenminste tien handtekeningen van leden van de regio. Nadere informatie over de
regionale ledenvergadering, waaronder de agenda, volgt in het
eerstvolgende Voeksnieuws.
Het Sticht
Website Secretariaat www.voekshetsticht.nl
W.G. Reman, Flits 14, 1231 SN Loosdrecht,
tel. 035-5823161, [email protected]
Bankrekening NL19 INGB 0000 5021 38
t.n.v. Voeks regio Het Sticht te Huizen
Welzijnswerk J. van Berkel, tel. 06-53841190,
[email protected]
ZKA-consulent J.H. Eekhof, tel. 0348-423015, [email protected]
Activiteiten E.J. Pater, tel. 06-22451195, [email protected]
Regionale Ledenvergadering
Dinsdag 10 februari, aanvang 11.00 uur, wordt de regionale
ledenvergadering gehouden in Champ’Aubert, Boterbloem 1 te
Driebergen. Op de agenda staan de volgende punten: opening
en ingekomen, informatie, verslag van de RLV Het Sticht gehouden
op 11 februari 2014, algemeen jaarverslag over 2014, finan­
REGIONIEUWS
cieel jaarverslag 2014, verslag van de kascommissie, decharge
van het bestuur voor het gevoerde beleid, benoeming kascommissie voor het jaar 2015, bestuursverkiezing, begroting 2015,
wat verder ter tafel komt, rondvraag en sluiting. Ten aanzien van
de bestuursverkiezing het volgende. Volgens rooster treden af de
heren W.G. Reman en J. van Berkel. De heer Reman is statutair
niet herbenoembaar in de functie van secretaris. Het bestuur stelt
voor de heer R.P. (Rem) Warris te benoemen als zijn opvolger.
George Reman zal binnen het bestuur zijn functie als ledenadministrateur en webmaster voortzetten. De heer Van Berkel heeft
te kennen gegeven zijn functie als coördinator welzijnswerk niet
te continueren. Het bestuur stelt als zijn opvolger te benoemen
de heer P.J. (Peter) Meijer. De nodige stukken zullen een half uur
voor de vergadering ter beschikking liggen. Voor diegenen die de
stukken eerder wensen te ontvangen, kunnen deze per e-mail aanvragen bij de secretaris. De agenda, verslag van de RLV 2014
en het jaarverslag zullen ook beschikbaar zijn via de website
van de regio. Voor deelname aan de vergadering is aanmelding
niet nodig. Aansluitend op de vergadering zal een lunch worden geserveerd, waarvoor u zich dient aan te melden, uiterlijk 3
februari bij Evert Pater (zie colofon). Kosten: €10 voor regioleden
en partners ,€12,50 voor niet-leden. Het verschuldigde bedrag
overmaken op de rekening van de penningmeester (zie colofon).
Na de lunch zal een korte presentatie met als onderwerp ‘Genealogie’ worden gegeven door George Reman.
Presentatie energiescenario’s
De volgende activiteit betreft een presentatie ‘Energiescenario’s’
door Ewald Breunesse. Die zal plaatsvinden in Champ’Aubert op
10 maart 2014. Aanvang 13.30 uur. Nadere gegevens volgen
in VN03.
Terugblik kerstdiner
Ook dit jaar was de opkomst bij het kerstdiner in restaurant
Robert, met 45 aanwezigen, goed te noemen. Bij binnenkomst
werden vrolijk handen geschud en wangen gekust. Voorzitter Jac
Eekhof heette het gezelschap welkom en nodigde een ieder uit
aan tafel te gaan. Het keuzemenu was aantrekkelijk en de gerechten waren uitstekend van smaak en mooi geserveerd. Tussen de
gangen door gepaste toespraken door Henk en Trudy Fijn van
Draat. Henk liet in alfabetische volgorde weten welke wetenswaardige zaken er gedurende het 60-jarig bestaan van onze
regio in de wereld het licht hebben/hadden gezien. Trudy droeg
een verhaal voor over de belevenissen van een sneeuwman. Kortom, weer een zeer geslaagd kerstdiner.
Het Zuiden
Website
Secretariaat www.voeksregiozuid.nl
Agnes Hengst-van der Meer, Gravin v Sulzbachstraat 10,
4854 EV Bavel, tel 076-5612138,
[email protected]
Bankrekening NL93 INGB 0003 3074 04
t.n.v. Voeks regio Het Zuiden te Oosterhout (NB)
Welzijnswerk A.H. Don, Hoge Vaartkant 128 4873LL Etten-Leur,
tel. 076- 5018065 of 06-24396021, [email protected]
ZKA-consulentenBrabant & Limburg: J. van Beusekom, tel. 076-5218259,
[email protected], Zeeland & Limburg: L. van Zon,
tel. 0113-270144, [email protected]
Activiteiten (Vacant)
Bijeenkomsten
Goes: iedere tweede dinsdag van de maand, sociëteit in hotel
Terminus, Stationsplein 1 in Goes vanaf 10.00 uur.
Zevenbergen: iedere eerste woensdag van de maand, sociëteit in hotel Van der Hooft van 10.00 tot 12.00 uur.
Behind the Curtains
Op woensdag 4 februari organiseert Sociëteit Zevenbergen,
op haar vierde lustrum dag, een bezoek aan theater De Kring te
Roosendaal. Tijdens de rondgang door het theater worden we
geïnformeerd over wat er komt kijken om een programma, en de
uitvoering ervan, te kunnen laten plaatsvinden. Wat er technisch
allemaal nodig is achter de schermen en wat er commercieel en
met gemeenschapsgeld noodzakelijk is om anno 2015 een dergelijk theater te kunnen laten opereren. Bij aankomst om 10.30
uur worden we met koffie ontvangen, waarna een rondleiding
van ca. anderhalf uur volgt. Hierna is er een gezamenlijke lunch
in het theatercafé van de Kring. (Voer Nieuwstraat in op uw
navigatiesysteem, ook bij eventueel gebruik van parkeergarage
Biggelaar). De kosten voor deelname aan deze rondleiding met
aansluitend lunch bedragen €12,50 p.p. Opgeven voor deelname vóór 1 februari a.s. via e-mail [email protected]
of tel. 0164-643144. Gaarne het bedrag overmaken op rek.nr.
NL75 ABNA 0467 9427 30 t.n.v. C. van Terheijden. De reguliere bijeenkomst op deze dag in Zevenbergen komt hiermee te
vervallen.
Welzijnswerk
Met ingang van 1 januari 2015 neemt Ger van Eeten de leden
over van Ger van Ophem.
VOEKSNIEUWS | NR. 2, FEBRUARI 2015
21
HERINNERINGEN
BEZIENSWAARDIGHEDEN
EH
Jaren geleden, toen Shell nog zegeltjes verstrekte als
je had getankt, werd door Shell een aantal boekjes
uitgegeven onder de titel ‘Shell helpt u op weg’, waarin steeds 100 bijzondere leuke auto-uitstapjes werden
beschreven naar onder meer markten en plaatsjes in
Nederland. Mogelijk heeft u die boekjes nog ergens
op zolder liggen. In ieder geval hebben wij uit een van
de boekjes, ‘100 Bijzondere Bezienswaardigheden’,
een paar suggesties verzameld die tot de mogelijkheden behoren om als regio te ondernemen.
Eenrum - Abrahams Mosterdmakerij
Een goede kans om te zien hoe mosterd wordt gemaakt en om
te proeven hoe deze smaakt. Gelegen naast de molen van Eenrum, in een fraai gerestaureerde boerderij, zijn een museum, een
restaurant, een winkeltje
en Abrahams Mosterdmakerij gevestigd. Het historische museum omvat
tevens
een
originele
azijnfabriek, die nu vanwege de stankoverlast
niet meer functioneert. De
mosterd wordt traditioneel vervaardigd volgens eigen recept en is natuurlijk te proeven
in het restaurant.
Adres: Molenstraat 5, Eenrum.
Info: www.abrahamsmosterdmakerij.nl.
Schoonhoven - Nederlands Zilvermuseum
Het stadje is trots, anders neem je geen vier leeuwen in je wapen
op. Wie Schoonhoven zegt, moet daaraan ook ‘Zilverstad’ toevoegen. In Schoonhoven is in de fraai gerestaureerde Havenkazerne het Nederlandse
Zilvermuseum gevestigd,
met aangrenzend een
zilversmederij. Het Zilvermuseum laat de historie van het Nederlandse
gebruikszilver zien van
erts tot eindproduct. De
collectie geeft een representatief beeld van 1600 tot heden. Je komt van alles te weten
over zilvermerken en het ambacht. En als je er bent, breng dan
ook een bezoek aan het oudhollandse stadscentrum en de oude
wallen die bescherming boden tegen het opdringende Zuid-Hollandse rivierwater.
Adres: Kazerneplein 4, 2871 CZ Schoonhoven.
Info: www.zilvermuseum.com, www.vvvschoonhoven.nl.
22
VOEKSNIEUWS | NR. 2, FEBRUARI 2015
Leiden – Naturalis
Naturalis is het eerste museum in Europa dat onderdak gaat bieden aan de legendarische Tyrannosaurus rex. Volgens directeur
Edwin van Huis is het fantastisch dat het sterkste, meest meedogenloze roofdier dat ooit
op aarde rondliep, naar
Nederland komt.
Bij Naturalis Biodiversity
Center willen ze biodiversiteit beschrijven, begrijpen en verklaren voor het
welzijn van de mens en
het voortbestaan van de
aardse natuur. Naturalis
verzamelt, bewaart en
bestudeert dieren, planten en stenen. De collectie
telt inmiddels 37 miljoen
objecten en is daarmee
wereldberoemd. Aan de
hand van de collectie
kunnen de onderzoekers
baanbrekend onderzoek
verrichten en hun kennis
en expertise overdragen
naar onderzoekers van
morgen. In het museum
verwondert jong en oud
zich over het leven op
aarde. Door te kijken en,
heel belangrijk, door zelf
te doen. Een bezoek aan
Naturalis is een uniek
kijkje in de keuken van de
biodiversiteit! Bij Naturalis Biodiversity Center
werken ruim 100 specialisten. Het team ontleent
zijn kracht aan een unieke combinatie van expertise, vaardigheden, apparatuur en faciliteiten.
Ook zonder Tyrannosaurus rex is er veel te bewonderen in Naturalis. Er is een vaste tentoonstelling over het ontstaan en leven op
aarde. De topstukken moet je zeker gezien hebben, het Camarasaurusskelet, de Stegosaurus, de Plateosaurus en het eerste
genetisch gemodificeerde grote zoogdier ter wereld, de stier
Herman.
Adres: Pesthuislaan 7, Leiden.
Info: www.naturalis.nl
PERSONALIA
De volgende leden heten wij welkom:
Mw. E. van Blerk-Zaalberg van Zelst,
Veenoord
J.F. Bokma, Castricum; ex STCA
G. Bouthoorn, Poortugaal; ex SNR
P.F.H. Cornelissen, Bavel; ex SNC
H. Essers, Spijkenisse; ex SNR
W. van Gelder, Spijkenisse; ex SNR
D.J. de Kwaadsteniet, Wieringerwerf;
ex STCA
Mw. B. Stuurman-Sikkema,
Oosterwolde
F.I. Vrakking, Beilen; ex NAM
R.M.P. Werker, Assen; ex SI
F. Luschen, Nieuwegein; ex SNR
Moerdijk
Met leedwezen geven wij kennis van het overlijden van onze leden:
Mw. T.H.M. Appelman-Groeneveld,
Mw. J. Herwig-van Mourik, (Curaçao),
(Venezuela), 5/12, 81 jr; Oosterbeek
28/11, 96 jr; Ameide
Mw. M.U. Jansen Hutteman-KoningsMw. C.E. de Bas, ex KSLA, 26/11, 96 jr;
berger, (Denemarken), 22/12, 91 jr;
Alkmaar
Amersfoort
J. ter Beek, ex SNR, 1/12, 90 jr; Dalfsen
G.
de Jong, ex SNR, 8/12, 85 jr;
A. van den Berg, ex SNR, 19/12, 84 jr;
Raamsdonksveer
Hoogvliet
J. de Jong, ex SNR, 26/11, 92 jr;
Mw. C.B. Bieker-Marcé, (SIPM), 27/12,
Spijkenisse
92 jr; Arnhem
Mw. J.M. Karelse-Kristalijn,
Mw. A. Bolder-Zaanen, (KSLA), 19/12,
(Shell Tankers), 8/12, 91 jr; Vlissingen
98 jr; Velsen
B.C.
Knoester, ex Shell Tankers, 2/12,
Mw. J. Boog-van Dijk, (KSLA), 18/12,
71
jr;
Gouderak
90 jr; Gouda
J.H.R.
Kool, ex SNC Moerdijk, 14/12,
G.J. Borghuis, ex NAM, 8/12, 85 jr;
87
jr;
Hellevoetsluis
Assen
W.S. van der Laag, ex SICM, 8/12,
N. Breider, ex HMHF, 3/12, 77 jr;
91
jr; Aerdenhout
Emmen
Mw.
M.A. Lagarde-Burgman, (KSLA),
A.A.J. Bruggeman, ex Spanje, 26/11,
24/12,
93 jr; Amsterdam
86 jr; Roosendaal
M.H.
van
der Maas, ex SNR, 22/12,
C.J. Christiaanse, ex NAM, 25/12,
81
jr;
Rotterdam
93 jr; Hoogezand
P.M. van der Meer, ex SNI, 14/12,
R.R.J. Davilar, ex KSEPL, 24/11, 83 jr;
91
jr; Rotterdam
Rijswijk
H.
Meinders
, ex NAM, 18/11, 88 jr;
Mw. K. Elzer-Stalman, (SIPC), 15/12,
Noordbroek
88 jr; Assen
Mw. A. van de Nadort-Bouman, (SNR),
Mw. J. Engels-Lieben, (Shell Tankers),
4/12,
87 jr; Soest
18/12, 96 jr; Gouda
A.J.J.
Odijk
, ex SNR, 16/12, 84 jr;
Mw. W.C. Hagendijk-van der Es,
Vlaardingen
(Curaçao), 17/12, 89 jr; Rotterdam
A. Post, ex Shell Tankers, 22/12, 87 jr;
Mw. A.J. Hasselo-Stuiver, (Nederlandse
Heerenveen
Antillen), 20/12, 88 jr; Brummen
J.
Post, ex Shell Tankers, 19/12, 81 jr;
H.L. van der Heijden, ex SNR, 11/12,
Steenwijk
92 jr; Roermond
Familieberichten:
Mw. J.M. Bol-Evers, 8/12, 74 jr;
echtgenote van A.J. Bol (SIEP), Den Haag
G.W. van Diepen-Nijland, 16/12, 82 jr;
echtgenote van H.W. van Diepen
(Shell Tankers), Coevorden
Mw. H.G. Fabriek-Addens, 28/11, 82
jr; echtgenote van R.J.P. Fabriek (NAM),
Rolde
Mw. G. van Haaften-Linschooten,
1/12, 84 jr; echtgenote van
J. van Haaften (SIPM), Steenwijk
Mw. M.C. de Haan-Glas, 13/12, 74
jr; echtgenote van J.A. de Haan (NAM),
Emmen
Mw. A.B. Hoek-Deunhouwer, 21/12.
94 jr; echtgenote van K. Hoek (SNR),
Schiedam
Mw. J.H. Hooijberg-Swart, 1/12, 78
jr; echtgenote van M. Hooijberg (Billiton),
Genderen
Mw. T. Kloet-Didier, 10/12, 71 jr;
echtgenote van P.S. Kloet (Oman), Rijswijk
Mw. G.A. Koekoek-Huizingh, 3/12,
76 jr; echtgenote van J. Koekoek (NAM),
Leek
Mw. E. Kraaijeveld-de Leeuw, 9/12,
84 jr; echtgenote van A.J. Kraaijeveld
(SNR), Amerongen
J. Radder, ex SIPM, 27/11, 90 jr;
Heemstede
G.J. van Rijn, ex STCA, 22/12, 60 jr;
Nunspeet
Mw. A.C.C. Rodoe-Remmig, (SNR),
21/12, 91 jr; Roosendaal
Mw. C.N. van der Schelde-Molendijk,
(SNR), 23/12, 85 jr; Rotterdam
J.W.H. Schmitz, ex Brunei, 4/12, 89 jr;
Herkenbosch
Mw. T. Scholten-Geerts, (NAM),
24/11, 73 jr; Zuidbroek
J.M. van Splunter, ex SNR, 25/11, 93
jr; Rotterdam
J.J. Steding, ex SIPM, 10/12, 91 jr;
Gouderak
G. van der Steen, ex SNV, 24/11, 84 jr;
Den Dungen
L. Taal, ex SIPM, 27/12, 85 jr; Den Haag
A.C. Udding, ex KSLA, 24/12, 74 jr;
Uffelte
C.J. Velzeboer, ex SIPM, 15/11, 94 jr;
Verenigde Staten
L. Verheij, ex SNR, 29/11, 85 jr;
Rotterdam
K. Vos, ex NAM, 28/11, 75 jr; Rhenen
A. de Vries, ex SNR, 21/11, 79 jr;
Oosterwolde
Mw. C.J.M. van der Werf-Devilee,
(SNR), 13/12, 82 jr; Papendrecht
P. Wiendels, ex SNR, 7/12, 79 jr;
Spijkenisse
Mw. L. Levering-Ladrak, 2/12, 70
jr; echtgenote van T. Levering (SNC),
Oegstgeest
Mw. K.G.M. van der Lugt-van Wiechen,
24/12, 74 jr; echtgenote van
P.P.J.M. van der Lugt (SIC), Waarder
Mw. S. Tepper-Brink, 22/11, 70 jr;
echtgenote van F. Tepper (NAM),
Culemborg
Mw. A. Verduin-Stokman, 25/11,
76 jr; echtgenote van N.W.K. Verduin
(SNR), Middelharnis
Mw. M.J. Visser-Schulten, 28/11,
87 jr; echtgenote van H.A. Visser (SNR),
Vlaardingen
VOEKSNIEUWS | NR. 2, FEBRUARI 2015
23
VOEKSKRONKEL 51
Beste Kronkelkrakers, de oplossing van V-50 luidt:
Horizontaal: 11 Adoptie; 12 Andante; 13 Maïzena; 15
Geradbraakt; 17 Schippertje; 18 Schollen; 20 Standaard; 23
Haarcrème; 25 Teerzeep; 27 Uur; 31 Theaterstuk; 33
Offerbussen; 35 Nethemd; 37 Inenten; 38 Trapeze.
Verticaal: 1 Aangeschoten; 2 Boer; 3 Stad; 4 Meerdere; 5
Barak; 6 Adat; 7 Angst; 8 Rechtse; 9 Eileider; 10 Bertha; 13
Mop; 14 Agendapunten; 16 Aso; 19 Lichtjes; 21 Apetrots; 22
Testrit; 24 Agente; 26 Ekster; 27 Ukken; 28 Rotte; 29 Sfinx; 32
Rede; 34 Utah.
De Voeksbalk V-50 luidt: PSALMBOEK
De afbeelding uit V-50 had te maken met het antwoord uit 28
verticaal: SFINX
Tom haalde de volgende namen uit de vele inzenders:
3
4
11
of naar
[email protected]
onder vermelding van oplossing V-51
Ik wens u veel plezier met het oplossen van deze opgave.
5
6
7
12
15
8
9
Peter
10
13
14
16
17
18
19
20
22
24
P.J. Visser
Sparrendal 552
3142 LR MAASSLUIS
Onder de goede inzendingen worden drie cadeaubonnen van
€ 20,00 verloot.
Zij hebben hun gewonnen prijs inmiddels ontvangen.
Van harte gefeliciteerd en tot de volgende Kronkel.
2
De oplossing van
onderstaande kronkel
kunt u sturen aan:
Wilt u er aan denken uw adresgegevens mee te zenden in uw email? Die zijn echt nodig voor verzending als u een prijs heeft
gewonnen…
1 Mw. M.A. Bierhoff – van der Knaap - HEENVLIET
2 H. van Hattum – DEN HAAG
3 J. Koppe - MEEDEN
1
Om u op weg te helpen ook hier weer een afbeelding van een van
de gevraagde antwoorden uit deze opgave.
21
VOEKS NIEUWS
23
25
26
27
31
32
34
37
28
29
35
36
30
33
38
39
HORIZONTAAL: 11 Sleeppartij van een voetbalclub (7); 12 Bij doven kleding afleggen (6); 13 Wereldomvattende lijn (7); 15 Een
halsbreuk voor Henk en Ria (9); 16 Kaïn? (13); 17 Consumenten (5); 19 Vroeger ging de winnaar ermee strijken (3); 20 Muzikaal
verlaagde boom (2); 21 Bob Marley had verwarde staar (5); 22 Beste en slechtste nummer (3); 23 Zo'n relatie doet houterig aan (3);
24 't Bier loopt door Italië (5); 26 Beetje bij beetje werd ze filmactrice (2); 28 Klinkers in het water (3); 29 Onbewogen letters (5); 34
Zitplaatsen van onhandige koks (13); 35 Paartje dat altijd de ondergrondse neemt (9); 37 De zwanenzang van Beethoven? (7); 38 Hij
woont er maar vindt de plaats vervelend (7); 39 Vertrek (7).
VERTICAAL: 1 Nietszeggend bevestiging (6); 2 Deze partner moet men slaan om te kunnen zien (4); 3 Vertegenwoordigers die
meestal blauw zijn (7); 4 De man van de stoute stukjes (6); 5 Stinkdier (5); 6 Artistieke slang (5); 7 Hierin hebben ze je in de gaten (6);
8 Zit u pas op het paard? (5); 9 Woord dat met een 'W' hoort te beginnen (8); 10 Van verveling sturen ze de journalisten weg (6); 11
Besmet met een lucifer (11); 14 Belasting voor smerige kachelpijpen? (11); 18 Een militair gebruikt deze bij een lijmpoging (8); 23 Ik
houd van drank van vijf jaar oud (7); 25 In België zijn de viaducten eindeloos (6); 27 Slagbomen (6); 28 Waterdragers (6); 30 Zo'n
modegevoelige vis is dodelijk (6); 31 Men heeft het land als de maat 'm verliest (5); 32 Onder de armen, maar ook bij de rijken (5); 33
Een kale plek in vlees (5); 36 Van die jongen kan men de kleren krijgen (4).
VOEKSBALK V-51
24
VOEKSNIEUWS | NR. 2, FEBRUARI 2015
7 24 19 37 32 2 14 31 35
U kunt inzenden t/m
21 februari 2015

Privacy Statement – Shell waardecertificaten Geachte heer

Privacy Statement – Shell waardecertificaten

Downloaden

Download (PDF) - Shell Energy Lab

Klik hier

Agenda van de ALV van 9 mei 2014

Relaxen in Toscane Marron en Papillon 100 Jaar IJ-research

CONCEPT AGENDA ALV 19 september 2014-1

Uitnodiging

Activatie en sparen gaan hand in hand Lijstjes en