Workshop 1: Omgaan met gedragsproblemen

Workshop 1: Omgaan met gedragsproblemen
Workshopleider: dr. L.D. van Klinken
Samenvatting
In deze workshop stond de vraag centraal hoe een christelijke leraar moet omgaan met
probleemgedrag, veroorzaakt door een stoornis (bijv. ADHD). Wanneer een leerling met
een stoornis voor zijn gedrag bestraft wordt, ervaren leerkrachten steeds meer dat
ouders het hier niet mee eens zijn ‘want mijn kind kan hier niets aan doen. Hij/zij heeft
ADHD.’
In de workshop werd geen pasklaar antwoord op de probleemstelling gegeven. Ieder kind
is immers uniek. Wel zijn een aantal aandachtspunten aangereikt.
In de eerste plaats is het van belang dat nagedacht wordt over de vraag wat het karakter
is van de stoornis, waaraan het probleemgedrag wordt toegeschreven.
a. Is het genetisch bepaald gedrag? Wetenschappers als Swaab, de schrijver van de
bestseller Wij zijn ons brein, zijn van oordeel dat het gedrag in de hersenen is
vastgelegd. Iemand verantwoordelijk stellen voor zijn daden is een illusie. Prof. Aleman
bestrijdt dat: ‘We zijn meer dan ons brein.’.
b. Het gedrag heeft een medische oorzaak. Deze denkwijze neemt een enorme vlucht en
steeds meer kinderen worden gediagnostiseerd en met medicijnen behandeld. Volgens
prof. De Winter is er de tendens om van probleemgedrag een medisch probleem te
maken. Hij schat dat er bij 1 op de 10 gediagnostiseerde kinderen werkelijk iets aan de
hand is, bij de overige gevallen is het probleemgedrag gemedicaliseerd.
c. Het gedrag is probleemgedrag, dat te maken heeft met het individualisering en
secularisering, met het verdwijnen van vaste structuren. (prof. De Winter)
Vervolgens is het van belang na te gaan welke visie men op straf heeft.
a. De aan het behaviorisme ontleende visie beschouwt straf als een ineffectief middel om
gedrag te veranderen. Men kan beter van belonen gebruik maken.
b. De normatieve visie beschouwt straf als een middel om het geweten te vormen. Straf
is een vorm van tucht. Voor de waardering van de tucht leze men het boek Spreuken.
Tenslotte is het van belang te bedenken: Naarmate iemand schuldig is, verdient hij straf.