Lees het nieuwsbericht van Emma Bevers, gepubliceerd in SDU

3/21/2014
Printversie tekst nieuwsbericht - OpMaat
Heeft een werknemer ook tijdens ziekte en
vakantie recht op een onregelmatigheidstoeslag?
20-03-2014
Werknemer en werkgever twisten over de vraag of de onregelmatigheidstoeslag van
werknemer is inbegrepen in het loon dat tijdens ziekte en vakantie wordt doorbetaald.
Werknemer meent van wel en werkgever (onder verwijzing naar de CAO) van niet.
Volgens het hof is van belang of de toeslag naar tijdsruimte is vastgesteld en intrinsiek
samenhangt met de werkzaamheden van de werknemer. Als dat het geval is, maakt de
toeslag onderdeel uit van het loon tijdens ziekte en vakantie.
Feiten en standpunten partijen
Werknemer werkt als beveiligingsbeambte bij de Gemeente Rotterdam. Op de
arbeidsovereenkomst van partijen is de CAO voor de Sociale Werkvoorziening van
toepassing. In deze CAO staat dat werknemers tijdens ziekte en vakantie recht hebben
op doorbetaling van het kale loon, dat wil zeggen het salaris dat bij hun schaal hoort
(dus zonder toeslagen en overige emolumenten). Werknemer ontvangt een toeslag als
hij op “onaangename en/of onregelmatige uren” werkt. Volgens werknemer valt zijn
onregelmatigheidstoeslag ook onder het begrip loon, waarop hij tijdens ziekte en verlof
aanspraak kan maken. De gemeente betwist het standpunt van werknemer. Van een
vaste toeslag op zijn loon zou geen sprake zijn.
Beoordeling Hof
De tekst van de CAO (uitgelegd volgens de CAO-norm) is duidelijk en niet voor
tweeërlei uitleg vatbaar: bij ziekte en verlof heeft een werknemer enkel recht op
doorbetaling van het kale, aan een bepaalde salarisschaal gerelateerde, loon. Toeslagen
op het loon voor bijvoorbeeld het werken op onaangename en/of onregelmatige uren
blijven buiten beschouwing.
Het loonbegrip in de CAO wijkt daarmee af van het ruimere loonbegrip dat in het BW en
in Richtlijn 2003/88/EG wordt gehanteerd. Ingeval van ziekte wordt gesproken over
“naar tijdsruimte vastgesteld loon” (zie art. 7:629 lid 1 BW). Bij vakantie gaat het om
“het gebruikelijke arbeidsloon” (zie Richtlijn 2003/88/EG en de daarop gebaseerde
jurisprudentie van het Europese Hof van Justitie) en om “loon” bedoeld als
tegenprestatie voor de bedongen arbeid (zie art. 7:639 lid 1 BW en de daarop
gebaseerde jurisprudentie van de Hoge Raad).
Ten aanzien van het loon tijdens ziekte geldt dat (behalve in de in lid 9 van dit artikel
beschreven situatie) niet ten nadele van de werknemer bij CAO van art. 7:629 lid 1 BW
kan worden afgeweken. Onder het loonbegrip bedoeld in dit wetsartikel vallen ook de
vaste toeslagen op het ‘kale’ loon, mits ze naar tijdruimte zijn vastgesteld. Slechts
geldloon dat op andere wijze dan naar tijdsruimte is vastgesteld, kan bij CAO gedurende
de eerste zes maanden van de arbeidsovereenkomst van dit loonbegrip worden
uitgesloten (art. 7:629 lid 8 en 9, jo 7:628 lid 3, jo 7:628 lid 7 BW). Aangezien de
werknemer zijn werkzaamheden in een vast patroon van dag- en nachtdiensten
uitoefent, is aannemelijk dat ook zijn onregelmatige diensttoeslag een structureel
karakter heeft en dus geldt als naar tijdsruimte vastgesteld. De gemeente krijgt nog wel
de gelegenheid dit vermoeden te ontzenuwen.
Wat betreft het vakantieloon ex art. 7:639 lid 1 BW geldt dat dit dient overeen te
stemmen met het gebruikelijke arbeidsloon van de werknemer. Elke last die intrinsiek
samenhangt met de uitvoering van de taken die de werknemer zijn opgedragen in zijn
arbeidsovereenkomst en waarvoor hij een financiële vergoeding ontvangt, wordt
http://opmaatarbeidsrecht.sdu.nl/opmaatarbeidsrecht/show/nieuws/full.do?type=nieuws&key=AR-2014-0139&anchor=
1/3
3/21/2014
Printversie tekst nieuwsbericht - OpMaat
gerekend tot de globale beloning van de werknemer die noodzakelijkerwijs deel moet
uitmaken van het bedrag waarop de werknemer recht heeft gedurende zijn jaarlijkse
vakantie. Partijen krijgen de gelegenheid zich nader uit te laten over de vraag of de
onregelmatigheidsdiensten van werknemer als een dergelijke ‘intrinsieke last’ moeten
worden aangemerkt. Als dat het geval is, moet de toeslag in het vakantieloon van
werknemer worden verdisconteerd en is de CAO-bepaling op grond waarvan deze
toeslag buiten beschouwing blijft, nietig. Immers, ook artikel 7:639 lid 1 BW is dwingend
recht (zie art. 7:645 BW).
Opmerkingen
Titel 10 van Boek 7 van het BW bevat diverse verwijzingen naar de term ‘loon’. Niet
alleen tijdens ziekte en vakantie moet het loon worden doorbetaald, maar bijvoorbeeld
ook tijdens een non-actiefstelling die voor rekening komt voor werkgever (art. 7:628
BW) en na een onregelmatige opzegging (artikel 7:680 lid 1 BW). Steeds rijst de vraag
wat onder het loon moet worden verstaan: het salaris exclusief, of inclusief
emolumenten en, in dit laatste geval: inclusief alle, of slechts bepaalde emolumenten?
Maatstaf bij de beantwoording van deze vraag lijkt steeds de beoordeling of een
beloningscomponent structureel of incidenteel wordt toegekend: in het eerste geval
behoort het tot het loon van de werknemer dat moet worden doorbetaald
tijdens/ondanks inactiviteit, in het laatste geval maakt het hier geen vast onderdeel van
uit en kan doorbetaling bij inactiviteit achterwege blijven.
Gerechtshof Den Haag 2 juli 2013, ECLI:NL:GHDHA:2013:2244 (datum publicatie: 3
maart 2014)
Zie ook:
·
HR 12 oktober 2001, JAR 2001/217 (tijdens vakantie houdt de werknemer
aanspraak op het volledige loon dat partijen voor de bedongen arbeid zijn
overeengekomen)
·
Hof Amsterdam 27 april 2010, JAR 2010/142 (een variabele bonus is loon in de zin
van artikel 7:628 lid 3 BW)·
Kantonrechter Rotterdam, 22 december 2010, JAR
2011/53 (gefixeerde schadevergoeding omvat niet de bonus)
·
HvJ EU 15 september 2011, JAR 2011/279 (de beloning is de financiële vergoeding
die werknemer ontvangt voor elke last die intrinsiek samenhangt met de uitvoering van
de taken die de werknemer zijn opgedragen in zijn arbeidsovereenkomst)
·
Kantonrechter Utrecht 4 januari 2012, JAR 2012/48 (vergoedingen voor
piketdiensten vallen onder loon tijdens ziekte)
Dit nieuwsbericht is geschreven door mevrouw mr. E.M Bevers, als advocaat
verbonden aan Clingendael Advocaten te Den Haag
(www.clingendaeladvocaten.nl).
Wetgeving
artikel 7:628 BW;
artikel 7:629 BW;
artikel 7:639 BW;
artikel 7:645 BW;
artikel 7:680 BW
Jurisprudentie
Gerechtshof Den Haag 2 juli 2013, ECLI:NL:GHDHA:2013:2244
(datum publicatie: 3 maart 2014)
Officiële
publicaties
Europese
regelgeving
Soort nieuws
Uitspraak
Publicatiedatum
20-03-2014
Nummer
2014/139
http://opmaatarbeidsrecht.sdu.nl/opmaatarbeidsrecht/show/nieuws/full.do?type=nieuws&key=AR-2014-0139&anchor=
2/3
3/21/2014
Printversie tekst nieuwsbericht - OpMaat
http://opmaatarbeidsrecht.sdu.nl/opmaatarbeidsrecht/show/nieuws/full.do?type=nieuws&key=AR-2014-0139&anchor=
3/3