Kwartaal Verslag Q3 2013

Kwartaalverslag derde kwartaal 2013
“The problem with patience and discipline is that it requires both of them
to develop each of them”
- Thomas Sterner -
Opvallend
 Quantitative Easing (het maandelijks opkopen door de FED van $85 miljard aan staatsleningen) is succesvol in
het opkrikken van de beurzen. Beleggers profiteren van dit ‘wealth effect’.
 De reële economie profiteert echter nauwelijks. Mensen zonder beleggingsportefeuille hebben niets aan
Quantitative Easing.
S&P 500 totaal rendement index en meubelverkopen
3000
9500
9000
2500
8500
8000
2000
7500
7000
1500
6500
6000
1000
5500
5000
500
1995
4500
1997
1999
2001
2003
2005
S&P 500 Total Return Index (linker as)
2007
2009
2011
2013
Meubelverkopen (rechter as)
2
Bron: Ineichen Research & Management AG
Opvallend
Liquide middelen op de balansen van S&P 500 bedrijven!
1.600
 Sign of the times:
 Apple heeft $170 miljard cash op de balans.
Miljarden US Dollars
 Ondernemingen in de V.S. hebben veel cash op
de balans. Bijna net zo veel als het BNP van de
9e economie ter wereld: Spanje.
1.349
1.338
1.400
1.200
1.000
800
600
400
200
 Waarom investeren ze het niet? QE zou er toch
voor moeten zorgen dat de economie groeit?
0
Liquide Middelen S&P 500 Bedrijven
BNP Spanje 2012
Overheidsuitgaven
 Recentelijk bereikte ons het nieuws dat de
Spaanse economie uit haar recessie kruipt.
Spanje
Nederland
 Heeft Spanje het ergste gehad? Wij twijfelen.
32%
45%
 Spanje geeft 55% van haar begroting uit aan
rentelasten, pensioenen en werkloosheidsuitkeringen.
 Het vergelijkbare cijfer voor Nederland is 32%.
55%
68%
Sociale zekerheid,
arbeidsmarkt & rente
De rest
Sociale zekerheid,
arbeidsmarkt & rente
De rest
3
Bron: Ineichen Research & Management AG, Miljoenennota Nederland 2014, La Vanguardia
Resultaten per Asset Categorie
 Europese aandelen presteerden zeer goed in het
3e kwartaal van 2013.
 Met name Spanje (+20%), Griekenland (+20%)
en Italië (+16%) presteerden goed. Dit zijn ook
de meest ondergewaardeerde beurzen.
 Obligaties presteerden redelijk ondanks de
aanhoudende onzekerheid over het eventueel
afbouwen van de quantitative easing in de V.S.
 Vastgoed aandelen lijden daarentegen nog wel
onder de onzekerheid van het afbouwen van QE.
 Emerging Market debt is ook nog in mineur, met
name veroorzaakt door dalingen van de valuta.
Aandelen
MSCI Wereld
MSCI Europa
MSCI Noord-Amerika
MSCI Japan
MSCI Azië Pacific
MSCI Emerging Markets
Q3 2013
3,6%
9,2%
1,9%
2,4%
3,2%
1,7%
H1 2013
7,6%
4,0%
13,6%
18,1%
-4,4%
-8,3%
YTD 2013
11,5%
13,6%
15,8%
20,9%
-1,4%
-6,7%
Liquiditeiten
Euribor 3 maanden
0,1%
0,1%
0,2%
Obligaties
Citigroup EuroBig Index
Overheidsobligaties
Bedrijfs obligaties
Gedekte obligaties
1,0%
0,9%
1,2%
1,2%
0,2%
0,0%
0,0%
1,4%
1,1%
0,9%
1,2%
2,6%
Alternatieven
Vastgoed (aandelen)
Grondstoffen
Emerging Market Debt
High Yield Debt
-1,3%
0,7%
-3,5%
2,4%
3,0%
-4,0%
-9,5%
0,2%
1,7%
-3,3%
-12,7%
2,7%
Inflatie (op jaarbasis)
Inflatie Eurozone
1,0%
1,1%
1,2%
4
Bron: Bloomberg; Rendementen in Euro
Wereldeconomie
Yardeni Boom-Bust Barometer
 De Yardeni Boom-Bust barometer (ontwikkeld
door Edward Yardeni) deelt de index van
industriële grondstoffen door het aantal initiële
werkloosheidsregistraties. Een stijging van de
barometer suggereert een sterke economie.
 De barometer stijgt wanneer prijzen van
grondstoffen stijgen en/of het aantal
werkloosheidsregistraties daalt en vice versa.
3500
250
3000
200
2500
2000
150
1500
100
1000
50
500
0
2009
2010
2011
S&P 500 Total Return Index
0
2012
2013
Yardeni Boom-Bust Barometer
Frankrijk OECD Leading Indicator
 Zelfs de economische groei in Frankrijk trekt aan.
Voor hoe lang?
 250-300.000 Fransen wonen nu in London. De
reden: belasting.
0,25
0,20
0,15
0,10
0,05
0,00
-0,05
 Franse telecom bedrijven moeten van de
regering de netwerken van het verliesgevende
Alcatel gebruiken vanuit patriottische motieven!
-0,10
-0,15
dec-10
mei-11
okt-11
mrt-12
aug-12
jan-13
jun-13
Frankrijk OECD Leading Indicator
5
Bron: Bloomberg
China
Elke vijf dagen een nieuwe wolkenkrabber in China
 In China bevindt zich momenteel 87% van alle in
aanbouw zijnde wolkenkrabbers.
 China is van plan om gedurende het komende
decennium 800 nieuwe wolkenkrabbers te
‘produceren’: dat is één wolkenkrabber per 5
dagen!
Schulden groeien jaarlijks in China harder dan BNP
 De Chinezen creëren zeer veel schulden met de
bouw van al die infrastructuur.
 Gedurende het afgelopen jaar is de
kredietverlening in China bijna 3x zo snel
gestegen als de economische groei.
25%
20%
20%
15%
10%
7,5%
5%
0%
Groei in BNP
Groei in totale schuldfinanciering
6
Bronnen: Bloomberg, Societe Generale Cross Asset Research, The Shanghaiist
China
Aantal dagen nodig om economische groei te publiceren
 China publiceert haar economische groei al 18
dagen na afloop van een kwartaal. Dit cijfer
wordt nooit herzien. Geloofwaardig?
 Hong Kong (slechts 7 miljoen inwoners) doet 40
dagen over de publicatie van haar kwartaalcijfers.
 De V.S. doet er 55 dagen over. Dit cijfer wordt
vervolgens een aantal malen herzien.
60
55
50
40
40
30
20
18
10
0
China
Hong Kong
Verenigde Staten
Jaarlijkse groei Chinese export
 De exportgroei van China was in september
-0,3% op jaarbasis.
70%
60%
50%
40%
 De dalende trend in de Chinese export is al
enkele jaren bezig.
30%
20%
10%
 Oorzaken: lagere consumentenuitgaven in de
V.S. en Europa, hogere lonen in China en de fors
in waarde gedaalde Japanse Yen.
0%
-10%
2010
2011
2012
2013
Chinese Export
7
Bronnen: Bloomberg, ‘Do the Math’ – Grant Williams
Verenigde Staten
 De V.S. zetten zich zelf voor joker. Het macro-economische beleid laat zich samenvatten door: tapering, just
kidding, no tapering. Nu is het verhogen van het schuldenplafond weer een probleem!
 Voor 17 oktober a.s. moet het schuldenplafond verhoogd worden. Zo niet: Default of 20% verlaging in
overheidsuitgaven. Beide scenarios leiden tot wereldwijde recessie.
S&P 500 Total Return Index en het macro-economische beleid in de V.S.
3100
tapering!
just kidding!
3050
3000
2950
no
tapering,
but debt
ceiling!
2900
2850
2800
2750
01-mei
22-mei
12-jun
03-jul
24-jul
14-aug
04-sep
25-sep
S&P 500 Total Return Index
8
Bron: Bloomberg
Waardering is essentieel
Shiller K/W en rendement in 2013
 De 4 landen met de laagste Shiller koers/winstverhouding aan het begin van 2013, presteerden
dit jaar gemiddeld 11% beter dan de index:
Argentinië, Griekenland, Ierland en Italië.
22,5%
11,5%
 De 4 duurste landen aan het begin van dit jaar,
verloren gemiddeld 9,5%: Colombia, Indonesië,
Mexico en de Filipijnen.
-9,5%
-15%
-5%
Lage Shiller K/W
5%
15%
MSCI Wereld Index
25%
Hoge Shiller K/W
Dividendrendement en rendement in 2013
 Van de 72 beurzen die wij volgen, presteerden
de beurzen met het hoogste dividendrendement
aan het begin van 2013 het best.
17,1%
11,5%
0,3%
 Het eerste kwartiel (top 25%) behaalde een
gemiddeld rendement van 17,1% per jaar.
-5%
 De 18 beurzen uit het vierde kwartiel persten er
met moeite een gemiddeld rendement uit van
0,3%.
0%
5%
10%
15%
20%
Landen met een hoog dividendrendement
MSCI Wereld Index
Landen met een laag dividendrendement
9
Bronnen: Bloomberg ; Rendementen in Euro
Positionering
Asset Categorie
Weging
Toelichting
 Core aandelenpositie is belegd in aandelen die kwaliteit van de
balans combineren met een aantrekkelijk dividendrendement.
Aandelen
Neutraal
 Europese aandelen hebben onze voorkeur vanwege de lage
waardering.
 Wij onderwegen de V.S. vanwege de hoge waardering. Wij hebben
momenteel geen weging in aandelen van opkomende markten.
Obligaties
Overwogen
 De kans dat de bodem van de rente achter ons ligt is groot. De
daling van de rente begon in 1982. Weinig beleggers en mensen in
de beleggingsindustrie hebben ervaring met structureel stijgende
renteniveau’s.
 Voor de korte termijn zijn we overwogen vanwege de, in onze
ogen, overdreven stijging van de rente gedurende het afgelopen
kwartaal.
Alternatieven
Onderwogen
 High yield obligaties en onroerend goed aandelen blijven onze
speerpunten.
10
Aandelen
Aandelen rendementen 3e kwartaal 2013
50%
 Beurzen van landen waarvan de economie
slecht presteert, behaalden de hoogste
rendementen gedurende het afgelopen
kwartaal.
43%
40%
Argentinië
30%
Griekenland
10%
 Opkomende landen stelden teleur.
Spanje
20% 20%
20%
Wereld
4%
Sri Lanka
0%
Turkije
-10%
-9% -10%
Indonesië
-20%
-30%
-25%
Inhaalslag Europese beurzen 3e kwartaal 2013
 Een licht herstel van de economieën binnen de
Eurozone heeft geleid tot forse stijgingen op de
Europese beurzen.
14%
12%
11,6%
10%
8%
 De V.S. bleven achter. Wat ons betreft geen
verrassing. De V.S. zijn duur en de winstmarges
van het bedrijfsleven zijn onhoudbaar hoog.
6%
3,6%
4%
1,2%
2%
0%
Euro Stoxx 50 Index
MSCI Wereld Index
S&P 500 Index
11
Bron: Bloomberg; Rendementen in Euro
Obligaties
Rentes 10 jaars staatsobligaties: V.S. en Duitsland
4%
 Als gevolg van de onzekerheid over het wel of
niet afbouwen van QE stegen de rentes
wereldwijd.
3,0%
3%
2,1%
2%
 De 10 jaars rente in de V.S. steeg met bijna 80%
tot 3%.
 Ook in Duitsland steeg de 10 jaars rente met
70% naar 2,1%.
1,7%
1,2%
1%
0%
April 2013
Verenigde Staten
September 2013
Duitsland
Verschil in 10 jaars rente: Duitsland en Spanje
 Gedurende het afgelopen kwartaal daalde het
verschil tussen de 10 jaars rente van de landen
uit de periferie van de Eurozone en die van
Duitsland.
3,3%
3,2%
3,1%
3,0%
2,9%
2,8%
2,7%
2,6%
2,5%
2,4%
2,3%
jun-13
jul-13
aug-13
sep-13
Rentespread Duitsland en Spanje
12
Bron: Bloomberg
Alternatieven
Europa Equity Hedge Index versus MSCI Europa Index
250
 Hedge funds hebben een slechte naam. Wat ons
betreft niet altijd terecht.
 Sinds 2001 heeft de Europese index voor equity
hedge funds de Europese aandelenindex
ruimschoots verslagen.
200
150
100
50
0
2001
2003
2005
2007
Europa Equity Hedge Index
2009
2011
2013
MSCI Europa Index
Gemiddelde omvang versus frequentie 2001 - 2013
Positieve Maanden
 De equity hedge funds behaalden dit uitstekende
rendement door met name het aantal
verliesgevende maanden te beperken alsmede
de omvang van verliesgevende maanden.
3,5%
4%
2%
1,61%
32%
0%
 Een lage volatiliteit is cruciaal voor de mate
waarin kapitaal groeit: een belegger die 3 jaar
achtereen 10% rendement behaalt en het vierde
jaar 30% verliest, verliest over de gehele periode
7%.
Negatieve Maanden
6%
68%
44%
56%
-2%
-1,55%
-4%
-4,0%
-6%
Europa Equity Hedge Index
MSCI Europa Index
13
Bron: Bloomberg; Rendementen in Euro
Contactgegevens
Investment Team
Hans Betlem
Sander Heemskerk
Koen Ronda
T: +31 (0) 20 - 514 17 80
M: +31 (0) 6 - 21 88 83 44
E: [email protected]
T: +31 (0) 20 - 514 17 80
M: +31 (0) 6 - 22 97 11 02
E: [email protected]
T: +31 (0) 20 - 514 17 80
M: +31 (0) 6 - 23 75 85 80
E: [email protected]
IBS Asset Management
Museumplein 5c
1071 DJ Amsterdam
Nederland
Rue Edward Steichen 18-20
L-2540 Luxemburg
Luxemburg
T: +31 (0) 20 - 514 17 80
E: [email protected]
I: www.ibsam.nl
14

Download Report