Download - Ars Aequi

Konsumentenrecht
Consumentenrecht
E.H. Hondius
1 Kollektieve aktie
Op 1 juli jl. is de wettelijke regeling inzake kollektieve aktie (art. 3:305a/b BW) in werking getreden. In het verleden heeft de Hoge Raad
(mijns inziens ten onrechte) geweigerd op een
dergelijke regeling te anticiperen — HR 25 april
1986, NJ 1987, 742 inzake Consumentenbond/
gemeente Smilde. Maar HR 2 september 1994,
RvdW 1994, 165 inzake Consumentenbond c.
Nuts-Ziektekostenverzekering brengt hier verandering in: de Raad anticipeert hierin expliciet op
de nieuwe wet.
Reeds enkele maanden na de inwerkingtreding
van eerdergenoemde wettelijke regeling is een
waardevol kommentaar hierop verschenen in de
vorm van de Utrechtse dissertatie van N. Frenk,
Kollektieve akties in het privaatrecht, Deventer
1994.
2 Oneerlijke kontraktsbedingen
In diverse Europese landen wordt gewerkt aan
implementatie van de richtlijn oneerlijke kontraktsbedingen. De Consumer Law Journal (1994,
pp. 109-148) wijdt er een themanummer aan. Niet
alleen wordt de implementatie in Groot-Brittannië en Italië besproken, ook wordt de richtlijn
door schrijvers uit Amerika, Egypte en Japan in
rechtsvergelijkend perspektief geplaatst.
In Verbraucher und Recht 1994, pp. 137-145
inventariseert F. Bultmann de meningen over de
vraag in hoeverre het AGB-Gesetz aanpassing
behoeft.
3 Timeshare
De lang verbeide richtlijn inzake timeshare is in
aantocht. De richtlijn zal een afkoelingsperiode
van 10 dagen voorschrijven. Alleen wanneer niet
de voorgeschreven informatie wordt verstrekt, is
een periode van drie maanden voorzien. Omdat
vooruitbetaling de effektiviteit van afkoelingsperiodes zou verminderen, wordt deze door de
richtlijn verboden.
2506
KATERN 53
4 Schuldsanering
Vrijwel geen land in Europa of er is wel een wettelijke regeling inzake schuldsanering in aantocht
of reeds in werking — zie bijvoorbeeld over het
Duitse wetsvoorstel R. Kemper in de Revue
européenne de droit de la consommation 1994, pp.
114-122. Over de verschillende stelsels schreef N.
Huls in opdracht van de Europese Commissie
een rapport, dat thans bij Kluwer België in druk
is verschenen (Nick Huls et al., Overindebtedness
of consumers in the EC member states: facts and
searchfor solutions, Diegem 1994, 262 p.).
5 Colportagerichtlijn: geen direkte werking
Faccini Dori wilde zo graag Engels leren. Dat althans werd haar verteld door een handige colporteur van een schriftelijke kursus Engels,
wiens jachtgebied het Centraal Station van Milaan bevatte. Na enige dagen kreeg Signora Dori
spijt en wilde ze gebruik maken van de bij
richtlijn voorgeschreven afkoelingsperiode.
Maar helaas: Italië had de colportage-richtlijn
nog niet geïmplementeerd. En aan horizontale
werking wilde het Hof van Justitie, anders dan
A-G Lenz, nog niet. Een oplossing wordt wellicht geboden door richtlijnconforme interpretatie van Italiaanse wetgeving (bijv. een open norm
uit de Codice civile) en anders door de Italiaanse
overheid aansprakelijk te stellen voor de niettijdige implementatie (zaak C-91/92 — zie de annotatie elders in dit nummer van Ars Aequi).
6 Francovich en de konsument
Aansprakelijk gesteld voor de niet tijdige implementatie van een richtlijn, dat is wat de Duitse
overheid reeds is overkomen. Vorig jaar strandde een aantal reizigers vanwege een faillissement
van hun reisorganisator. Van een garantiefonds
was in Duitsland toen nog geen sprake. Thans
pogen enkele van de gestrande reizigers ingevolge Francovich hun schade op de in gebreke gebleven Duitse overheid te verhalen. Het LG
Bonn heeft hierover inmiddels prejudiciële vragen aan het Europese Hof gesteld.
7 De (langdurig) verzekerde konsument
In Duitsland is per 1 juli 1994 een wijziging van
de regelgeving inzake verzekering tot stand ge-
Konsumen tenrech t
komen (BundesGesetzBlatt I, 28 juli 1994). De
wijziging is een gevolg van de verzekeringsrichtlijnen van de Europese Unie. Belangrijkste diskussiepunt was de tienjarige looptijd van veel
Duitse verzekeringspolissen. Uiteindelijk werd
een compromis bereikt op vijfjaar. Daarop anticiperend heeft het BGH in een aantal nog niet
gepubliceerde arresten van 13 juli 1994 de tienjaarskontrakten voor een aantal branches in de
ban gedaan.
10 Geen smartegeld voor vertraagde reiziger
Mr. Lucas had een chartervlucht geboekt bij
Avro (geen familie). Door een foutje bij Avro
kon mr. Lucas pas 24 uur later terugvliegen. Zijn
materiële schade (hotel, taxi, telefoon) kreeg hij
keurig vergoed. Maar smartegeld voor geleden
stress zat er niet in. Volgens Judge Hodgson van
het Sheffield County Court is een vervoerovereenkomst niet 'a contract to provide peace of
mind or freedom from distress': Lucas v. Avro,
(1994) 7 CL 109.
8 Konsument en konkurrentie
Een evergreen van het konsumentenrecht is de
verhouding tot het mededingingsrecht. Hoe de
Fransen hierover denken wordt uiteengezet in de
bundel van Yves Serra en Jean Calais-Auloy
(red.), Concurrence et consommation, Dalloz
1994 (125 p.). Het boek bevat de inleidingen
voor een kongres dat in oktober 1993 plaatsvond
te Perpignan.
9 Produkten en diensten
In 1995 zal het tien jaar geleden zijn dat de richtlijn produktenaansprakelijkheid tot stand kwam.
Dat betekent dat er dan krachtens de richtlijn
een evaluatie zal dienen plaats te vinden. Reeds
nu beginnen de studies hierover af te komen —
zie de bijdragen in de European Review of Private Law 1994/2, alsmede het opstel van Gerhard
Hohloch, 'Produkthaftung', Zeitschrift für Europaisches Privatrecht 1994, pp. 408-445. Opvallend is dat de vrees van het bedrijfsleven voor een
enorme toeneming van het aantal aansprakelijkstellingen vooralsnog niet is uitgekomen.
De dienstenrichtlijn — in september jl. nog in
A&A 1994, pp. 113-118 geanalyseerd door C.C.
van Dam — is van de baan. Dat blijkt uit een
mededeling (juni 1994) van de Europese Commissie. Wel wordt nog de totstandbrenging van
vrijwillige codes overwogen. Voorts wordt aan
sektorale richtlijnen gedacht, bijvoorbeeld voor
de bouw en de gezondheidszorg.
Over produktveiligheid ten slotte handelt de
bijdrage van M. van Gestel en G.M.F. Snijders
in H.W. Micklitz et al. (red.), Federalism and Responsibility/A study on product safety law and
practice in the EC (1994).
11 De ontplofte boiler
Een belevenis. De vakantie in Turkije blijkt zich
ten dele af te spelen in een grotkamer uitgehouwen in een heuvel. De belevenis verkeert evenwel
in ontsteltenis als de twee avontuurlijke reizigers
ernstige brandwonden oplopen als gevolg van
een defekte boiler. Kunnen zij hiervoor de reisorganisator aansprakelijk stellen? Rb Groningen
11 maart 1994, TvC 1994/5 meent van wel: artikel 7:507 lid 1 BW verplicht de reisorganisator
de reisovereenkomst uit te voeren overeenkomstig de verwachtingen die de reiziger op grond
van die overeenkomst redelijkerwijs mocht hebben. De onderhavige reis is niet overeenkomstig
deze verwachtingen verlopen. De reisorganisator
kan zich ook niet op overmacht voor de hotelier
beroepen. Deze had de boiler namelijk een dag
tevoren laten kontroleren. De reisorganisator
dient de schade derhalve te vergoeden.
12 Zwammen
We blijven nog even in Groningen, waar de President van de Rb moest oordelen over de vraag
welke rechtsmiddelen de koper van een woonhuis met zwam onder de vloeren ten dienste
staan. Een dergelijk woonhuis mist volgens de
President een voor eigen bewoning noodzakelijke eigenschap, te weten: deugdelijke vloeren
waarin nog geen kiem van snel om zich heen grijpend bederf aanwezig is. De enkele aanwezigheid
van zwam brengt dan ook mee dat koper de in
de transportakte verstrekte garantie kan inroepen. Ook deze uitspraak is gepubliceerd in TvC
1994/5.
KATERN 53 2507