Executive nr. 09

executive
6 min
1/6
Nieuwsbrief voor bestuurders | 9 | Donderdag 15 mei 2014 | www.zorgvisie.nl
UW KENNISPARTNER IN DE BESTUURSKAMER
BENCHMARK
RAPPORTEN
BUITENLAND
BETALEN VOOR KWALITEIT
Ggz kost het meest rond
Apeldoorn
© 2014 KPMG Advisory N.V.
1 | CURE Betalen voor kwaliteit
GEZONDHEIDSZORG
Betalen voor
kwaliteit
KPMG
Aan de slag met uitkomstbekostiging
in Nederland
Canadese patiënt
centraal
IN HET KORT
r Het is aan individuele verzekeraars en instellingen om de
informatie te duiden.
r De kosten van de zorg verschillen op individueel niveau enorm.
‘De RIBW’s in Drenthe trekken ook patiënten uit de
Randstad aan.’
Frank van Hoof, senior wetenschappelijk
medewerker reïntegratie van het Trimbos-instituut
> Lees de samenvatting op
pagina 3
> Download het hele rapport
foto: reed/ton kastermans
> Lees verder op pagina 2
Aan de slag met
uitkomstbekostiging
in Nederland
foto: anp/lex van lieshout
De kosten voor ggz verschillen enorm per regio. Rond
Apeldoorn zijn de verblijfskosten per verzekerde het
hoogst. Friesland heeft de
hoogste kosten per verzekerde, blijkt uit een ZN-rapport.
foto: anp/lex van lieshout
www.kpmg.nl/gezondheidszorg
BEKOSTIGING WIJKVERPLEGING
IN DE ZORGVERZEKERINGSWET
NZa
Overheveling extramurale verpleging van de
AWBZ naar de Zvw
> Lees de samenvatting op
pagina 5
> Download het hele rapport
ZORGVISIE ENQUÊTE
Vul de enquête over nieuwe samenwerkingsvormen in en maak kans op
kaartjes voor het Concertgebouw
Het Kingston
General Hospital in Ontario betrekt
patiënten bij
werving van
nieuwe
medewerkers.
> Lees verder op pagina 4
IN HET KORT
r Een raad met 35 oud-patiënten adviseert hoe de
patiëntervaring te verbeteren.
r In alle commissies die over patiëntenzorg gaan
zitten patiënten.
‘Bij elke beslissing laat ik het
patiëntenbelang meewegen.’
Leslee Thompson, CEO Kingston General Hospital
executive
5 min
2/6
Nieuwsbrief voor bestuurders | 9 | Donderdag 15 mei 2014 | www.zorgvisie.nl
UW KENNISPARTNER IN DE BESTUURSKAMER
BENCHMARK
Duurste ggz in Friesland en rond Apeldoorn
Tussen regio’s en ggz-instellingen zijn
grote verschillen als het gaat om de werkelijke ggz-kosten per verzekerde afgezet
tegen de te verwachten kosten. Vektis,
het informatiebureau van ZN, bracht de
werkelijke kosten in kaart op basis van de
declaraties uit 2011 en 2012. De te verwachten kosten zijn gebaseerd op populatiekenmerken, zoals leeftijd, geslacht,
urbanisatiegraad en gemiddeld inkomen.
De regio Apeldoorn heeft met 376 euro
de hoogste verblijfskosten per verzekerde, 77 procent meer dan verwacht mag
worden op basis van de populatiekenmerken. Ook de werkelijke kosten (580
euro) voor de totale behandeling per verzekerde zijn er 40 procent hoger dan verwacht (414 euro). Friesland heeft met 753
euro de hoogste werkelijke behandelkosten per verzekerde, 64,7 procent meer
dan verwacht. De gemiddelde kosten
voor verblijf (204 euro)zijn hier echter 10,6
procent lager dan verwacht de verwachte
228 euro.
Neutrale bron van informatie
Wat is nu het verhaal achter deze cijfers?
Vektis laat zich daar niet over uit. ‘Wij willen dat deze cijfers een neutrale en feitelijke bron van informatie zijn’, laat een onderzoeker weten. ‘Er zijn verschillen in
percentages opnames of opnameduur,
maar daar kunnen goede verklaringen
voor zijn. Het is aan individuele zorgverzekeraars en zorginstellingen om de informatie te duiden. Daarbij kunnen ze kijken naar de verhouding patiënten en
inwoners, de verhouding opgenomen patiënten en inwoners, de gemiddelde verblijfsduur en de gemiddelde kosten per
ligdag.’
Vektis heeft een week voorafgaand aan
publicatie de resultaten kort gepresenteerd aan zorgaanbieders. Volgens Maarten Oosterkamp van GGZ Nederland
bleef een discussie over de betekenis
achterwege. ‘Duiding is ook uitermate
lastig. De kosten van de zorg verschillen
op individueel niveau enorm. Sommige
patiënten met complexe problematiek
kunnen met een korte behandeling toe,
terwijl anderen met eenvoudige problematiek langer dan verwacht zorg nodig
hebben. Eigenlijk laat het rapport niet
meer zien dan dat de meeste bedden
voorkomen in de plattelandregio’s met
zandgronden: de Veluwe en Drenthe.’
Die verdeling is historisch gegroeid, constateerde het Trimbos-instituut al eerder
dit jaar. In de Randstad relatief weinig, op
het platteland meer. Frank
van Hoof: ‘In Drenthe is relatief veel beschermd wonen.
De RIBW’s zeggen dat ze
ook patiënten uit de Randstad aantrekken. Drenthe
vertekent sowieso, omdat
Lentis, een grote instelling in
Groningen, locaties heeft net
over de grens met Drenthe.
Veel Groningers gaan dus
naar Drenthe.’
De hamvraag is volgens Van Hoof of de
middelen die vrij komen bij afbouw van
bedden, beschikbaar komen voor ambulante behandelingen, zodat mensen een
eigen leven kunnen leiden en participeren
in de samenleving. ‘Maar niemand heeft
zicht op de afspraken die daarover worden gemaakt tussen zorgverzekeraars en
zorginstellingen. Duidelijk is wel dat de
ggz-aanbieders in toenemende mate te
maken krijgen met zorgverzekeraars die
willen weten waarom ze zo veel klanten
opnemen. Heeft dat te maken met de
klantenpopulatie of de manier van behandelen?’ (BK)
foto: anp/lex van lieshout
De kosten voor ggz verschillen enorm
per regio. Rond Apeldoorn zijn de
verblijfskosten per verzekerde het
hoogst. Friesland heeft de hoogste
behandelkosten per verzekerde. Dat
blijkt uit het rapport Ambulantisering
in de ggz van Zorgverzekeraars
Nederland.
executive
4 min
3/6
Nieuwsbrief voor bestuurders | 9 | Donderdag 15 mei 2014 | www.zorgvisie.nl
UW KENNISPARTNER IN DE BESTUURSKAMER
RAPPORT
SAMENVATTING
BETALEN VOOR
KWALITEIT
Uitkomsten belonen is nu al mogelijk
© 2014 KPMG Advisory N.V.
1 | CURE Betalen voor kwaliteit
KPMG
GEZONDHEIDSZORG
Betalen voor
kwaliteit
Aan de slag met uitkomstbekostiging
in Nederland
www.kpmg.nl/gezondheidszorg
Aan de slag
met uitkomstbekostiging in
Nederland
> Lees de hele publicatie
RECENSIE
Innovatief gehalte ÌÌÌÌ
Praktische
bruikbaarheid ÌÌÌ
Leesbaarheid ÌÌ
Vormgeving ÌÌÌÌ
QUOTE
‘Betalen voor
procesmaten is niet de
weg voorwaarts’
Het is nu al mogelijk organisaties te
belonen voor het effect dat ze teweegbrengen bij patiënten. De kunst is niet
te wachten op volmaakte meetinstrumenten, maar te beginnen met data die
er al zijn.
Gemeenten en zorgverzekeraars kunnen
volgend jaar al beginnen met betalen naar
behaalde uitkomsten, stelt KPMG. Bij sturing op uitkomsten gaat het om de realisering van bepaalde doelen, bijvoorbeeld dat
ouderen zo lang mogelijk thuis wonen.
Een mogelijke maatstaf daarvoor is het
percentage zelfstandig wonende 80-plussers. Tegelijkertijd moeten ouderen tijdig
naar een instelling kunnen als dat nodig is.
Daarom moeten ook de cliëntervaringen
en de toegankelijkheid van zorg meewegen. ‘Het is belangrijk om niet één uitkomstmaat centraal te stellen’, waarschuwt KPMG. ‘Dit kan namelijk leiden tot
perverse prikkels, met als gevolg bijvoorbeeld risicoselectie.’
Nog een reden voor gecombineerde indicatoren is dat uitkomsten soms afhangen van
externe factoren. Zo kan schooluitval samenhangen met gebrekkige jeugdhulp,
maar ook met problemen thuis. Dan helpen
kwaliteitscijfers over de dienstverlening van
individuele aanbieders om een beeld te krijgen van hun toegevoegde waarde.
Informatie beschikbaar
Veel informatie over uitkomsten is er al.
Gemeenten beschikken vanaf 2015 over
een ‘Gemeentelijke monitor sociaal domein’ met cijfers over het gebruik van zorg
en sociale voorzieningen, schooluitval enzovoorts. Daarnaast zijn er de Cliëntervaringsmeting Wmo en de Zelfredzaamheidsmatrix. Van aanbieders liggen er
declaratiedata en kwaliteitsscores.
In de cure staat de uitkomst bij individuele
patiënten centraal, bijvoorbeeld arbeidsparticipatie of verbetering in functioneren.
Bruikbare bronnen zijn hier declaratiegegevens, klinische registraties en patiëntenenquetes. Het eerste voorbeeld van uitkomstbekostiging is er al. Zorgverzekeraar
CZ betaalt ParC kliniek Oost-Nederland
op basis van abonnementstarieven voor
Parkinsonpatiënten. Als ParC meer bijdraagt aan de zelfstandigheid van patiënten dan concurrenten, krijgt het een groter
marktaandeel.
De beschikbare gegevens maken uitkomstbekostiging mogelijk. In plaats van
volmaakte uitkomstindicatoren af te wachten, kunnen zorginkopers beginnen met
wat er is en gaandeweg met aanbieders
de indicatoren bijstellen. Het is wel van
belang indicatoren zeker twee jaar te gebruiken om veranderingen te kunnen zien.
En meerjarencontracten te sluiten, want
verbeteringen realiseer je niet in een dag.
Een belangrijk aandachtspunt bij indicatoren is vergelijkbaar- en betrouwbaarheid.
Dat vereist een correctie voor zorgzwaarte,
voldoende cliënten per aanbieder, en een
precieze registratie. Om te bewaken dat
iedereen op dezelfde manier regiswtreert,
is volgens KPMG uiteindelijk verificatie nodig van kwaliteitsgegevens, vergelijkbaar
met de accountantscontrole van de jaarrekening.
Het uitkomstafhankelijke deel van de bekostiging moet groot genoeg zijn om kwaliteit te stimuleren. Maar niet te groot,
waardoor aanbieders te veel risico lopen
over factoren buiten hun inwvloed. Uitkomstbekostiging is voor hen hoe dan ook
een risico: hun eigen inspanningen kunnen
ze volledig sturen, uitkomsten niet. (KK)
executive
5 min
4/6
Nieuwsbrief voor bestuurders | 9 | Donderdag 15 mei 2014 | www.zorgvisie.nl
UW KENNISPARTNER IN DE BESTUURSKAMER
BUITENLAND
Patiënten doen sollicitatiegesprekken
Het Canadese Kingston General
Hospital maakt werk van patiëntgerichtheid. CEO Leslee Thompson
betrekt patiënten bij het werven van
nieuwe medewerkers.
Kingston General Hospital (KGH) in de
staat Ontario ging in 2008 door een diepe
crisis. Voor het academische ziekenhuis
met 4300 medewerkers en een omzet
van 400 miljoen dollar dreigde een faillissement. De kwaliteit van zorg was ondermaats en het moreel van de werknemers
belabberd. Ontario plaatste KGH onder
verscherpt toezicht en verving de leiding.
Een jaar nadat een interim-bestuur een
herstelplan was gestart, trad Leslee
Thompson aan als CEO. Volgens Thompson, die eerder als verpleegkundige had
gewerkt in het KGH, waren de financiële
perikelen niet de kern van probleem. Dat
was het verlies van het vertrouwen van
de mensen uit de lokale gemeenschap.
Thompson werd diep geraakt toen een
oud-patiënt tegen haar zei: ‘Ik ben bang
om naar uw ziekenhuis te komen.’ ‘Hoe
voelen patiënten zich weer veilig? En hoe
kunnen medewerkers zich weer trots
voelen? Dat was onze opgave’, vertelt
Thompson, die de eerste maanden vooral luistert. Ze organiseert praatsessies
met medewerkers om te horen wat er mis
is en wat er anders moet. Een belangrijk
punt is meer vertrouwen en betere communicatie tussen managers, medische
staf, verpleegkundigen en vrijwilligers.
Samen formuleren ze een nieuwe missie:
outstanding care, always. Thompson
roept ook de hulp in van patiënten. ‘Hoe
zou het ziekenhuis eruit zien als jullie de
baas zouden zijn?’, vraagt zij hen. ‘We
willen leren van jullie ervaringen.’ Er komt
een adviesraad met 35 oud-patiënten die
onderzoekt hoe KGH de ervaring van patiënten kan verbeteren.
Betere communicatie
Patiënten willen betere communicatie
met het personeel. Ze willen weten wie er
hun kamer binnenkomt. Medewerkers
dragen nu naambordjes. De vaste bezoektijden worden afgeschaft en patiënten worden betrokken bij de overdracht.
Er komt online ‘vluchtinformatie’ zodat
familieleden realtime kunnen volgen waar
in het ziekenhuis de patiënt zich bevindt.
Verder willen patiënten dat KGH vermijdbare wachttijden vermindert en vermijdbare schade elimineert. Op dat laatste
punt ging het goed mis in 2010. Er overlijdt een patiënt aan een infectie die eenvoudig te voorkomen was geweest als
medewerkers hun handen goed hadden
gewassen. Thompson roept de medische
leiders bijeen, want er is een vertrouwenscrisis. ‘We houden ons niet aan de
medische richtlijnen en handelen in strijd
met onze missie.’ Slechts
veertig procent van de medewerkers wast de handen.
Thompson zet rigoureus in
op betere hygiëne. Na een
intensieve campagne is
KGH nu een voorbeeldziekenhuis.
Thompson geeft patiënten
een steeds grotere rol in het
bestuur van het ziekenhuis.
Ze zitten in alle commissies
die over patiëntenzorg
gaan, zodat het perspectief
van patiënten en wat zij belangrijk vinden
nooit buiten beeld raakt. Ook schuiven ze
aan bij sollicitatiegesprekken. Ze beoordelen of kandidaten het belang van patienten echt voorop stellen. Dat kan leiden
tot afwijzingen. KGH is in 2014 financieel
een gezonde organisatie. Met de kwaliteit
van zorg en verbetering van de communicatie gaat het ziekenhuis de goede kant
op. Thompson: ‘Bij elke beslissing die ik
neem laat ik het patiëntenbelang meewegen. Elke dag stel ik de vraag: wat heb ik
vandaag van een patiënt geleerd?’ (BK)
executive
6
2 min
Nieuwsbrief voor bestuurders | 9 | Donderdag 15 mei 2014 | www.zorgvisie.nl
UW KENNISPARTNER IN DE BESTUURSKAMER
RAPPORT
SAMENVATTING
advertentie
BEKOSTIGING
WIJKVERPLEGING IN DE
ZORGVERZEKERINGSWET
foto: reed/ton kastermans
NZa
Overheveling
extramurale
verpleging van
de AWBZ naar
de Zvw
> Lees de hele publicatie
RECENSIE
Innovatief gehalte ÌÌÌÌ
Praktische
bruikbaarheid ÌÌÌ
Leesbaarheid Ì
Vormgeving Ì
QUOTE
‘Bij populatiebekostiging
is het voor toetreders
moeilijk zich op deze
markt te begeven’
Populatie of prestatie bekostigen
Hoe kan de vergoeding van wijkverpleging vanuit de Zorgverzekeringswet het
beste gebeuren? Zowel prestatie- als
populatiebekostiging hebben volgens de
Nederlandse Zorgautoriteit nadelen.
De NZa heeft voor het ministerie van VWS
twee modellen gemaakt om de wijkverpleging te bekostigen, die per 2015 onder de
Zorgverzekeringswet valt. Het eerste is populatiebekostiging. Daarin krijgen zorgorganisaties een vooraf afgesproken bedrag per verzekerde, ongeacht of deze zorg nodig heeft.
Kosten voor afstemming met andere hulpverleners zijn inbegrepen. Dit model maakt de
uitgaven aan wijkverpleging voorspelbaar en
bevordert het beschikbaar-zijn van samenhangend zorgaanbod. Nadeel is de ondoorzichtigheid van werkelijke kosten en het risico
dat aanbieders te weinig zorg verlenen, omdat ze hun geld toch wel krijgen. Uitkomstbeloning kan dat ondervangen, maar daar is
voorlopig nog geen goede methode voor.
Bij prestatiebekostiging declareren zorgaanbieders per cliënt een zorgpakket dat ook
‘regelkosten’ dekt. Voordeel is dat dit model
simpeler is en past bij concurrentie. Nadeel
5/6
is de prikkel voor aanbieders om zoveel mogelijk zorg te leveren. Zorgverzekeraars
moeten daaraan tegenwicht bieden, maar
hebben zelf geen belang bij kostenbeperking. Dat verandert pas in 2017, wanneer zij
geen nabetaling meer ontvangen voor dure
verzekerden (ex-post-risicoverevening). Dat
zal hen stimuleren vooraf de kosten te beperken – maar ook om deze af te wentelen
op de Wet langdurige zorg.
Mengvorm
Zorgaanbieders en verzekeraars zien liever
een mengvorm van prestatiebekostiging
met een beetje populatiebekostiging. ‘Pure’
populatiebekostiging is niet populair. Vooral
zorgaanbieders vrezen een grote systeemwijziging. Maar de NZa voelt niets voor de
voorgestelde mengvormen, die zij te complex vindt.
De veldpartijen vinden een nieuw bekostigingsmodel niet haalbaar voor 1 januari
2015. De NZa laat doorschemeren dat ze
een overgangsmodel niet gek zou vinden:
tijdelijk in de Zvw de huidige AWBZ-prestaties overnemen, met een opslag voor regelkosten. (KK)
executive
1 min
6/6
Nieuwsbrief voor bestuurders | 9 | Donderdag 15 mei 2014 | www.zorgvisie.nl
UW KENNISPARTNER IN DE BESTUURSKAMER
MEER ZORGVISIE
ADVERTEREN
ADVERTEREN
COLOFON
Marike Cloosterman
Marike
Key
Accountmanager
Cloosterman
Key Accountmanager
[email protected]
Eric Bassant
Hoofdredacteur
[email protected]
020 515 97 04
06
51 33 15 17
[email protected]
06 51 33 15 17
Arian Azad
Arian Azad
Senior
Accountmanager
Senior Accountmanager
[email protected]
06
10 53 06 34
[email protected]
06 10 53 06 34
Zorgvisie Magazine
Het magazine voor beleid
en management in de zorg
verschijnt maandelijks.
Zorgvisie Special
Eenmaal per jaar verschijnt
een glossy gewijd aan één
thema.
Zorgvisie Weekoverzicht
Abonnees ontvangen
tevens het Zorgvisie
Weekoverzicht.
Bart Kiers
Redacteur
[email protected]
020 515 97 31
Krista Kroon
Freelance journalist
DIRECT NAAR > Abonneren
Alie Zwart en Berber Bast
Eindredactie
[email protected]
020 515 97 35/41
Suzanne
Ben
Konings
Eijkemans
Uitgever
CONGRESSEN
CONGRESSEN
Reed Business Events
Reed
organiseert
Business
in samenwerking
Events
met
Zorgvisie congressen
organiseert
in samenwerking
voor met
bestuurders
Zorgvisie
congressen
en managers
voor in de
zorg met eenen
bestuurders
actueel
managers
en informain de
tief inhoudelijk
zorg
met een actueel
programma,
en informauitgaande
tief
inhoudelijk
van een
programma,
origineel
concept. van een origineel
uitgaande
concept.
Vormgeving
Twin Media bv
Zorgvisie e-nieuwsbrief
Elke werkdag nieuws en
een speciale zondageditie.
Zorgvisie.nl
De website Zorgvisie.nl is
hét online platform voor
zorgmanagers.
Zorgvisiebanen.nl
Op de online vacaturebank
kunnen managers in de
zorg terecht voor actuele
vacatures.
Op gebruik van deze nieuwsbrief zijn de volgende regelingen
van toepassing: Gebruiksvoorwaarden en Privacystatement
© Reed Business Media
Auteursrecht voorbehouden