GGZ Stuurinformatie 2.0 - Q

GGZ Stuurinformatie 2.0
Verslag van de bijeenkomst op 22 mei 2014
~
Door: Alexander Rengelink-Fonville en Sandra Dahmen
De ontwikkelingen in de GGZ volgen elkaar in hoog tempo op (denk aan Basis GGZ, Transitie Jeugdzorg,
langdurige zorg etc.). Er is steeds meer behoefte aan praktisch toepasbare stuurinformatie. Financiële
informatie over de ontwikkelingen is veelal wel beschikbaar. Het ontbreekt echter aan overzichtelijke
inhoudelijke stuurinformatie. Tijdens de bijeenkomst op 22 mei bespraken we het zichtbaar én inzichtelijk
maken van inhoudelijke informatie, hoe je hiermee kunt sturen en hoe je dit aanpakt.
Slimme stuurinformatie
Het kost zorginstellingen vaak onevenredig veel tijd om
medewerkers
te
voorzien
van
bruikbare
stuurinformatie. Er is behoefte aan informatie (in de
vorm van key performance indicators: KPI) waarmee
medewerkers op alle niveaus zelfstandig kunnen
werken. Veel KPI’s zijn ingestoken vanuit financieel
perspectief en daardoor niet bruikbaar voor
medewerkers op de werkvloer om te sturen op de
kwaliteit van de dagelijkse zorg. Meer zorginhoudelijk
toegespitste KPI’s zijn hiervoor wenselijk. Dit is vooral
van belang in de GGZ, vanwege de toenemende
complexiteit in de sector. Voorbeelden zijn:
Overgang van één naar meerdere verzekeraars.
Invoering van Basis GGZ per 2014; nu na een half
jaar is duidelijk dat de verwijzing door de eerste lijn
achterblijft bij de verwachting.
Transitie jeugdzorg 2015; het is onduidelijk welk
afrekensysteem hiervoor in de toekomst gebruikt
wordt. In 2015 zullen de gemeenten blijven werken
met de DBC-systematiek.
Transitie langdurige zorg naar de Zvw per 2015;
patiënten met ZZP B (met behandeling) gaan over
naar de Zvw. Als zij drie jaar lang aaneengesloten
worden behandeld gaan ze over naar de Wet
langdurige zorg (Wlz).
Invoering van de Wlz voor patiënten met ZZP C
(zonder behandeling). Hierbij doen GGZinstellingen de inkoop via de gemeenten van hun
adherentiegebied.
Wet forensische zorg wordt aangepast. Er zal meer
verplichte zorg buiten de instelling geleverd
worden (ambulantisering).
DSM V wordt hoogstwaarschijnlijk in 2016
ingevoerd. Dit zorgt voor veranderingen in de
DBC’s en software-aanpassingen.
“De inkt van mijn vorige contracten met verzekeraars is
nog niet droog of de volgende onderhandelingen
starten weer”. Een herkenbaar probleem bij meerdere
aanwezigen.
Het
is
juist
dit
hoge
onderhandelingstempo dat de noodzaak van heldere
indicatoren benadrukt.
Stuurinformatie & Basis GGZ
De deelnemers geven aan dat veel data voor de Basis
GGZ nog incompleet is, waardoor het niet eenvoudig is
om de juiste stuurinformatie te ontleden. Hoe hard dit
aantal incomplete data precies is, is nog onduidelijk.
Correcte monitoring is dus belangrijk.
De
aanwezige
GGZ-instellingen
laten
de
stuurinformatie voor de Basis GGZ op dezelfde manier
zien als voor de Specialistische GGZ. Per traject geven
zij aan of het Basis GGZ of specialistische GGZ betreft.
Inhoudelijke indicatoren
Eén van de deelnemende instellingen heeft vier
domeinen waarop informatie wordt aangeboden;
zorginhoud, financieel, medewerker en maatschappij.
Per domein zijn 5 indicatoren benoemd. Wanneer één
van de indicatoren niet meer voldoet, wordt deze
vervangen voor een beter passende indicator. Het is
belangrijk dat per domein zowel leading als trailing
indicatoren bestaan.
Het is belangrijk om te sturen of de behandeling
conform het gewenste zorgpad is. Zorgprofessionals
kunnen hierbij periodiek aanvullingen doen. Belangrijk
is dat de behandelaar zelf ziet waar zij/hij invloed heeft
en kan sturen. Voorbeelden van indicatoren zijn;
tevreden en verantwoorde medewerkers, goede zorg
voor maatschappij (wachttijden bijvoorbeeld), best
passende zorg (bijvoorbeeld effectiviteit, ROM, inhoud
zorgpad), financieel rendement en productiviteit. Ook
‘smell of the place’ is een belangrijke indicator; wat is
het gevoel op de afdeling en hoe is het
opleidingsbudget benut?
Tips voor inhoudelijke indicatoren:
Laat niet te veel indicatoren in een keer zien.
Minder is meer.
Bronregistratie is essentieel, anders is de
waarde van de indicatoren beperkt.
Het is goed mogelijk om een indicator leeg te
laten zien, om zo bewustwording te vergroten.
zoals deze in de media worden gepubliceerd. Dit
vergroot de aanlokkelijkheid van ‘windowdressing’.
Van monitoring naar sturing
Verschillende contractpartijen hebben verschillende
eisen. Als GGZ-instelling wil je de eisen per partij
inzichtelijk maken. Zo vragen gemeenten bijvoorbeeld
veel informatie uit; welke informatie ze daadwerkelijk
nodig hebben is echter nog de vraag.
Door grote en frequente systeemwijzigingen is het
lastig historische data te gebruiken om voorspellingen
voor de toekomst te doen. Toch kun je historische data
zo bewerken dat de data wel wat zegt over de te
registreren trajecten en activiteiten. Bij het bepalen van
het effect van het onttrekken van Basis GGZ-producten
uit de Specialistische GGZ wordt dit gedaan door
historische data te simuleren alsof ze met de huidige
regels zijn afgeleid.
Sturen kan alleen op correcte brondata. Hoe zorg je er
nu voor dat de brondata op orde is? Door mensen te
laten zien en ervaren wat er gebeurt in de organisatie.
Alleen door mensen hun invloed te laten voelen wordt
het mogelijk om van monitoren daadwerkelijk naar
sturen over te gaan.
Sturen op kwaliteit en veiligheid
Het is essentieel om te weten welke kant je op wilt
sturen. Als de missie en visie onduidelijk zijn, kun je nog
zulke mooie indicatoren hebben, maar zullen deze niks
bijdragen aan het verbeteren van de bestuurbaarheid
van de organisatie. De indicatoren moeten een
integraal deel uitmaken van de bedrijfsvoering.
Binnen kwaliteitsmanagement wordt het bijhouden en
opleveren van indicatoren vaak gezien als een kunstje
dat één keer per jaar uitgevoerd wordt voor externe
partijen. Dit zou niet het geval moeten zijn. Sturen op
de juiste indicatoren moet vanuit een intrinsieke
overtuiging komen dat je de zorg beter wil maken.
Focus op externe verantwoording blijkt een herkenbare
valkuil voor veel deelnemers. Helaas is het zo dat de
buitenwereld niet dieper ingaat op indicatoren, dan
Voorbeeld dashboard met kpi’s per kwadrant (productie en
financiën, Personele ontwikkeling, Kwaliteit, Veiligheid en
proces, Klant en markt).
Heeft u vragen over
stuurinformatie of het
prognosemodel van
Casemix, neem dan
contact op met
Alexander RengelinkFonville

Download Report