Textielservicebedrijven MJA3

MJA-Sectorrapport 2013
Textielservicebedrijven
Colofon
Projectnaam:
Datum:
Status:
Kenmerk:
Locatie:
Contactpersoon:
Ondersteunend adviesbureau:
MJA-monitoring Textielservicebedrijven
15-5-2014
Definitief
1235678/PB/LH/156012
Roermond
Li Hua
KWA Bedrijfsadviseurs B.V.
Inhoud
Hoofdstuk 1.
Inleiding ............................................................................................ 1
Hoofdstuk 2.
Overzicht ontwikkeling energieverbruik ................................................. 1
Hoofdstuk 3.
Verklaring verandering energieverbruik ................................................. 2
Hoofdstuk 4.
Spiegeling aan het MJP........................................................................ 3
Hoofdstuk 5.
Resultaten per pijler ........................................................................... 4
Hoofdstuk 6.
Tabellen ............................................................................................ 6
Samenvatting
Kerngegevens
Sectorgegevens
Textielservicebedrijven
Aantal MJA-deelnemers in 2013
Aantal beschouwde bedrijven voor 2013 in dit rapport
Aantal toetreders in 2013
Aantal uittreders in 2013
Werkelijk energieverbruik 2013 (TJ)
Werkgelegenheid in de sector (personen inclusief uitzend krachten)
Effecten van maatregelen
Procesefficiencyverbetering
Besparing in de keten [TJ]
Duurzame energie [TJ]
2013 t.o.v. 2012
4,5%
30
5
53
53
1
5
1.513
10,000
2013 t.o.v. 2005
22,9%
32
48
Resultaten
Energieverbruik
Het totale energieverbruik van de sector is 1.513 TJ. Dit is ongeveer 3% lager dan in 2012.
Ten opzichte van een jaar eerder zijn een aantal inrichtingen gesloten. Een deel van deze productie is naar efficiëntere bedrijven met een lager specifiek water- en energieverbruik verplaatst. Hieronder zijn ook nieuwe bedrijven en zelfs stoomloze bedrijven. De daaraan gerelateerde besparing zijn weergegeven in grotere procesefficiency maatregelen, ketenmaatregelen
en in volume effecten.
Uitvoering van het meerjarenplan van de sector
In het meerjarenplan (MJP) heeft de sector toegezegd maatregelen te treffen die in 2016 tot
een besparing van 140 TJ leiden. Sinds het publiceren van het MJP zijn er drie additionele inrichtingen die een energiebesparingsplan 2013-2016 hebben ingediend. De totale te bereiken
besparing wordt daarmee 168 TJ. Na één jaar bedraagt het effect van maatregelen 106 TJ, wat
identiek is aan de besparing die voor 2013 is gepland.
Deze besparing is als volgt opgebouwd:
• 71 TJ aan PE-maatregelen uitgevoerd in 2013 ten opzichte van de ambitie van 110 TJ aan
PE maatregelen voor de periode 2013-2016, waarmee 64% van de doelstelling is gerealiseerd.
• Een intensivering van 30 TJ aan energiebesparing in de KE ten opzichte van 52 TJ aan ketenbesparing voor de periode 2013-2016. Dit is 58% van de te bereiken doelstelling.
• Een intensivering van 5,4 TJ aan inzet van duurzame energie in 2013 ten opzichte van 5,6
TJ voor de periode 2013-2016. Dit is 97% van de te bereiken doelstelling.
I
Energiebesparing in het proces
Procesmaatregelen hebben in 2013 een besparing van 71 TJ opgeleverd. De belangrijkste
energiebesparende maatregelen in 2013 zijn:
• Wassen op lagere temperaturen;
• Hergebruik van water danwel hergebruik van warmte uit afvalwater;
• Warmtewisselaar optimalisatie en proces optimalisatie;
• Energiemanagement/Periodieke controle van restvocht na de ontwateringspers/centrifuge.
Energiebesparing in de keten
Het niveau van besparing in de keten is bereikt door middel van 55 projecten in de keten, die
samen een besparing van 59 TJ opleveren. De intensivering ten opzichte van 2012 is 30 TJ.
Naast de standaardmaatregelen zoals eerder vastgelegd in de Rekenvoorbeelden Ketenefficiency maatregelen voor de sector Textielservice bedrijven (ge-update in september 2011) is dit
jaar een grotere rol weggelegd voor routeoptimalisatie. Daarnaast is overhevelen van productie naar zuinigere wasserijen goed voor een besparing van ongeveer 10 TJ.
In 2013 is in de productieketen 50 TJ bespaard, voornamelijk door:
• Optimalisatie distributie en dan met name door het sluiten van inrichtingen/overhevelen
van productie en brandstofbesparing door verbeterde logistiek.
• Optimalisatie productafdanking en –herverwerking (recycling);
• Materiaalbesparing (besparing van katoen door wassen op lagere temperatuur);
In de productketen is 9 TJ bespaard, met name door afvalvermindering.
Inzet duurzame energie
De totale inzet van duurzame energie in de sector bedraagt 48 TJ in 2013; dit is voornamelijk
inkoop van groene stroom. Voor wat betreft de opwekking van duurzame energie is de inzet
van zonnecollectoren in 2013 verder uitgebreid van 0,3 TJ naar 0,8 TJ.
II
Vooruitblik
Algemene ontwikkelingen
In tegenstelling tot de afgelopen jaren, is de vooruitblik over de algemene ontwikkelingen
rooskleuriger. Het laatste kwartaal van 2013 liet een economische groei van de Nederlandse
economie zien van 0,7%. De sterkste groei in drie jaar tijd. Voorspellingen voor 2014 van het
CPB zijn naar boven bijgesteld naar 0,75%. Voor 2015 is het verwachte groeipercentage
1,25%. In 2014 zullen bedrijfsinvesteringen met 4,75% groeien en dat is ook voor de textielservice sector goed nieuws.
Textielservicebedrijven zullen de genoemde groeicijfers niet direct terug zien in de eigen omzetcijfers. Veelal heeft het enige tijd nodig voordat dergelijke groeicijfers doorwerken. Maar de
sector heeft niet lijdzaam toegekeken. Bedrijven hebben zich ingesteld op de ontwikkelingen in
de afgelopen jaren en er zijn nieuwe verhoudingen ontstaan. Enerzijds door nieuwe vormen
van dienstverlening te ontwikkelen, waardoor de toegevoegde waarde van textielservice vergroot is. Anderzijds door nog scherper te letten op interne- en externe processen en efficiency. Het resultaat van de MJA-monitor 2013 laat zien dat energie-efficiencyverbetering continu
veel aandacht krijgt. Procesmaatregelen blijven, door gezamenlijke inspanningen van textielservicebedrijven en toeleveranciers, besparingen opleveren. Het belang en de impact van ketenmaatregelen en duurzame energie neemt toe; de komende jaren zal deze toename verder
significanter worden. De uitgangspositie van de sector wordt daardoor versterkt.
Convenantactiviteiten
Bij FTN aangesloten textielservicebedrijven zijn jaarlijks betrokken bij meerdere nationale en
internationale projecten. Globalisering, schaalvergroting, nieuwe opkomende economieën zijn
enkele ontwikkelingen die maken dat over de landsgrenzen heen gekeken moet worden. Efficiencyverbetering speelt zich niet alleen af binnen de eigen muren. Door nieuwe technieken en
businessconcepten strekt de verbetering zich uit door heel de keten. Tot en met de eindgebruiker. De Routekaart 2030 Textielservice schetst de mogelijkheden hiertoe en het verwachte
resultaat; maar liefst 80% in een tijdspanne van twintig jaar wordt reëel haalbaar geacht.
Door toekomstige ontwikkelingen binnen de marktsegmenten gezondheidszorg, horeca en industrie en de daardoor ingegeven marktbehoeften te vertalen in producten en diensten die hier
naadloos op aansluiten, zal de toegevoegde waarde van textielservicebedrijven belangrijk toenemen. De duurzaamheid binnen de hele keten wordt daardoor bevorderd. Uitdaging daarbij
wordt het om, ten behoeve van de efficiency, standaardisatie na te streven en tegelijkertijd in
te spelen op de trend van individualisatie die om maatwerk vraagt. Specialisatie en “Mass
customization” worden de nieuwe competenties. De sector voert daarbij een meersporenbeleid.
Dit jaar worden projecten binnen het kader van de Green Deal opgestart waarbij voor de kick
off bijeenkomst ook stakeholders en andere belanghebbenden uit de keten betrokken zijn.
Zonnecollectoren, WKK-systemen, distributie met elektrische bedrijfswagens en innovatieve
energie-monitoring gaan nieuwe mogelijkheden brengen om de energie-efficiency een extra
boost te geven.
Daarnaast voert de sector ook diverse MJA-projecten uit. Vorig jaar stond het droogproces volop in de aandacht met de projecten “warmtepompdroger” en “continu drogen”. Dit jaar staan
III
de reinigingsprocessen centraal met de projecten "Hygiënisch wassen” en “Alternatief bleken”.
Inzet wordt het op lagere temperaturen kunnen reinigen. Belangrijke voorwaarde is echter dat
het reinigingseffect niet nadelig beïnvloed wordt. Hygiënisch schoon textiel is voor veel toepassingen immers een absolute randvoorwaarde waar niet aan getornd kan worden!
IV
Hoofdstuk 1. Inleiding
Dit rapport bevat de resultaten van uw sector in het kader van het MJA3-convenant.
De grafieken in hoofdstuk 2 tot en met 5 geven u overzichten van:
• de ontwikkeling van het energieverbruik van uw sector vanaf 2009;
• de verklaring van de verandering in energieverbruik ten opzichte van vorig jaar;
• de spiegeling ten opzichte van het meerjarenplan (MJP) 2013-2016 van uw sector (aangevuld met de maatregelen van drie additionele inrichtingen die hun EEP’s later hebben ingediend);
• de ontwikkeling van het effect van de PE-, KE- en DE-maatregelen vanaf 2009, waarbij alle
relevante gegevens vanaf 2005 zijn meegenomen.
Hoofdstuk 6 geeft de achterliggende informatie weer in tabellen.
Dit sectorrapport is opgesteld op basis van de door bedrijven aangeleverde gegevens in het
kader van de jaarlijkse MJA-monitoring. De berekeningen in dit rapport zijn gebaseerd op de
methodiek energie-efficiency zoals die is afgesproken in het MJA3-convenant. Details over de
methodiek kunt u vinden in de Handreiking Monitoring op de website van RVO.nl.
Hoofdstuk 2. Overzicht ontwikkeling energieverbruik
Onderstaande grafiek laat het jaarlijkse energieverbruik van uw sector vanaf 2009 zien.
Jaarlijks primaire-energieverbruik
Elektriciteitsverbruik
Aardgasverbruik
Verbruik overige brandstoffen
Warmteverbruik
Energieverbruik [TJ primair]
1.800
1.600
1.400
1.200
1.000
800
600
400
200
0
2009
2010
2011
2012
| Definitief | MJA-Sectorrapport 2013 Textielservicebedrijven |
2013
2014
2015
2016
Pagina 1 van 6
Hoofdstuk 3. Verklaring verandering energieverbruik
Onderstaande grafiek geeft aan in welke mate verschillende factoren de verandering in het
energieverbruik tussen het verslagjaar en het jaar daarvóór verklaren.
Maatregelen in het proces (PE-maatregelen) hebben een besparend effect tot doel (het relatieve energieverbruik wordt minder). Het Volume-effect (effect door verschil in productiehoeveelheid) is verhogend (meer energieverbruik) bij hogere productie of verlagend bij lagere productie. Het deel Overige invloedsfactoren is de optelsom van alle invloedsfactoren die de sector
heeft gerapporteerd, zoals hogere/lagere capaciteitsbezetting ten opzichte van vorig jaar of
gunstige/ongunstige weersomstandigheden ten opzichte van vorig jaar. Deze optelsom kan
uiteindelijk besparend of ontsparend zijn. De post Onverklaard is de restpost. Deze restpost is
besparend wanneer het berekende energieverbruik in het monitoringjaar (de optelsom van de
eerste vier posten in de grafiek) hoger is dan het werkelijke energieverbruik. De restpost is
ontsparend wanneer het berekende energieverbruik lager is dan het werkelijke energieverbruik. Hoe kleiner de restpost, des te beter het werkelijke energieverbruik in de sector is verklaard.
| Definitief | MJA-Sectorrapport 2013 Textielservicebedrijven |
Pagina 2 van 6
Hoofdstuk 4. Spiegeling aan het MJP
Onderstaande grafiek geeft de jaarlijkse ontwikkeling aan van het effect van de getroffen EEPmaatregelen binnen de sector ten opzichte van 2012, het jaar voorafgaand aan de beschouwde
EEP-periode.
Voortschrijdend resultaat versus MJP-doelstelling
Doelstelling
Resultaat
Aandeel van energieverbruik
12,0%
10,0%
8,0%
6,0%
4,0%
2,0%
0,0%
2013
2014
2015
2016
De horizontale lijn is de MJP-doelstelling van 11,1% voor 2016 op basis van het totaal van alle
zekere en voorwaardelijke maatregelen. In 2013 heeft de sector een resultaat van 6,8% bereikt. Met dit resultaat is de sector voortvarend bezig met de realisatie van haar MJP doelstelling. De MJA3 kent drie pijlers: procesefficiency, ketenefficiency en duurzame energie. Ketenefficiency kan nog worden onderverdeeld in twee categorieën: deelketen productie en deelketen product. Voor duurzame energie is eveneens een splitsing mogelijk: inkoop en (eigen) opwekking. Uitsplitsing van de resultaten naar de verschillende pijlers levert onderstaande grafiek op. Ook hier worden de jaarlijkse cijfers gepresenteerd ten opzichte van 2012.
Voortschrijdend resultaat per pijler
PE
KE-productie
KE-product
DE-inkoop
DE-opwekking
Aandeel van energieverbruik
5,0%
4,0%
3,0%
2,0%
1,0%
0,0%
2013
2014
2015
2016
-1,0%
Voor procesefficiency is het resultaat 4,5%, voor de KE-productieketen 2,1%, voor de KEproductketen -0,2% en voor duurzame energie 0,4%.
| Definitief | MJA-Sectorrapport 2013 Textielservicebedrijven |
Pagina 3 van 6
Resultaten per pijler
Het MJA3-convenant kent drie pijlers: procesefficiency, ketenefficiency en duurzame energie.
De grafieken geven de jaarlijkse effecten per pijler vanaf 2009 weer, met de kanttekening dat
alle relevante gegevens vanaf 2005 in berekeningen van de resultaten zijn verwerkt. Deze resultaten zijn aangegeven als percentage van het energieverbruik van de sector.
PE-maatregelen (cumulatief berekend vanaf 2006)
PE-besparing
25,0%
20,0%
15,0%
10,0%
5,0%
0,0%
2009
2010
2011
2012
2013
2014
2015
2016
Bovenstaande grafiek toont aan dat de sector over de periode 2006 t/m 2013 (2006 t/m 2008
niet op de grafiek) meer dan 22,9% besparing heeft gerealiseerd door middel van het uitvoeren van procesefficiency maatregelen. Dit resulteert in een gemiddelde besparing van 2,9 %
per jaar waarmee de sector al met deze pijler ruimschoots voldoet aan de totaal gestelde ambitie van 2% per jaar.
KE-maatregelen (jaarlijks effect ten opzichte van 2005)
Productieketen
Productketen
2,5%
2,0%
KE-besparing
1,5%
1,0%
0,5%
0,0%
-0,5%
2009
2010
2011
2012
2013
2014
2015
2016
-1,0%
-1,5%
-2,0%
Bovenstaande grafiek laat in 2013 een stijging van de ketenbesparing ten opzichte van het
2012 zien. Onder KE-productieketen worden maatregelen verstaan op het gebied van materiaalbesparing, optimalisatie van distributie, productafdanking of hergebruik en samenwerking
op locatie. Onder KE-productketen worden maatregelen verstaan op het gebied van optimali-
| Definitief | MJA-Sectorrapport 2013 Textielservicebedrijven |
Pagina 4 van 6
satie functievervulling en/of levensduur of vermindering van het energiegebruik tijdens productgebruik.
DE-maatregelen (jaarlijks effect ten opzichte van 2005)
Inkoop
Opwekking
3,2%
3,1%
Aandeel DE
3,0%
2,9%
2,8%
2,7%
2,6%
2,5%
2,4%
2009
2010
2011
2012
2013
2014
2015
2016
Bovenstaande grafiek laat zien dat in 2013 ongeveer 3,1% meer inzet van duurzame energie
(inkoop groene stroom) is gerealiseerd dan in 2005. Daarnaast is er net als vorig jaar een kleine hoeveelheid duurzame energie opgewekt door een zonnewarmtecollector.
| Definitief | MJA-Sectorrapport 2013 Textielservicebedrijven |
Pagina 5 van 6
Hoofdstuk 5. Tabellen
De eerste tabel hieronder bevat de gerapporteerde gegevens over het jaarlijkse energieverbruik en de uitgevoerde maatregelen vanaf 2009.
De tweede tabel geeft een overzicht van het effect van geplande en gerealiseerde maatregelen
op jaarbasis ten opzichte van 2012. Er is daarbij niet gecorrigeerd voor gewijzigde omstandigheden (bijvoorbeeld het productieniveau).
De derde tabel geeft een overzicht van alle bedrijven die vorig jaar hebben gerapporteerd en
die zijn toegetreden. Van deze bedrijven zijn alle beschikbare cijfers vanaf 2005 tot en met
2013 in het sectorrapport verwerkt. In de derde kolom is per bedrijf aangegeven of de gegevens over 2013 in dit rapport zijn meegenomen. Alle waarden zijn in TJ primair per jaar.
Tabel 1 Energie- en besparingscijfers.
Resultaten per jaar [TJ]
2009
2010
2011
2012
2013
Werkelijk energieverbruik
Besparing door PE-maatregelen
KE-besparing in de productieketen
KE-besparing in de productketen
Inkoop van duurzame energie
Opwekking van duurzame energie
1.607
44
10
26
44
0
1.580
47
25
19
42
0,3
1.560
33
17
12
42
0,3
1.513
71
50
9
47
0,8
1.556
42
3
23
44
0
2014
2015
2016
Tabel 2 Effecten van uitgevoerde maatregelen in 2013.
Effect [TJ] ten opzichte van 2012
Categorie
Procesefficiency
Ketenefficiency
Duurzame energie
Subcategorie
Verwacht eindresultaat
in 2016 (MJP)
Gerealiseerd jaarlijks
effect t/m verslagjaar
76
22
11
1,6
110
43
13
14
1,3
71
Inkoop van duurzame energie
42
10
52
2,7
33
-3
30
4,9
Opwekking van duurzame energie
2,9
0,5
Subtotaal duurzame energie
5,6
5,4
168
106
Procesmaatregelen
Installaties en gebouwen
Energiezorg en gedragsmaatregelen
Strategische projecten
Subtotaal procesefficiency
Maatregelen in de productieketen
Maatregelen in de productketen
Subtotaal ketenefficiency
Totaal
| Definitief | MJA-Sectorrapport 2013 Textielservicebedrijven |
Pagina 6 van 6