Kalkzandsteen- en Cellenbetonindustrie MJA3

MJA-Sectorrapport 2013
Kalkzandsteen- en cellenbetonindustrie
Colofon
Projectnaam:
Datum:
Status:
Kenmerk:
Locatie:
Contactpersoon:
Ondersteunend adviesbureau:
MJA-monitoring Kalkzandsteen- en cellenbetonindustrie
3 juni 2014
Definitief
BW/156009
Utrecht
Bas Walhof
KWA Bedrijfsadviseurs B.V.
Inhoud
Hoofdstuk 1.
Inleiding .......................................................................... 1
Hoofdstuk 2.
Overzicht ontwikkeling energieverbruik ............................... 1
Hoofdstuk 3.
Verklaring verandering energieverbruik ............................... 2
Hoofdstuk 4.
Spiegeling aan het MJP ...................................................... 3
Hoofdstuk 5.
Resultaten per pijler.......................................................... 3
Hoofdstuk 6.
Tabellen .......................................................................... 5
Databaseversie d.d.: 09-04-2014 08:43
Samenvatting
Kerngegevens
Sectorgegevens
Kalkzandsteen- en cellenbetonindustrie
Aantal MJA-deelnemers in 2013
Aantal beschouwde bedrijven voor 2013 in dit rapport
Aantal toetreders in 2013
Aantal uittreders in 2013
Werkelijk energieverbruik 2013 (TJ)
Effecten van maatregelen
Procesefficiencyverbetering
Besparing in de keten [TJ]
Duurzame energie [TJ]
2013 t.o.v. 2012
0,6%
9,7
0,0
10
10
10
0
830,3
2013 t.o.v. 2005
16,6%
13,4
0,0
Resultaten
Energieverbruik
Het totale werkelijke energieverbruik van de sector bedroeg 830,3 TJ in 2013. Dit is ongeveer
11,9% lager dan in 2012. De verklaring hiervoor is dat de productie is afgenomen door de verder teruggelopen woningmarkt.
Uitvoering van het meerjarenplan van de sector
In het meerjarenplan (MJP) heeft de sector toegezegd maatregelen te treffen die in 2016 tot
een besparing van 101,0 TJ leiden. Na één jaar bedraagt het jaarlijkse effect van maatregelen
14,7 TJ. Dit resultaat wordt bereikt door 5,0 TJ uit het proces en 9,7 TJ uit de keten.
Energiebesparing in het proces
Procesmaatregelen in 2013 hebben een besparing van 5,0 TJ opgeleverd. De belangrijkste
procesmaatregelen zijn:
• Verse stoomklep wijziging diameter en regeling autoclaven (2,5 TJ);
• Isolatie stoomkleppen (2,1 TJ);
• Optimalisatie specieaanvoer (0,2 TJ);
• Frequentie regelaars op transportbanden (0,2 TJ);
Energiebesparing in de keten
Alle in 2013 actieve ketenmaatregelen droegen met 13,4 TJ bij aan de in dat jaar gerealiseerde besparingen. De belangrijkste ketenmaatregelen zijn:
• Optimalisatie persen (minder kalkbehoefte) (4,6 TJ);
• Optimalisatie retour transport (meer retourvracht) 4,0 TJ);
• Warmtelevering zwembad (3,8 TJ);
• Grondstofoptimalisatie (1,0 TJ).
Inzet duurzame energie
Er is nog geen inzet van duurzame energie in de sector.
I
Vooruitblik
Algemene ontwikkelingen
De vooruitzichten voor de sector zijn nog steeds zeer zorgelijk. Van enige verbetering in de
woningmarkt zijn geen tekenen merkbaar, de verwachtingen voor 2014 zijn een opnieuw lagere afzet. Of en wanneer weer een herstel zal intreden, valt op geen enkele wijze te voorspellen.
Van de 10 deelnemende fabrieken zijn er in de loop van 2013 noodgedwongen 2 stilgelegd.
Het halen van de doelen van het convenant komt ernstig in gevaar door de sterk verslechterde
bezetting van de fabrieken en de noodzakelijke beperking van investeringen onder de crisis
omstandigheden.
De positie van de sector is bovendien verzwakt door lastenverzwaringen die het level playing
field ook voor export geen goed hebben gedaan. Met name de algehele verhoging van de
energiebelasting en het schrappen van de eerder toegezegde compensatie voor de industrie in
de rijksbegroting dragen niet bij aan versterking van de sector.
Doordat de deelnemende fabrieken zelf een sturende rol hierin hebben is de retourvracht, met
andere bouwmaterialen, van de vrachtwagens flink toegenomen.
Convenantactiviteiten
De voorziene maatregelen in het kader van de energie-efficiencyplannen (EEP’s) van de bedrijven kunnen alleen onder de voorwaarde tot realisatie komen dat de bedrijfseconomische omstandigheden deze toelaten. In de crisis waar de sector in verkeert, ziet het daar niet naar uit.
Er moet rekening gehouden worden met sterk achterblijvende resultaten van de plannen, ondanks de inspanningen die de bedrijven zich zullen getroosten.
II
Hoofdstuk 1. Inleiding
Dit rapport bevat de resultaten van uw sector in het kader van het MJA3-convenant.
De grafieken in hoofdstuk 2 tot en met 5 geven u overzichten van:
•
•
•
•
de ontwikkeling van het energieverbruik van uw sector vanaf 2009;
de verklaring van de verandering in energieverbruik ten opzichte van vorig jaar;
de spiegeling ten opzichte van het meerjarenplan (MJP) 2013-2016 van uw sector;
de ontwikkeling van het effect van de PE-, KE- en DE-maatregelen vanaf 2009, waarbij alle
relevante gegevens vanaf 2005 zijn meegenomen.
Hoofdstuk 6 geeft de achterliggende informatie weer in tabellen.
Dit sectorrapport is opgesteld op basis van de door bedrijven aangeleverde gegevens in het
kader van de jaarlijkse MJA-monitoring. De berekeningen in dit rapport zijn gebaseerd op de
methodiek energie-efficiency zoals die is afgesproken in het MJA3-convenant. Details over de
methodiek kunt u vinden in de Handreiking Monitoring op de website van RVO.nl.
Hoofdstuk 2. Overzicht ontwikkeling energieverbruik
Onderstaande grafiek laat het jaarlijkse energieverbruik van uw sector vanaf 2009 zien.
De dalende tendens heeft zich voortgezet door de aanhoudende crisis in met name de bouwsector.
| Definitief | MJA-Sectorrapport 2013 Kalkzandsteen- en cellenbetonindustrie |
Pagina 1 van 6
Hoofdstuk 3. Verklaring verandering energieverbruik
Onderstaande grafiek geeft aan in welke mate verschillende factoren de verandering in het
energieverbruik tussen het verslagjaar en het jaar daarvóór verklaren.
Algemene toelichting op de grafiek
Maatregelen in het proces (PE-maatregelen) hebben een besparend effect tot doel (het relatieve energieverbruik wordt minder). Het Volume-effect (effect door verschil in productiehoeveelheid) is verhogend (meer energieverbruik) bij hogere productie of verlagend bij lagere productie. Het deel Overige invloedsfactoren is de optelsom van alle invloedsfactoren die de sector
heeft gerapporteerd, zoals hogere/lagere capaciteitsbezetting ten opzichte van vorig jaar of
gunstige/ongunstige weersomstandigheden ten opzichte van vorig jaar. Deze optelsom kan
uiteindelijk besparend of ontsparend zijn. De post Onverklaard is de restpost. Deze restpost is
besparend wanneer het berekende energieverbruik in het monitoringjaar (de optelsom van de
eerste vier posten in de grafiek) hoger is dan het werkelijke energieverbruik. De restpost is
ontsparend wanneer het berekende energieverbruik lager is dan het werkelijke energieverbruik. Hoe kleiner de restpost, des te beter het werkelijke energieverbruik in de sector is verklaard.
Specifieke toelichting op de cijfers
Het totale werkelijke energieverbruik in de sector bedroeg 830,3 TJ in 2013. Dit is 11,9% lager
dan in 2012. Deze daling wordt met name veroorzaakt door de productiedaling welke in de
grafiek is aangegeven met het “volume-effect”. Deze post bedraagt 160,7 TJ.
| Definitief | MJA-Sectorrapport 2013 Kalkzandsteen- en cellenbetonindustrie |
Pagina 2 van 6
Hoofdstuk 4. Spiegeling aan het MJP
Onderstaande grafiek geeft de jaarlijkse ontwikkeling aan van het effect van de getroffen EEPmaatregelen binnen de sector ten opzichte van 2012, het jaar voorafgaand aan de beschouwde
EEP-periode. De horizontale streeplijn (9,9%) is de MJP-doelstelling voor 2016 op basis van
zekere en voorwaardelijke maatregelen.
In het 1e MJP-jaar 2013 is het bereikte resultaat 1,8%. Dit is voor 2/3 toe te schrijven aan de
intensivering van KE-maatregelen, zie ook hoofdstuk 5.
Hoofdstuk 5. Resultaten per pijler
Het MJA3-convenant kent drie pijlers: procesefficiency, ketenefficiency en duurzame energie.
De grafieken geven de jaarlijkse effecten per pijler vanaf 2009 weer, met de kanttekening dat
alle relevante gegevens vanaf 2005 in berekeningen van de resultaten zijn verwerkt. Deze resultaten zijn aangegeven als percentage van het energieverbruik van de sector.
Procesefficiency
| Definitief | MJA-Sectorrapport 2013 Kalkzandsteen- en cellenbetonindustrie |
Pagina 3 van 6
De cumulatieve besparing door PE-maatregelen, na compensatie voor jaarlijkse variatie van de
productievolumes, bedraagt 16,6% voor de periode 2006-2013. Het referentiejaar is 2005.
Dit betekent een stijging van 0,6% ten opzichte van 2012.
Ketenefficiency
Bij KE-maatregelen is geen sprake van cumulatie van maatregelen maar wordt gekeken naar
1. het jaarlijks effect in % ten opzichte van 2005 én
2. de intensivering van maatregelen.
Ad.1) In de grafiek is aangegeven dat de KE-besparing, oftewel het jaarlijks effect ten opzichte van 2005, in 2013 totaal 1,6% is. Het betreft hier alleen KE-maatregelen in de productieketen.
Ad.2) De intensivering van KE-maatregelen in 2013 ten opzichte van 2012 is het verschil van
jaarlijks effect in 2013 en 2012 en bedraagt 1,2%.
NB. In de grafiek van hoofdstuk 4 “Voortschrijdend resultaat versus MJP-doelstelling” is het
relatief bereikte resultaat van 1,8% weergegeven ten opzichte van 2012. Deze is opgebouwd
uit de intensivering van 1,2% door KE-maatregelen plus 0,6% door PE maatregelen in 2013.
De intensivering van de KE-besparing is te verklaren door:
• een toename van de warmtelevering aan het naastgelegen zwembad;
• toename van retourtransport optimalisatie (meer retourvracht);
• invoering van een nieuwe ketenmaatregel genaamd “optimalisatie persen”. Het betreft
minder kalkaanvoer naar de fabriek, dus een materiaal- en transportbesparing;
• grondstofoptimalisatie
Duurzame energie
Duurzame energie is nog niet ingezet in deze sector.
| Definitief | MJA-Sectorrapport 2013 Kalkzandsteen- en cellenbetonindustrie |
Pagina 4 van 6
Hoofdstuk 6. Tabellen
De eerste tabel hieronder bevat de gerapporteerde gegevens over het jaarlijkse energieverbruik en de uitgevoerde maatregelen vanaf 2009.
De tweede tabel geeft een overzicht van het effect van geplande en gerealiseerde maatregelen
op jaarbasis ten opzichte van 2012. Er is daarbij niet gecorrigeerd voor gewijzigde omstandigheden (bijvoorbeeld het productieniveau).
De derde tabel geeft een overzicht van alle bedrijven die vanaf 2005 hebben gerapporteerd.
Van deze bedrijven zijn alle beschikbare cijfers vanaf 2005 tot en met 2013 in het sectorrapport verwerkt. In de derde kolom is per bedrijf aangegeven of de gegevens over 2013 in dit
rapport zijn meegenomen. Alle waarden zijn in TJ primair per jaar.
Tabel 1 Energie- en besparingscijfers.
Resultaten per jaar [TJ]
2009
Werkelijk energieverbruik
1.018,7
Besparing door PE-maatregelen
17,4
KE-besparing in de productieketen
6,0
KE-besparing in de productketen
0
Inkoop van duurzame energie
0
Opwekking van duurzame energie
0
2010
941,7
44,8
4,4
0
0
0
2011
1.015,7
21,1
3,4
0
0
0
2012
942,2
0,5
3,7
0
0
0
2013
830,3
5,0
13,4
0
0
0
2014
2015
2016
Tabel 2 Effecten van uitgevoerde maatregelen in 2013.
Effect [TJ] ten opzichte van 2012
Categorie
Subcategorie
Procesefficiency
Ketenefficiency
Duurzame energie
Totaal
Verwacht eindresultaat
in 2016 (MJP)
Gerealiseerd jaarlijks
effect t/m verslagjaar
Procesmaatregelen
Installaties en gebouwen
Energiezorg en gedragsmaatregelen
Strategische projecten
Subtotaal procesefficiency
56,0
33,0
0,0
0,0
89,0
4,9
0,1
0,0
0,0
5,0
Maatregelen in de productieketen
Maatregelen in de productketen
Subtotaal ketenefficiency
Inkoop van duurzame energie
12,0
0,0
12,0
0,0
9,7
0,0
9,7
0,0
Opwekking van duurzame energie
0,0
0,0
Subtotaal duurzame energie
0,0
0,0
101,0
14,7
Toelichting bij de tabellen 1 en 2.
In de tabel 2 staat het absolute effect van de uitgevoerde maatregelen in 2013 ten opzichte
van 2012. Voor de PE-maatregelen is dat totaal 5,0 TJ en voor KE-maatregelen is dat 9,7 TJ.
Het jaarlijks absolute effect van de PE- en KE-maatregelen na 1 jaar is totaal 14,7 TJ.
| Definitief | MJA-Sectorrapport 2013 Kalkzandsteen- en cellenbetonindustrie |
Pagina 5 van 6
Tabel 3 Deelnemende bedrijven binnen de sector inclusief (historische) uittreders.
Status in 2013
Meegenomen
Bedrijfsnaam
in 2013?
Anker Kalkzandsteenfabriek B.V.
Deelnemer
Ja
Kalkzandsteenfabriek Roelfsema B.V.
Deelnemer
Ja
Kalkzandsteenfabriek Harderwijk B.V.
Deelnemer
Ja
Xella Cellenbeton Nederland B.V. Vestiging Landgraaf
Deelnemer
Ja
Xella Cellenbeton Nederland B.V. Vestiging Meppel
Deelnemer
Ja
Xella Cellenbeton Nederland B.V. Vestiging Vuren
Deelnemer
Ja
Xella Kalkzandsteenfabriek De Hazelaar B.V.
Deelnemer
Ja
Xella Kalkzandsteenfabriek Hoogdonk B.V.
Deelnemer
Ja
Xella Kalkzandsteenfabriek Rijsbergen B.V.
Deelnemer
Ja
Xella Kalkzandsteenfabriek Van Herwaarden B.V.
Deelnemer
Ja
Toelichting
In de loop van 2013 zijn 2 van de 10 fabrieken stil gelegd.
***
| Definitief | MJA-Sectorrapport 2013 Kalkzandsteen- en cellenbetonindustrie |
Pagina 6 van 6