meerjarenplan nekovri 2013-2016 - Rijksdienst voor Ondernemend

MEERJARENPLAN
NEKOVRI 2013-2016
1 mei 2013
Nekovri
[1]
MJP Koel en vriesbranche 2013-2016
INTRODUCTIE
Voor u ligt het Meerjarenplan van Nekovri, de Vereniging van Nederlandse Koel- en Vrieshuizen.
Nekovri neemt al sinds 1998 deel aan de Meerjarenafspraken en heeft in de periode tot nu toe
goede resultaten geboekt. In de loop der jaren heeft Nekovri zich als vereniging ontwikkeld en
hanteert zij een steeds professionelere aanpak.
Bij een professionele aanpak hoort ook een lange(re) termijn planning met een duidelijke missie,
visie en bijbehorende doelstellingen. Nekovri heeft daarom met veel enthousiasme deelgenomen
aan het voorstudietraject. De voorstudie heeft inzicht gegeven in de meest belangrijke
prestatiegebieden van waar wij ons als branche op willen respectievelijk zouden moeten gaan
richten, namelijk:
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
Informatievoorziening, traceerbaarheid en automatisering
Personeel, arbeidsomstandigheden en welzijn
Nieuwe technieken en technologieën
Milieu
Energiebesparing en (duurzame) energiebronnen
(Voedsel)veiligheid
Kennismanagement, kennisborging en kennisoverdracht
1. Informatievoorziening, traceerbaarheid en automatisering
Digitalisering van systemen en documenten wordt steeds belangrijker. Niet alleen intern binnen de
bedrijven zelf, maar ook extern in communicatie naar klanten, keurende, certificerende en
controlerende instanties. De toenemende mondialisering maakt ook dat digitalisering steeds meer
noodzaak wordt.
2. Personeel, arbeidsomstandigheden en welzijn
Nekovri heeft geen overkoepelende, eenduidige CAO. Door de grote diversiteit in de activiteiten van
de bedrijven is dit geen reële optie gebleken. Nekovri behartigt hierbij de belangen van haar leden
en hun werknemers, zodat bepaalde voorwaarden, standaarden, rechten en plichten voor eenieder
toegankelijk en duidelijk zijn. De totstandkoming van de P&O helpdesk, de arbeidsvoorwaardengids,
een standaard RI&E, het loongebouw en verscheidende arbobrochures zorgen ervoor dat deze
onderwerpen geborgd worden binnen de branche.
3. Nieuwe technieken en technologieën
De branche is continu in beweging. Klanten, markten, processen, beschikbare technieken, al deze
zaken veranderen snel. Soms vormen de ontwikkelingen obstakels voor ons als marktvolgers, maar
bovenal komen er kansen uit naar voren, welke de branche zo goed mogelijk moet zien te benutten.
Door goede aansluiting te zoeken bij aanverwante branches, de lijnen naar Brussel te versterken en
de expertise van externe partners, geassocieerde leden en Agentschap NL te gebruiken, probeert de
branche zo snel mogelijk in te spelen op veranderingen.
4. Milieu
Milieu en inherent hieraan, duurzaam ondernemen, neemt een steeds belangrijkere plaats binnen
onze maatschappij. Ook de branche is zich daarvan bewust en probeert hier op verantwoorde wijze
mee om te gaan. Dit gebeurt door gekwalificeerde (milieu)managementsystemen te implementeren,
door duurzaamheid en MVO te introduceren binnen de branche door in te steken op ketenefficiency
en voedselverspilling tegen te gaan. Een concreet resultaat wat voortvloeit uit MVO-doelstellingen
en voedselverspilling is de samenwerking met de Nederlandse voedselbank.
[2]
MJP Koel en vriesbranche 2013-2016
5. Energiebesparing en (duurzame) energiebronnen
Wellicht één van de belangrijkste onderwerpen, zeker in het kader van MJA. Veel van de overige
onderwerpen hebben uiteindelijk als doel om te komen tot een toename van het gebruik van
duurzame energiebronnen en een afname van het totale (relatieve) energieverbruik. De afgelopen
jaren is er al veel bereikt binnen de onderneming (procesefficiency). Op dit moment is Nekovri ook
aan het onderzoeken hoe koel- en vrieshuizen buiten de eigen onderneming (in de nabije omgeving
of in de keten) energie kunnen besparen. Verder is de uitfasering van F-gassen een thema wat
bijzonder veel prioriteit heeft.
6. (Voedsel)veiligheid
Het merendeel van de producten die in koel- en vrieshuizen worden behandeld zijn bedoeld voor
humane consumptie. Hierdoor is voedselveiligheid altijd één van de belangrijkste voorwaarden
waaraan men binnen de branche moet voldoen. Ondernemingen binnen de branche voldoen aan tal
van certificeringen om voedselveiligheid te waarborgen. Nekovri is constant in gesprek met
wetgevende instituties en volgt de ontwikkelingen op de voet, waardoor ze haar leden snel kan
informeren over mogelijke ontwikkelingen.
7. Kennismanagement, kennisborging en kennisoverdracht
Er is zeer veel kennis beschikbaar over tal van onderwerpen, welke van belang zijn voor de branche.
Echter de kennis is nog versnipperd en niet altijd voor iedereen (eenvoudig) toegankelijk. Nekovri is
van mening dat deze kennis beter en vrij toegankelijk moet worden voor alle belanghebbenden. In
het project “Koudecentraal” is dit de hoofddoelstelling. Nekovri wil hier een voortrekkersrol in gaan
spelen, daar zij als eindgebruiker direct of indirect te maken heeft met vrijwel alle partijen en geen
last heeft van tegenstrijdige belangen. Koudecentraal dient nog verder doorontwikkeld te worden en
meer kennis dient geïntegreerd te worden. Verder organiseert de branche verschillende themaavonden, waarbij kennisoverdracht en kennisvalorisatie centraal staan. Het uitgangspunt is dat
ondernemers ook veel van elkaar kunnen leren door zich open te stellen en door zelf kennis te delen
binnen de branche. Nekovri faciliteert deze ontwikkeling.
Er zijn tal van projecten afgerond die inspringen op deze thema’s. Nekovri probeert middels nieuwe
projecten haar leden constant te faciliteren waardoor ze zich verder kunnen professionaliseren en
waardoor meer kennis gedeeld wordt.
Een overzicht van afgeronde projecten is terug te vinden in hoofdstuk 2.5. In hoofdstuk 3.7 worden
de toekomstige projecten geschetst.
[3]
MJP Koel en vriesbranche 2013-2016
INHOUDSOPGAVE
INHOUDSOPGAVE ............................................................................................................................................ 4
1. CONTEXT MEERJARENPLAN 2013-2016 ........................................................................................................ 5
1.1
1.2
1.3
1.4
1.5
ALGEMEEN ................................................................................................................................ 5
MJA3 ........................................................................................................................................ 5
ENERGIE-EFFICIENCYPLAN (EEP) ............................................................................................... 6
VISIE EN STRATEGIE NEKOVRI..................................................................................................... 6
1.4.1 DUURZAAMHEID ................................................................................................................ 7
OMGEVING EN ACTOREN............................................................................................................. 8
2. TERUGBLIK 2009-2012 .................................................................................................................................. 9
2.1 GEREALISEERDE BESPARINGEN 2009-2012 ...................................................................................... 9
2.2 ENERGIE- EN BESPARINGSCIJFERS VANAF 2005 .............................................................................. 10
2.5 AFGERONDE PROJECTEN NEKOVRI 2009-2011 ............................................................................... 10
3. VOORUITBLIK 2013-2016 ............................................................................................................................ 13
3.1 ALGEMEEN .................................................................................................................................... 13
3.2 AANTAL GEPLANDE MAATREGELEN .................................................................................................. 13
3.3 GEPLANDE BESPARING IN TJ .......................................................................................................... 15
3.4 AMBITIE IN % ................................................................................................................................. 16
3.6 VOORWAARDEN VAN VOORWAARDELIJKE MAATREGELEN .................................................................. 17
3.6 PRIORITEITEN KOEL- EN VRIESBRANCHE 2013-2016 ........................................................................ 19
3.7 PROJECTEN NEKOVRI 2013-2016 .................................................................................................. 20
3.7.1 PROJECTEN IN 2012/2013 .............................................................................................. 20
3.7.2 TOEKOMSTIGE PROJECTEN .............................................................................................. 23
[4]
MJP Koel en vriesbranche 2013-2016
1. CONTEXT MEERJARENPLAN 2013-2016
1.1
Algemeen
De energie-efficiencyplannen (EEP's) van individuele bedrijven vormen de basis voor het vaststellen
van de doelstellingen op bedrijfs- en brancheniveau. De brancheorganisaties bepalen op basis van de
EEP's van de bij hun aangesloten leden, welke verdere maatregelen zij gaan nemen om de energieefficiency te verbeteren en leggen dit vast in het MJP.
Het MJP bevat de kwalitatieve en kwantitatieve doelstellingen voor de implementatie van
systematische energiezorg, verbetering van procesefficiency, ketenefficiency en duurzame energie
van de ondernemingen die bij de brancheorganisatie / het productschap zijn aangesloten. Het MJP
moet gedurende de looptijd van het convenant, elke vier jaar worden geactualiseerd.
1.2
MJA3
Op 3 februari 2010 heeft het Platform MJA3 een nieuwe manier van monitoren met een andere
manier van meten en berekenen vastgesteld; de ‘methodiek energie-efficiency’. Deze methodiek ligt
ten grondslag aan de nieuwe manier van monitoring van het MJA-convenant. De aanpassingen ten
opzichte van de vroegere manier van monitoren (tijdens MJA1 en MJA2) zijn om de volgende drie
redenen gedaan:
er hebben zich nieuwe inzichten ontwikkeld;
er is aansluiting bij een Europese Richtlijn nodig;
dit moment, de wijziging MJA2 in MJA3, is een zogenaamd natuurlijk moment en waar
mogelijk is voor MJA3 en MEE dezelfde methodiek gehanteerd.
De belangrijkste uitgangspunten in de nieuwe methodiek zijn:
•
Het convenant is gebaseerd op drie pijlers: verbetering van de procesefficiency, verbetering
van de ketenefficiency en de toepassing van duurzame energie.
•
De pijlers ‘verbetering van de procesefficiency’ en ‘ketenefficiency’ richten zich op
efficiencyverbetering in het energieverbruik.
•
Efficiencyverbetering wordt gebaseerd op daadwerkelijk uitgevoerde energiebesparende
maatregelen en niet ook op andere factoren die het energieverbruik beïnvloeden.
•
Alle inspanningen van bedrijven die gericht zijn op het realiseren van energiebesparing in het
productieproces en in de keten, maar ook op de inzet van duurzame energie, worden
meegeteld: zij worden omgerekend naar primaire energie (uitgedrukt in TJ) en op die manier
gerapporteerd.
•
Alleen de energiebesparing die behaald is in het productieproces en in de productieketen telt
mee als efficiencyverbetering in de vergelijking van de convenantresultaten en de landelijke
besparingsdoelstelling.
[5]
MJP Koel en vriesbranche 2013-2016
•
De energie die de bedrijven nodig hebben, dient zo veel mogelijk duurzaam te zijn. Deze kan
zowel zelf worden opgewekt als ingekocht.
•
De inzet van duurzame energie wordt niet gepresenteerd als efficiencyverbetering, maar
afzonderlijk opgenomen als toepassing van duurzame energie.
•
De nieuwe methode moet pragmatisch, makkelijk uitvoerbaar, controleerbaar en toetsbaar
zijn.
Bedrijven kunnen middels het e-mjv en de hulp van externe adviesbureau het energie-efficiencyplan
(EEP) opstellen. Meer informatie over het EEP kan men terugvinden in hoofdstuk 1.3 Energieefficiencyplan (EEP). Voor meer informatie over het MJA3 en monitoring kan men de Handreiking
monitoring MJA3 raadplegen. Deze is te vinden op de website van Agentschap NL.
1.3
Energie-efficiencyplan (EEP)
Het energie-efficiencyplan (EEP) is een hulpmiddel bij het interne planningsproces van bedrijven voor
het nemen van energie-efficiency verbeterende maatregelen. In het plan wordt vastgelegd wanneer
welke maatregelen worden uitgevoerd. Het is een verplicht element bij de meerjarenafspraken
energie-efficiency.
Elk bedrijf dat deelneemt aan een meerjarenafspraak moet binnen negen maanden na
ondertekening van of toetreding tot de meerjarenafspraak, een concept EEP opstellen. Voor elke
inrichting één EEP, met uitzondering van de bedrijven die een concernaanpak overeengekomen zijn.
De nieuwe EEP’s lopen van 2013 tot en met 2016. Binnen de koel- en vriesbranche zijn 90 vestigingen
die het EEP 2013-2016 hebben aangedragen. Op het moment van schrijven zijn 83 EEP’s volledig
getoetst door AgentschapNL. De voorgenomen besparingen, alsmede de aanverwante maatregelen
worden behandeld in hoofdstuk 3: vooruitblik 2013-2016.
1.4
Visie en strategie Nekovri
Nekovri is de belangrijkste organisatie in Nederland op het gebied van logistiek van
temperatuurgevoelige producten. Leden van Nekovri zijn koel- en vriestransportbedrijven en koel- en
vrieshuizen welke dienstverlening verzorgen voor derden. De leden van Nekovri ontwikkelen zich
meer en meer tot de logistieke partner van producenten, importeurs, groot- en detailhandel.
Nekovri opereert in een markt die zich kenmerkt door een grote mate van diversiteit en door veel
veranderingen welke elkaar in een razend tempo opvolgen. Niet alleen hebben we te maken met
veranderingen in de markt waarin we opereren, stijgende kosten en teruglopende marges, maar ook
een veranderende overheid bepaalt voor een groot deel ons handelen. Aanpassen aan alle
veranderingen is vrijwel onmogelijk, doch noodzakelijk. Nekovri ondersteunt haar leden door zaken
collectief te organiseren en te faciliteren. Ook probeert Nekovri haar naamsbekendheid steeds
verder uit te bouwen op lokaal, nationaal en internationaal niveau.
[6]
MJP Koel en vriesbranche 2013-2016
Missie
De vereniging van Nederlandse koel- en vrieshuizen wil nu en in de toekomst zo optimaal mogelijk
bijdragen aan de logistieke dienstverlening ten behoeve van temperatuurgevoelige producten voor
onze klanten en voor alle consumenten waar ook ter wereld.
Visie
De vereniging van Nederlandse koel- en vrieshuizen wil dit bereiken door op een maatschappelijk
verantwoorde wijze nieuwe technologieën, arbeid en middelen toe te passen en flexibiliteit en
kwaliteit te realiseren ten einde de supply chain te optimaliseren.
1.4.1 Duurzaamheid
In november 2011 is voor de leden van Nekovri een interactieve sessie georganiseerd om
focuspunten te benoemen welke de komende jaren centraal zouden staan inzake duurzaamheid. Dit
resulteerde in 7 thema’s die in onderstaand figuur zijn geïllustreerd.
7 kernthema’s koel- en vriesbranche : Duurzaamheid
1.
Echt samenwerken
2.
Creëren van een groen label
3.
Digitaal factureren en archiveren
4.
Verlengen THT-datum (minder verspilling)
5.
Technische kennis delen
6.
LED-verlichting optimaliseren
7.
Positionering
Figuur 1: 7 thema’s koel- en vriesbranche inzake duurzaamheid
In hoofdstuk 2: terugblik 2009-2012 wordt nog verder ingegaan op de projecten en acties die zijn
ondernomen om vorm te geven aan bovenstaande kernthema’s.
De visie van Nekovri en de beleidsmatige invulling is vanaf 2012/2013 gestructureerd door middel
van 4 pijlers. De bestuursleden zijn verantwoordelijk om binnen de toegekende pijler(s) prioriteiten
vast te stellen en om hier concrete beleidsmaatregelen en acties aan toe te kennen. Hierin zijn de
beleidsthema’s van voorgaande jaren en de kernthema’s inzake duurzaamheid verwerkt.
[7]
MJP Koel en vriesbranche 2013-2016
Duurzaamheid
Positionering
Branche
Efficiency
Europa
Figuur 2: 4 pijlers Nekovri
In hoofdstuk 3: vooruitblik 2013-2016 wordt uiteengezet welke prioriteiten er in 2013 zijn bepaald en
hoe dit vertaald wordt naar beleid.
1.5
Omgeving en actoren
[8]
MJP Koel en vriesbranche 2013-2016
2. TERUGBLIK 2009-2012
2.1 Gerealiseerde besparingen 2009-2012
Ten aanzien van de onderstaande bevindingen dient opgemerkt te worden dat de cijfers van 2012
nog niet bekend zijn. Hierdoor zijn er alleen valide bevindingen over de jaren 2009, 2010 en 2011,
waarbij de onderstaande resultaten uitgaan van 2011. Bij de berekeningen is uitgegaan van het
referentiejaar 2008.
Het MJA3-convenant kent drie pijlers: procesefficiency, ketenefficiency en duurzame energie. In
hoofdstuk 2.5 zullen de afgeronde projecten geïllustreerd worden die door Nekovri zijn geïnitieerd
om te komen tot de doelstellingen zoals deze in het MJP 2009-2012 waren opgenomen.
In het meerjarenplan (MJP) 2009-2012 heeft de sector toegezegd voor 241,4 TJ aan nieuwe
besparingsmaatregelen in het proces (239,6 TJ) en in de keten (1,8 TJ) te treffen. Na drie jaar
bedraagt het effect van de getroffen maatregelen 128,8 TJ. Hiervan is 128,8 TJ in het proces behaald
en 0 TJ in de keten. Hiermee is 53% van de MJP-doelstelling gerealiseerd. Verder is in 2011 voor het
eerst 88,8 TJ duurzame energie ingekocht. Ook is, net als in het voorgaande jaar, 7,0 TJ aan
duurzame energie ingezet in de vorm van een warmtepomp. Ten opzichte van 2005 bedraagt de
totale méér-inzet van duurzame energie 87,4 TJ, waarmee de MJP-doelstelling voor inzet duurzame
energie (58,5 TJ) in 2011 met 149% ruimschoots is behaald
Voortschrijdend resultaat versus MJP-doelstelling
Doelstelling
Resultaat
Totaal besparing [TJ primair]
350
300
Besparingsdoelstelling MJP 2009-2012
299,9 TJ
250
200
150
100
50
0
2009
2010
2011
2012
Figuur 3: Resultaat t.o.v. MJP doelstelling (MJA-Sectorrapport 2011; koel- en vrieshuizen)
De grafiek illustreert de verwachting dat de algemene doelstelling, een besparing van 299 TJ in 2012,
gehaald zal worden. Op het moment van schrijven zijn daar nog geen definitieve cijfers over
beschikbaar. Wel is het van belang om niet alleen te kijken naar de algemene doelstelling, maar ook
naar subdoelstellingen die per categorie zijn gedefinieerd (procesefficiency, ketenefficiency en
duurzame energie).
[9]
MJP Koel en vriesbranche 2013-2016
Categorie
Procesefficiency
Ketenefficiency*
Duurzame energie
Subcategorie
Effect [TJ] ten opzichte van basisjaar 2008
Verwacht eindresultaat
in 2012 (MJP)
Gerealiseerd jaarlijks
effect in 2011
34,6
154,3
27,7
23,0
239,6
1,8
0,0
1,8
58,5
0,0
58,5
28,1
65,5
32,3
3,0
128,8**
0,0
0,0
0,0
88,8
-1,4
87,4
299,9
216,3
Procesmaatregelen
Installaties en gebouwen
Energiezorg en gedragsmaatregelen
Strategische projecten
Subtotaal procesefficiency
Maatregelen in de productieketen
Maatregelen in de productketen
Subtotaal ketenefficiency
Inkoop van duurzame energie
Opwekking van duurzame energie
Subtotaal duurzame energie
Totaal
Figuur 4: Effecten van uitgevoerde maatregelen in 2011
*Agentschap NL constateert dat in het lopende traject opstelling EEPs 2013-2016 bedrijven wel ketenactiviteiten (KE)
uitvoeren, maar deze niet als ketenprojecten herkennen. Daarmee worden de projecten ook niet in de monitoring
opgevoerd.
** Het effect van de procesefficiency maatregelen is het cumulatieve resultaat van 2009, 2010 en 2011
2.2 Energie- en besparingscijfers vanaf 2005
Resultaten per jaar [TJ]
Productievolume t.o.v. 2005
2005
100
2006
110
2007
123
2008
121
2009
109
2010
141
2011
142
Werkelijk energieverbruik
2.168
2.322
2.412
2.385
2.357
2.778
2.844
Referentie-energieverbruik*
2.168
2.385
2.667
2.623
2.363
3.057
3.070
Besparing door PE-maatregelen
22
15
38
17
81
30
KE-besparing in de productieketen
0
0
0
0
0
0
0
KE-besparing in de productketen
0
0
0
0
0
0
0
Inkoop van duurzame energie
0
0
0
0
0
0
89
Opwekking van duurzame energie
8
8
8
8
0
7
7
Figuur 5: Energie- en besparingscijfers (MJA-Sectorrapport 2011; koel- en vrieshuizen)
* Het referentie-energieverbruik is gebaseerd op de gegevens uit het referentiejaar van MJA3 (2005)
Voor uitgebreide informatie over de energie- en besparingscijfers kan men het MJA-Sectorrapport
2011; koel- en vrieshuizen raadplegen. Deze is te downloaden via de site van Agentschap NL of men
kan deze opvragen bij het secretariaat van Nekovri.
2.5 Afgeronde projecten Nekovri 2009-2011
Een aantal projecten hebben een looptijd van meerdere jaren. Andere projecten worden binnen
enkele maanden afgerond. Hieronder zijn enkele afgeronde projecten tussen 2009 en 2012
geïllustreerd. Projecten die plaats hebben gevonden in 2012 en begin 2013 zijn terug te vinden in
hoofdstuk 3.7
[10]
MJP Koel en vriesbranche 2013-2016
2012
Projecten 2009-2011
Project
Omschrijving
Ondersteuning leden bij uitfasering HCFK’s
Nekovri trachtte middels dit project meer leden
te kunnen overtuigen van een keuze voor
natuurlijke koudemiddelen, wat zowel gelet op
energieverbruik als uitstoot CO2 een forse winst
betekent.
Koudecentraal
Een centraal punt (www.koudecentraal.nl) resp.
een centrale databank met informatie voor alle
typen “gebruikers” binnen de koudeketen.
Ontwikkeling van nieuwe technieken (bijv.
installatie met CO2 hydraatslurry)
Verbeteren imago koeltechniek
(enthousiasmeren studenten voor toekomst in
deze sector)
Ontwikkelen / verbeteren opleidingen op het
gebied van koeltechniek.
Ontwikkeling benchmark tool
De benchmarktool heeft afgelopen jaren, met
behulp van onafhankelijke expertise
(universiteit Groningen), vorm gekregen. Op dit
moment (2013) is er een officiële benchmark
waar leden van Nekovri aan deel kunnen nemen.
Meer informatie kunt u terugvinden in
hoofdstuk 3.7.
Adopt a country
In het kader van het Europese
subsidieprogramma ten behoeve van Europese
kennisdeling neemt Nekovri deel aan “Adopt a
country”. Verschillende projecten zijn en
worden opgeleverd in dit meerjarige Europese
traject.
Pilot Businesscase PV-systemen
De diverse dakconstructies bij de koel-en
vrieshuizen bieden volop mogelijkheden om PVsystemen te installeren. In tegenstelling tot
andere gebouwen is de klimaatbeheersing van
de panden zeer essentieel voor de
bedrijfsvoering. Doorboring van dakoppervlakte
is daarbij geen gewenste optie om PV-systemen
[11]
MJP Koel en vriesbranche 2013-2016
te installeren. Het meest optimaal zijn de
zelfdragende constructies, al dan niet voorzien
van ballast.
De overheid heeft hierin een belangrijke rol,
omdat zonder subsidiemogelijkheden dit nog
niet interessant is. Met de voortschrijdende
technologische inzichten blijft dit wel een
onderwerp wat Nekovri in de gaten houdt en
daar waar mogelijk acties initieert.
Update en digitalisering Bouwwijzer en
handboek energie-efficiency fase
Het digitaliseren van belangrijke kennis en deze
toegankelijk en toepasbaar maken voor leden is
binnen de branche belangrijk. De update
bouwwijzer heeft geresulteerd in een CD-rom
waarbij leden middels een rekentool inzicht
verkrijgen in de verschillende belangrijke
variabelen die van toepassing zijn op het
moment dat men kiest voor een andere
installatie/koudemiddel. Hierdoor kan men zien,
afhankelijk van de keuze, wat de gevolgen zijn in
termen van energiegebruik, CO2 uitstoot,
terugverdientijd e.d.
Verder is het handboek energie-efficiency
geactualiseerd en geïntegreerd in de website:
www.koudecentraal.nl
Projectmanagement, begeleiding Energie
Efficiency Plannen
De branche heeft haar leden ondersteund bij het
vergaren en invoeren van de juiste informatie
ten behoeve van het EEP en het E-MVJ.
[12]
MJP Koel en vriesbranche 2013-2016
3. VOORUITBLIK 2013-2016
3.1 Algemeen
Middels de EEP analyse zijn in het kader van de MJA3 op 23 april 2013 door Agentschap NL de
maatregelen en bijhorende besparingen voor de periode 2013-2016 in beeld gebracht. In de
volgende hoofstukken zullen respectievelijk het aantal geplande maatregelen, de geplande
maatregelen in TJ, ambitie in %, vermeden CO2 en de voorwaarden voor voorwaardelijk maatregelen
over de periode 2013-2016 geïllustreerd worden. Verder zullen de prioriteiten en beleidslijnen over
de periode 2013-2016 geïllustreerd worden en relevante projecten die in 2013 hebben
plaatsgevonden en plaats zullen vinden, geschetst worden.
Los van de maatregelen in het MJP, is het van belang om een aantal relevante ontwikkelingen te
schetsen welke van invloed kunnen zijn op de uiteindelijke besparingsresultaten. Het gaat hierbij om
het volgende:
•
Uitfasering HFK’s. Eind 2013 zal het Europese parlement met de definitieve verordening
komen inzake uitfasering HFK’s. Het voorstel van Bas Eickhout (EP-rapporteur) zal in
ongewijzigde vorm voor veel turbulentie op de markt gaan zorgen. Dit heeft binnen de koelen vriesbranche prioriteit.
•
Aanhouden economische crisis. De leden van Nekovri merken dat de marges nog meer onder
druk komen te staan. Bij sommigen ondernemers is het een kwestie van overleven, waar
anderen aan het inventariseren zijn hoe zij meer waarde-toevoegende activiteiten kunnen
ontplooien. Bovendien zijn banken meer gereserveerd geworden m.b.t. financieringen,
waardoor externe financiering lastiger is om te realiseren.
•
De besluitvorming in Brussel. Heden ten dage wordt het overgrote deel van de wet- en
regelgeving bepaald en opgesteld in Brussel. De Europese wet- en regelgeving heeft daarom
een grote impact op de beleidskeuzes van koel- en vrieshuizen in Nederland. Het is evident
dat het informeren van leden in een vroeg stadium over mogelijke ontwikkelingen m.b.t.
wet- en regelgeving onontbeerlijk is om goed voorbereid te zijn in een Europese
competitieve markt.
3.2 Aantal geplande maatregelen
Uit de EEP-analyse van Agentschap NL blijkt dat koel- en vrieshuizen binnen het MJA3 voornemens
zijn om 153 onzekere, 66 voorwaardelijke en 158 zekere maatregelen te nemen. Deze maatregelen
zijn terug te voeren op 83 EEP’s die door Agentschap NL geanalyseerd zijn. In vergelijking met het
MJP 2009-2012 zijn er in dit MJP minder maatregelen opgenomen. Uiteindelijk draait het niet om de
kwantiteit, maar om de daadwerkelijk besparing van een maatregel.
[13]
MJP Koel en vriesbranche 2013-2016
Aantal van Titel
Categorie
Duurzame energie
Subcategorie
Inkoop duurzame energie
Energie uit afval en biomassa
Omgevingswarmte
Windenergie
Zonnestroom
Totaal Duurzame energie
Ketenefficiency
Materiaalbesparing
Optimalisatie distributie
Optimalisatie functievervulling
Optimalisatie productafdanking
en - herverwerking
Vermindering energieverbruik
tijdens productgebruik
Samenwerking op locatie
Optimalisatie levensduur
Totaal Ketenefficiency
Energiezorg en
Procesefficiency
gedragsmaatregelen
Installaties en gebouwen
Procesmaatregelen
Strategische projecten
Totaal Procesefficiency
Eindtotaal
Kwalificatie
onzeker
voorwaardelijk zeker Eindtotaal
6
3
9
1
1
1
1
4
3
7
3
1
4
13
1
8
22
2
4
6
28
2
13
43
1
1
2
5
5
40
2
40
57
1
100
153
1
1
1
1
2
6
21
5
6
5
67
5
63
60
1
129
158
7
140
139
2
288
377
37
22
59
66
In de EEP’s van 2013-2016 zijn in totaal 377 maatregelen opgenomen. Dit betreft 153 onzeker
maatregelen, 66 voorwaardelijke maatregelen en 158 zeker maatregelen. In het MJP van 2009-2012
waren 475 maatregelen opgenomen. Uiteraard gaat het niet om de hoeveelheid maatregelen, maar
om de impact en de kwaliteit van de beoogde maatregel.
De tabel illustreert het grote aandeel procesefficiency, maar tegelijktijdig gaan in tegenstelling tot
voorgaande jaren, koel- en vrieshuizen serieus inzetten op duurzame energie en ketenefficiency.
Deze thema’s zijn de afgelopen jaren meer inzichtelijk geworden voor ondernemers. Nekovri heeft
middels verschillende projecten en bijeenkomsten getracht om kennis te delen inzake deze thema’s.
[14]
MJP Koel en vriesbranche 2013-2016
3.3 Geplande besparing in TJ
Som van Geplande
besparing (TJ)
Categorie
Duurzame energie
Kwalificatie
Subcategorie
onzeker
voorwaardelijk zeker Eindtotaal
Inkoop duurzame energie
0
155
155
Energie uit afval en biomassa
1
1
Omgevingswarmte
0
0
Windenergie
4
23
27
Zonnestroom
9
5
14
Totaal Duurzame energie
13
5
179
197
Ketenefficiency
Materiaalbesparing
0
0
0
Optimalisatie distributie
730
12
7
748
Optimalisatie functievervulling
2
2
Optimalisatie productafdanking en
- herverwerking
0
0
Vermindering energieverbruik
tijdens productgebruik
5
0
0
5
Samenwerking op locatie
3
1
4
Optimalisatie levensduur
0
0
Totaal Ketenefficiency
738
12
10
760
Energiezorg en
Procesefficiency
gedragsmaatregelen
0
1
1
Installaties en gebouwen
24
34
44
102
Procesmaatregelen
33
15
33
81
Strategische projecten
0
1
1
Totaal Procesefficiency
56
49
79
184
Eindtotaal
807
67
268
1142
De geplande besparingen moeten in 2016 uitkomen op een totaal van 1142 TJ. In het vorige MJP
was de beoogde besparing 403 TJ. Dit betekent dat de koel- en vriessector zichzelf weer bijzonder
hoge doelen heeft gesteld om tot energiebesparingen te komen. Een kanttekening is dat veel
beoogde besparingen zijn ingedeeld bij onzekere maatregelen. Het betreft hier 807 TJ. Dit lag in het
MJP 2009-2012 op een veel lager niveau (102 TJ). De ambitie is in ieder geval aanwezig, maar
tegelijktijdig blijft de onzekerheid groot.
[15]
MJP Koel en vriesbranche 2013-2016
3.4 Ambitie in %
Categorie
Duurzame energie
Subcategorie
Inkoop duurzame energie
Energie uit afval en biomassa
Omgevingswarmte
Windenergie
Zonnestroom
Totaal Duurzame energie
Ketenefficiency
Materiaalbesparing
Optimalisatie distributie
Optimalisatie functievervulling
Optimalisatie productafdanking en herverwerking
Vermindering energieverbruik tijdens
productgebruik
Samenwerking op locatie
Totaal Ketenefficiency
Procesefficiency
Energiezorg en gedragsmaatregelen
Installaties en gebouwen
Procesmaatregelen
Strategische projecten
Totaal Procesefficiency
Eindtotaal
voorwaardelijk zeker
Eindtotaal
0,00%
5,32%
5,32%
0,00%
0,04%
0,04%
0,00%
0,00%
0,00%
0,00%
0,81%
0,81%
0,17%
0,00%
0,17%
0,17%
6,17%
6,35%
0,00%
0,01%
0,01%
0,40%
0,23%
0,63%
0,00%
0,08%
0,08%
0,00%
0,00%
0,00%
0,02%
0,00%
0,43%
0,00%
1,17%
0,52%
0,00%
1,70%
2,30%
0,02%
0,00%
0,34%
0,04%
1,51%
1,15%
0,02%
2,71%
9,23%
0,02%
0,00%
0,77%
0,04%
2,69%
1,67%
0,02%
4,41%
11,53%
In het MJP 2009-2012 bedroegen de percentages van voorwaardelijke en zekere maatregelen
respectievelijk 7% en 5.5% van het totale energieverbruik. Dit betekent dat het percentage
voorwaardelijke maatregelen is gestegen, maar het aantal zekere maatregelen is gedaald.
Het percentage duurzame energie (alle maatregelen) is t.o.v. van het MJP 2009-2013 gestegen van
2,6% naar 6,35%. Het percentage ketenefficiency is t.o.v. het MJP 2009-2013 gestegen van 0,7% naar
0,77%. Het percentage procesefficiency is gedaald van 12,6% naar 4,41%.
[16]
MJP Koel en vriesbranche 2013-2016
3.5 Vermeden CO2 in ton
Som van Vermeden CO2
(ton)
Categorie
Duurzame energie
Kwalificatie
onzeker
voorwaardelijk zeker
Eindtotaal
0
11.405
11.405
Subcategorie
Inkoop duurzame energie
Energie uit afval en
biomassa
Omgevingswarmte
Windenergie
Zonnestroom
70
9
1.746
275
689
964
Totaal Duurzame energie
Ketenefficiency
Materiaalbesparing
Optimalisatie distributie
Optimalisatie
functievervulling
Optimalisatie
productafdanking en herverwerking
Vermindering
energieverbruik tijdens
productgebruik
Samenwerking op locatie
Optimalisatie levensduur
Totaal Ketenefficiency
Energiezorg en
Procesefficiency
gedragsmaatregelen
Installaties en gebouwen
Procesmaatregelen
Strategische projecten
Totaal Procesefficiency
Eindtotaal
13.229
11
390
70
9
2.021
1.066
14.570
17
82.820
363
363
3
3
14
56
34
732
801
388
288
13
83.893
79
3.217
2.422
38
5.755
19.786
79
7.414
5.973
38
13.503
111.967
377
377
7
656
81.775
340
232
13
82.359
0
1.668
2.432
0
4.100
87.423
2.529
1.119
3.649
4.758
De totale som (alle maatregelen) van de beoogde CO2 besparing bedroeg in het MJP 2009-2012
30.017 CO2 ton. In bovenstaande tabel zien we een beoogd resultaat van 111.967 CO2 ton. Wederom
dient de kanttekening te worden geplaatst dat het overgrote deel van de vermeden CO2
gekwalificeerd wordt als onzeker (87.423 CO2 ton).
3.6 Voorwaarden van voorwaardelijke maatregelen
Aantal van Titel
Voorwaarde eigen invoer
(leeg)
Onderdeel van
onderhoud/verandering
Beschikbaarheid budget
Economische situatie
Positieve uitkomst proeffase
Gunstige investeringsbeslissing
Acceptatie door markt/klant
Verkrijgen vergunning/contract
Eindtotaal
Categorie
Duurzame
energie
Ketenefficiency
Procesefficiency Eindtotaal
23
24
2
1
1
1
[17]
MJP Koel en vriesbranche 2013-2016
1
1
6
16
14
3
1
1
59
18
15
4
1
1
1
1
66
Omdat niet altijd alle voorwaarden voor voorwaardelijke maatregelen worden opgenomen in het EEP
(dit betreft 24 maatregelen) is er niet uitputtend te stellen wat de precieze voorwaarden zijn. Het is
wel te zien dat veel voorwaardelijke maatregelen realiseerbaar worden, zodra ze onderdeel worden
van onderhoud/verandering. Wanneer wettelijke eisen stellen dat er een verandering dient op te
treden, dient het koel- en vrieshuis hier wel mee om te gaan (uitfasering F-gassen). Onderhoud of
veranderingen die niet noodzakelijk zijn c.q. terugverdiend kunnen worden, worden in de praktijk
toch vaker uitgesteld. De reden, zoals de tabel ook uitwijst, is de beschikbaarheid van budget in
relatie met de economische situatie. Verder is de onzekerheid in de huidige markt per definitie een
reden om investeringen uit te stellen.
[18]
MJP Koel en vriesbranche 2013-2016
3.6 Prioriteiten koel- en vriesbranche 2013-2016
Zoals in hoofdstuk 1 al is geïllustreerd, is het beleid van uitgesplitst in 4 pijlers. Sommige projecten en
initiatieven vallen zuiver onder 1 pijler terwijl andere projecten meerder pijlers kunnen bestrijken.
Als branche probeert Nekovri haar leden zo goed als mogelijk te ondersteunen en hun belangen te
behartigen. Onderstaand figuur geeft de prioriteiten 2013/2014 weer zoals deze zijn benoemd door
Nekovri.
Duurzaamheid
Positionering branche
Efficiency
Europa
Uitfasering F-gassen
Social Media
Benchmark 2013
Uitfasering HFK’s
Keten efficiency
Koel- en vriesbranche
als werkgever
Collectieve inkoop
energie
Agrarisch Import
Platform
LED verlichting /
Lichtplan
Opleiding PGS13
Oprichting
‘expertteams’
ECSLA
Nekovri informatie
toolbox- Good
housekeeping
energiebesparing
Services:
MJA
Import richtlijnen
Loongebouw
Personeelsgids
Arbobrochures
Praktijkgids
Arbeidsvoorwaarden
Subsidiewijzer
GMO-subsidie
Automatisering /
Nekovri Dynamics
‘Techniek’-middag
[19]
MJP Koel en vriesbranche 2013-2016
3.7 Projecten Nekovri 2013-2016
Ter ondersteuning van de overeengekomen toekomstige besparingen in de EEP’s zal Nekovri haar
leden ondersteunen door inhoudelijk projecten te initiëren en te faciliteren, door intensievere
samenwerking met (kennis)partners vorm te geven en door verworven kennis te delen en te
communiceren met haar leden.
3.7.1 Projecten in 2012/2013
Projecten
Omschrijving
(Nationale) benchmark
Deze benchmark wordt uitgevoerd onder leiding
van prof. dr. Kees Jan Roodbergen
(Rijksuniversiteit Groningen) in opdracht van
Nekovri. Ondernemers krijgen een persoonlijk
rapport, waarin hun waarden worden afgezet
t.o.v. marktgemiddelden. Hierdoor kunnen koelen vrieshuizen bekijken hoe zij op allerlei
gebieden presteren t.o.v. van de gemiddelde
waarden in de markt. Hierdoor wordt het voor de
ondernemer inzichtelijk waar nog kansen liggen
binnen de bedrijfsvoering. Dit project loopt nog
door in 2013/2014.
Informatie-avond Led-verlichting
Om ondernemers goed te informeren over de
mogelijkheden van LED-verlichting heeft Nekovri
een informatieavond led-verlichting
georganiseerd. Tijdens deze drukbezochte avond
werd kennis gedeeld over verschillende soorten
LED, toepassingen en concepten die in de huidige
LED-markt aanwezig zijn.
Fase 1: ketenefficiency
N.a.v. van de MJA3 doelstellingen is Nekovri aan
de slag gegaan om een ketenproject te initiëren.
Aangezien ketenefficiency een onderwerp is wat
nog de nodige aandacht behoeft, is er gekozen
om ten eerste transparantie en communicatie
binnen de keten aan de kaak te stellen.
Bewustwording is een eerste stap naar mogelijke
besparingen. Middels een digitale enquête en
een interactieve ketenavond hebben
ondernemers vervolgstappen gedefinieerd om
tot mogelijk kansen en besparingen in de keten
te komen.
Slimme sensoren
Om een gedetailleerd beeld te krijgen van de
energiehuishouding binnen een organisatie is
[20]
MJP Koel en vriesbranche 2013-2016
meten noodzakelijk. Door meetgegevens te
analyseren kunnen knelpunten in de
energiehuishouding worden geïdentificeerd.
Hierdoor kan gericht advies worden gegeven,
waarmee de leden van Nekovri hun
energiekosten kunnen reduceren.
Om te borgen dat binnen de koel- en
vriesbranche veilig en verantwoord wordt
gewerkt met natuurlijke koudemiddelen, zijn er 2
nieuwe arbobrochures opgesteld. Hierin wordt
dieper ingegaan op de risico’s en mogelijke
maatregelen m.b.t. het werken met
respectievelijk ammoniak en CO2.
Arbobrochures:
- Werken met Ammoniak
- Werken met CO2
Marktonderzoek “Kansen Oost-Europa”
In samenwerking met Fontys hogescholen is
marktonderzoek verricht waarbij Bulgarije,
Servië en Oekraïne op Macro-, Meso- en Microniveau zijn geanalyseerd ten einde kansen en
belemmeringen te definiëren voor mogelijke
expansie van Nederlandse koel- en vrieshuizen
naar Oost-Europa.
Kostencalculatiemodel
Koel- en vrieshuizen kunnen middels de
“Prijsindex berekening” via een aantal
gemakkelijke stapjes een indexering berekenen,
waardoor zij in staat zijn om eventuele
kostenverhogingen/verlagingen op een valide
manier in hun prijzen te verwerken en het als
zodanig ook aan de klant kunnen communiceren.
Dit instrument mag alleen gebruikt worden
binnen de kaders die gesteld zijn door de
Nederlandse mededingingsautoriteit (NMA)
Warmtescans/uitfasering R22
De resultaten van dit project zijn vertaald in
rapportages waarin warmtebeelden worden
geïllustreerd van een aantal koel- en vrieshuizen.
Elke gemeten temperatuur-pixel is omgezet in
een kleur. Hierdoor kon worden gevisualiseerd
waar lekkages optraden (installatie, leidingen,
dak/gevels e.d.) om op deze manier effectief te
kunnen optreden tegen mogelijke verliezen.
MJA3
Nekovri blijft haar leden ondersteunen en
stimuleren met het uitvoeren van de
maatregelen die opgenomen zijn in de EEP’s om
[21]
MJP Koel en vriesbranche 2013-2016
zodoende te komen tot de beoogde besparingen
die in het MJP 2009-2012 waren opgenomen.
[22]
MJP Koel en vriesbranche 2013-2016
3.7.2 Toekomstige projecten:
Projecten
Omschrijving
Fase 2: ketenefficiency
In Fase 2 van ketenefficiency wil Nekovri het
onderwerp ketenefficiency verder onder de
aandacht brengen. In fase 1 zijn al
vervolgstappen gedefinieerd door de leden,
welke als uitgangspunt dienen voor Fase 2.
Inventarisatie:
In 2013/2014 zullen verschillende inventarisaties
plaats gaan vinden, om zodoende een goed
beeld te vergaren van de mogelijkheden en het
noodzakelijke draagvlak voor mogelijke
toekomstige projecten. Het betreft tal van
thema’s die van belang zijn binnen de branche
en die tevens inspelen op mogelijke (energie)besparingsopties.
•
Scholings- en opleidingsmogelijkheden
•
Led verlichting/lichtplan
•
Truckstroomvoorzieningen
•
Subsidiemogelijkheden
Uitfasering F-gassen
Nekovri zal haar leden continu adviseren en
begeleiden inzake de uitfasering van f-gassen.
Aangezien er op het moment van schrijven nog
geen duidelijkheid is over de toepasselijkheid van
de Europese wet- en regelgeving is het nog niet
mogelijk om hier al concrete projecten voor te
definiëren. Maar het is wel evident dat dit een
belangrijk onderwerp wordt de komende jaren.
Update managementtools/systemen:
Hierbij gaat het om het actualiseren en
verbeteren van huidige (KMS)-systemen zodat
deze voldoen aan de huidige stand van zaken.
Hierbij moet men denken aan:
• De bouwwijzer
• Energie-efficiency handboek
• Subsidiewijzer
• HACCP
• Verder integratie www.koudecentraal.nl
MJA3
In 2013/2014 zal Nekovri wederom haar leden
ondersteunen en stimuleren met het uitvoeren
van de maatregelen die opgenomen zijn in de
EEP’s om zodoende te komen tot de beoogde
[23]
MJP Koel en vriesbranche 2013-2016
besparingen die in het MJP 2013-2016 zijn
opgenomen.
Techniek dag
Middels het organiseren van een techniek dag
probeert Nekovri externe expertise samen te
brengen, ten einde leden te informeren over de
technische mogelijkheden binnen het koel- en
vrieshuis. Het delen en valoriseren van
voortschrijdende technische inzichten binnen de
markt zijn van groot belang om in de toekomst
tot energiebesparende maatregelen te komen.
Benchmark
Zie voor uitleg projecten 2011/2012
Veel van bovenstaande projecten zijn nog in ontwikkeling. Verder blijkt dat het soms nodig is om aan
de weerbarstige praktijk te voldoen, waardoor ad-hoc initiatieven en projecten ontstaan. Deze
kunnen logischerwijs niet worden opgenomen in dit meerjarenplan.
Met bovenstaande en nog te definiëren projecten probeert Nekovri te allen tijden de belangen van
haar leden te behartigen. Tevens blijft Nekovri initiëren, faciliteren en stimuleren, zodat Nederlandse
koel- en vrieshuizen hun EEP doelstellingen behalen in het kader van MJA3.
[24]
MJP Koel en vriesbranche 2013-2016
Nekovri
Bezoekadres:
Strijpsestraat 51
5616 GL Eindhoven
Postadres:
Postbus 901
5600 AX Eindhoven
Contact
E-mail:
Tel.:
Fax:
Website:
1 mei 2013
[email protected]
+31 (0)40 256 52 63
+31 (0)40 255 33 20
http://www.nekovri.nl