Betaalbaarheid van wonen

Betaalbaarheid van wonen,
een gemeentelijke opgave?
Inzicht en handvatten voor gemeenten
Freya Mostert
[email protected]
Vereniging van Nederlandse Gemeenten
Betaalbaarheid van het wonen
-
Rapport VNG
-
Belangrijkste inzichten &
bestuurlijke vragen voor
agenda woonbeleid
-
Rol en instrumenten van
gemeenten
-
Workshop: aan de slag
Vereniging van Nederlandse Gemeenten
Belangrijkste inzichten en vragen
primaire doelgroep
• Een kwart tot een derde heeft te hoge woonlasten.
• Vaak gezinnen en minima tot 65 jaar.
• Huishoudens in huurwoningen met een prijs boven de
aftoppingsgrenzen.
• De energielasten bijna een derde van de netto
woonlasten.
• Afnemend beschikbaar aanbod in laagste huurklassen.
• Woningzoekenden krijgen huurstijging bij verhuizing
• Concentratie lage inkomens in matige kwaliteit
voorraad (op wijk- en regionaalniveau)
• In combinatie met onderhoudsachterstanden >
verpaupering
Vereniging van Nederlandse Gemeenten
Vereniging van Nederlandse Gemeenten
Voorbeeld ontwikkeling woonlasten doelgroep huishouden rekening houdend met
jaarlijkse maximale huurverhoging en stijging energielasten (cf raming ECN)
Vereniging van Nederlandse Gemeenten
Bestuurlijke vragen rond
agenda woonbeleid
•
Moeten we sturen in het verdelen van schaarste goedkope
huurwoningen en wat zijn consequenties voor andere
woningzoekenden?
•
Wat kan en moet ik vinden van het huurbeleid van corporaties?
Verdeling kosten tussen zittende en nieuwe huurders?
•
Moeten we verkoop van sociale huurwoningen bepleiten? Welke
schaarse woningen in de sociale huurvoorraad voor de primaire en
secundaire doelgroep behouden?
•
Segregatie tussen gebieden met concentraties aan lage inkomens en
slechte kwaliteit woningvoorraad te voorkomen?
Vereniging van Nederlandse Gemeenten
Middeninkomens
• Wonen vooral in vrije sector huur en koopwoning (60%).
• Met onderhoudsachterstand, kans op verpaupering
voorraad.
• Verschil jonge en oudere huishoudens in
koopwoningen.
• Betaalbaarheidsproblemen (restschuld) bij gedwongen
verhuizing.
• Gering betaalbaar aanbod in het middensegment.
Vereniging van Nederlandse Gemeenten
Aandeel vrije sector huurwoningen met een huurprijs tussen de
€700 en €1050 euro t.o.v. totale zelfstandige woningvoorraad
Aandeel koopwoningen met een WOZ-waarde tussen de
€150.000 en de €189.000 t.o.v. totale zelfstandige
woningvoorraad
Vereniging van Nederlandse Gemeenten
Bestuurlijke vragen
rond agenda woonbeleid
•
Zien we kansen voor doorstroming? Wat zijn alternatieven
voor scheefwoners en zijn die beschikbaar?
•
Helpt de 10% ruimte voor knelpunten bij middeninkomens,
gaat dat ten koste van primaire en secundaire doelgroep?
•
Moeten we verkoop van sociale huurwoningen bepleiten?
•
Rol voor corporaties in niet-DAEB deel?
•
Willen we starters op de koopmarkt stimuleren? Wat willen we
ermee bereiken?
Vereniging van Nederlandse Gemeenten
Rol en instrumenten van gemeenten
• Grondwet, artikel 22, lid 2: bevordering van voldoende
woongelegenheid is voorwerp van zorg van de overheid
• Herziene woningwet: woonvisie en prestatieafspraken
• Nieuwe Huisvestingswet: huisvestingsverordening
Vereniging van Nederlandse Gemeenten
Woonvisie en prestatieafspraken
• Inzicht in lokale en regionale opgave
• Bestuurlijke keuzes: voor wie, wat en waarom?
(Prestatie)afspraken maken over:
• Beschikbaarheid en kwaliteit van de sociale huurvoorraad
(woonruimteverdeling)
• Verkoopbeleid sociale huurwoningen
• Huurprijsbeleid (vanaf 2015 huursombenadering)
• Niet-DAEB activiteiten door corporaties
• Beperken energieverbruik, investeren duurzaamheid
• Nieuwbouw (prijs-kwaliteitsverhouding)
• Verloedering particulier bezit aanpakken
Vereniging van Nederlandse Gemeenten
Workshop: aan de slag
• Situatie van 4 typen huishoudens:
• Bespreken bestuurlijke vraagstukken rond
agenda woonbeleid.
• Bespreken voor- en nadelen van inzet van
mogelijke instrumenten voor
prestatieafspraken.
Vereniging van Nederlandse Gemeenten
De huishoudens
1. Familie Petersen: gezin in primaire doelgroep, moet
verhuizen vanwege betere baan in andere regio.
2. Familie Yilmaz: stel met middeninkomen met
kinderwens in te krappe woning.
3. Familie Oud: stel 65+ in primaire doelgroep,
zorgbehoevend, eigen woning.
4. Familie de Wit: gezin in secundaire doelgroep, te kleine
en dure woning, wil verhuizen naar betere buurt
Vereniging van Nederlandse Gemeenten
Workshop
•
•
•
•
Kies een huishouden
Lees de tekst en de vragen (5 minuten)
Bespreek en beschrijf antwoorden (15 minuten)
Presenteer (10 minuten)
Vereniging van Nederlandse Gemeenten
Vragen en opmerkingen?
Vereniging van Nederlandse Gemeenten
Vereniging van Nederlandse Gemeenten
Huurtoeslaggrenzen 2014
Huishoudentype (primaire doelgroep) 2014
Eenpersoonshuishouden <65jr € 21.600
Meerpersoonshuishouden <65jr € 29.325
Eenpersoonshuishouden ≥65jr € 21.600
Meerpersoonshuishouden ≥65jr € 29.400
Huurgrenzen 2014
kwaliteitskortingsgrens 389,05
1e aftoppingsgrens (1- en 2-persoonshuishoudens) 556,82
2e aftoppingsgrens (3- en meerpersoonshuishoudens) 596,75
Huurtoeslaggrens 699,45
Vereniging van Nederlandse Gemeenten