ZiN en kwaliteitsbeleid Ineen Werkconferentie kwaliteit 24 april 2014 Prof Niek J de Wit, huisarts Lid advies commissie kwaliteit achtergrond Agenda • Organisatie ZiN • Visie op kwaliteit • Kwaliteitsregister • Meerjarenagenda • Uitdagingen Zorginstituut Nederland Sinds 1 april 2014 operationeel 4 Zorginstituut Zorginstituut Zorginstituut Zorginstituut Verzekeringen Pakket Kwaliteit Beroepen&Opleidingen Zorginstituut Nederland - organisatie 5 Uitgangspunt : Goede zinnige zorg, niet meer dan nodig en niet minder dan noodzakelijk 6 Ook wel “gepast gebruik” genoemd Pakketbeheer en kwaliteitsbeleid beide instrumenteel aan gepast gebruik van zorg Pakketbeheer: gepast gebruik afdwingen via regelgeving Kwaliteitsinstituut: gepast gebruik via compliance van kwaliteitstandaarden inclusief zorgbeschrijvingen/richtlijnen Doelstelling Kwaliteitsinstituut 7 Voor iedereen helder maken wat partijen in Nederland onder goede zorg verstaan en hoe we dat meten Bevorderen dat afspraken daarover door praktijkpartijen tot stand komen Inzichtelijk maken waar die goede zorg te krijgen is Met eenheid van taal en inzicht bevorderen van de goede dialoog in de ‘spreekkamer’ Richtlijnen; ontstaan Opkomst evidence based medicine (EBM): Geneeskunde obv het beste beschikbare ‘bewijs’, gegeven de stand van de (medische) wetenschap van dat moment. Evidence based practice: integratie expertise en best available evidence Digitalisering en elektronische publicatie: - toename aantal onderzoeken/ publicaties en - impuls ebm/ebp R.J.P.M. Scholten et al. Inleiding in evidence-based medicine; 2013 8 Doelstelling richtlijnen/zorgstandaarden • Kwaliteit gezondheidszorg aan patiënten verbeteren − standaardiseren behandeling − gebaseerd op stand van wetenschap en praktijk • Standaardisatie en transparantie • Professionalisering beroepen: − − 9 handelen gebaseerd op wetenschappelijk grondslag verantwoording/ motiveren beroepsmatig handelen Beperkingen richtlijnen en zorgstandaarden Keurslijf, het moeten voldoen aan… Gebaseerd op resultaten uit populatie onderzoek, is niet altijd wat juist is voor individuele patiënt betrekkelijkheid klinisch onderzoek − te weinig aandacht voor onderwerpen die zich minder lenen voor vergelijkend onderzoek, rol kwalitatief onderzoek, ervaringsdeskundigheid − invloed overheid, industrie *Gemotiveerd afwijken richtlijn: nuttig of zelfs noodzakelijk! 11 Wat wil het Kwaliteitsinstituut bereiken? Transparantie t.a.v. kwaliteit – Patiënt weet wat verwacht mag worden van de zorg – Zorgverlener weet wat er verwacht wordt Register; bundeling informatie over kwaliteit Documentatie wat goede zorg is: kwaliteitsstandaarden Afrekenbaar : indicatoren – hele breedte van de zorg (care en cure) – samenhang kwaliteitsstandaarden & meetinstrumenten/indicatoren 12 Uitgangspunt 1 Perspectief van de zorgvrager centraal Maatwerk Begrijpelijk 13 Keuze-informatie Uitgangspunt 2 Vooral gebruik maken van bestaande initiatieven die al in de zorg geimplementeerd zijn 14 Uitgangspunt 3 Standaardisatie en Inspiratie Standaardisatie Kader stellen voor beschrijving van goede zorg Inspiratie Leidraad geven voor beschrijving van goede zorg: - etaleren van goede voorbeelden - initiatieven en ideeën verbinden en verspreiden 15 Kwaliteitsbibliotheek, register en toetsingskader • 16 http://www.youtube.com/watch?v=m0vP9 gaerfs Toetsingskader Toetsingskader = criteria op basis waarvan kwaliteitsstandaarden/meetinstrumenten opgenomen worden in het Register Toetsingskader Bibliotheek 17 Register Toetsing Cliënten, zorgaanbieders, zorgverzekeraars Toets op procedure (niet inhoud) + alle overige relevante partijen voor de beschreven zorg Kern van de Toets: relevante partijen in de zorg zijn het eens over de beschrijving van goede zorg Belangrijke elementen: cliëntperspectief, beschrijving gehele keten van zorg, doelmatigheid. 18 Werkplan; Meerjarenagenda 2014 • • • • • • • • • 19 CVA Dementie Kanker: implementatie zorgstandaard oncologische zorg Kinderen als doelgroep * Geboortezorg * Informatieoverdracht in de keten Leefstijlbeïnvloeding * Mondzorg algemeen en specifieke mondzorg bij mensen met ontwikkelingsachterstand en psychische problematiek Individueel zorg/leefplan Werkplan; meerjarenagenda 2014 • • • • • • • • 20 Chronische vroegkinderlijke traumatisering en dissociatieve stoornis * Kinderen van ouders met een psychisch probleem (KOPP) en kinderen van ouders met een verslaving (KVO) * Vroege psychose * Chronische pijn * Diagnostisch traject en ondersteuning eerste fase bij (vermoeden van een) ontwikkelingsachterstand * Onbegrepen gedrag bij mensen met een verstandelijke beperking * Osteoporose * Voedingsproblemen bij jonge kinderen met ontwikkelingsachterstand * Individueel zorgplan Patient gericht Meerdere ziekten en dimensies Sluit aan op zorgstandaarden Past in de praktijk ICT ondersteund • In kaart brengen persoonlijk perspectief • Behandeldoelen formuleren • Gezamenlijke afspraken en verantwoordelijkheden • Monitoren vervolg Uitdagingen •Wat te doen met bestaande richtlijnen (NHG, OMS) •Hoe fragmentatie van zorg te voorkomen •Hoe geven we patienten inbreng vorm •Wat is de rol van de zorgverzekeraar •Richtlijnen in de langdurige zorg ?? 22 What’s in it for us ? 23 Kwaliteit van zorg; Een gezamenlijke uitdaging voor patient, zorgverlener, verzekeraar en overheid! Implementatie en innovatie kwaliteitsbeleid in de eerstelijn Doelmatige inrichting van de zorg: ‘de patient op de juiste plaats in de keten’ Uitgangspunten: 1. 2. 3. 4. 5. Alleen medische ingrijpen als dat nodig is Zoveel mogelijk in de eerstelijn Zoveel mogelijk door de patient zelf Specialist alleen bij complexe problemen Zo kort mogelijk in het ziekenhuis Domeinen van zorginnovatie Professional: Functiedifferentiatie en taakdelegatie Patiënt; empowerment ICT: E-health ondersteuning Zorgaanbod : • • • • Uitbreiding diagnostiek in de eerstelijn Geindiceerde preventie VRM, depressie etc Continuiteit: ketenzorgprogramma’s Bijzondere patientengroepen : oncologie, SOLK Stelling 1 We kunnen het best alle afvinklijstjes overboord gooien; het gaat immers om wat zich tussen cliënt en zorgverlener afspeelt en dat kun je niet vastleggen in standaarden, en het valt ook niet te meten. 29 Stelling 3 Bij kwaliteitsstandaarden horen indicatoren/een meetinstrument: alleen zo kun je vaststellen wat de kwaliteit van zorg is mbt de betreffende kwaliteitsstandaard. 30 Stelling 4 Kwaliteitsstandaarden moeten vooral het proces en de transparantie van de besluitvorming ondersteunen. De inhoud moet vorm krijgen op basis van competenties die in de opleiding worden geleerd. 31 Stelling 2 Als professional kan je opschrijven hoe je werkt. Als je dat niet kunt, doe je maar wat. 32