Zorginstituut Nederland meerjarenagenda 2013 webversie 23052014

Agenda 2013
pagina 1 van 6
Agenda 2013
De agenda voor 2013 is gebaseerd op gesprekken met partijen in het zorgveld, bestaande lijsten zoals
die van Regieraad Kwaliteit van Zorg en de aandachtspunten van VWS en IGZ. De Adviescommissie
Kwaliteit heeft de onderwerpen voor de Meerjarenagenda geselecteerd.
Geselecteerde onderwerpen
Op de Meerjarenagenda 2013 staan drie onderwerpen waarbij een kwaliteitsstandaard of richtlijn
ontwikkeld moet of herzien worden. Twee onderwerpen die extra aandacht verdienen vanwege
implementatievraagstukken. Daarnaast is multimorbiditeit als overstijgend thema benoemd. Hierbij
geldt vooral hoe dit onderwerp bij de ontwikkeling van kwaliteitsstandaarden aandacht krijgt.
In 2013 is gestart met de volgende onderwerpen:
Kwaliteitsstandaard ontwikkeling/herziening:
1. Obesitas bij kinderen
2. Chronisch nierfalen
3. Hartfalen
Implementatiekwesties:
4. Polyfarmacie
5. Astma en COPD
Overstijgend thema:
6. Multimorbiditeit
Naast deze zes door de Adviescommissie Kwaliteit (ACK) geselecteerde onderwerpen staan de pilots
1e tranche op de Meerjarenagenda 2013. Deze onderwerpen zijn eerder door de ACK vastgesteld. Het
gaat om: cardio-metabole aandoeningen, darmkanker, dementie, geboortezorg en levensvragen.
Kijk voor meer informatie:
◾ op de pagina Commissies;
◾ op de pagina Pilots: leren uit de praktijk.
Bij de onderwerpen op de Meerjarenagenda horen werkafspraken. Vanuit de huidige situatie,
vastgelegd in fact-sheets, naar een plan van aanpak, vastgelegd in een act-sheet. Dit gebeurt tijdens
werkconferenties of rondetafels.
Op deze pagina staat voor elk onderwerp de stand van zaken, verslagen van de werktafels, de concept
fact-sheets en de contactperson en binnen of buiten het Kwaliteitsinstituut.
http://www.zorginstituutnederland.nl/kwaliteit/meerjarenagenda/agenda+2013
13-11-2014
Agenda 2013
pagina 2 van 6
Astma en COPD
Het project 'Bevorderen toepassing Zorgstandaarden COPD en astma door aanpak van
samenwerkingsknelpunten' van de LAN (Long Alliantie Nederland) is medio 2013 gestart. Het
projectplan is in samenwerking met het Kwaliteitsinstituut opgesteld. Bij deskundigen is
geïnventariseerd wat er gebeurt bij de implementatie van de zorgstandaarden. Daarbij is specifiek
gekeken naar de samenwerking tussen de eerste en tweede lijn. De gesprekken hebben veel
informatie en inzichten over de werking van implementatiemechanismen opgeleverd en ook is daarin
succesvol gedrag van koplopers ontdekt om tot een vruchtbare samenwerking te komen.
Twee groepen zorgregio's
Uit deze gesprekkenronde is gebleken dat de zorgregio's zijn onder te verdelen in twee groepen.
Enerzijds zijn er de koplopers met een duidelijke en geëxpliciteerde consensus over wat men met de
samenwerking wil bereiken en hoe dat gezamenlijk vormgegeven wordt. Hun gedrag uit zich in met
elkaar 'praten & snuffelen' en in een mindset gericht op mogelijkheden.
Anderzijds zijn er de zoekende zorgregio's waar de urgentie van de implementatie niet door iedereen
gevoeld wordt, waar het onderlinge vertrouwen tussen de verschillende zorgaanbieders nog ontwikkeld
moet worden en moet groeien. De implementatie van de zorgstandaarden verloopt daar stroever omdat
men moeilijker tot elkaar en tot gemeenschappelijke oplossingen komt. De vraagstukken worden
knelpunten, die als belemmeringen voor samenwerking worden verwoord. Welke zorgregio's nog
zoekend zijn, is echter niet bekend. De LAN heeft daarom de behoefte geuit om de regio's in Nederland
meer te willen verkennen.
Brug geslagen
In december hebben de LAN en het Kwaliteitsinstituut een brug geslagen tussen het project en het
Nationaal Actieprogramma Chronische Longziekten (NACL), dat 10 januari 2014 officieel van start is
gegaan. De toepassing van de zorgstandaarden is namelijk essentieel om de doelstellingen van het
NACL te verwezenlijken. De Zorgstandaard COPD werd overigens op 11 december 2013 in ontvangst
genomen door het Zorginstituut en is in januari 2014 als een van de eerste drie kwaliteitsstandaarden
in het Register van het Kwaliteitsinstituut opgenomen.
Positieve voorbeelden met concrete winstpunten
De LAN en het Kwaliteitinstituut hebben in de zomer van 2014 verschillende zorgregio’s bezocht die bij
het implementeren van de zorgstandaarden COPD of astma goede resultaten hebben behaald in de
zorg voor hun patiënten, met oog voor ziektelast en samenwerken. De LAN en het Kwaliteitsinstituut
gaan in het najaar op basis van deze gesprekken vier artikelen digitaal publiceren. Met deze artikelen
willen we duidelijk maken welke punten cruciaal zijn bij een succesvolle implementatie. Concrete
winstpunten zijn: elke keer werken vanuit de dialoog met elkaar, gezamenlijke ambitie creëren,
vertrouwen opbouwen door openheid over ieders belangen, werken vanuit mogelijkheden in plaats van
focus op belemmeringen, concrete vertaling naar activiteiten. De artikelen zijn een aanzet om het
gesprek te openen tussen zorgverleners die de zorg willen verbeteren, en om van/met elkaar te leren.
Komend najaar gaan de LAN en het Kwaliteitsinstituut de mogelijkheden hiervoor nader concretiseren
om vanuit de LAN en het NACL ondersteuning te geven aan de regio’s bij het verbeteren van zorg aan
COPD- en astmapatiënten. Het project komt hiermee in de afrondende fase.
http://www.zorginstituutnederland.nl/kwaliteit/meerjarenagenda/agenda+2013
13-11-2014
Agenda 2013
pagina 3 van 6
Kijk voor meer informatie:
◾ op de pagina Register;
◾ op de website van Long Alliantie Nederland.
Contactpersoon:
Fransje van Vlaardingen
T: 020 797 8576
E: [email protected]
Documenten
◾
Fact sheet astma en COPD (pdf, 70 kb)
◾
Werkconferentie MJA 2013 Implementatie Zorgstandaarden astma en COPD (pdf, 35 kb)
Chronisch nierfalen
Momenteel vinden er informatieve achtergrond gesprekken plaats met de verschillende deelnemers
van de werkconferentie en (potentiële) nieuwe deelnemers. Met deze aanvullende informatie wordt een
nadere analyse gemaakt van de aandachtspunten voor de meerjarenagenda chronische nierschade.
Daarna vindt er een volgende bijeenkomst met de verschillende deelnemers plaats.
Contactpersoon: Jacqueline Frankema, T. 020 797 8656, [email protected]
Documenten
◾
Notulen Meerjarenagenda Chronisch nierfalen (pdf, 149 kb)
◾
Fact sheet chronisch nierfalen (pdf, 19 kb)
Hartfalen
Het Kwaliteitsinstituut is in juni 2013 in gesprek gegaan met de NVVC, het NHG en de HVG. Er is in het
verleden geprobeerd een zorgstandaard hartfalen van de grond te krijgen. Dit traject is stil komen te
liggen vanwege onduidelijkheid over integrale bekostiging en over wie de regie heeft over de ketenzorg
in de verschillende stadia van het hartfalen.
Inmiddels heeft de hartfalenzorg zich verder ontwikkeld, zijn er nieuwe documenten verschenen en is
iedereen bereid een ‘doorstart’ te maken. Alle deelnemers zijn het erover eens dat er in ieder geval één
duidelijk gezamenlijk doel ligt: het verder verbeteren van de multidisciplinaire zorg voor de
hartfalenpatiënt. Dat doel zal voorop blijven staan, zonder daarbij meteen de ambitie te hebben tot een
volledige zorgstandaard te komen. We zullen focussen op de inhoud en op één concreet onderdeel op
het gebied van hartfalen.
Transmurale zorg knelpunt
Het grootste knelpunt lijkt te zijn de transmurale zorg. Dat is een vorm van zorg die toegesneden op de
behoeften van de patiënt verleend wordt op basis van afspraken over samenwerking, afstemming en
http://www.zorginstituutnederland.nl/kwaliteit/meerjarenagenda/agenda+2013
13-11-2014
Agenda 2013
pagina 4 van 6
regie tussen zorgverleners uit de eerste en de tweede lijn, waarbij sprake is van een
gemeenschappelijk gedragen verantwoordelijkheid met expliciete deelverantwoordelijkheden.
Landelijke afspraken
Alle partijen zijn het er over eens dat hierover landelijke afspraken moeten komen. Daar zal de focus
op gaan liggen. Welke tools kunnen we daarvoor bieden? Deze tools zullen toegevoegd worden aan de
huidige richtlijn. Inmiddels is een werkgroep transmurale zorg bij hartfalen opgericht, met
vertegenwoordigers van de NVVC, het NHG, de NVHVV, de HVG en een vertegenwoordiger namens
de zorgverzekeraars. Gezamenlijk zal gewerkt worden aan een document waarin handvatten worden
geboden om zo adequaat mogelijk om te gaan met de problemen rond de transmurale zorg bij
hartfalen.
Toetsingskader
Daarnaast is het de bedoeling het document te koppelen aan de huidige richtlijn en langs de meetlat
van het toetsingskader te leggen. De verwachting is dat de richtlijn nog niet volledig voldoet aan het
toetsingskader, maar het geeft inzicht en van daaruit kan er verder doorontwikkeld worden.
Actie betrokken partijen
Er is verder aangegeven dat het belangrijk is dat betrokken partijen op hetzelfde moment het
onderwerp op hun agenda zetten en eigen budgetten daarvoor vrij maken, zodat activiteiten op elkaar
afgestemd/samengevoegd kunnen worden. Uitgangspunten:
◾ Stuk uit eerder project: 'Landelijk kader voor goede hartfalenzorg'.
◾ Conceptstuk Leidraad voor regionale naadloze hartfalenzorg in Nederland door Petra van Pol, geënt
op een Amerikaans stuk aangaande leidraad regionale zorg.
◾ De multidisciplinaire richtlijn Hartfalen, de NHG-richtlijn en de Europese richtlijn Hartfalen.
◾ Nederlandse richtlijn. Kwaliteitscriteria zorg voor mensen met hartfalen, geformuleerd vanuit
patiëntenperspectief, opgesteld door De Hart & Vaatgroep.
Daarnaast zullen de verschillende partijen de knelpunten inventariseren wat inzicht geeft vanuit het
perspectief huisartsen, patiënten, en cardiologen.
De werkgroep komt de komende maanden 4 keer bij elkaar. In de zomer van 2014 zal het stuk
geconsulteerd worden en de verwachting is dat vaststelling en implementatie zal plaatsvinden in de
herfst van 2014.
Multimorbiditeit
Onder multimorbiditeit verstaan we 'het naast elkaar bestaan van 2 of meer (chronische) aandoeningen
bij één persoon'. Multimorbiditeit komt vooral bij ouderen voor: ruim 2 op de 3 ouderen lijden aan twee
of meer veel voorkomende chronische ziekten (diabetes mellitis, coronaire hartziekten, artrose, COPD,
chronische nek- en rugaandoeningen, kanker, beroerte, depressie, hartfalen en angststoornissen). Als
gevolg van de vergrijzing zal het aantal mensen met multimorbiditeit alleen maar toenemen.
Probleemanalyse
http://www.zorginstituutnederland.nl/kwaliteit/meerjarenagenda/agenda+2013
13-11-2014
Agenda 2013
pagina 5 van 6
De huidige organisatie van de gezondheidszorg is voornamelijk ziektegericht. Voor de patiënt betekent
het hebben van meerdere aandoeningen veelal dat het zorgaanbod versnipperd wordt aangeboden en
niet op elkaar is afgestemd. Niet alleen de samenhang ontbreekt, ook het perspectief van de patiënt
hoe de zorg kan bijdragen aan de kwaliteit van leven wordt onvoldoende betrokken bij de
besluitvorming.
Om de zorg voor mensen met multimorbiditeit te verbeteren en aan te passen aan de behoeften van de
patiënt, is een andere benadering van de zorg noodzakelijk. Niet ziektegericht, maar patiëntgericht. Dat
vraagt om een andere invulling van het traditionele zorgaanbod en een andere zorgorganisatie. Op
welke wijze het Kwaliteitsinstituut hier aan een bijdrage kan leveren, staat beschreven in een Plan van
Aanpak.
Plan van aanpak
Het Plan van Aanpak Multimorbiditeit kent meerdere pijlers:
1. Multimorbiditeit in de spreekkamer: Multimorbiditeit vraagt om een andere organisatie van de zorg &
zorg op maat. Hoe dit te realiseren in de praktijk, welke rol kan het Raamwerk Individueel Zorgplan hier
in spelen en wat is daar voor nodig.
2. Multimorbiditeit in kwaliteitsstandaarden: hoe kan het Kwaliteitsinstituut bevorderen dat
multimorbiditeit een meer prominente plaats binnen de bestaande en nieuwe kwaliteitsstandaarden
krijgt. In hoeverre kan een modulaire opbouw van kwaliteitsstandaarden hieraan bijdragen en wat is de
rol van instrumenten van het Kwaliteitsinstituut zoals het Toetsingskader en het Register.
Inventariseren in hoeverre een kwaliteitsstandaard Chronische Aandoeningen kan worden ontwikkeld.
Verkennen van oplossingsrichtingen
Het afgelopen half jaar zijn oriënterende gesprekken gevoerd met diverse experts. Uit deze gesprekken
is een aantal oplossingsrichtingen naar voren gekomen, zie voortgangsverslag hieronder.
Contactpersoon voor het onderwerp multimorbiditeit is Marjolein de Booys, telefoon 020 797 8506,
[email protected]
Documenten
◾
Voortgangsverslag Meerjarenagenda Multimorbiditeit jan 2014 (pdf, 75 kb)
◾
Richtlijnen en multimorbiditeit bij ouderen versie 11 september 2013 (pdf, 1.211 kb)
Obesitas bij kinderen
Bij dit onderwerp draait het om aandacht voor de kwaliteitsborging van obesitaszorg voor kinderen en
de ouders, oftewel implementatie van de zorgstandaard. Hiervoor wordt samengewerkt met de PON en
treden de volgende gemeentes als pilot op: Amsterdam, Den Haag, Utrecht, Zwolle, Veghel,
Smallingerland, Dordrecht en Den Bosch/Veghel. De bijgestelde positioneringsnota van PON kunt u
hier downloaden.
Contactpersoon: Freerkje van der Meer, telefoon: 020 797 8659, [email protected]
Documenten
http://www.zorginstituutnederland.nl/kwaliteit/meerjarenagenda/agenda+2013
13-11-2014
Agenda 2013
◾
Act sheet obesitas bij kinderen (pdf, 51 kb)
◾
Fact sheet obesitas bij kinderen (pdf, 35 kb)
pagina 6 van 6
Polyfarmacie
Op de werkconferentie MJA 2013 van het Kwaliteitsinstituut i.o. hebben de NPCF, NHG en KNMP het
initiatief genomen voor de oprichting van een Platform Polyfarmacie om de implementatie van de
richtlijn in de praktijk te bevorderen. Twee onderwerpen zullen daarbij centraal staan de best practices
in medicatiebeoordelingen en de positie van de patiënt.
De verschillende knelpunten bij de implementatie van de richtlijn zijn genoegzaam bekend. Nu gaat het
er om van elkaar te leren door ervaringen met de oplossing van deze knelpunten met elkaar te delen.
Het platform wil een podium bieden voor de communicatie over deze succesverhalen. Bij de
medicatiebeoordeling staat de chronische patiënt centraal. Vaak gebruikt hij meerdere middelen voor
meerdere kwalen. De medicatiebeoordeling is daarbij een vorm van zorg waarop hij recht heeft in het
kader van de zorgverzekeringswet. Het is belangrijk dat de patiënt zich hiervan bewust wordt en weet
hoe om te gaan met deze zorgvraag. Zijn inbreng in het overleg met arts en apotheker is van cruciaal
belang.
Welke werkwijze het Platform Polyfarmacie zal hanteren is nog onderwerp van overleg. Gekozen is
voor een brede inbreng van alle betrokkenen, waarbij een kleine groep optreedt als stuurgroep van het
platform. Daarbij wordt gedacht aan twee vertegenwoordigers vanuit voorschrijvers, apothekers en
patiënten/ouderen, waarbij de laatste groepering de voorzitter zal leveren. Het Kwaliteitsinstituut i.o. zal
het secretariaat verzorgen.
Contactpersonen: Johan van Luijn T. 020-7978654, [email protected] en Michiel van der Linden T. 0207978007, [email protected]
Documenten
◾
Verslag bijeenkomst Platform Polyfarmacie april 2013 (pdf, 24 kb)
◾
Verslag bijeenkomst Platform Polyfarmacie mei 2013 (pdf, 35 kb)
◾
Verslag Werkconferentie Meerjarenagenda 2013 Implementatie richtlijn polyfarmacie bij
ouderen (pdf, 57 kb)
◾
Fact sheet polyfarmacie (pdf, 34 kb)
http://www.zorginstituutnederland.nl/kwaliteit/meerjarenagenda/agenda+2013
13-11-2014

Download Report