FEITEN EN CIJFERS (NOVEMBER 2014)

FEITEN EN CIJFERS (NOVEMBER 2014)
Overgewicht en obesitas in Nederland (2012)



De afgelopen 30 jaar is het percentage van mensen met overgewicht toegenomen, zowel
bij volwassenen als bij 2- tot 20-jarigen.
Volwassenen: in 2012 had 53 procent van de mannen en 42 procent van de vrouwen in de
leeftijdscategorie 20+ overgewicht (BMI ≥ 25).
11 procent van de mannen en 13 procent van de vrouwen had in 2012 obesitas (BMI ≥ 30).
Kinderen en jongeren: van alle Nederlandse kinderen en jongeren tussen 2 en 25 jaar had
15 procent in 2010/2012 overgewicht (BMI ≥ 25) en 3 procent obesitas (BMI ≥ 30).
Jongeren in huishoudens met lager inkomen hebben vaker overgewicht dan jongeren in de
hoogste inkomensgroep. (Bron CBS, september 2013).
Doelstellingen JOGG


JOGG wil de stijging van overgewicht en obesitas onder jongeren (0-19 jaar) omzetten in
een daling.
De ambitie is een groei naar 75 JOGG-gemeenten in 2015.
Enkele resultaten





Op dit moment (feb 2014) heeft 12% van alle Utrechtse basisschoolkinderen overgewicht.
Daarmee zet een eerder gesignaleerde daling in Utrecht zet zich door. Over alle JOGGwijken samen (Overvecht, Kanaleneiland, Noordwest en Hoograven) is er een lichte
verbetering in de overgewicht cijfers zichtbaar. Tussen 2010 en nu is het percentage van
25% gedaald naar 22%.
Het percentage basisschoolkinderen met overgewicht in Zwolle is gedaald van 12,1
procent in 2009 naar 10,6 procent in 2012. Dit is de belangrijkste conclusie uit het
leefstijlonderzoek ChecKid 2012, waaraan ruim 9.500 kinderen meededen verspreid over
38 basisscholen in Zwolle.
Op twee Rotterdamse Lekker Fit! basisscholen dronken in 2013 kinderen 100 ml met
suiker gezoete drankjes minder per dag. Dit is het resultaat van de Rotterdamse JOGGaanpak en zijn watercampagne.
Door het ‘Doe ff Gezond’-programma van de gemeente Dordrecht wijzen de resultaten
van de jaarlijks terugkerende fittesten op een daling van overgewicht. Bij een eerste
vergelijking tussen 2011 en 2012, waarbij scholen én leerlingen beide meetjaren
meededen, is het overgewicht met 3,1% gedaald. Deze resultaten zetten door; in 2013 is
het overgewicht bij scholen die beide meetjaren meededen, ten opzichte van 2012
wederom gedaald (van 35,2% naar 34,1%). Met name het percentage kinderen met ernstig
overgewicht is gedaald, van 12,1% naar 10,5%.
In stadsdeel Nieuw-West in Amsterdam wordt na een JOGG-pilot van 2 jaar gezien dat
peuters op de voorschool meer zijn gaan bewegen, vaker fruit eten en meer water
Feiten en cijfers - 1
drinken. Op de basisscholen is vooruitgang geboekt bij het middageten en wordt meer
water en minder (ge)zoete drank gedronken. Voor kinderen in de buurt is een programma,
gebaseerd op sociale marketing techniek, voor buitenspelen ontwikkeld.
DrinkWater
De doelstelling voor 2013 was dat 10-15 JOGG-gemeenten actief en zichtbaar met het
thema DrinkWater aan de slag zouden gaan. Dat zijn er in dat jaar ruim 20 geweest. In
2014 loopt de inzet met dit thema door, met als focus de kinderdagverblijven en
basisscholen in JOGG-gemeenten. Inmiddels werken 35 JOGG-gemeenten met de
drinkwateraanpak.Concreet voorbeeld is dat op twee Rotterdamse Lekker Fit!
Basisscholen kinderen 100 ml met suiker gezoete drankjes minder per dag drinken.
In 14 JOGG gemeenten zijn op 165 kinderdagverblijven en peuterspeelzalen
drinkwaterpakketten verspreid. In oktober is de meting over wat dit heeft opgeleverd in
gewijzigd structureel beleid. Zeven JOGG-gemeenten zijn zonder de drinkwaterpakketten
ook actief op kinderdagverblijven.
Gezonde schoolkantines in JOGG-gemeenten
Van de in totaal 821 scholen in JOGG gemeenten (VO en MBO) zijn er inmiddels 432 aan de
slag met de gezonde schoolkantine. Dit is meer dan de helft (53%)! In verhouding tot het
VO loopt het MBO wat achter op de totalen.
Er is een aantal JOGG gemeenten die het nog veel beter doen dan het gemiddelde.
Zo zit Den haag bijvoorbeeld op ca. 95% van alle scholen die actief zijn met de gezonde
schoolkantine. Maar er zijn ook kleinere gemeenten die een (bijna) 100% score hebben
zoals Zaanstad, Zwijndrecht, Veghel, Roosendaal en Zwolle. In deze gemeenten zijn (bijna)
alle VO en MBO scholen aan de slag!
De Gezonde sportkantine
Aantal verenigingen:
- 210 daarvan doen sowieso mee (130 daarvan hebben inmiddels het pakket ontvangen).
-Focus op verenigingen in JOGG-gemeenten; met het project actief in 35 JOGG-gemeenten
met 164 verenigingen
Het bereik van JOGG
 Op dit moment zijn er 75 JOGG-gemeenten:
Aa en Hunze, Aalsmeer, Alkmaar, Almere, Alphen aan de Rijn, Amsterdam, Apeldoorn,
Assen, Bonaire, Borger-Odoorn, Breda, Brummen, Brunssum, Coevorden, Cuijk, De
Wolden, Delft, Den Bosch, Den Haag, Doetinchem, Dongen, Dordrecht, Elburg, Emmen,
Ermelo, Gouda, Groningen, Haarlem, Haarlemmermeer, Hardenberg, Harderwijk,
Harlingen, Heemskerk, Heerhugowaard, Heerlen, Hellevoetsluis, Helmond, Hoogeveen,
Houten, IJsselstein, Kampen, Katwijk, Leiden, Lochem, Meppel, Midden-Drenthe,
Maastricht, Nijkerk, Noordenveld, Nunspeet, Oldenbroek, Ommen, Oss, Purmerend,
Putten, Roermond, Roosendaal, Rotterdam, Saba, Schagen, Sint Eustatius, Sittard-Geleen,
Smallingerland, Stichtse Vecht, Tilburg, Tynaarlo, Uithoorn, Utrecht, Utrechtse Heuvelrug,
Veghel, Vlaardingen, Voorst, Zaanstad, Zwijndrecht en Zwolle. Drenthe is JOGG-provincie.
Feiten en cijfers - 2
Landelijke partners
Om de JOGG-doelstellingen tot een succes te maken werkt het bureau samen met zes
landelijke partners: Albert Heijn, Albron , FrieslandCampina, Nutricia, Unilever,
Zilveren Kruis Achmea.
Ondersteuningspakket van het JOGG-bureau
Advies
 Advies op maat in de gemeente.
JOGG-coaches en -experts helpen bij de totstandkoming van het plan van aanpak. Zij
denken intensief mee over de opzet van de organisatiestructuur.
 Communicatieadvies.
Het landelijk JOGG-bureau biedt communicatiematerialen en advies op
communicatiegebied. Elk jaar stelt JOGG één boodschap centraal; dit jaar is dat het thema
‘DrinkWater’. In 2014 is het thema ‘Gratis Bewegen’.
Begeleiding
 Begeleiding om politiek-bestuurlijk draagvlak te creëren.
Het landelijk JOGG-bureau helpt bij het voorbereiden en begeleiden van bijeenkomsten
met stakeholders en geeft presentaties voor de gemeenteraad en/of college van B&W.
 Experts begeleiden het traject van sociale marketing en publiek-private samenwerking.
Kennisoverdracht
 Trainingen en coaching.
Het landelijk JOGG-bureau biedt introductietrainingen en trainingen over de vijf JOGGpijlers en organiseert intervisiebijeenkomsten tussen JOGG-regisseurs.
 Verbinden van publieke en private partijen.
Het landelijk JOGG-bureau organiseert meetings om draagvlak onder alle (potentiële)
partners te creëren en zet haar netwerk in om private partijen te verbinden met JOGGgemeenten.
 Informatie-uitwisseling over succesvolle acties en best practices.
Er is kennisdeling tussen JOGG-gemeenten, zowel persoonlijk als via het digitale platform.
Producten, diensten en contacten vanuit de andere deelconvenanten van het Convenant
Gezond Gewicht worden actief gedeeld.
Uitgedrukt in dagen vertegenwoordigt het ondersteuningspakket voor een gemeente circa
40 dagen per jaar.
www.jogg.nl / volg ons op Twitter: @JOGGNL
Feiten en cijfers - 3

Download Report