Klik hier om het artikel te lezen.

Seks, daar luisteren mensen naar
hebben meer belangstelling voor
hun lichaam."
Heeft dat met het
schoonheidsideaal te maken?
"Waarschijnlijk hebben vrouwen
een hoger streven er gezond en
mooi uit te zien. Mannen zijn, denk
ik, wat rationeler. Vrouwen kunnen
een zwangerschap hebben gehad
en dat maakt hen meer medisch
gericht. Ze gaan ook meer naar de
huisarts en zijn meer bezig met
gezondheid. Mannen denken:
mwoh, laat maar zitten."
En al die mannen wilt u nu wakker
Herman Leliefeld
Mannen met overgewicht hebben
vaker last van erectiestoornissen
en libidoverlies; een voorbode van
hart- en vaatziekten. Met die
boodschap opent uroloog Herman
Leliefeld (63) de aanval op
obesitas. 'Voor hun zeventigste
liggen dikke mannen al onder de
grond.' tekst
HANS VAN DER BEEK
We leven in een obesogene
samenleving: het wordt ons te
gemakkelijk gemaakt om dik te
worden.
"Absoluut, de getallen liegen er niet
om. In twintig jaar is het aandeel
mannen met overgewicht
verdubbeld van dertig naar zestig
procent. Bij vrouwen ligt dat rond
de veertig procent."
Leven vrouwen gezonder, bewuster
schudden?
"Iedereen weet: met overgewicht
heb ik een groter risico op hart- en
vaatziekten. Dat hele gewicht moet
door dat hart ook worden
meegenomen, maar een man
denkt: ach, hart- en vaatziektes,
daar is wel een oplossing voor."
En is dat geen terechte gedachte?
"Dat is een gevaarlijke gedachte,
want uiteindelijk gaan die mannen
eerder dood. Kijk maar eens om je
heen: boven de zeventig zie je
bijna geen dikke mannen meer in
het straatbeeld. Die mannen zijn al
geselecteerd en onder de grond."
U weet het wel te brengen.
"Tja, ik zie dat al jaren, ik snap niet
dat niemand dat ziet. Natuurlijk
bestaat er wel een tabletje voor
cholesterol en het aantal hart- en
vaatziekten is door die
cholesterolverlaging ook fantastisch
verbeterd, maar uiteindelijk is de
overlevingskans van mannen met
overgewicht duidelijk lager."
met hun lichaam?
Zijn daar cijfers van?
"Dat zou je kunnen zeggen.
Vrouwen leven ín hun lichaam, zeg
ik wel eens, en mannen gebruiken
hun lichaam. Die leven ermee,
hebben een doel en hun lichaam
moet maar meedoen. Vrouwen
© Het Parool
"Ik heb geprobeerd die te vinden.
Mannen sterven vier tot zes jaar
eerder dan vrouwen, dat is al zo.
Mannen leven 78 jaar gemiddeld
en vrouwen 82, 84 jaar. In de
dinsdag 11 februari 2014
leeftijdsgroep van 45 jaar tot 65
jaar sterven 111 procent meer
mannen dan vrouwen van diezelfde
leeftijd aan hart- en vaatziekten."
En dat komt door overgewicht?
"Er zijn vier risicofactoren. Die
noemen we het deadly quartet. Dat
zijn: overgewicht, een verhoogd
cholesterol, suikerziekte en een
hoge bloeddruk. En overgewicht
stuurt die andere drie nog eens
extra aan."
"Overgewicht komt vooral doordat
het buikvet is vermeerderd. Dat
noemen we het darmvet, het
viscerale vet - het vet dat tussen de
darmen zit. Die buikoperaties heb
ik veelvuldig gedaan en als je zo'n
buik openmaakt, zie je soms die
darmen niet eens meer. Het zit vol
met dat gele, witte vet, je handen
glibberen eroverheen."
U moet dat ook maar allemaal
verwerken.
"Ik prijs me soms gelukkig dat ik al
die ellende heb gezien, waardoor ik
mijn maatregelen neem en op
gewicht blijf. En dat is eigenlijk mijn
boodschap: het buikvet is het
grootste endocriene orgaan van de
man. Een endocrien orgaan
produceert stoffen en hormonen en
buikvet doet dat meer nog dan de
lever, de bijnier of de alvleesklier.
En die stoffen leiden vervolgens tot
een verhoging van het cholesterol,
tot aderverkalking, tot verhoging
van de bloeddruk, tot suikerziekte.
Dat weten we eigenlijk allemaal al.
Daarom wordt ook heel goed gelet
op hart- en vaatziektes, volksvijand
nummer één."
Maar dat is onvoldoende om de
man wakker te schudden?
"Dat lukt kennelijk niet bij de
mannen in Nederland of elders in
West-Europa, om van de
Amerikaanse man nog maar te
zwijgen. Hart- en vaatziekte? Ach,
bypass. Cholesterol? Och, we
Pagina 5 (1)
hebben statines. Dat gaat prima,
we komen wel weer verder. Er is nu
ook de gratis cholesteroltest."
Maar?
"Er is een ander hormoon dat door
dat buikvet wordt afgebroken en
dat is het mannelijk
geslachtshormoon, het testosteron.
En dat heeft ongelofelijke gevolgen.
Dat is geen acuut bedreigende
situatie, maar wat daar gebeurt:
allerlei eindorganen van testosteron
gaan daar onder lijden. Verlies van
spiermassa, botontkalking,
slaapstoornissen,
stemmingswisselingen en verder
een vermindering van de libido, van
de erecties, van de seksuele
fantasie, van de ochtenderecties.
Er treedt moeheid op, futloosheid,
en dat kan leiden tot zelfs
depressies."
Ja, dat neem ik aan.
"Ik denk dat nogal wat mannen die
antidepressiva krijgen via een
huisarts of psychiater eigenlijk een
gebrek aan testosteron hebben. Als
ze testosteron zouden krijgen,
zouden ze weer een normale
stemming krijgen."
"Vanaf je 35ste gaat elk jaar één à
twee procent van je testosteron af.
Normaal gesproken zie je het bij
zes procent van de mannen rond
de zestig onder de kritische
drempel komen. Bij overgewicht
gebeurt dat in een versneld tempo.
Obese mannen die het spreekuur
bezochten, hadden een laag
testosteron in dertig tot vijftig
procent van de gevallen. Het kan
ook al eerder optreden. Als je al
tien jaar overgewicht hebt, kun je
ook op je 45ste jaar al een
versnelde veroudering krijgen, in
plaats van op je zestigste jaar een
normale veroudering."
Dit is nogal wake-upcall.
"Ik wil de aanval op overgewicht
aanpakken met seksualiteit als
insteek. Dat is een drive, dat
spreekt aan. Nou, dan moet dat het
maar wezen, als mensen het
anders niet willen begrijpen. Seks,
© Het Parool
ik geloof dat mensen daar wel naar
luisteren."
Uroloog dr. Herman Leliefeld
"Het is zelfs zo: mannen met
diabetes - en dat geldt ook voor
mannen met hart- of vaatziektes hebben de twee tot vijf jaar
daarvoor vaak al erectieproblemen.
Dus erectieproblemen zijn een
wake-upcall voor: hoor eens, jouw
vaten zijn slecht, ze gaan eraan en
nog eventjes en je krijgt diabetes."
Late-onset hypogonadisme, een
Als eerste symptoom?
ouder wordende man.
(Soest, 1950) schreef het boek
nieuwe ziekte? over de klachten die
kunnen ontstaan door overgewicht.
Leliefeld is werkzaam bij de Andros
Mannenkliniek, die is
gespecialiseerd in klachten van de
"Dat is een heel frequent
symptoom. Dat is een taboe
natuurlijk, daar praten mensen niet
over, en de huisarts heeft die
kennis nauwelijks. En de cardioloog
pakt het niet op, want die denkt: ik
ga hier wat over erecties praten
zeker, ik ben met het hart bezig.
Maar als je een erectiestoornis
hebt, moet je eigenlijk al een ecg
laten maken, een hartfilmpje, om te
kijken hoe het met je hart is, en ook
je cholesterol en testosteron laten
bepalen."
"Het is heel makkelijk te begrijpen.
De diameter van de bloedvaten
naar de penis zijn minder dan de
helft van die van een hartslagader.
Dus die bloedvaten gaan het eerst
dicht zitten. Het geldt ook voor
mensen die roken: de eerste
problemen die optreden zijn in de
penis."
Eigenlijk is dit ook goed nieuws.
Iedereen is bang dat hij opeens
een hartaanval krijgt, uit het niets.
Maar dit is een gemakkelijk te
controleren signaal.
"Absoluut. Preventie is natuurlijk
heel erg goed, maar mensen zijn
niet gemotiveerd. Maar misschien
dat ze dankzij dit onderwerp wel
gaan nadenken: ik ben veertig,
vijfenveertig, toch jammer dat het
niet meer zo goed werkt, waar zou
het aan liggen? Het gaat erom te
voorkomen dat ze op hun vijftigste
een hartinfarct krijgen, want ze
hadden de voorbode al in huis. Dat
mag je niet laten lopen."
dinsdag 11 februari 2014
Pagina 5 (2)