8 oktober 2014 Cor Blonk ACVAZ ALGEMENE COMMISSIE TOT VOORKOMING VAN ARBEIDSONGEVALLEN ZEEVARENDEN Presentatie Nederlandse Vereniging van Kapiteins ter Koopvaardij De oorsprong van de ACVAZ !  Schepenwet § 1. De Algemene veiligheidscommissie Artikel 26a 1. Er is een Algemene Commissie tot Voorkoming van Arbeidsongevallen Zeevarenden, in deze paragraaf te noemen: de Commissie. 2. De Commissie heeft tot taak Onze Minister te adviseren betreffende het nemen van maatregelen ter voorkoming van arbeidsongevallen bij zeevarenden. De Commissie kan uit eigener beweging voorstellen terzake doen. De oorsprong van de ACVAZ !  ILO C.134 Prevention of Accidents (Seafarers) Convention, 1970 Article 8 1. Programmes for the prevention of occupational accidents shall be established by the competent authority with the co-operation of shipowners' and seafarers' organisations. 2. Implementation of such programmes shall be so organised that the competent authority, shipowners and seafarers or their representatives and other appropriate bodies may play an active part. 3. In particular, national or local joint accident prevention committees or ad hoc working parties, on which both shipowners' and seafarers' organisations are represented, shall be established. Vertegenwoordigers !  Vereniging van Waterbouwers !  Koninklijke Vereniging van Nederlandse Reders !  Nautilus International !  Stichting Scheepvaart !  CNV Vakmensen !  Redersvereniging voor de Zeevisserij !  Ministerie van Infrastructuur en Milieu !  Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid !  Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschappen, vertegenwoordigd door de scholen ACVAZ !  Vergaderingen twee a drie per jaar !  Aandacht voor de ongevallen die bij ILT zijn gemeld !  Naar buiten weinig zichtbaar !  Meer concrete acties gewenst !  Geen budget / alleen personele inzet Verdiensten ACVAZ !  Dat is Juist ! !  Voorlichtingsfilm Luikenwagens Dat is Juist! !  Nederland / Engels handleiding voor veilig werken aan boord !  Algemene aanpak voor veilige en gezonde praktijk !  Beschikbaar voor alle Nederlandse vlagschepen en onderwijs !  Kosten gedekt vanuit St. Scheepvaart !  Momenteel wordt er binnen ACVAZ gewerkt aan een update Inhoud ‘Dat is Juist !’ (1) !  Risico-inventarisatie en – evaluatie !  Ongevallen en bijna-ongevallen !  ISM-code !  Hygiëne en gezondheid !  Brandpreventie en brandbestrijding !  Werkvergunningen !  Drills en training !  De veiligheidscommissie aan boord !  Persoonlijke beschermingsmiddelen Inhoud ‘Dat is Juist !’ (2) !  Veiligheidssignalering !  Veilige toegangen !  Bewegen aan boord !  Gereedschap en materialen !  Gevaarlijke stoffen !  Ankeren, meren en ontmeren !  Laadgerei !  Op de werkplek !  Specifieke vaartuigen DVD Luikenwagens !  Veel ongevallen met luikenwagens !  Sinds 1992 3 doden en 13 zwaar gewonden met luikenwagens !  Voornaamste oorzaken - niet goed inpikken van luiken - over objecten heen rijden !  Thema-actie Luikenwagens van ILT liet noodzaak ontwikkeling voorlichting zien !  Op de DVD Luikenwagens o.a. aandacht voor: - het gevaar van verkeerd inhaken van de luiken - markeringen als hulpmiddel om in te kunnen haken - gevaar van het aanrijden van personen / objecten - dode hoeken vanaf verschillende bedieningsposities en andere risico’s !  DVD beschikbaar op youtube met ondertiteling in meerdere talen Impressie DVD Luikenwagens Actueel thema Ongevallen en bijna ongevallen !  Onderzoeksraad voor Veiligheid kan niet alle ongevallen onderzoeken !  Inspectie Leefomgeving en Transport publiceert weinig ongevalsrapporten !  EMSA bemoeit zich niet met visserij !  EMSA data is alleen toegankelijk voor overheden !  Behoefte van sectoren en onderwijs om lering te trekken uit ongevallen !  Voor goede statistieken is een hoog percentage meldingen wenselijk !  No-blaim cultuur noodzakelijk? Meer zelf doen !  Melden van: - ongevallen - bijna ongevallen !  Ongevalsonderzoek !  Lering trekken uit ongevalsonderzoek !  Delen van informatie Bemanningen inclusief de kapitein kunnen hier zelf een belangrijke rol spelen naast de veiligheidscommissie aan boord. Waar hebben we het over IJsberg theorie / Heinrich’s law Wanneer ongevalsonderzoek ? AARD (MOGELIJK) EHBO Medische hulp Vervangend werk Verzuim Ziekenhuisopname Overleden Kans op herhaling O O O O O O LETSEL KANS OP HERHALING 1 2 3 4 5 5 O O O O O Bijna niet Kan wel, niet waarschijnlijk Kan wel Bijna zeker Morgen weer I III III IV V V B B A A A A: Het doen van een vervolgonderzoek is verplicht IV B B A A A B: Het doen van een vervolgonderzoek is gewenst III II I C C C 1 B C C 2 B B B 3 A B B A A A C: Invullen van dit formulier volstaat 4 Aard (mogelijk) letsel 5 Fasemodel ongevalsonderzoek Fase 1. Normaal 2. Aanloop 3. Toedracht 4. Letsel Kernvraag Hoe gaan de werkzaamheden normaal? Wat ging in de aanloop anders dan anders? Wat was de toedracht van het ongeval? Welk letsel/ welke schade trad op? Toelichting Constante factoren die een rol spelen bij het ontstaan van 'plotselinge' afwijkingen Afwijkingen van de constante situatie, die leiden tot incident of ongeval Plotselinge, elkaar in snel tempo opvolgende onbeheersbare/ niet-gewilde gebeurtenissen Bestrijding en beperking van gevolgen van gebeurtenissen (hulp collega's, EHBO, bhv) Wie, Wat, Welke, Waar, Hoe ! wie - wie wie wie wie wie is het slachtoffer, waren erbij, oefende toezicht uit, meldde het onderzoek, gaf de eerste hulp? !  wat !  welke !  waar !  hoe Wie, Wat, Welke, Waar, Hoe !  wie ! wat - wat is er precies gebeurd, - wat ging eraan vooraf, - wat deden de aanwezigen? !  welke !  waar !  hoe Wie, Wat, Welke, Waar, Hoe !  wie !  wat ! welke - welke opdracht had het slachtoffer, - welke gereedschappen, machines, persoonlijke beschermingsmiddelen zijn gebruikt, - welke acties ondernomen toen duidelijk werd dat er een ongeluk plaatvond, - welke hulp is er verleend? !  waar !  hoe Wie, Wat, Welke, Waar, Hoe !  wie !  wat !  welke ! waar - waar gebeurde het ongeluk precies, - waar was het slachtoffer, - waar waren de getuigen op dat moment? !  hoe Wie, Wat, Welke, Waar, Hoe !  wie !  wat !  welke !  waar ! hoe - hoe vond het ongeval plaats, - hoe was de inrichting van de werkplek, - hoe waren de voorzieningen? Dus niet !  Stom! Wie is de schuldige? !  Waarom let hij/zij niet beter op? !  Ze weten toch dat het niet mag? !  Moeten we dit wel melden? !  Hoe vaak moeten we het nog zeggen? !  Wat vindt de Inspectie hiervan? !  …? Wat kunnen we doen om herhaling van een ongeval te voorkomen? Gebruik ongevalsinformatie !  Inzicht in (proces-) afwijkingen !  Stimuleert risicobewustzijn !  Aanvulling op RI&E en PvA !  Stimuleer het melding van onveilige situaties (near misses) !  Voorkomen van soortgelijke ongevallen Overweging: DELEN VAN ONGEVALINFORMATIE ??? Wachten op betere tijden? CHIRP - Confidential Hazardous Incident Reporting Programme !  Rapporteren van (bijna) ongevallen !  Luchtvaart (alleen VK) sinds 1982 !  Maritiem (wereldwijd) sinds 2003 !  Financiering doorsponsors !  Meldingen vertrouwelijk, niet anoniem !  Behandeling door Maritime Advisory Board (MAB) !  MAB bestaat uit mensen van verschillende disciplines !  Terugkoppeling naar melder en geanonimiseerd naar allen die iets kunnen betekenen in aanpak !  Eventueel publicatie in Maritime Feedback !  Na sluiten dossier gaat originele correspondentie naar melder. Overige materiaal wordt vernietigd. WWW.CHIRP.CO.UK CHIRP IS EEN VOORBEELD VAN ÉÉN VAN DE INITIATIEVEN Einde presentatie en een begin van nieuwe kansen ACVAZ Bezoekadres Weena 723 | Rotterdam Postadres Postbus 16191 | 2500 BD Den Haag T 088 489 00 00