bibliotheek postbus 600 I0 samenwerkingsregeling voor ongevallen-bestrijding in het ijsselmeergebied ~.;~nlc"~-~t.+~t:' ~. ~-q~;~*.s.~ c - . . p- .*' =. -' -. r. '. . - a ~ . :I -D , r r "..' : -. 2 .: . . .. ... .. -. I ' o ' P g . ~.,:: ' j a ~ .* , I gemeenten in het .. ijsselmeergebied, alsmede , , het bestuur van het openbaar lichaam zuidelijke ijsselmeerpolders -------.-...<-.".:."- ,*,7,. '. ,. Voorwoord Deze brochure gaat over de Samenwerkingsregeling voor de ongevallenbestrijding in het IJsselrneergebied. Dit gebied bestaat uit het IJsselrneer, het Markerrneer, het Ketelmeer, de Gouwzee, het IJrneer en de Randrneren. De sarnenwerkingsovereenkornst is een regeling tussen het ministerie van Verkeer en Waterstaat, de gerneenten rond het IJsselmeergebied en het Openbaar Lichaarn Zuidelijke IJsselrneerpolders. De betrokken instanties gaan via deze regeling sarnenwerken bij he1 bestrijden van ongevallen in het IJsselrneergebied. In de praktijk is het een overeenkornst tussen een rijksdiensl en de gerneenten, cq het Openbaar Lichaam Zuidelijke IJsselmeerpolders ( O L . ZlJPl. De brochure is besternd voor iedereen d ~ ebetrokken is bij de ongevallenbestrijding. Maar ook voor anderen, die geinteresseerd zijn in de ongevallenbestrijding in het IJsselmeergebied, geeft deze brochure belangrijke informatie. Hoofdstuk 1 vertelt in het kort wat de samenwerkingsovereenkornst betekent en waarom deze overeenkomst nodig is. In hoofdstuk 2 staat in het kort wat de bas~sovereenkornstprecies inhoudt. In hoofdstuk 3 wordt tenslotte beschreven wat de overeenkornst in de praktijk inhoudt. Voor de exacte forrnulering van de sarnenwerkingsregeling wordt verwezen naar de officiele ultgave van de overeenkomst. Deze brochure geeft een handzame en open samenvatting van die uitgave. Voor meer informatie kunt u rich richten tot de dienstkring IJsselmeer en Markermeer van Rijkswaterstaat directie Flevoland lzie laatste bladzijde van deze brochure). De Centrale Meldpost Houtrtbsluizen is aangewezen als st voor het IJsselmeergebied 1. De Sarnenwerkingsregeling in het kort In het uitgestrekte IJsselmeergebied werken verschillende instanties die zich bezig houden met de bestrijding van ongevallen op het water. Nu dit gebied geheel bij de gemeenten en het Openbaar Lichaarn Zuidelijke IJsselrneerpolders is ingedeeld, is er behoefte aan afspraken tussen gerneenten en Rijkswaterstaat. In de Samenwerkingsregeling voor de Ongevallenbestrijding in het IJsselrneergebied worden deze afspraken geregeld. Kernpunten van deze samenwerkingsregeling zijn: ' een uniforme regeling voor de melding van alle rnogelijke ongevallen en gevaarlijke situaties op het water in het IJsselrneergebied; afspraken over onderlinge hulp- en bijstandsverlening. In het IJsselrneergebied gonst het vaak van de activiteiten. Schippers vervoeren hun lading, vissers gooien hun netten uit, recreariten verrnaken zich op het water en ga 2 0 maar door. Het gevolg is dat verschillende ongevallen en gevaarlijke situaties als ongelukken met schepen, brand, waterverontreiniging, vermissing van schepen, en rnensen in nood heel goed denkbaar zijn. Bij deze ongevallen of gevaarlijke situaties rnoet snel en doeitreffend worden gehandeld. De veiligheid van de rnensen in het gebied staat voorop. Maar ook de natuur en het milieu rnoeten worden beschermd. Een gecoordineerde aanpak van de ongevallenbestrijding kan de schade voor het welzijn van mens en milieu beperken. Onderlinge sarnenwerking De samenwerk~ngsregel~ng IS eeri overeenkomst tussen het rnlnlsterle van Verkeer en Waterstaat, de betrokken gerneenten en het 0 L ZlJP In deze overeenkornst 1s de onderl~ngesarnenwerklng blj de ongevallenbestr~jd~ng geregeld ledere hulpverlener houdt we1 zljn elgen taken en bevoegdheden De sarnenwerkingsregeling bestant uit twee delen: de basisovereenkornst * de uitvoeringsregeling In de basisovereenkornst (zie hoofdstuk 2 ) zijn de hoofdzaken en principiele kwesties van de ongevallenbestrijding vastgelegd. De overeenkornst is ondertekend door de betrokken gerneenten, het O.L. ZlJP en de directie Flevoland van Rijkswaterstaat, narnens het rninisterie van Verkeer en Waterstaat. In de uitvoeringsregeling (zie hoofdstuk 3 ) staan de concrete werkafspraken en uitvoeringsrnaatregelen. De regeling vertelt hoe de partijen op het gebied van melding en alarrnering zullen sarnenwerken. Centrale Meldpost Houtribsluizen De regionale verkeerspost Centrale Meldpost Houtribsluizen (C.M.H.) is aangewezen als de centrale rneldpost voor het IJsselrneergebied. De C.M.H. is gevestigd in het sluizencornplex aan de Oostvaardersdijk bij Lelystad. De centrale rneldpost heeft drie extra taken gekregen. Deze taken zijn: Centrale ingang voor rneldingen en berichten van gebruikers van het IJsselrneergebied gedurende 24 uur per dag (loketfunctiel; verwerking en doorgeleiding van rneldingen en berichten naar de betrokken diensten (schakelfunctie): bewaking, actualisering en beschikbaarstelling van rneldingen aan betrokkenen ireferentiefunctie). Dit houdt in dat alle ongevallen, gevaarlijke situaties of 'ongewone' zaken in het IJsselrneergebied kunnen worden gerneld bij de C.M.H. De centrale rneldpost is 24 uur per dag bereikbaar onder telefoonnurnrner 03200-61111, of via rnarifoonkanaal 2 0 en 391aag. De C.M.H. zorgt ervoor dat de rneldingen bij de juiste instanties terecht kornen. In het rneldingsscherna ongevallen IJsselrneergebied (zie figuur 1) staat precies hoe die rneldingen worden doorgegeven. De instanties die een melding binnenkrijgen, rnoeten snel en doeltreffend handelen. Daarvoor zijn rnateriele rniddelen als schepen, brandblusapparatuur of sorns zelfs helicopters noodzakelijk. Niet iedere verantwoordelijke instantie heeft deze rniddelen. Zo zijn de gerneenten cq het 0.L.ZIJP rnedeverantwoordelijk voor het voorkornen, beperken en bestrijden van brand en ongevallen in het IJsselrneergebied. Zij hebben echter geen schepen om bij een ongeval te kornen. In de sarnenwerkingsregeling wordt geregeld dat de gerneenten hulp en bijstand kunnen vragen aan instanties als Rijkswaterstaat. Vaak zal de gewenste hulp door derden worden uitgevoerd. Bij het bergen van een schip zal rneestal een particuliere berger worden ingeschakeld. Dit om concurrentievervalsing te voorkornen. Pas wanneer blijkt dat niet rnogelijk is derden in te schakelen, zal er een beroep worden gedaan op de andere instanties. Figuur 1 Meldingsschema bij ongevallen in he1 IJsselmeergebied , + I I 1 8 , II Kustwacht (RCC) I_________ I III I -mI Centrale Meldpost Houtribsluizen 4-+ Rijkswaterstaat I I I - . - . - , - . - I. . of politie te land 1 t Regionale alarmcentraleis) Commissarisisen) van de Keningin ______--eerste melding doorgegeven melding overleg t 2. De basisovereenkornst De basisovereenkornst is op 7 juni 1991 ondertekend door de volgende partijen: * de gerneenten rond het IJsselrneergebied het Openbaar Lichaarn Zuidelijke lJsselmeerpolders Rijkswaterstaat directie Flevoland (narnens de minister van Verkeer en Waterstaat) In de overeenkornst wordt de sarnenwerking tussen deze partijen officieel geregeld. Deze sarnenwerking rnoet de schadelijke gevolgen van ongevallen of gevaarlijke situaties in her gehele IJsselrneergebied voorkornen, beperken of bestrijden. Rarnpen vallen niet onder de basisovereenkornst. In die gevallen gelden de bepalingen van de Rarnpenwet. De gernaakte afspraken kunnen natuurlijk ook bij een ramp goede diensten bewijzen. De "Search and rescue" activiteiten, zoals het opsporen en redden van drenkelingen, worden gecoordineerd door de Kustwacht IKW) en vallen dus ook niet onder de basisovereenkornst. Bij de melding en alarrnering van een ongeval rnoeten de partijen zich houden aan het rneldings- en alarmeringsscherna IJsselrneergebied izie figuur 1). Bijstand Bij de bestrijding van de gevolgen van een ongeval kunnen de partijen elkaar op verzoek bijstand verlenen. De eigen taken en bevoegdheden rnoeten hierbij we1 worden uitgevoerd. Als de hulp niet langer nodig is zal de hulpvragende partij dit zo snel rnogelijk doorgeven aan de h u l p ~ verlenende partij. Als een partij in verband met een ongeval een beleidsstaf instelt, dan zal daarin ook een vertegenwoordiger van de andere betrokken partij of partijen worden opgenornen. De hulpverlenende partij zal de kosten van de bijstand in rekening brengen als de hulpvragende partij deze kosten weer kan verhalen op derden. Als dit niet het geval is, dan worden uitsluitend de kosten voor verlies, beschadiging enof verbruik van materiaal in rekening gebracht. De voorlichting over een ongeval zal in onderling overleg door het rninisterie van Verkeer en Waterstaat, de betrokken gerneente of het O.L. ZlJP worden verzorgd. 3. In de praktijk De uitvoeringsregeling is een leidraad voor het gecoordineerd optreden van de betrokken partlien bij het beperken enlot ongedaan rnaken van schadelijke gevolgen van ongevallen. Bovendien zorgt de regeling voor een snelle identificatie van de plaats en de aard van het incident en de rnogelijke betrokkenheid van gevaarlijke stoffen. Een goede alarrnering van de betrokken diensten, autoriteiten en functionarissen zorgt voor een snellere bestrijding van ongevallen. In de uitvoeringsregeling worden de taken, bevoegdheden en organisatiestructuur beschreven van de instanties en diensten die betrokken zijn bij de bestrijding van ongevallen. Naast de procedures en instructies bevat de regeling ook praktische informatie als overzichten van de inschepingsplaatsen. aanwijzingen voor gevaarlijke stoffen, overzichten van het bestrijdingsrnateriaal en adressen- en telefoonliisten. Drie fasen Bij melding en alarrnering kunnen drie fasen worden onderscheiden, narnelijk: 1, melding; 2 . verificatie; 3. alarrnering. Ad 1 Melding Alle ongevallen in het IJsselrneergebied rnoeten worden gerneld bij de Centrale Meldposten Houtribsluizen (C.M.H.1 of de Regionale Brandweer Alarm Centrale Flevoland 1R.A.C. Flevolandl. De C.M.H. is de rneldpost voor het scheepvaartverkeer in het IJsselrneergebied. De rneldpost is dag en nacht bereikbaar via telefoonnurnmer 03200-61111 of via het rnarifoonkanaal 2 0 en 391aag. De R.A.C. Flevoland ontvangt de rneldingen van de reguliere hulpverleningsinstanties. Beide instanties rnoeten elkaar zo snel rnogelijk op de hoogte stellen van een melding. Allereerst wordt er inforrnatie verzarneld over de'aard en de plaats van het ongeluk. Vervolgens worden de betrokken instanties gewaarschuwd. De R.A.C. Flevoland geeft de melding door aan de hulpverleningsinstanties. De C.M.H. inforrneert de betrokken dienstkringen van Rijkswaterstaat. In de instructies van de C.M.H. (zie tabel 11 en de hulpverleningsdiensten staat welke rneldingen onrniddellijk aan de betrokken instanties worden doorgegeven. Deze instanties zijn met name de regionale alarrncentrales. Rijkswaterstaat, de Rijkspolitie te Water en de Kusiwacht. Ad 2 Verificatie De rneest betrokken instantie gaat na of de melding nodig was. Hierbij kan gebruik worden gernaakt van de gebruikelijke comrnunicatierniddelen. Deze instantie kan echter ook gebruik rnaken van een helicopter, een vliegtuig of vaartuig van een van de andere betrokken partijen. Daarnaast kan een beroep worden gedaan op de ~niddelenvan de Kustwacht en van particulieren. Ad 3 Alarmering Als de melding correct is, beslissen de regionaie brandweer Flevoland en Rijkswaterstaat Directie Flevoland of een verdere alarrnering nodig is. Als dit het geval is, worden in overleg met de betrokken partijen opstapplaatsen en rnaterieel gekozen. De C.M.H. en de betrokken hulpverleningsdiensten worden hiervan op de hoogte gesteld. De betrokken (rijksldiensten zorgen dat hun voertuigen naar de betrokken opstapplaatsen worden gebracht. Daar wordt het personeel en rnaterieel aan boord genornen. Vervolgens wordt er koers gezet naar de plaats van hat voorval. Een ongeval kan zich uitbreiden naar aangrenzende gebieden (bijvoorbeeld bij olie- en chernicalienverontreinigingen en gaswolkenl. De eerstverantwoordelijke instantie rnoet dan een waarschuwing versturen naar de verantwoordelijke instanties in de bedreigde gebieden. Verwerking van meldingen door de Centrale Meldpost Houtribsluizen en de Regionale Tabel 1 Alarmcentrale Brandweer Flevoland RAC RWS RP te W RCC = Regionale Alarrncentrale Brandweer = Rijkswaterstaat = Rijkspolitie te Water = Reddingscoordinatiecentrum Kustwacht RAC RWS RP te W RCC Mensen in nood I. noodsignalen, bemanning overboord geslagen, watersporters in moeilijkheden, gewondenlernstig zieken aan boord vaartuig, waargenomen parachutisten, rnensen verrnist enz. 2. Brand, explosie en gaswolken * schip, platform, luchtvaartuig, transportleiding 3. . . . Waterverontre~n~g~ng (geconstateerde of dreigende) - olie- en chemicalienverontreiniging - besmeurde dieren, algen, dode vis - lozing door schip of platform of uit transportleiding 4. * + Scheepvaartverstoring aanvaring sch~pischiplobject,ornslaan. zinken en motorstoring vaartuig 5. Vaarwegrnarkeringl-veiligheid - storinglverdrevenlgezonken rnarkerings voorwerpen - afwijking in diepte, aangetroffen drijvende of gezonden obstructies 6.Strandingenlaanspoelingen - objecten en goederen - lijken - kadavers 7. Verrnissing vaartuigen 8 . Verstoring * openbare orde Melding onmiddellijk doorgeven aan instantie Instantie informeren N.B.: Afhankelijk van de plaats en de aard van het ongeval wordt de melding naar Ben of meerdere RAC's enlof dienstkring van RWS, eniof de kustwacht doorgegeven, resp. wordt de instantie geinformeerd. Er zijn dus mengvorrnen rnogel~jk. De regionale alarmcentrales alarmeren zonodig: 1. De brandweercornmandanten van de betrokken gemeente, de aangrenzende gerneenten en eventueel van de gerneentt? waarin de opstapplaats ligt. 2. De rijkspolitie te water enlof te land. 3. De gerneentepolitie. 4. Het reddingscoordinatiecentrum van de Kustwacht (RCC). 5. De C.PA (Centrale Post Ambulance-vervoerl 6. De burgerneester(s1 van de betrokken gemeente(n1, c.q de landdrost O.L. ZlJP. 7. De Milieudienstien) ofwel de gerneentelijke rnilieuafdelingen en de Ongevallenbestrijding gevaarlijke stoffen (in geval van gevaarlijke stoffen). 8. In opdracht van de burgemeester of de landdrost O.L. ZlJP wordt de Cornmissaris van de Koningin ingelicht. Deze licht, zo nodig, het Landelijke Coordinatiecentrum Binnenlandse Zaken (L.C.C. Bizal in. 9. Reddingsmaatschappijen. De dienstkringen van de Rijkswaterstaat alarmeren zonodig: 1. Het eigen personeel. 2. Adviseurs en ad-hoc leden van het operationele team. 3. Aannemers. 4. De hoofdingenieur-directeur en via deze de Hoofdd~rectievan Waterstaat, de minister van Verkeer en Waterstaat en de Commissaris van de Koningin. 5. De rijkspolitie te water eniof te land. 6. De dienst Natuur. Milieu en Faunabeheer, waterschappen, particuliere terreinbeheers en oevereigenaren. Verder kunnen onder rneer de volgende instanties een rol spelen bij de ongevallenbestrijding: - gerneentelijke c q . gerneenschappelijke gezondheidsdiensten; - waterschappen; - zuiveringsschappen; - arbeidsinspectie; - milieu-inspectie; - gerneentelijke reinigingsdiensten; - gerneentelijke vervoersbedrijven; - gerneentewerken; - havendiensten; - keuringsdienst van waren; - Nederlandse gasunie; - defensie; - bergingsbedrijven; - chloorhulpdienst; - scheepvaartinspectie; - korps controleurs gevaarlijke stoffen; - inspectie voor het brandweerwezen; - Koninklijke Nederlandse Bond tot het Redden van Drenkelingen. De organisatie De aard en de lokat~evan een ongeval bepalen welke lnstantles allereerst verantwoordelljk zljn voor de bestrljdlng van de gevolgen izle tabel 1 ) De gerneenten hebben als taak het voorkornen, beperken en bestrijden van brand, brandgevaar en ongevallen bij brand. Verder rnoeten de gerneenten het gevaar voor rnensen en dieren bij ongevallen beperken en bestrijden De burgerneester heeft het opperbevel over de brandweer De RAC's zijn de alarrncentrales van de gerneenten in het IJsselrneergebied en vorrnen daarorn de verbindlng naar deze gerneenten. Rijkswaterstaat is verantwoordelijk voor de veilige en vlotte aiwikkeling van her scheepvaartverkeer. Zij rnoet daarorn tijdens de ongevallenbestrijding de schade aan schepen, opvarenden, bevolking, milieu en infrastructuur beperken. Bovendien rnoet Rijkswaterstaat de veilige voortgang van het scheepvaartverkeer bevorderen. De Rijkspolitie te Water moet de daadwerkelijke rechtsorde in het IJsselrneergebied handhaven. Bovendien rnoet deze instantie hulp verlenen aan rnensen die deze hulp nodig hebben. De kustwacht wordt altijd gewaarschuwd bi] het opsporen en redden van drenkelingen. Deze 'Search and rescue' activiteiten worden gecoordineerd door het Reddings Coordinatie Centrurn ( R C C I in IJrnuiden. De Centrale Posten Arnbulancevervoer ICPA's) coordineren het vervoer van gewonden na aankornst op de wal. Cornrnunicatie tijdens bestrijdingsacties Tijdens een bestrijdingsactie is de cornrnunicatie zeer belangrijk. De betrokkenen kunnen zich op verschillende plaatsen bevinden: op zee in een van de schepen, in de lucht aan boord van een helicopter of vliegtuig, of aan wal. Een operationeel team is tijdens de bestrijdingsactie verantwoordelijk voor de cornrnunicatie. De cornrnunicatie kan plaatsvinden via de telefoon, rnarifoon, telefax, mobilofoon, portofoon, telex, sernafoon en portornar~foon. Voorlichting De voorl~cht~ng over een ongeval wordt verzorgd door het rnlnlsterle van Verkeer en Waterstaat of door de betrokken gerneente cq het 0 L ZlJP Afhankelljk van de aard van het ongeval zullen de betrokkenen hlerover een afspraak rnaken Als er rneer dan een gerneente ~ I de J bestrljdlng IS betrokken zal het bureau voorl~chtlngvan de provlncle ~ I het J overleg worden betrokken Continulteit Met het totstandkornen van de Sarnenwerkingsregeling komt direct de noodzaak naar voren deze "up to date en operationeel" te houden. Daartoe zijn twee organen ingesteld, te weten een bestuurlijke begeleidingscommissie en een operationele werkgroep. Deze laatste rapporteert aan de bestuurlijke begeleidingscommissie, die uitvoeringsregelingen zo nodig aanpast en verbetert en partijen daarover informeert. Voor rneer inforrnatie over de Sarnenwerkinysreyeliny voor de onyevallenhestrijdiny in het IJsselmeeryebled kunl u contact opnernen met: de dienstkriny IJsselmeer en Markerrneer van Rijkswaterstaat directie Flevoland oosthus 600 8200 AP Leystad telefoon: 03200-97590 Colofon U~tgave Tekst en produktie Foto's Zetwerk Drukwerk : Rijkswaterstaat Directie Fievoland, de gerneenten in het IJsselrneergebied en het Openbaar Lichaarn Zu~delijkeIJsselrneerpolders, juni 1991 : Pers- en Public~teitsbureauAx~Press : AxiPress : Copypoint BVIArnsterdam : Drukker~jJubels BViArnsterdarn 1771Toepassingsgebied Toepassingsgebied voor de samenwerkingsregeling ongevallenbestrijding IJsselmeer direclie flevoland paraal reg. nr. : FLSEL19901235 I
© Copyright 2024 ExpyDoc