Download het artikel

WELKE LANDEN ZIJN FAVORIET
VOOR DE WERELDBEKER ECONOMIE?
1
2
3
4
Het WK voetbal is een goede reden om
ons te verdiepen in de economieën van
landen waar we anders minder vaak
van horen. Welke van de deelnemende
landen zouden weinig mensen
enthousiast maken als het ideale elftal
van te volgen economieën zou worden
samengesteld?
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
Als we naar de macro-economische prestaties kijken van
de landen die het in Brazilië tegen elkaar opnemen, zien we
meer dan ooit twee grote blokken tegenover elkaar staan: de
ontwikkelde landen en de groeilanden. Om nog te zwijgen
over de scheidsrechters, de grote centrale banken overal ter
wereld die op het ritme van hun fluitsignalen (uiteenlopende
monetaire beleidsmaatregelen, cash­injecties in de economie)
het verloop van de competitie sterk beïnvloeden.
25
26
27
28
29
30
31
32
GROEP A
Brazilië
Kroatië
Mexico
Kameroen
GROEP B
Spanje
Nederland
Chili
Australië
GROEP C
Colombia
Griekenland
Ivoorkust
Japan
GROEP D
Uruguay
Costa Rica
Engeland
Italië
GROEP E
Zwitserland
Ecuador
Frankrijk
Honduras
GROEP F
Argentinië
Bosnië ­Herzegovina
Iran
Nigeria
GROEP G
Duitsland
Portugal
Ghana
USA
GROEP H
België
Algerije
Rusland
Zuid-Korea
BBP
INFLATIE
LOPENDE
REKENING
WERKLOOSHEIDSGRAAD
1,8
-0,6
3
4,8
5,9
0,5
4
2,5
-3,6
1,5
-1,9
-3,5
5,6
16,8
4,5
N/A
0,9
0,8
3,6
2,6
0,3
0,8
3,5
2,3
0,8
10,1
-3,3
-2,6
25,5
7,3
6,1
6,2
4,5
0,6
8,2
1,4
1,9
-0,4
1,2
2,8
-3,3
0,9
-2,2
1,2
9,3
26,3
N/A
3,9
2,8
8,3
-5,5
6,8
3,8
2,9
0,6
2,9
1,9
0,7
-5,1
-2,7
1,1
N/A
6,9
12,4
2,1
4,2
1
3
0,2
2,8
1
5,5
9,9
-2,4
-1,7
-7,4
3,2
5
11
N/A
0,5
2
N/A
1,1
-0,5
-7,5
7,6
N/A
1,5
7,1
23
7,3
5,2
4,9
14
N/A
1,7
1,2
4,8
2,8
1,4
0,7
13
1,4
7,3
0,8
-10,6
-2,2
5,2
15,7
N/A
6,4
1,2
4,3
1,3
3,7
1
4
5,8
1,8
-1,3
0,5
2,1
4,4
9,1
9,4
6,2
3,1
bron: Goldman Sachs
N/A: geen beschikbare cijfers
6
29
25
15
17
R US S I E
16
19
ANGLE TERRE
PAYS B AS
BELGI Q U E
FR A NC E
5
2
ALLEMAGNE
SUISSE
22
CR OATI E
ITAL IE
ESPAGNE
26
GR È CE
10
CORÉE
DU SUD
JAPON
23
A LGÉRIE
30
24
11
27
NI G ÉR I A
CÔT E
D ' I V O I RE
CAMEROUN
4
COLOMBIE
B R É S I L
CHILI
Het blok van de ontwikkelde landen
De zogenoemde ontwikkelde landen
(eurozone, Verenigde Staten, Engeland,
Japan, etc.) onderscheiden zich door relatief bescheiden groeipercentages (0 tot
2%), die volgens het IMF in 2014 wel allemaal zullen gaan stijgen. In deze categorie maken Duitsland, de Verenigde Staten
en Zwitserland een goede beurt door hun
herwonnen standvastigheid. Zelfs Griekenland1 zag zijn bbp in 2014 toenemen met
0,6% (-3,9% in 2013). Hetzelfde geldt voor
Italië met 0,6% groei (-1,9% in 2013), Spanje met 0,9% (-1,2% in 2013) en Portugal
met 1,2% (-1,4% in 2013).
Centraal-Europa geneest langzaam
van zijn blessures
ARGENT I N E
Een ander kenmerk van deze teams: een
zwakke tot zeer zwakke inflatie. Tot zelfs
op het punt waar Griekenland reeds het
verontrustende stadium van deflatie bereikt. Tot slot merken we op het vlak van
de werkloosheid op dat de koplopers daar
de meubelen nog kunnen redden, maar
dat de landen in Zuid-Europa het water aan
de lippen staat: 27% in Griekenland, 26% in
Spanje, 16% in Portugal, 12% in Italië. Als
we weten dat in die landen vooral jongeren door werkloosheid getroffen zijn, bestaat het gevaar dat een hele generatie jong
talent op de reservebank naar de wedstrijd moet zitten kijken totdat de groei weer
aantrekt en ze de Europese grasmat mag
betreden.
Nederland had een onaangename verrassing in petto. Onze noorderburen, die
nochtans de reputatie hebben een van de
sterkhouders in de eurozone te zijn, slagen
er niet in om zich te ontworstelen aan de
vastgoedcrisis die er al sinds 2008 woedt.
(De vastgoedmarkt is met 20% gekelderd!)
De binnenlandse consumptie snakt naar
adem en alleen een herstel van de vraag in
de groeilanden zou de Nederlandse uitvoer
kunnen aanzwengelen en het land weer
kunnen laten aanknopen bij de successen
uit het verleden.
De verrassing moet dan wel komen van
de nieuwe groeilanden, maar op de landen van Centraal-Europa moeten we niet
te veel rekenen. Kroatië herstelt maar zeer
langzaam en begint aan zijn zesde opeenvolgende recessiejaar. De Kroatische
economie zag er voor de crisis nochtans veelbelovend uit, maar ze probeert
moeizaam recht te krabbelen na de
moordende tackles vanuit het buitenland:
de resultaten hangen grotendeels af van
de buitenlandse kapitaalstromen. En die
zijn sinds 2008 schaarser geworden. De
toeristische sector en de scheepsbouw,
de pijlers van de Kroatische verdediging,
vallen te licht uit om de koers te veranderen.
Bosnië-Herzegovina heeft een lange weg
afgelegd. Maar als het land wil wedijveren
met de Europese kampioenen is het einde
nog lang niet in zicht. Tussen 1996 en 2013
zijn het bbp en het gemiddelde inkomen
per inwoner er verdrievoudigd, wat duidelijk aangeeft dat het door de oorlogsjaren getekende land de dynamiek heeft
om zich te ontworstelen aan de malaise.
Toch blijft Bosnië een belangrijk tekort op
zijn betalingsbalans vertonen (-5,6% in
2013) en, vooral, een duizelingwekkend
werkloosheidspercentage (44% in 2013).
dolie) maar blijft het land erg kwetsbaar
AU S T R A L I E
omdat het overspoeld wordt door woeste
inflatiegolven (8,9% in 2012, 3,3% in 2013,
4% in 2014). Kameroen zou de volgende
jaren ook voor een verrassing kunnen
zorgen, eveneens dankzij zijn natuurlijke
rijkdommen die bestemd zijn voor de export (aardolie, koffie, cacao, katoen). Maar
voordat het land een zekere stabiliteit kan
bereiken, moeten er eerst grondige structurele en institutionele hervormingen worden doorgevoerd. Hetzelfde geldt voor
Ivoorkust dat een bijna ongezond groeicijfer laat optekenen (8,3% in 2013), maar
dat met moeite een lange periode van
sociale en politieke problemen te boven
komt. Ghana staat al een stap verder: het
land is erin geslaagd zijn democratische
instellingen te consolideren en zijn inkomstenbronnen voor de toekomst veilig
te stellen. Volgende uitdaging: zijn munt
versterken, want die is nog te kwetsbaar
voor druk van buitenaf. Daardoor gaat het
land gebukt onder plotselinge stijgingen
van de inflatie (11,7% in 2013). Het land
waar de grootste onzekerheid over bestaat
is Nigeria: in absolute termen uitgedrukt
heeft dat land het hoogste bbp van het
Afrikaanse continent, maar de politieke
onstabiliteit die het aan interne conflicten
overgeleverde land in zijn greep houdt,
kan buitenlandse investeerders niet over
de streep trekken.
En hoe zit het met België?
Afrika houdt zich klaar voor de
toekomst
De prognoses wijzen erop dat Afrika de
toekomstige wieg van de mondiale groei
zal zijn, zelfs indien deze landen, ter verdediging, erin slagen de fundamentele economische parameters te stabiliseren, want
die boezemen nog altijd geen vertrouwen
in. Zo blaakt Algerije van de dynamiek,
dankzij zijn energie-export (gas en aar-
Ondanks een nog zwakke groei behoort
België tot de beste leerlingen van de Europese klas, wat in 2014 een groeipercentage van 1,2% zou moeten opleveren. Dat
is minder dan dat van Duitsland (1,7%),
maar nog altijd meer dan dat van Frankrijk (1%), Spanje (0,9%), Nederland (0,8%)
of Italië (0,6%). We mogen dus nog geen
victorie kraaien. Maar wie had er na de regeringscrisis van 2010-2011 ook maar één
euro willen inzetten op België?
É TAT S UNIS
A N G L E T E R RE
PAYS B AS
BE LG I Q U E
FRANCE
A LLEMAG N E
SUISSE
CRO
ITALIE
E S PAG N E
É TATS -UN IS
28
A LG É R I E
MEXIQUE
3
NIGÉRIA
CÔTE
D'IVOIRE
9
20
CAMEROUN
COLOMBIE
14
1
EQUATEUR
18
B RÉ S I L
CHIL I
A R G E N TI N E
13
7
21
En de groeilanden?
Verborgen talenten in Zuid-Amerika
De groeilanden hebben altijd voor spektakel gezorgd, met groeipercentages van
het bbp die tot kort geleden de aandacht
van internationale waarnemers trokken.
Maar nu zijn de locomotieven vertraagd
en vallen ze terug tot niveaus die de Europese benaderen. In 2013 kende Rusland
een groeipercentage van 1,3%, Brazilië
2,3%, Mexico 1,1%. Zelfs Argentinië, heel
veelbelovend met een bbp-groei van 4,3%
in 2013, kent een sterke terugval (0,5%
volgens de prognoses voor 2014!): het
land van Lionel Messi draait op voor de
blunders van de overheid die de gevolgen
van de inflatie (meer dan 10%) heeft gebagatelliseerd, de afname van de activiteit
en een chronisch tekort op de betalingsbalans.
Mooie verrassingen vallen eerder te rapen
in de tweede divisie, de landen die al te
vaak in de schaduw van hun grote broer
blijven, meer bepaald in Zuid-Amerika.
Nemen we bijvoorbeeld Uruguay: na
meer dan 10 jaar van institutionele hervormingen en economisch herstel is het land
er na de crisis van 2002 weer helemaal
bovenop en het mag best trots zijn op die
krachttoer. Resultaat: een solide groeipercentage van meer dan 4% en stevige
vooruitzichten voor de lange termijn. De
waarnemers vergissen zich niet. Vandaag
de dag plaatsen alle ratingbureaus de
Uruguayaanse schuldinstrumenten in de
categorie ‘Investment Grade’. Toch moeten we de inflatie in het oog blijven houden, want die ligt boven de 8%.
Over Chili kunnen we al even opgetogen
zijn. De begrotingsdiscipline en de stabiele instellingen van dat land maken het
volgens de bank Goldman Sachs tot de
best bestuurde Latijns-Amerikaanse natie!
Ook Colombia, een land dat veel energie
exporteert, komt weer op krachten en kan
prat gaan op een gemiddelde jaarlijkse
groei van meer dan 4% en dat sinds 2010.
In tegenstelling tot Uruguay zijn Chili en
Colombia er bovendien in geslaagd om de
inflatie te handhaven op een niveau dat te
vergelijken valt met dat van de Europese
landen.
31
RUSSI E
CORÉE
DU SUD
JAPON
12
32
8
AU S T R A L I E
De outsiders
Tot slot moeten we nog iets kwijt over
Australië en Zuid-Korea. De Australiërs,
die 22 jaren van onafgebroken groei achter de rug hebben, staan nu voor enorme
uitdagingen: ze moeten een wat te vurige
Australische dollar bedwingen en in hetzelfde tempo voortgaan ondanks de verlaging van de grondstoffenprijzen. ZuidKorea, een van de ontzagwekkendste
Aziatische succesverhalen, probeert van
zijn kant ook weer op adem te komen.
De gezondheid van dat land hangt immers sterk af van het aantrekken van de
consumptie in de andere groeilanden, de
sleutel van de Koreaanse export.