Project SO 2020

sc
h
ha
nd
el
en
fe
ss
io
na
l it
ed
i
Pr
o
M
ei
t
Project SO 2020
Kennis en wetenschap
pa
t
m
et
tie
len
ande
lijk h
appe
tsch
Co
m
m
un
ica
Maa
ië
nt
erking
Samenw
Or
ga
ni
sa
tie
Project SO 2020
Project SO 2020
De ouderenzorg is in beweging. De specialist ouderengeneeskunde en
sociaal geriater zien ontwikkelingen op zich af komen die van grote
invloed zijn op het werk in de toekomst. Denk daarbij aan de wet
Langdurige Zorg en het aantal verzorgingshuizen dat sluit.
Met het project ‘SO 2020’ wil Verenso samen met u komen tot standpunten over de rol van de specialist ouderengeneeskunde in de toekomst. Zodat u handvatten heeft om uw praktijkvoering toekomstbestendig te maken en zodat Verenso weet hoe zij die praktijkvoering
in de toekomst kan ondersteunen op ieder denkbaar niveau.
Deze doelen willen we bereiken met de leden in een collectief project:
SO 2020
WAT WILLEN WE MET U DOEN?
Graag willen we met u in gesprek over de koers die we samen uit
moeten zetten om te zorgen dat de functie van de specialist ouderengeneeskunde stevig verankerd wordt en blijft in de toekomst. In zowel
de algemene ledenvergadering in mei als in november gaan we daarover
met u in gesprek.
Daarnaast stellen we 7 focusgroepen in. Deze focusgroepen krijgen een
opdracht mee. Elke focusgroep richt zich op een competentiegebied
zoals verwoord in het beroepsprofiel voor de specialist ouderengeneeskunde. Het gaat om de volgende competenties:
1. Medisch handelen
2. Communicatie met de patiënt/vertegenwoordiger
3. Samenwerking
4. Kennis en wetenschap
5. Maatschappelijk handelen
6. Organisatie
7. Professionaliteit
2
Per competentie stellen we een focusgroep samen. Elke focusgroep
bestaat uit maximaal 10 geïnteresseerde leden. Deze groepen komen in
2014 een aantal keer bij elkaar en worden begeleid door een voorzitter en
een secretaris. Op de volgende pagina’s vindt u voor iedere focusgroep de
opdracht.
PLANNING EN RESULTAAT
Op 22 mei krijgen alle leden de kans om over de verschillende thema’s
mee te praten. In mei, juni, september en oktober komen de focusgroepen bij elkaar. In de ledenvergadering van november wordt de
stand van zaken teruggekoppeld. In december sluiten de focusgroepen
gezamenlijk hun werkzaamheden af. In de algemene ledenvergadering
van mei 2015 worden de resultaten van het project ‘SO 2020’ besproken.
Het resultaat zal een visiedocument zijn van de specialisten ouderengeneeskunde over de ontwikkeling van hun eigen vak, gericht op de
toekomst.
DOET U MEE?
We nodigen alle leden uit om op 22 mei actief deel te nemen en mee te
denken over de koers van de specialist ouderengeneeskunde naar de
toekomst. Daarmee neemt u zelf het heft in handen en levert u een
belangrijke bijdrage aan de toekomstige rol en positie van de specialist
ouderengeneeskunde.
3
Waarom een visiedocument over
de rol en positionering van de
voor 2020?
Met de wet Langdurige Zorg breekt een nieuw tijdperk aan. Verenso wil
graag weten wat de leden denken en willen. Hoe kijken de leden naar
de toekomst. Hoe ziet het vak er in 2020 uit? Wat is daarvoor nodig?
Welke opdrachten geven de leden zich zelf? Wat moet Verenso doen?
Wat verwachten wij van ActiZ, de overheid, de huisartsen, et cetera?
En wat verwachten zij van ons?
HOE GAAN WIJ DAT AANPAKKEN?
Het is praktisch niet haalbaar om met alle leden gelijktijdig en met elkaar
in discussie te gaan. Vandaar dat wij via ledenvergaderingen en focusgroepen zoveel mogelijk ideeën en meningen willen verzamelen. Deze
toekomstverwachtingen worden gebundeld en vormen de kern van het
beleid dat wij tot 2020 willen gaan uitdragen.
Het doel is om veranderingen in de langdurige zorg niet passief over ons
heen te laten komen maar zelf sturing te houden en de discussie aan te
gaan met partners in de zorg.
Met het visiedocument ‘SO 2020’ kunt u zelf aan de slag, gaat Verenso
u ondersteunen in het werk en gaan wij naar ActiZ, VWS, ZN en andere
relevante organisaties om deze te betrekken bij het realiseren van onze
opvattingen en ideeën. Dit visiedocument vormt de agenda voor de
periode 2015 – 2020.
4
specialist ouderengeneeskunde
DE PLANNING IS ALS VOLGT:
22 mei 2014
startbijeenkomst focusgroepen
en discussie over de thema’s
mei en juni 2014
bijeenkomsten focusgroepen
september en oktober
2014
bijeenkomsten focusgroepen
27 november 2014
tussenrapportage in algemene ledenvergadering
9 december 2014
afsluiting werkzaamheden focusgroepen
21 mei 2015
eindverslag wordt gepresenteerd in algemene
ledenvergadering
5
6
Opdrachten focusgroepen
Hieronder vindt u per focusgroep de opdracht. De vragen zijn identiek,
maar worden uiteraard gekleurd door de verschillende competenties.
Aanvullend worden meer competentie specifieke vragen gesteld in
aansluiting op actuele ontwikkelingen.
1. MEDISCH HANDELEN
Het hanteren van diagnostische en therapeutische vaardigheden
ten behoeve van een doeltreffende, doelmatige en patiëntgerichte zorg in een multidisciplinair zorgproces.
Opdracht:
2 schets hoe de specialist ouderengeneeskunde aan deze competentie
idealiter vorm geeft om optimale patiëntenzorg te bieden aan kwetsbare ouderen en chronisch zieken.
2 wat moet deze daar zelf voor doen?
2 hoe kan zij/hij daarvoor optimaal samenwerken met collega’s?
2 welke bevorderende en belemmerende randvoorwaarden spelen
hierbij een rol?
2 welke ondersteuning zou Verenso daarbij moeten bieden?
Ter concretisering van dit thema:
2 waarin onderscheidt de specialist ouderengeneeskunde zich wat
betreft het medisch handelen van huisarts en klinisch geriater?
2 hoe maken we dit inzichtelijk voor patiënten, mantelzorgers en
verwijzers?
2 hoe ontwikkelt de geneeskunde zich? Is de specialist ouderengeneeskunde er nog in 2020? En hoe ontwikkelen andere specialismen zich?
7
2. C
OMMUNICATIE MET DE PATIËNT/VERTEGENWOORDIGER
Het opbouwen van effectieve behandelrelaties met patiënten
en hun systeem, het verkrijgen van relevante patiënteninformatie, het bespreken van relevante informatie met
patiënten en familie, houdt duidelijke en accurate dossiers bij.
Opdracht:
2 schets hoe de specialist ouderengeneeskunde aan deze competentie
idealiter vorm geeft om optimale patiëntenzorg te bieden aan kwetsbare ouderen en chronisch zieken.
2 wat moet deze daar zelf voor doen?
2 hoe kan zij/hij daarvoor optimaal samenwerken met collega’s?
2 welke bevorderende en belemmerende randvoorwaarden spelen
hierbij een rol?
2 welke ondersteuning zou Verenso daarbij moeten bieden?
Ter concretisering van dit thema:
2 schets verstorende elementen in de communicatie met de patiënt.
2 hoe zou de specialist ouderengeneeskunde daarmee om moeten gaan?
8
3. SAMENWERKING
Het bijdragen aan effectieve interdisciplinaire samenwerking
en ketenzorg, onder meer in de medische as.
Het doelmatig overleggen met:
• de artsen onderling over (afgestemd) medisch beleid en
wijze van praktijkvoering;
• het multidisciplinair team over het zorg-/behandelplan;
• collega’s uit de eerste of tweede lijn over de medische
situatie van de patiënt;
• zorgverleners van andere instellingen over de medische en
algemene zorg (therapeutisch leefklimaat et cetera) voor
de patiënt.
Opdracht:
2 schets hoe de specialist ouderengeneeskunde aan deze competentie
idealiter vorm geeft om optimale patiëntenzorg te bieden aan kwetsbare ouderen en chronisch zieken.
2 wat moet deze daar zelf voor doen?
2 hoe kan zij/hij daarvoor optimaal samenwerken met collega’s?
2 welke bevorderende en belemmerende randvoorwaarden spelen
hierbij een rol?
2 welke ondersteuning zou Verenso daarbij moeten bieden?
Ter concretisering van dit thema:
2 noem voorbeelden waaruit blijkt dat de specialist ouderengeneeskunde
een centrale positie inneemt binnen de organisatie, de spin is in het
web waar niemand aan voorbij gaat.
2 behoeft de herkenbaarheid van de specialist ouderengeneeskunde voor
de huisarts, het managementteam of de afdeling ook verbetering?
2 welke rol moet de vakgroep spelen als het gaat over samenwerking en
communicatie?
9
10
4. KENNIS EN WETENSCHAP
• Een
kritische beoordeling van medische informatie van
het eigen vakgebied ten behoeve van de eigen klinische
oordeels- en besluitvorming.
• Ontwikkelen en onderhouden van een persoonlijk bij- en
nascholingsplan.
• Verbreding bevorderen en ontwikkelen van wetenschappelijke vakkennis door het meewerken aan onderzoek,
kwaliteitsborging of ontwikkeling van richtlijnen.
• Bevorderen van de deskundigheid van betrokkenen bij de
gezondheidszorg via onderwijs, voorlichting en publicaties.
Opdracht:
2 schets hoe de specialist ouderengeneeskunde aan deze competentie
idealiter vorm geeft om optimale patiëntenzorg te bieden aan kwetsbare
ouderen en chronisch zieken.
2 wat moet deze daar zelf voor doen?
2 hoe kan zij/hij daarvoor optimaal samenwerken met collega’s?
2 welke bevorderende en belemmerende randvoorwaarden spelen
hierbij een rol?
2 welke ondersteuning zou Verenso daarbij moeten bieden?
Ter concretisering van dit thema:
2 hoe zouden (vak)groepen specialist ouderengeneeskunde idealiter hun
kennisbeleid vorm moeten geven om te zorgen dan hun expertise past
bij de behoefte van hun (toekomstige) patiëntenpopulatie?
2 hoe kunnen specialisten ouderengeneeskunde bestuurders motiveren
hen voldoende te faciliteren?
2 moet onderzoek altijd vanuit een universiteit plaatsvinden?
11
5. M AATSCHAPPELIJK HANDELEN
• Het
kennen en herkennen van de determinanten van de
gezondheid van patiënten om de gezondheid van patiënten
en de volksgezondheid te bevorderen.
• Herkennen van en reageren op die kwesties waar belangenbehartiging namens patiënten, beroepen of de samenleving
gewenst is.
Opdracht:
2 schets hoe de specialist ouderengeneeskunde aan deze competentie
idealiter vorm geeft om optimale patiëntenzorg te bieden aan kwetsbare ouderen en chronisch zieken.
2 wat moet deze daar zelf voor doen?
2 hoe kan zij/hij daarvoor optimaal samenwerken met collega’s?
2 welke bevorderende en belemmerende randvoorwaarden spelen hierbij
een rol?
2 welke ondersteuning zou Verenso daarbij moeten bieden?
Ter concretisering van dit thema:
2 hoe zou de specialist ouderengeneeskunde zich als belangenbehartiger
van de patiënt moeten manifesteren?
12
6. ORGANISATIE
Het effectief en doelmatig binnen een gezondheidsorganisatie
of als zelfstandige beroepsbeoefenaar werken.
Opdracht:
2 schets hoe de specialist ouderengeneeskunde aan deze competentie
idealiter vorm geeft om optimale patiëntenzorg te bieden aan kwetsbare ouderen en chronisch zieken.
2 wat moet deze daar zelf voor doen?
2 hoe kan zij/hij daarvoor optimaal samenwerken met collega’s?
2 welke bevorderende en belemmerende randvoorwaarden spelen hierbij
een rol?
2 welke ondersteuning zou Verenso daarbij moeten bieden?
Ter concretisering van dit thema:
2 hoe zou de specialist ouderengeneeskunde zijn regie in de zorg voor
kwetsbare ouderen vorm moeten geven?
2 bestaat in 2020 het verpleeghuis nog?
13
14
7. PROFESSIONALITEIT
•H
et leveren van hoogstaande zorg op een integere, oprechte
en betrokken wijze.
• Het uitoefenen van de geneeskunde naar de gebruikelijke
ethische en juridische normen van het beroep.
Opdracht:
2 schets hoe de specialist ouderengeneeskunde aan deze competentie
idealiter vorm geeft om optimale patiëntenzorg te bieden aan kwetsbare
ouderen en chronisch zieken.
2 wat moet deze daar zelf voor doen?
2 hoe kan zij/hij daarvoor optimaal samenwerken met collega’s?
2 welke bevorderende en belemmerende randvoorwaarden spelen hierbij
een rol?
2 welke ondersteuning zou Verenso daarbij moeten bieden?
Ter concretisering van dit thema:
2 hoe kan de specialist ouderengeneeskunde met de te verwachten
bezuinigingen verantwoorde zorg leveren?
2 waar stopt de verantwoordelijkheid van de specialist ouderengeneeskunde bij een falend management?
15
Trends en ontwikkelingen
Er zijn vele maatschappelijke trends en ontwikkelingen die invloed
kunnen hebben op het handelen van de specialist ouderengeneeskunde.
Het is belangrijk om je bewust te zijn van maatschappelijke trends en
ontwikkelingen. Wij maken hier allemaal deel van uit. Hieronder
schetsen we die trends en ontwikkelingen die van invloed zijn op het
(professioneel) functioneren van de specialist ouderengeneeskunde.
2 Aanbodgedreven zorg wordt geleidelijk vervangen door vraaggedreven
zorg.
2 Veiligheid staat hoog op de agenda. Dit komt door toegenomen
transparantie. Steeds vaker komt onbedoelde schade boven tafel.
2 Verzakelijking en de toename van marktwerking en ondernemerschap
is een brede trend in de gehele publieke sector.
2 Hoge prioriteit aan preventie. In het licht van toenemende kosten geldt:
voorkomen is beter dan….
2 Transparantie in de samenleving en in het bijzonder in de zorg neemt
snel toe.
2 Digitale uitwisseling van kennis en gegevens neemt toe. Ook digitale
hulpmiddelen en domotica zijn van invloed op de zorg.
2 Meer individualisme doet de vraag naar ‘zorg op maat’ en ‘eigen regie’
toenemen.
2 Doe-het-zelf-zorg. Hoge eigen bijdrage, meer beroep op het informele
circuit (mantelzorg) en eigen zorgvoorzieningen (Thomas-huizen)
bepalen de vraag naar zorg.
2 Vaker chronisch ziek. In 2020 heeft 55% van de bevolking één of meer
chronische ziekten.
2 Meer vraag, meer kosten. Steeds vaker zal kritisch gekeken worden naar
nut en noodzaak van zorg en zal het gaan over de afweging tussen
individuele of collectieve lasten.
2 Zijn er wel genoeg werkende mensen beschikbaar om aan de vraag naar
zorg te voldoen?
2 Het moet wel leuk zijn. Bezoek aan een zorginstelling moet een prettige
ervaring zijn. Nadruk op persoonlijke wensen en behoeften en kwaliteit
van leven.
16
COLOFON
VERENSO ALS BELANGENBEHARTIGER
Zo’n 1.550 specialisten ouderengeneeskunde en sociaal geriaters
hebben zich verenigd in Verenso. Wij ondersteunen hen bij de
beroepsuitoefening en behartigen de beroepsinhoudelijke belangen.
Daarbij richten we ons op positionering, kwaliteitsbeleid en
deskundigheidsbevordering.
© Verenso, maart 2014
TEKST Verenso
ONTWERP Het Lab ontwerp + advies, Arnhem
DRUK Rikken Print bv Gendt
ercatorlaan 1200 Postbus 20069
M
3502 LB Utrecht
3528 BL Utrecht
030 28 23 481
T
F 030 28 23 494
[email protected]
www.verenso.nl