Verenso Vereniging van specialisten ouderengeneeskunde en sociaal geriaters WetLz April 2014 Wet Langdurige Zorg (Wet LZ) Alleen de meest kwetsbare mensen hebben in de toekomst recht op passende zorg (en verblijf) vanuit de Wet Langdurige Zorg. De nieuwe wet is de opvolger van de AWBZ. De lichtere zorg wordt gefinancierd vanuit de WMO (gemeenten), zorgverzekering of private middelen. De wet LZ maakt onderdeel uit van een samenhangend systeem van nieuwe en vernieuwde wetten (Jeugdwet, WMO en zorgverzekeringswet). Overheid verwachting Het aantal mensen dat recht heeft op collectief gefinancierde langdurig zorg (inclusief verblijf) met 75% zal dalen tot minder dan 200.000 mensen. Hoeveel van deze mensen de zorg thuis zal wensen te ontvangen is nog niet duidelijk. Wat vervalt: Mensen die aanspraak deden op ZZP 1 tot en met 4 zowel voor intramurale zorg als voor extramurale zorg. Kanttekening: Deze groep heeft echter wel zorg nodig en zal een beroep doen op huisarts en WMO en ziektekostenverzekering. Dit betekent samenwerking tussen partijen die dat nog niet gewoon zijn. Welke patiënt krijgt toegang tot de Wet LZ? Patiënten kunnen aanspraak maken op de Wet LZ als zij vanuit:  Somatische aandoening of beperking  Psychogeriatrische aandoening of beperking  Verstandelijke handicap  Zintuiglijke handicap blijvend behoefte hebben aan permanent toezicht, 24 uur per dag zorg in de nabijheid nodig hebben door: 1. Fysieke problemen of veel overnemende zorg nodig heeft 2. Door zware regie problemen voortdurend begeleiding of overname van taken nodig heeft. Waaruit bestaat de zorg in Wet LZ?        De zorg vanuit de WetLz kan bestaan uit de volgende elementen: Verblijf in een instelling Overbruggingszorg Partneropname Hotelmatige diensten Persoonlijke verzorging, begeleiding en verpleging Behandeling (inclusief geneeskundige zorg van algemene aard) Vervoer voor begeleiding en behandeling Beheersing van de WetLz De Lz uitvoerder krijgt als taak:  Beoordelen zwaarteklasse (licht/middel/zwaar)  Administratieve controle  Zorgen voor zorg (aanspreekpunt voor verzekerden)  Zorginkoop  PGB Zwaarteklasse is niet normatief voor de zorg die de patiënt uiteindelijke ontvangt, de patiënt kan hier ook geen rechten aan ontlenen. De zwaarteklassen vormt de basis voor de bekostiging. Ondernemerschap in de zorg? Er gelden geen vrije tarieven in de WetLz. Er is sprake van tariefregulering waarbij de Nza de maximumtarieven vaststelt. Om de volume prikkel in de bekostiging te temperen, zijn er in de WetLz twee instrumenten: de contracteerruimte en de indicatiestelling. Gebruikers van de WetLz van 18 jaar en ouder heeft een verplichte eigen bijdrage. Borgen kwaliteit van zorg De WetLz kent vier instrumenten:  Het zorgplan  Er wordt niet meer in ZZP geïndiceerd waardoor meer ruimte voor persoonlijke invulling  Patiënten kunnen kiezen uit drie leveringsvormen  Het PGB is wettelijk verankerd Zorglevering de WetLz Zorg met verblijf Integraal pakket van zorg/behandeling en wonen in een instelling, hoge eigen bijdrage voor de patiënt. Zorg zonder verblijf/volledig pakket thuis (VPT) Integraal pakket van zorg en hoteldiensten in eigen woning patiënt (Nza stelt de prestaties vast), lage eigen bijdrage voor de patiënt Zorg zonder verblijf/persoonsgebonden budget (PGB) PGB, maar dan met trekkingsrecht in plaats van bedrag op de rekening, discussie gaat nog of de eigen bijdrage vooraf ingehouden gaat worden of door patiënt overgemaakt dient te worden. Betrokkenheid maatschappij Naast mantelzorg en informele zorg zal in toenemende mate het sociale netwerk van de patiënt betrokken worden bij de zorg. De professional zal de mantelzorger en de vrijwilliger als gelijkwaardige partner in ondersteuning en zorg moeten zien. Bij een zorgplanbespreking worden mantelzorgers betrokken en wordt afgesproken hoe familie en naasten samen met zorgverleners een integraal hulp-en ondersteuningspakket vorm geven. De term inclusieve samenleving duidt op verbindingen die moeten worden ontwikkeld tussen organisaties die zorg bieden op grond van de WetLz, de Zvw, Wmo en waarbij ook verbindingen tussen domeinen gelegd worden (zoals horeca, scholen etc.) Opmerkingen vanuit Verenso  De specialist ouderengeneeskunde kan aanvullende specialistische medische zorg voor patiënten die thuis hun Lz zorg ontvangen geven  Het multi disciplinaire team (ouderenfysiotherapie etc.) komt niet voor in de behandeling van patiënten die thuis hun Lz zorg ontvangen  De consult functie van de specialist ouderengeneeskunde voor de huisarts is verdwenen in de WetLz  Psychiatrische ziektebeelden (als hoofddiagnose) zijn een contra indicatie voor toegang tot de WetLz Gevolgen WetLz De patiënt krijgt in de thuissituatie niet die multi discplinaire zorg vanuit een expertteam wat hiervoor opgeleid is in samenwerking met de huisarts De huisarts krijgt een toevoer van kwetsbare patiënten die niet WetLz geïndiceerd zijn en waar hij niet op toegerust is en waarbij hij geen beroep kan doen op collega's De dagverzorging komt niet meer voor in de WetLz, terwijl bij de patiënten die daar aan deel nemen vereenzaming en sociaal isolement voorkomen wordt, dit wordt WMO. De zorg voor dementerenden is qua omvang en qua expertise zodanig dat hiervoor samenhangende en grensoverschrijdende financiering en samenwerking tussen disciplines nodig is. De WetLz biedt deze niet. De dagbehandeling in de huidige vorm komt niet meer voor in de WetLz, terwijl dagbehandeling de eerste stap van samenhangende multi disciplinaire zorg in de thuissituatie borgt waardoor de mantelzorg en hulpverleners de patiënt langer in de eigen woonomgeving kunnen verzorgen Indien de patiënt met partner opgenomen wordt hebben ze twee artsen, de specialist ouderengeneeskunde voor de Lz geïndiceerde en de huisarts voor de ‘gezonde’ partner Patiënten zonder sociaal netwerk en eigen middelen worden eerder opgenomen in een verpleeghuis Patiënten met een PGB of VPT thuis doen beroep op de huisarts en apotheek, deze beroepsgroepen worden zwaarder belast, extra tijd en extra kosten. Patiënten met co morbiditeit waar een psychiatrisch ziektebeeld (min of meer uitgeblust) hoofdonderdeel vanuit maakt kunnen geen aanspraak doen op de WetLz, terwijl bijvoorbeeld de dementie of Parkinson etc. samenhangende zorg vereist. Hier gaat wederom over de hoofdiagnose discussie, waardoor vertraging in het zorgproces. Samenhangende multi discplinaire zorg wordt in de thuissituatie niet waargemaakt, vanuit de Wet Lz gaat geen stimulans uit om op een verantwoorde en kwalitatieve goede manier thuis professionele zorg te ontvangen.