In Herinnering: Peter van der Poel TCtubantia

TWENTE EXTRA 21
DE TWENTSCHE COURANT TUBANTIA WOENSDAG 19 NOVEMBER 2014
PETER VAN DER POEL 1950-2014
In vuur
en vlam
voor ijs
Vier keer haalt hij de titel IJssalon
van het Jaar. Peter van der Poel is er
trots op. ,,Je speelt om te winnen.’’
door Bert Janssen
Als hij meedoet aan wedstrijden
om de beste ijssalon van het jaar,
wil hij winnen. Vier keer kan
Peter een spandoek met die titel
aan de gevel van zijn ijspaleizen
hangen. En de jaargang dat anderen met de eer strijken? Dan weten collega’s dat de perfectionistische Tukker er alles aan doet om
de volgende editie toe te slaan
met nog smaakvoller ijs. „Hij gunde iedereen de eerste prijs, maar
deed alleen mee om te winnen.
Dan kwam die mooie lach op zijn
gezicht”, schetst Theo Clevers,
een collega. Van der Poel wordt synoniem voor kwaliteits-ijs. „Wereldberoemd in Hengelo en omstreken, zei je altijd”, zegt zijn
broer Ernst.
Ze zijn met vier kinderen, in een
katholiek gezin in Hengelo. Opa
Van der Poel is in 1925 begonnen
met een brood- en banketbakkerij
aan de Bornsestraat. Hun vader
neemt de zaak in 1935 over. In de
oorlog begint hij ijs te verkopen,
vanuit een klein loket aan de zijkant van de gevel. Vooral buurtkinderen smullen in die donkere
dagen, vol luchtalarm en bombardementen op de metaalstad.
Peter is nog geen tien als hij zijn
moeder verliest, aan kanker.
„Haar vroege overlijden had een
behoorlijke impact op ons allemaal. We misten haar steun en
aandacht”, stelt Ernst. De kinderen, stuk voor stuk eigenwijze portretten, zoeken hun eigen weg
naar volwassenheid.
Zijn wilde haren groeien, schetst
z’n broer. „Je droeg een grote
zwarte cape en reed op een Mobylettje van de zaak.” Peter tuft naar
Tubbergen, naar familie van moederskant. Daar vragen ze zich in
gemoede af of het wel goed met
hem zal komen. De mavo krijgt
niet de hoogste prioriteit. Peter’s
prestaties zijn zo belabberd, dat
hij van school moet. Hij wordt
knecht in vaders bakkerij, met dat
kleine loket voor schepijs.
Stappen doet ie in ‘beruchte’ disco’s, De Herberg en Roetie Toetie.
Hij leert Hilde Kistemaker kennen. Haar vader drijft een meubelzaak in Oldenzaal. Zij zit op een
kostschool in Ubbergen en woont
bij een gastgezin in Beek. Als zij
en een vriendin trek hebben in
een ijsje, bellen ze naar Hengelo.
Peter komt als een ware coureur
In herinnering
De Twentsche Courant Tubantia
besteedt met enige regelmaat
aandacht aan de levens van
bekende en minder bekende
overleden streekgenoten, met
instemming van de familie.
Voor opmerkingen en tips:
[email protected]
䡵 Meesterijsbereider Peter van der Poel uit Hengelo blijft
in een DAF Marathon aanscheuren, mét een bak ijs.
De bakkerij is niets voor hem is,
meent Peter. In de avonduren
haalt hij de diploma’s om drogist
te worden. Hij en Hilde, opgeleid
als bibliothecaresse, openen een
drogisterij, in een winkelcentrum
aan de Industriestraat. Ze trouwen en wonen boven de zaak.
In 1977 wil zijn vader stoppen.
Peter besluit senior op te volgen.
Hij gaat in het ‘koude goud’, maar
stelt wel één voorwaarde. „Ik wilde het bedrijf graag een maatje
groter maken”, vertelt Peter in
het boek Meesterlijk IJs.
Hij legt in 2oo1 in de proef als
Meesterijsbereider af, met goed
gevolg. Hij en collega-meesters
leggen in het naslagwerk uit wat
hen drijft in de wereld van mokka, malaga en stracciatella.
De rijzige Tukker met de pretogen benadrukt hoe cruciaal
smaak voor hem is. Zo laat hij vanillestokjes opsturen uit exotische oorden als Haïti en Bali, in
de speurtocht naar de ultieme specerij. Peter zal zijn leven lang blijven zoeken naar perfectie.
Hij pakt de zaken groot aan. Het
broodbakken wordt afgestoten.
“
Moeders vroege
overlijden had een
behoorlijke impact.
We misten haar
steun en aandacht
Zijn broer Ernst
zoeken naar de perfecte smaak. Bij het afscheid krijgen de
honderden bezoekers schepijs uit een antieke ijscokar. foto Peter Staes/Meesterlijk IJs
Het kleine ijsloket wordt vergroot
en beslaat de complete gevel. De
familienaam wordt synoniem
voor ijs, met ook een oom die cafetaria-ijssalon Van der Poel aan de
Drienerstraat runt.
Peter toont tot een ‘ijskoude’ zakenman, met lef en instinct voor
goeie deals. Hij laat machines uit
Italië komen, ijsland bij uitstek.
Ze draaien in de vroegere bakkerij
en later in een eigen fabriek aan
de de Weideweg. Die wordt al
voor zijn dood afgestoten.
De firma slaat de vleugels uit.
Peter opent een pand op de hoek
van de Bornsestraat en de Dennenbosweg in Hengelo, in 1985.
Hilde en hij laten een herenhuis
aan de Bornsestraat verbouwen.
Het wordt met gevoel ingericht.
Smaakvol, ook in dat opzicht.
„Naast je passie voor ijs had je er
ook een voor beeldende kunst”,
zegt Ernst. „Gelukkig was jouw
portemonnee zo groot dat je aan
die tweede passie een goede invulling kon geven.”
Na Hengelo ‘verovert’ Van der
Poel Enschede. „Dubbelstad ver-
“
Hij zei: ‘Ik gun
iedereen de eerste
prijs, maar als ik
meedoe, dan alleen
om te winnen’
Zijn collega Theo Clevers
pakt in ijs”, rijmt jeugdvriend
Bert ter Horst. Op de vorige dagmarkt aan de Langestraat, dan tegenover the Free Record Shop, verkoopt ie ijs en broodjes. Als de gemeente de stalletjes planologisch
van de kaart veegt, verhuist hij
naar een hoekpand aan de Oude
Markt. Talamini, even verderop,
krijgt een stevige concurrent.
In Hengelo koopt hij De Ster, hét
huiskamercafé aan de Enschedesestraat; smyrnatapijtjes op tafel,
kaartende klanten, klotsende biljartballen en een handbediende
horecalift. Voorin komt een ijssalon, achterin het Italiaanse restaurant Intenzo. Na verloop van tijd
doet Peter de zaak over aan Enzo,
de chef van Siciliaanse huize.
Peter kickt op perfect ijs. „Gezegend met een groot aantal smaaken reukpapillen heeft hij bij veel
mensen een glimlach gebracht”,
zegt een vriend-buurman in een
speech bij het afscheid.
De meester wint meerdere keren
de Gouden IJsspatel; met yoghurt,
hazelnoot en aardbei. Hij introduceert de smaak cookie-caramel in
ons land. „Smaak is subjectief,
maar we willen altijd voor de volle honderd procent achter ons product kunnen staan”, zegt ie zelf.
Het laatste project is een salon op
het Willem Wilminkplein in Enschede, om de hoek bij poppodium Atak en het Muziekkwartier. Peter blijft meer op de achtergrond en laat zijn kinderen de
ruimte. Maar hij bepaalt de look
in de zaak, vooral strak. Hij is de
man van de smaak, van style.
Hun kinderen erven de zakelijke
inborst en creatieve geest. Doch-
ter Meike, ex-stewardess, bouwt
de salon aan de Oude Markt uit.
Zoon Pieter ‘doet’ Hengelo. Samen runnen ze de laatste aanwinst. Linde, afgestudeerd aan de
ArtEZ-hogeschool, blijft tijdens
een wereldreis hangen op Bali. Zij
zet daar een bedrijf op in exclusieve tassen, by-Lin. Haar ouders behartigen de Europese belangen.
Peter werkt in de sportschool regelmatig aan zijn conditie. Tot hij
wat ‘pijntjes’ voelt. Bij onderzoek
in Groningen wordt schildklierkanker geconstateerd. Van de vier
vormen die bekend zijn, heeft hij
de ongeneeslijke en meest dodelijke. De medische stand biedt alleen pijnbestrijding. Zijn naasten
zien hem lijden en lichamelijk aftakelen. De zakenman lijkt letterlijk een kopje kleiner gemaakt
door de bestraling.
Het paar zou 40 jaar getrouwd
zijn. De kaarten voor hun jubileumfeest liggen gedrukt en wel
klaar. Maar in tien weken tijd is
zijn strijd gestreden en verloren.
Geloven doet ie al langer niet
meer. Tijdens de ziekte bezoeken
Ernst en hij een paragnost. „Op
weg naar huis zei hij: Tja, zou het
dan toch anders zijn dan ik altijd
heb gedacht?”.
De crematie is in besloten kring,
zo heeft Peter bepaald. Een dag later komen honderden naar de Waterstaatskerk om hem te herdenken en te eren. Bij het afscheid
krijgen ze schepijs uit een antieke
ijscokar. Namens de meester.
Peter van der Poel is 12 oktober 1950
in Hengelo geboren en sterft daar op
4 november 2014.