Traject LeerKRACHT Voor ik ga beginnen met ons veranderverhaal wil ik samen met jullie terug gaan naar het allereerste begin. Mijn eerste kennismaking met het traject LeerKRACHT. Ruim twee en een half jaar geleden wees Margareth Runderkamp mij op een bijeenkomst in Heemskerk. Ben er naar toe gegaan en aangekomen kwam ik een volle zaal met leerkrachten, directeuren en bestuurders. Jaap Versfelt, directeur van stichting LeerKRACHT kreeg het woord en vervolgens heb ik, maar ook alle overige aanwezigen, ruim anderhalf uur ademloos zitten te luisteren. Wat een sterk verhaal! Ik zag vele kansen liggen, zowel voor CPOW als voor onze school. Mijn enthousiasme heb ik niet onder stoelen en banken gestoken. Ruim een half jaar later werd er in Zaanstad een informatieavond gehouden waar vele collega’s van CPOW naar toe gingen met als gevolg dat de Marimba en de Klim-opschool het traject LeerKRACHT zijn gestart. Nu een jaar later staan wij in de startblokken. Enkele weken geleden hebben we de bootcamp dagen mee gemaakt. Twee intensieve dagen. Mijn enthousiasme voor dit traject is daar wel op de proef gesteld. Ik heb vele fijne momenten gekend, maar heb ook diepe dalen ervaren. Enkele malen zelfs gedacht: “Waar ga ik aan beginnen” Dat waren vooral de momenten dat ik mijn mond moest houden, op mijn handen moest gaan zitten, er niet mee mocht bemoeien. De leerkracht staat immers centraal. Dat waren voor mij confronterende momenten. Ook mijn tekortkomingen, jawel die kom ik ook tegen, heb ik aan den lijve ervaren. Het onderwerp van mijn volgende persoonlijk ontwikkel plan wordt niet voor niets ‘werken aan feedback gesprekken’. Maar voor ik met mijn veranderverhaal ga starten wil ik eerst een klein onderzoekje met jullie doen. Er gaat bijna geen week voorbij of het onderwijs is in het nieuws. Het gaat over de kwaliteit of het gebrek aan kwaliteit, invoering van passend onderwijs, kamer vragen over de Waterlandse Overstap, om er maar een aantal te noemen. Maar wat vinden wij nu van ons onderwijs op de Trimaran? Jullie zijn de experts. Wat vinden wij nu wat goed onderwijs is. Wat zien we dan of waar denken jullie dan aan? Hoe doen we het? Noem maar op! Dit blad moeten we toch wel kunnen vullen. Gewoon goed onderwijs! Veranderverhaal de Trimaran Tijdens mijn inmiddels lange carrière in het onderwijs is dit voor mij de eerste keer dat ik voor mijn team en een aantal gasten een veranderverhaal mag houden. Ik vind dat best wel spannend! 1. Wat is er aan vooraf gegaan? a. Mijn allereerste ervaringen heb ik net uitgebreid verteld. b. In het voorjaar van 2014 hebben we twee bijeenkomsten in Zaanstad gevolgd met ons managementteam. c. Juni 2014 heb ik jullie de eerste informatie verteld. d. In september hebben we een Bootcamp gehad, die we gevolgd hebben met 7 collega’s. e. En nu dan de aftrap Mijn rol als directeur is onder andere goed om mij heen te kijken wat voor ontwikkelingen op ons af komen en met welke ontwikkeling we wel of niet verder willen. Daarin maak ik samen met anderen een keuze en dat wordt wel eens als topdown ervaren. Margo heeft dat ook heel mooi verwoord tijdens de van / naar opdracht tijdens de boot camp. Ik spreek liever van richten. Richting komt van boven, de verandering komt van onderen. Ons richten op het traject LeerKRACHT komt af van mij en wij brengen met zijn allen de verandering aan. Mogelijk zal dat zelfs leiden naar een cultuur verandering. Ik ben ervan overtuigd dat het ons vele goede dingen gaat opleveren. Wij kunnen het! 2. Waar komen we als school vandaan? a. De Trimaran is in augustus 1995 opgericht na een fusie tussen drie totaal verschillende basisscholen. Van drie naar één team. Fusieproces is zeer succesvol verlopen. Koos van Riezen, onze fusiebegeleider van de SBZW en nu b. c. d. e. onderwijsinspecteur in Friesland heeft nog een verhaal geschreven over ons fusie succes wat geplaatst is in een vakblad. In het fusiejaar is tussen teamleden goed samengewerkt in werkgroepen en dat heeft geleid tot mooie resultaten en besluiten. Eigen verantwoordelijkheid nemen is sterk gestimuleerd. Collega’s blijven. We hebben een honkvast team. Door groei van het leerlingenaantal en vertrekkende collega’s in verband met FPU zijn er in het team nieuwe collega’s ingestroomd. Onze school is een veilige omgeving waar kinderen zich kunnen ontwikkelen 3. Waar staan we nu? a. Onze school is nog steeds een veilige omgeving waar kinderen en collega’s zich kunnen ontwikkelen. Het motto ‘een leven lang leren’ brengen we dagelijks in praktijk. b. We kennen veel overlegmomenten en overleg vormen. Daarbij wordt goed samengewerkt. c. Gelukkig zijn we in het bezit van een basisarrangement. Zowel inspectie, voorzitter CvB, maar ook ik zijn heel tevreden. En dat is een flink compliment aan ons allen. 4. ‘Wat is ons kapitaal’? We zijn een ondernemende school. In tal van onderdelen zijn we voorlopers. Maar in een onderneming gaat het om het kapitaal, om jaarlijks meer geld te verdienen. Ons kapitaal bestaat niet uit geld maar zijn de mensen die samen de Trimaran vorm geven. Ons kapitaal is: a. Dat bij ons op school de leukste kinderen zitten; b. We zeer betrokken ouders hebben c. En ons team bestaat uit de beste professionals. Feitelijk hebben we alles in huis om het motto van LeerKRACHT: ‘Samen elke dag een beetje beter” uit te gaan rollen. 5. Traject LeerKRACHT. McKinsey heeft onderzoek gedaan naar de kwaliteit van het Nederlandse Onderwijs. Het blijkt dat ons onderwijs goed is, we scoren helemaal niet zo slecht. Wel gaan vele landen over ons heen op de ranglijst. We blijven goed, maar het wordt maar niet beter. De slimste jongetjes van de klas zijn Finland en Canada. In deze landen heeft men ingezet op de leerkracht, de professional die samen met collega’s lessen voorbereid, bij elkaar in de groep kijkt, elkaar feedback geeft. In deze landen staat ‘het leren van elkaar’ hoog in het vaandel. Niet voor niets maak ik – samen met Renate – in november een studiereis naar Canada en keren hopelijk met vele indrukken terug na vele schoolbezoeken en conferenties bijgewoond te hebben. De beste manier om beter te worden is “Leren van en met elkaar” Er ligt bij ons een goede basis. Het team is betrokken bij de school, zorgt voor een veilig klimaat voor de kinderen en samen met ouders werken we aan goede resultaten. We werken keihard om te voldoen aan passend onderwijs. En toch gaan andere landen ons op de ranglijst voorbij. Wat wordt er in deze landen anders ingezet dan bij ons, is nu wel een heel relevante vraag. Het traject LeerKRACHT heeft het antwoord op deze vraag. Het traject LeerKRACHT geeft de verantwoordelijkheid weer terug aan ons, DE leerkrachten. We keren terug naar de basis, het lesgeven! Hoe kan ik dat nog beter doen? ‘De kracht van de LeerKRACHT’ komt weer centraal te staan. Traject LeerKRACHT gaat over bij elkaar kijken en van elkaar leren, samen lessen voorbereiden, kleine succesjes vieren tijdens de wekelijkse bordsessies, praten met elkaar over onderwijs, minder eilandjes – meer wij landjes. Uiteindelijk zal ons dit minder energie gaan kosten. 6. Waar willen we over een jaar staan? Op alle niveaus binnen de school wordt er samengewerkt. Van eilandjes naar wijlandjes. Dat wordt zichtbaar doordat we samen lessen voorbereiden, bij elkaar in de klas kijken en daarop feedback krijgen. Dit gaat ook op voor het ondersteuningsteam en managementteam. - - - Iedereen is onderdeel van dit traject, van leerling, conciërge, leerkracht tot directeur. We ondersteunen elkaar en nemen groepen van elkaar over om bij elkaar te kunnen kijken. We staan nog meer open voor elkaar, durven met elkaar over het vak te praten. Ook waar we niet zo sterk in zijn, durven we nu bespreekbaar te maken. We kunnen elkaar feedback geven, niet alleen naar elkaar, maar ook richting directie. Meer ondersteuning op de werkvloer en tijdens het uitoefenen van je vak. Elkaar kunnen mee trekken. Dat betekent concreet voor mij onder andere dat ik ruim 20% van mijn werktijd met jullie samen doorbreng. Leerlingen werken naar ons voorbeeld ook meer samen. We zien hopelijk een vorm van coöperatief leren ontstaan. Kinderen krijgen daardoor meer verantwoordelijkheid voor hun eigen leerproces. 7. En dat betekent: Dat iedereen onderdeel is van dit proces, dat we als team alle energie gaan bundelen tot een gezamenlijke kracht en dat we binnen onze beschikbare tijd onze focus richten op het primaire proces, ja het lesgeven wordt weer belangrijk. Iedereen komt weer in zijn KRACHT te staan. Als het goed is gaan onze leerlingen meer samenwerken, krijgen zij instructie op drie niveaus en worden verantwoordelijk voor hun eigen ontwikkeling. We voeren gesprekjes met kinderen, gaan samen met het kind na wat zij nodig hebben om zich te kunnen ontwikkelen. Wij geloven heilig in het traject. Verwacht niet meteen dat de school er anders uit gaat zien. Veranderingen vergen tijd. Maar met de slogan ‘Samen elke dag een beetje beter’ gaan we wel met elkaar van dit traject een groot succes maken. Henco (2014-10-01)