Thema: Op Hoop van Zegen Prediker 11:1-6 en Jacobus 4:13-16 Gemeente van Jezus Christus, geliefde mensen Mens zijn is plannen maken. Plannen voor je werk, je carrière, je opleiding. Plannen in de kerk, de Eehof. Plannen voor je tuin, je huis, je vakantie. Als je leeft maak je toekomstplannen. Alleen, zegt Jacobus, je kunt nu wel menen dat je zelf alles in de hand hebt: ik ga dit doen en dat, ik zal zus en zo. Zo hadden die welvarende handelaren ook gepraat, waar Jacobus zich tot richt. We gaan verre reizen maken en een jaar handel drijven en grote winst maken. Da’s mooi, zegt Jacobus, maar vergeet je nu niet het belangrijkste? Want het kán toch zomaar allemaal heel anders gaan in je leven: ‘U weet niet eens hoe uw leven er morgen uitziet’. Je kunt van alles en nog wat plannen, alleen je leven is niet in jouw hand, maar in Gods hand. Daarom, vergeet niet om God bij je leven en je plannen te betrekken. Deo Volente, is de naam van het schip op de beamer. Dat is Latijn en betekent ‘Als God het wil’. Dat komt uit Jacobus 4: Zo de Here wil en wij leven. Vroeger noemden ze dat ‘het voorbehoud van Jacobus’. Jij kunt wel van alles willen, maar het staat onder het voorbehoud ‘Zo de Here wil en wij leven’. Deo Volente, afgekort: D.V. Dat zag je vroeger ook vaak op uitnodigingen staan. Op trouwkaarten: D.V. hopen wij dan en dan te trouwen. Of de aankondiging van een vergadering: D.V. willen we dan en dan vergaderen. Of bij een reisje: D.V. hopen wij zo en zo laat te vertrekken. Het D.V. was niet van de lucht. En dan kan het ook makkelijk een niets cliché worden. Iets wat mensen wel zeggen, maar wat eigenlijk weinig meer betekent. Ik las eens over iemand die een graf had uitgezocht en die toen tegen een vriend zei: ‘Zo de Here wil en wij leven hoop ik daar dan te liggen’. Dat is altijd het risico met woorden, dat ze nietszeggend worden. In de kerk werd Deo Volente ook steeds minder gebruikt omdat mensen het gevoel hadden: ‘Maar niet álles wat gebeurt is ook Gods wil. We moeten er voor uitkijken dat we bij alles wat er gebeurt zomaar zeggen dat God het gewild heeft.’ En die voorzichtigheid is terecht. Want er gebeurt in onze wereld ook heel veel juist tegen Gods wil in. Maar … we hebben misschien wel het kind met het badwater weggegooid door God helemaal niet meer te noemen. ‘Als God het wil,’ dat is eigenlijk ook heel mooi, dat je God erbij betrekt. Paulus zegt het een paar keer. Bv. als hij afscheid neemt van de gemeente in Efeze, dan zegt hij: ‘Ik hoop later bij jullie terug te komen, als God het wil’. Dat is serieus rekening houden met God. En dan ook proberen om jouw wil natuurlijk in overeenstemming te brengen met Gods wil. Wie zeggen tegenwoordig nog het vaakst D.V.? De moslims, let maar eens op hoe vaak die ‘Inshallah’ zeggen. Inshallah betekent ‘Als God het wil’. Jacobus spreekt tot mensen die ménen dat ze alles in eigen hand hebben en hij waarschuwt hen voor hoogmoed. Prediker richt zich juist tot mensen die verlamd worden door het besef dat ze zoveel níet in eigen hand hebben. Prediker zegt dan: Goed, we weten niet alles. Hij noemt 4 dingen: ‘Je weet niet welke ramp de aarde zal treffen, je weet niet hoe de wind waait, je weet niet hoe God werkt, je weet niet welk zaad dat je zaait ook ontkiemen zal’. Goed, dat is zo, wij weten een heleboel niet. Maar we weten wél dát God werkt en dat het de bedoeling is dat wij mee-werken. Mens, durf te leven! Werp je brood uit over het water! Waarschijnlijk is dat een beschrijving van zakelijke risico’s durven nemen, dat je je geld investeert in schepen die met graan en andere producten de wereld over gaan. Ja, dat is een risico, sommige schepen vergaan, andere schepen worden door piraten geënterd, maar er komen ook altijd weer een paar terug met winst. Joodse commentaren zeggen ook dat brood uitwerpen over het water een beeld kan zijn voor goede daden doen. Als je goed doet kan het wel eens zinloos lijken, alsof je je goede brood zomaar in het water gooit. Maar op een of andere manier zullen die goede daden weer bij jou terug komen. Werp je brood uit over het water! Zaai royaal! Niet te angstig zijn. En dat geldt voor alle terreinen van het leven. Nee, je weet niet van tevoren of je nieuwe plan, je nieuwe baan, je nieuwe bedrijf een succes wordt, toch aanpakken! En nee, je weet niet van tevoren of je huwelijk lang en gelukkig zal worden, maar toch trouwen! En nee, je weet niet van tevoren of de behandeling slaagt, maar toch proberen. En nee, je weet niet van tevoren of je die opleiding aankunt, maar toch doen. En nee, je weet niet van tevoren of je goed bent in opvoeden, maar toch proberen. En nee je weet niet of je geschikt bent om iets te doen voor de kerk, maar toch doen. Zo is het in het leven, al doende leer je. En zo gaan we aan het werk, werpen ons brood uit op het water, en zaaien en maaien op hoop van zegen. Op het land, in het bedrijf, op de zaak, thuis, op school, onderweg, in de kerk, op het sportveld, met een collectebus voor het goede doel. En al onze inspanningen zijn niet voor niets. Werp uw brood uit over het water, want je vindt het later weer terug. Hoe? Misschien omdat je plannen slagen. Misschien omdat je er als mens rijker van wordt. Misschien omdat je van anderen terug ontvangt wat je zelf gegeven hebt. Maar zeker, zeker omdat God alles wat wij in liefde geven vrucht zal laten dragen. In dit leven én in het komende leven. Want eens is het Brood des levens in deze wereld geworpen, Hij heeft zijn woorden gezaaid in onze harten, zelf is Hij ten onder gegaan in de golven, Hij verdween maar werd na 3 dagen teruggevonden. Hij is de Heer van ons leven. De Heer van deze wereld, van mensen, dieren, planten en alles wat leeft. Zijn zegen vragen we over al onze plannen, groot en klein. Deo Volente, zo de Here wil en wij leven. Leven, mét al onze onzekerheden, met alles wat wij niet weten, maar wel weten dat we in zijn hand zijn. Mens durft te leven, op hoop van zegen. AMEN