Als je niet kunt zien dan bekijk je het maar…

Als je niet kunt zien
dan bekijk je het maar…
Visuele beperking
Experimenteel onderzoek
• In Nederland
• 360.000 mensen men een ernstige visuele beperking
– Waarvan 16.000 blind
• Mensen met visuele beperking: hebben te maken
met stigmatiserende reacties
• Stigmatiserende reacties -> ernstige consequenties
(interpersoonlijk vlak)
• Onderzocht: factoren die stigmatisering van blinde
en slechtziende mensen beïnvloeden
Modellen van stigmatisering
• Stigma= afwijking & ongewenst kenmerk van
een persoon/groep dat negatieve reacties bij
anderen oproept.
• Beperkingen (zoals slechthorendheid): als
stigma’s beschouwd
• Verbale & non-verbale vorm van
stigmatisering
Modellen van stigmatisering
• Wiener: als 1ste het proces van stigmatisering
beschreven
• 2 emotionele reacties van mensen:
– Medelijden
– Boosheid
• Later: model van Weiner te beperkt
• Dijker en Koomen: cognitief-emotionele model van
stigmatisering van zieken en gehandicapten
• Wiender model uitbreiden: ormovertreding &
leedvermaak
• M.b.v. een SEM analyse
Een model voor stigmatisering van
mensen die blind/slechtziend zijn
Model van Dijker & Koomen als uitgangspunt van het onderzoek
Methode: Proefpersonen en design
• 176 mbo-studenten at random toegewezen
• Gemiddelde leeftijd van de studenten: 18,9 j.
• Denkbeeldige nieuwe collega
– >(blind/slechtziend)
• Studenten: een vragenlijst invullen
– Vragen over hun emoties en gedrag ten aanzien van blinde
collega
• Anoniem
• Na afloop: uitleg over onderzoek
Vragenlijst
• Start: 3 manipulatiechecks
• Daarna: variabelen angst, medelijden en
boosheid
• Dan werd: Stigmatisering en sociale steun
gemeten
Resultaten
Manipulatiechecks:
– ANOVA’s uitgevoerd op de manipulatiechecks
– Resultaat: de klachten van blinde Peter ernstiger bevonden
slechtziende Peter
– in de open conditie: Peter was meer open over zijn beperking dan in
de gesloten conditie
Emoties
– Openheid: significant effect op medelijden
– Angst: significant effect van persoonlijke verantwoordelijkheid
– Ernst van visuele beperking -> effect op emoties angst en medelijden
Stigmatisering en sociale steun
– Openheid & ernst van de beperking -> effect op sociale steun
Discussie
• Verwachte vermindering van angst =
marginaal en niet significant
• Resultaten: niet in overeenstemming met het
werk van Goffma
=> Model en bevindingen: meer algemeen en
niet diagnose specifiek
Kanttekeningen bij het onderzoek
• Kanttekeningen bij onderzoeksstrategie
– Variabele ernst: breder geoperationaliseerd
– Openheid: als een modererende factor in het model
• Vignetten: nadeel -> geen daadwerkelijke interactie
tussen stimuluspersoon & proefpersonen
• Niet gevraagd naar persoonlijke ervaring
– Persoonlijke ervaring: zou invloed kunnen hebben op de
gevonden verschillen
Bronnen
•
http://www.google.be/imgres?imgurl=http://bart.vanherreweghe.com/files/u1/a-blindcall.jpg&imgrefurl=http://bart.vanherreweghe.com/programmeer-blind-call-als-eerste-jetelefoonlijst&usg=__CV4ue_Fqk_LdDnf76MnfAHrN6IE=&h=200&w=200&sz=6&hl=nl&start=0&zoom=1&tbnid=kk_mJ2YkJxA0XM:&tbn
h=160&tbnw=160&prev=/images%3Fq%3Dblind%26hl%3Dnl%26biw%3D1276%26bih%3D848%26gbv%3D2%26tbs%3Disch:1&itbs=1&i
act=hc&vpx=532&vpy=142&dur=31&hovh=160&hovw=160&tx=37&ty=62&ei=TX7vTNqjGM2BhQfS5IykCg&oei=TX7vTNqjGM2BhQfS5I
ykCg&esq=1&page=1&ndsp=24&ved=1t:429,r:2,s:0
•
http://www.vakbibliotheek.nl/frontend/redir.asp?product=1873%2D1791&page=1873%2D17
91/09014f3c801f676b%2Ehtml&highlight=kunt+zien&phrase