Als je niet kunt zien dan bekijk je het maat

ALS JE NIET KUNT ZIEN
DAN BEKIJK JE HET MAAR
Experimenteel onderzoek naar de effecten van
ernst, persoonlijke verantwoordelijkheid en
openheid op stigmatisering van mensen met een
visuele beperking
INLEIDING
Nederland:
 360.000 mensen met een ernstig visuele
beperking
 60.000 van hen zijn blind, overig slechtziend
 Kwart van de gezichtsbeperking: bij geboorte
aanwezig
 Ouder worden -> kans op krijgen van een visuele
beperking neemt sterk toe
 + 65: 3 op 10 personen met visuele beperking ->
dagelijks leven wordt bemoeilijkt
STIGMATISERING
Stigma= een afwijkend en ongewenst kenmerk
van een persoon of groep dat negatieve reacties
bij anderen oproept
 Gevolg: persoon wordt ervaren als:
afwijkend
besmet
beperkt
ongewenst
 Ziekten en handicaps,
(blindheid en slechtziendheid)
kunnen als stigma’s worden beschouwd

DOEL STUDIE
Te onderzoeken wat de impact is van:
 De mate van ernst van de beperking
 Persoonlijk verantwoordelijkheid
 Openheid
 Mate van stigmatisering
MODELLEN VAN STIGMATISERING
Weiner:
 Proces van stigmatisering in termen van:
causale relaties tussen cognities en speciefieke
emotionele reacties
 Oorzaak stigma bepaalt de gevoelsreacties
 2 emotionele reacties:
medelijden
boosheid
oorzaak: mate waarin de persoon als persoonlijk
verantwoordelijk wordt gezien
METHODE
Proefpersonen: 176 mbo- studenten at random
 Vragenlijst met vragen over hun emoties en
gedrag t.o.v. een blinde of slechtziende collega
 Er werd uitleg gegeven over
het ontstaan van de beperking
de ernst
openheid van de collega
 Concepten:
angst – medelijden – boosheid – stigmatisering –
sociale steun
 gemeten variabelen: angst, medelijden,
boosheid

RESULTATEN MANIPULATIECHECKS
Blindheid wordt als ernstiger bevonden dan
slechtziendheid
 Manipulatiecheck
- persoonlijke verantwoordelijkheid werd ook zo
ervaren
- openheid werd ook zo ervaren
manipulaties werden goed waargenomen

RESULTATEN EMOTIES
Nagaan van effect emoties -> 2x2x2 manova
uitvoeren.
Dit toonde aan dat:
o Meeste effect van persoonlijke
verantwoordelijkheid op emotie waarnemers
o Effect van angst en openheid op emotionele
reacties = significant
o Pp in lage persoonlijk verantwoordelijke conditie
-> minder gevoel van angst
-> meer medelijden
RESULTATEN EMOTIES
o
o
o
o
Meer angst bij blindheid dan slechtziendheid
Meer medelijden bij blindheid dan
slechtziendheid
Meer openheid -> meer medelijden
Meer openheid -> minder angst
RESULTATEN SOCIALE STEUN
Nagaan van effect sociale steun-> 2x2x2 manova
uitvoeren.
Condities die invloed hebben op sociale steun zijn:
o Openheid
o Persoonlijke verantwoordelijkheid
o Ernst beperking
TOT SLOT
Al weinig onderzoek gedaan rond stigmatisering
van mensen met een visuele beperking
 Om stigmatisering te reduceren -> groter
onderzoek nodig
