Systeem-onafhankelijke MeMO-aanpak bij diabetespatiënten

Systeem-onafhankelijke MeMO-aanpak bij diabetespatiënten
Apotheek/keten/formule: Samenwerkende Apothekers Gooi en Omstreken (SAGO)
Contactpersonen: Aty Palsenbarg (SAGO), Eric Hiddink (Health Base) en Brigit van
Soest (KNMP), email: [email protected]
1. Wat is de doelstelling (SMART)?
Verbetering van de farmacotherapie bij diabetespatiënten die mogelijk therapieontrouw zijn.
Verbeterde aflevergegevens zijn de primaire uitkomstmaat. Met deze gegevens wordt daarnaast
beoordeeld of de basisprincipes van de MeMO-aanpak van Health Base succesvol regionaal te
implementeren zijn met de KNMP SFK-webrapportage Therapietrouw. Secundaire uitkomstmaten
zijn verbeterde labwaarden en de patiënttevredenheid over de zorgverlening.
2. Is er sprake van een patiëntselectie?
De MeMO aanpak (Medicatie Monitoring en Optimalisatie) is een bewezen effectief FPZ- programma), gericht op geïdentificeerde patiënten met suboptimale farmacotherapie. Als doelgroep
is gekozen voor type II diabetespatiënten die onvoldoende therapietrouw lijken te zijn. Redenen
hiervoor zijn:
• Therapieontrouw is, bij DM en ook bij de comedicatie, over het algemeen groot bij deze
patiëntengroep, waardoor het klinisch effect groot zal zijn.
• Aflevergegevens van orale antidiabetica, statines en RAS-remmers geven een goede indicatie voor de mate van therapieontrouw.
• Uitkomsten zijn meetbaar in de vorm van: LDL-cholesterol, systolische bloeddruk,
HbA 1C waarden.
• In de regio Gooi e.o. is een huisartsenzorggroep diabetes actief. SAGO heeft hiermee een samen
werkingsverband. Tevens is een goed netwerk beschikbaar om de medewerking van huisartsen te realiseren.
3. Wat is de aanpak?
Concrete activiteiten
Naast een EU- en TU-gesprek wordt gemonitord of de patiënt op tijd in de apotheek komt voor de
tweede en derde uitgifte (middels een agendafunctie in het systeem).
Daarnaast beoordelen de twaalf deelnemende apotheekteams met de SFK-webrapportage de
maandelijkse selectie van al hun diabetes type II-patiënten en selecteren hieruit de relevante
patiënten die niet op tijd, conform definitie, hun medicatie hebben opgehaald. Deze patiënten
worden geïncludeerd, waarbij de datum van inclusie per patiënt wordt vastgelegd. De apotheker/
medewerkers neemt met deze patiënten contact op om na te gaan of deze patiënten inderdaad
therapieontrouw zijn en hun mogelijke beweegredenen hiervoor. Vervolgens kiest de apotheker,
eventueel in samenwerking met de huisarts, een interventie op maat. Soms kan alleen al het
gesprek het probleem oplossen, soms blijkt een aanvullende interventie nodig, zoals het vereenvoudigen van het doseerschema, switch naar insulines, staken orale antidiabetica ivm staken
corticosteroid/afvallen, het inzetten van een reminder-service (onder meer via sms) of weekdoseersysteem, of het bevorderen van zelfmanagement middels een e-health-toepassing.
Daarnaast wordt de comedicatie (lipidenverlagers, RAS remmers) van de patiënten gemonitord,
met toepassing van dezelfde interventiestrategie. De apotheker voert met minimaal vijf patiënten per maand als interventie een medicatiegesprek. Met toestemming van de patient worden
klinische parameters zoals de LDL-, de HbA1C en systolische bloeddruk opgevraagd bij de huisarts.
De apotheker beoordeelt deze selecties elke maand, waarna elke maand óf nieuwe patiënten óf
reeds eerder geselecteerde patiënten opnieuw uit de selectie naar voren zullen komen.
Zes maanden na het eerste gesprek worden voor de tweede keer de LDL-, de HbA1C en systolische
bloeddruk van de patiënt via de huisarts opgevraagd en wordt er gekeken of deze labwaarden
conform de doelstelling van de behandeling zijn en misschien zijn verbeterd (voor zover deze de
eerste keer afwijkend waren). Bij afwijkende waarden maar wel een therapietrouwe patiënt kan
eventueel het voorschrift worden aangepast.
14
Therapietrouw
De labwaarden van patiënten die lastig zijn op te vragen, bijvoorbeeld omdat zij onder behandeling zijn van een specialist, worden niet in de pilot meegenomen.
Organisatie in de apotheek: Wie doet wat? Hoeveel tijd kost de interventie?
Deze aspecten moeten uit de pilot duidelijk worden. Uit MeMO-studies bij osteoporosepatiënten
blijkt dat deze begeleiding in totaal 50 uur per apotheek per jaar kost.
Het werk kan deels ook door apotheekmedewerkers worden gedaan, denk aan een triage model
hiervoor.
4. Wat zijn de kritische randvoorwaarden?
Bekostiging
SAGO stelt geld ter beschikking voor de deelnemende apotheken voor hun werkzaamheden in
2015. MeMO-deskundigen Ada Stuurman en Eric Hiddink van Health Base zijn betrokken bij de
pilot. Ook ontwikkelen de KNMP en Health Base een draaiboek waar alle apothekers in Nederland
mee aan de slag kunnen gaan.
Voor 2016 is een ZonMw aanvraag ingediend, waarop we van de Commissie GGG een positief
advies hebben ontvangen. Zorgverzekeraar Achmea neemt deel aan het projectteam om mee te
denken over borgen van de continuïteit van deze aanpak op de langere termijn.
Samenwerking met andere zorgverleners: wie doet wat?
Deze aspecten moeten uit de pilot duidelijk worden.
ICT
Met de SFK-webrapportage Therapietrouw is deze aanpak systeem-onafhankelijk geworden.
Scholing
De pilot is gestart met een introductiebijeenkomst waarbij alle onderdelen van de MeMO interventie en de SFK selectie zijn besproken. Er zijn verschillende evaluatiebijeenkomsten gepland.
Op gebied van communicatie en herkennen van en omgaan met laaggeletterden/ patiënten met
lage gezondheidsvaardigheden. Deze trainingen worden regionaal aangeboden.
5. Is de interventie geëvalueerd en zo ja, is deze (kosten)effectief?
De MeMO aanpak is door Health Base uitgebreid geëvalueerd in verscheidene studies met enkele
duizenden patiënten. MeMO leidt tot een halvering van stoppers van chronische medicatie. Dit effect is direct zichtbaar na het starten van chronische medicatie en houdt aan gedurende de gebruiksperiode. Uit de verschillende MeMO-studies blijkt dat deze aanpak kosteneffectief en kostenbesparendis. Ook leidt de MeMO aanpak tot aantoonbare verhoging van de patiënttevredenheid.
Met deze pilot willen we nagaan of we door de SFK-webrapportage te gebruiken een vergelijkbare
aanpak hebben als wanneer we het Pharmacom-systeem zouden gebruiken.
6. Is deze interventie geheel of deels geschikt voor een andere apotheek?
Ja.
7. Welke ondersteunende materialen zijn nodig?
We hebben een draaiboek ontwikkeld. Deze is opvraagbaar en binnenkort ook beschikbaar via
de KNMP website. De MeMO-studies zijn beschikbaar op:
www.knmp.nl/therapietrouw en www.healthbase.nl/memo/
15

Download Report