Klik hier

Opstellen van het Bestuursformatieplan
Ervaring en tips van Dyade Advies
Formatieplannen klaar
Dyade Advies heeft samen met in totaal ruim 60 bestuurders en directeuren in het Primair
Onderwijs zich in de maanden januari tot en met april gebogen over hun
bestuursformatieplan. Zij geven leiding aan schoolbesturen variërend van éénpitters tot
besturen met meer dan 20 scholen en met schooltypen regulier, speciaal basis en speciaal
onderwijs. Tijdens het inzoomen op het personele deel van de begroting, kwamen met
betrekking tot de baten twee zaken duidelijk naar voren:
1. Een groot deel van de besturen ontvangt minder baten vanwege een daling van het
leerlingenaantal;
2. Alle besturen hebben te maken met onzekerheid over te verwachten baten.
Door de invloed van beide factoren zijn RDDF-plaatsingen en ontslag na eerdere RDDF
plaatsing, per 1 augustus 2014 niet zelden onvermijdelijk. Dit ondanks de extra investeringen
die door de politiek in het onderwijs worden gedaan en beloofd.
Tijdens het opstellen van de bestuursformatieplannen hebben we handvaten proberen te
bieden hoe om te gaan met deze onzekerheden. In het Dyademagazine van maart 2014 zijn
we reeds op het thema krimp ingegaan, door te wijzen op de mogelijkheid om via een eigen
sociaal reglement, zowel toepasbaar bij ontslagbeleid als bij werkgelegenheidsbeleid, meer
flexibiliteit te creëren bij onverhoopte ontslagen. In het Dyademagazine van mei 2014 zijn we
reeds ingegaan op het thema van de functiemix.
Graag stellen we in dit artikel een aantal belangrijke andere vraagstukken aan de orde die we
bij het opstellen van bestuursformatieplannen zijn tegengekomen. Daarbij benoemen we op
welke wijze we samen met bestuurders en directeuren tot de juiste keuzes zijn gekomen. Als
laatste benoemen we enkele verwachte vraagstukken rondom formatie, vanuit de nu
gevoerde cao-onderhandelingen.
Savannahweg 71, 3542 AW Utrecht, telefoon: 030 - 30 35 000, fax: 030 - 30 35 012, www.dyade.nl
Dyade Advies., KvK Rotterdam nr. 24332403, ABN AMRO 483206016
Onzekerheid over middelen vanuit het Nationaal Onderwijsakkoord en het
Herfstakkoord
De meeste bestuursformatieplannen zijn gestart in januari en februari, na afronding van het
begrotingstraject. Op dat moment was er geen formeel zicht op de wijze waarop de middelen
uit het Nationaal Onderwijsakkoord en uit het Herfstakkoord voor de schooljaren 2014-2015
en verder zouden worden toegekend aan de scholen. Evenzo was er ook geen duidelijkheid
welk deel ervan aan het personele deel en welk deel ervan aan het materiële deel van de
bekostiging zal worden toegerekend. Op moment van afronding van de
bestuursformatieplannen is daar door de overheid nog altijd geen duidelijkheid over verschaft.
Onzekerheid over middelen voor rugzakleerlingen en voormalig WSNS gelden
Door de verschuiving van budgetten naar de nieuwe per 1 augustus 2014 operationele
samenwerkingsverbanden en instellingen, waren veel bestuurders nog in onzekerheid over te
ontvangen middelen voor rugzakleerlingen en voormalig WSNS gelden. Grofweg zijn we
tegengekomen dat:
 Samenwerkingsverbanden de middelen voor rugzakken cluster 3 en 4 blijven
verstrekken voor leerlingen met een indicatie afgegeven voor 1 oktober 2013 en er
nog precieze afspraken gemaakt moeten worden over de te verstrekken middelen
voor leerlingen met een indicatie afgegeven na 1 oktober 2013;
 Samenwerkingsverbanden de verstrekking van voormalig WSNS gelden, in ieder
geval tot 1 augustus 2016 op het oorspronkelijke niveau houden;
 Samenwerkingsverbanden tot 1 augustus 2016 kiezen voor een mix van
bovenstaande twee punten, waarbij er een bedrag per leerling naar een bestuur gaat
ter dekking van de voormalig ontvangen middelen voor LGF-leerlingen en WSNS;
 Instellingen voor cluster 1 en 2 veelal nog exacte afspraken dienen te maken over de
middelen voor LGF leerlingen in het reguliere onderwijs.
De juiste keuze
Bovengenoemde onzekerheden hebben de keuzes voor bestuurders niet gemakkelijker
gemaakt. Om bestuurders te helpen bij het maken van de juiste keuzes, stelt Dyade Advies in
de beginsel vooral vragen, gericht op de context van zijn of haar bestuur:
 Hoe is uw financiële situatie?
 Heeft u voldoende reserves om voor ten minste 1 jaar enige risico’s te lopen?
 Welke afspraken zijn er binnen uw samenwerkingsverband gemaakt?
 Zit er voldoende flexibiliteit in de samenstelling van uw personeelsbestand?
 Zijn de scholen van uw bestuur gevestigd in een krimpregio? Of is het
leerlingenaantal stabiel of juist groeiende?
 Wat is uw strategische visie op het behoud van jonge leerkrachten?
 Hoe gaat uw bestuur om met RDDF plaatsing?
Ongeacht de context van het bestuur, gaat Dyade Advies in eerste instantie uit van het
voorzichtigheidsbeginsel; Dit betekent het buiten beschouwing laten van genoemde
middelen. Op basis van antwoorden op bovenstaande vragen is het goed mogelijk dat er door
de bestuurder een bewuste keuze is gemaakt voor opname van deze verwachte baten.
Pagina 2 van 4
Uiteindelijk zijn wij grofweg drie manieren tegengekomen waarop bestuurders zijn omgegaan
met de onzekerheid over de te ontvangen middelen:
1. Vanuit het voorzichtigheidsbeginsel worden de middelen buiten beschouwing gelaten;
2. De middelen worden voor een deel opgenomen als verwachte baten;
3. De middelen worden volledig opgenomen als verwachte baten. Door bijvoorbeeld
vanuit de Herfstakkoordbrief van de PO-raad op basis van de te verwachten baten en
de totale PO-populatie een bedrag per leerling af te leiden, dat weer vertaald kan
worden naar de toekomstige baten voor de eigen organisatie.
Wat ons betreft is er niet één enkele juiste manier. Wij menen dat, welke keuze u als
bestuurder ook maakt, u er zorg voor moet dragen dat deze voortkomt uit vastgesteld
(financieel) beleid en u naast uw GMR ook uw personeel en ouders informeert over de
gemaakte keuzes. Wij geven u hierin graag mee dat het voor u als bestuurder van belang is
de te verwachten middelen uit het Nationaal Onderwijsakkoord, het Herfstakkoord en vanuit
het samenwerkingsverband te zien als Risico Dragend Deel van de Inkomsten en dat u
daarmee de onzekerheid van deze inkomsten erkent.
Verder besluitvorming in een tijd van cao onderhandelingen
Tijd om achterover te leunen heeft de bestuurder in het onderwijs niet. Op basis van uw
goedgekeurde bestuursformatieplan gaat u als bestuurder in de komende periode uitvoering
geven aan deze voorgenomen besluiten. Grote kans dat u in deze periode, op basis van
gemaakte keuzes:
 De schoolformaties definitief rondmaakt;
 Uitvoering geeft aan het mobiliteitsbeleid door overplaatsing van personeelsleden;
 Tijdelijk benoemden ontslag aanzegt en/of de reden van het niet verlengen van hun
dienstverband kenbaar maakt;
 RDDF-plaatsing met de direct betrokkenen communiceert en formeel bevestigt;
 Bij ontslag en einde tijdelijke benoemingen ww-claims declareert bij het
Participatiefonds, middels het verzorgen van het vergoedingsverzoek instroomtoets.
En dat allemaal nog voor 1 augustus 2014! Deze stappen neemt u in een periode waarbinnen
de vakbonden en de PO-raad overleg voeren over een nieuwe cao. Zowel de vakbonden als
de PO-raad hebben hun hernieuwde inzet bekend gemaakt.
Onderstaand hebben wij enkele van deze onderwerpen op een rijtje gezet, inclusief de door
ons verwachte vraagstukken:
Pagina 3 van 4
Onderwerp
PO-Raad
Verlagen
werkdruk
-
40-urige werkweek
Opslagfactor van 2045% op de lestijd voor
‘voor- en nawerk’
Vitaliteit
-
Afschaffing Bapo
Alle medewerkers
krijgen 40 uur per jaar
ter vergroting van hun
duurzame
inzetbaarheid
Vanaf 57 jaar komen
hiervoor extra uren
beschikbaar
-
Vakbonden
40-urige werkweek
Max 22,5
lesgebonden taken
‘Voor- en nawerk’
45% of circa 10% na
2/3 meerderheid MR
Afschaffing Bapo
Alle medewerkers
krijgen 40 uur
Vanaf 57 jaar 130
extra uren
Starters krijgen 3 jaar
40 uren
Dit alles in het kader
van de vergroting van
de duurzame
inzetbaarheid.
Vraagstukken
Wat betekent dit in
relatie tot taakbeleid
en gewijzigde
inzetbaarheid?
-
-
Wat betekent dit in
relatie tot taakbeleid
en gewijzigde
inzetbaarheid?
Op welke manier krijgt
de Bapo
overgangsregeling
vorm?
Flexibiliteit
-
Tijdelijke contracten
van maximaal 36
maanden
-
Hoe organiseert u uw
verplichtingenadministratie?
Ontslag
-
Per 1 augustus 2016
geen onderscheid
meer tussen
werkgelegendheidsbeleid en
ontslagbeleid
-
Op welke wijze
implementeert u het
afspiegelingsbeginsel
in de dagelijkse
praktijk?
Onzekerheid blijft…
Zoals u ziet brengt een nieuwe cao een hoop nieuwe vraagstukken met zich mee. Ook is er
kans dat er geen nieuwe cao tot stand komt. Op dat moment loopt de sector € 200 miljoen
mis, het bedrag dat door het ministerie van OCW is toegezegd onder de voorwaarde dat er in
de cao afspraken gemaakt worden met betrekking tot de Bapo-regeling, met alle gevolgen
van dien.
Dyade Advies volgt de cao onderhandelingen op de voet. We zijn er niet alleen om u te
helpen bij het maken en effectueren van uw keuzes in het bestuursformatieplan. We zijn er
ook voor het vertalen van de afspraken en consequenties die voortvloeien uit de nieuwe cao
naar bestuursbeleid en de implementatie daarvan in de schoolorganisatie.
Pagina 4 van 4