LOSLATEN Hoofdstuk 17 www.loslaten.nu Ammy van Bedaf MSc Op welke manieren kan een relatie uitgaan en wat kun je doen na de relatiebreuk? Dit is het zeventiende hoofdstuk dat ik schrijf in het kader van een boek over Loslaten. Het doel van het boek is een integraal kader te schetsen van alles wat met loslaten te maken heeft: patronen van een emotioneel ongezonde opvoeding, gevoelens versus emoties, herinneringen, rollen die we aannemen, de functie van pijn/verdriet/onrust, gevolgen voor je partnerkeuze en voor je relatie(s), gevolgen voor je gespreksvoering en je communicatie, gevolgen voor de omgang met je kinderen, wat je er zelf aan kunt doen om alsnog jezelf emotioneel op te voeden en hoe een emotioneel gezonde opvoeding eruit zou kunnen zien. Zodra een hoofdstuk af is plaats ik het op mijn website, zodat je het gratis en vrijblijvend kunt downloaden. Zodra ik alle hoofdstukken af heb, zal ik alle hoofdstukken alsnog aanpassen en redigeren en in een boek uitbrengen. Dit boek Loslaten.Nu zal dan tevens voor een normale prijs beschikbaar komen. Je kunt daarom kiezen: of je downloadt een enkel hoofdstuk, of een paar of alle hoofdstukken gratis, en/of je wacht tot het in een geredigeerde en aangepaste vorm in een boek beschikbaar komt. Tweewekelijks schrijf ik op mijn blog een artikel over een relevant onderwerp met betrekking tot loslaten. Als je geabonneerd bent op mijn tweewekelijkse eZine Loslaten, word je vanzelf geïnformeerd wanneer een volgend hoofdstuk af is en door jou gratis gedownload kan worden. Ook hoor je wanneer het boek klaar is en hoe en voor welk bedrag dat kan worden aangeschaft. Je kunt je gratis en geheel vrijblijvend abonneren op mijn wekelijkse eZine Loslaten. Je kunt dan ook een gratis mini-eBook over loslaten downloaden. Aanmelden doe je door op mijn website www.loslaten.nu (rechts bovenin in het kader dat je op de Homepage ziet) je voornaam en je e-mailadres in te vullen. Jouw privacy wordt gewaarborgd en afmelding is eenvoudig. Hoofdstuk 17. Op welke manieren kan een relatie uitgaan en wat kun je doen na je relatiebreuk? 1. Op welke manieren kan een relatie worden uitgemaakt? blz 2 2. Welke woorden kunnen worden gebruikt en wat zouden die kunnen betekenen? blz 3 [email protected] 06-53 65 13 59 meld je op website aan voor gratis eZine 1 LOSLATEN www.loslaten.nu Ammy van Bedaf MSc 3. Wat als de relatie ter sprake wordt gebracht terwijl het besluit erover al is genomen? blz 4 4. Wat als de ander weigert de relatie uit te maken? blz 6 5. Welke aanleidingen kunnen worden gezocht om een relatie uit te maken? blz 6 6. Wat als de ander niet wil zeggen wat de reden van het uitmaken is? blz 8 7. Hoe kun je zien of jouw besluit een impulsief besluit is? blz 11 8. Wat als de status van de relatie niet duidelijk is? blz 11 9. In hoeverre is het mogelijk om goed uit elkaar te gaan? blz 12 10.Waarom moet iemand die relatieverslaafd is zowel praktisch loslaten als emotioneel loslaten? blz 13 11.Hoe reëel is het beeld dat men over de eigen relatie heeft? blz 14 12.Wat kun je doen als de ander de relatie uitmaakt? blz 15 13.Hoe kun je de eerste tijd doorkomen? blz 17 14.Hoe kun je van je impulsieve gedrag afkomen? blz 25 15.Hoe kun je een andere invulling geven aan jouw tijd? blz 28 16.Hoe maak je van terugvallen ‘vooruitvallen’? blz 29 17.Wat als je jouw ex-partner niet uit je gedachten krijgt? blz 30 © copyright Ammy van Bedaf, Loslaten.Nu 2014. Alle rechten voorbehouden. Wil je dit artikel gebruiken in een tijdschrift, nieuwsbrief of op een website? Dat kan, zolang je de hierna gegeven “ informatieregels “ overneemt, met een werkende link naar mijn website: “ Door Ammy van Bedaf. Ga naar http://www.loslaten.nu/ voor het aanvragen van het gratis mini-eBook over loslaten ‘8 Manieren om te stoppen met piekeren en malen en om weer rust in je hoofd te krijgen’. “ 1. Op welke verschillende manieren kan een relatie worden uitgemaakt? Een relatie wordt vaak net zo impulsief uitgemaakt als deze ontstond. Relaties die heel snel ontstaan, gaan vaak net zo snel weer uit. De reden hiervan is dat, juist vanuit patronen van vroeger, niet de tijd genomen werd om de ander te leren kennen. Bovendien heeft men niet door dat men een partnerkeuze doet op grond van de eigen patronen van vroeger, wat in de hulpverlening ook wel ‘een neurotische partnerkeuze’ wordt genoemd. [email protected] 06-53 65 13 59 meld je op website aan voor gratis eZine 2 LOSLATEN www.loslaten.nu Ammy van Bedaf MSc Men voelt zich aangetrokken tot een partner die ook een rugzakje met emotionele ballast heeft. Beiden vertonen, zonder dat ze het door hebben, impulsief gedrag, controlegedrag en hebben angst voor afwijzing. Vanuit deze drie aspecten is het niet de vraag of, maar wanneer, hoe, één van beiden de relatie zal beëindigen. De boodschap dat de relatie is beëindigd wordt, in de relaties waar van relatieverslaving sprake is, opmerkelijk vaak niet mondeling in persoon maar via de moderne communicatiemiddelen overgebracht: via mail, sms, whats-ap of iets dergelijks. “Het heeft mij heel erg geraakt dat N mij via mail liet weten het contact met mij te stoppen.” De zinnen waarmee mensen een relatiebeëindiging kunnen aankondigen, zijn zeer divers. Het zijn deze zinnen die bij de ontvanger van de boodschap de eerste tijd zullen blijven nagalmen en die hij of zij zich jaren later nog zal kunnen herinneren. De aankondiging is voor de ontvanger doorgaans een donderslag bij heldere hemel. In (vrijwel) alle gevallen zijn er in de periode daaraan voorafgaand echter diverse signalen gemist omdat het iemands blinde vlekken betrof of werden signalen genegeerd omdat men de consequentie ervan op dat moment niet aankon. 2. Welke woorden kunnen worden gebruikt en wat zouden die kunnen betekenen? Het komt voor dat men aangeeft dat men de relatie uitmaakt om de ander niet (nog meer) te kwetsen of om de ander geen pijn te doen. Dat je niet de vinger achter een dergelijke boodschap kunt krijgen maar dat het, nog los van het bericht dat de relatie uit is, zeer pijnlijk is, komt omdat het in feite een perverse boodschap is. Als iemand bijvoorbeeld als reden voor de relatieverbreking aangeeft: ‘Ik wil jou geen pijn meer doen’, doet hij voorkomen alsof hij jou zelfs behulpzaam is met het uitmaken van de relatie, zo van: je mag blij zijn dat ik het uitmaak, want dan stop ik met jou pijn te doen. [email protected] 06-53 65 13 59 meld je op website aan voor gratis eZine 3 LOSLATEN www.loslaten.nu Ammy van Bedaf MSc Het perverse erin is dat je dan blij zou moeten zijn met iets wat het laatste is wat je wilt. Paradoxaal genoeg wordt dán wél even en passant toegegeven dat jou pijn is aangedaan…. Wat ook gebeurt is dat de wens wordt uitgesproken om ‘voortaan verder te gaan als goede vrienden’. Zonder dat men de slecht-nieuws-boodschap vertelt, hoopt men dat de ander de boodschap dat de relatie uit is er zelf uit haalt. Bovendien is het voor iemand die emotionele pijn heeft in een relatie, heel moeilijk of onmogelijk om door te gaan als vrienden, omdat dat station in het (te snelle) begin van de relatie te snel is gepasseerd en iemand die te veel in de liefde investeert kan vervolgens niet meer terug naar een vriendschap. Het: ‘Ik moet (even) afstand van je nemen’ kan worden ingezet als een soort vooraankondiging van een toekomstige relatiebreuk. Ook deze opmerking is niet concreet en niet helder en daardoor beangstigend voor de ontvanger, die wel weet dat het niet meer is zoals het was, maar die niet weet wat hem of haar boven het hoofd hangt. Dan is er ook nog de hang-your-self-methode, waarin de ene de andere suggestieve vragen stelt op grond waarvan de ander er zelf achter mag komen dat het uit is, zoals: “Je ziet toch ook wel in dat het niet meer gaat?” Dit waren vier manieren waarop je niet een relatie behoort te beëindigen. Een relatie beëindigen is een slecht-nieuws-gesprek en daarvoor zijn regels bedacht: Doe het zo snel mogelijk, dus in het begin van je boodschap: “Ik ben bang dat ik niet zo goed nieuws heb.” Of “Ik heb slecht nieuws.” En vervolgens zeg je dat je de relatie beëindigt. Ga het niet proberen uit te leggen of te verklaren Geef de ander de tijd om de boodschap tot zich te nemen en op zich te laten inwerken Geef kort en bondig (!) antwoord op de vragen die de ander heeft. [email protected] 06-53 65 13 59 meld je op website aan voor gratis eZine 4 LOSLATEN www.loslaten.nu Ammy van Bedaf MSc En uit zelfbescherming zou ik er aan willen toevoegen: bepaal zelf het moment van vertrek, want je zult nooit antwoord kunnen geven op alle vragen die de ander heeft. De ander zit, logisch, met een grote dosis onbegrip, die jij met de beste wil van de wereld niet kunt wegnemen. Beperk daarom van te voren het gesprek tot een kwartier of een half uur of iets dergelijks. Ga er geen social talk van maken. De ander wil maar één ding van jou horen en dat is dat het niet waar is en dat er nog wel een mogelijkheid of een kans is. Zeg niet: “Ik ga zo weg” maar: “Ik ga nu weg”, waarna je opstaat en wegloopt. De ander alsnog omhelzen is ook iets wat je het beste niet kunt doen, want dat zal een enorm pijnlijke herinnering voor de achtergeblevene blijven en zal het nog lang des te verwarrender maken. Jouw gedrag moet in alles overeenkomen met jouw boodschap: Het is afgelopen tussen ons. Dat straal je uit door weg te lopen. Het is daarom beter om na de boodschap of na het korte gesprek meteen weg te lopen. Kijk niet om en loop door, om te voorkomen dat de ander jou achterna komt. 3. Wat als de relatie ter sprake wordt gebracht terwijl het besluit erover al is genomen? Het komt voor dat een van beide partners eigenlijk voor zichzelf al besloten heeft dat de relatie geen toekomst meer heeft, maar dat niet als zodanig durft te vertellen aan de ander. Dan kan ook de ‘hang-your-self-methode’ uit de kast worden gehaald. Die kan als volg gaan: op een heel voorzichtige manier wordt de relatie ter sprake gebracht, bijvoorbeeld middels een veronderstellende vraag aan de ander in de vorm van: “Vind je ook niet dat…..?” Opmerkelijk is dat, daar waar men deze manier van vragen tijdens de relatie nooit beschikbaar had, men deze vraagmethode nu oneigenlijk hanteert om het maar zo veel mogelijk van zichzelf af te halen. Dat kan leiden tot een onschuldig lijkende maar subtiel misleidende vraag als: “Hoe kijk jij naar onze relatie?” Als de klemtoon dan ook nog eens op jij wordt gelegd, bestaat de kans dat gehoopt wordt dat je het ook niet goed vindt gaan. Wat er vervolgens kan gebeuren is dat als je je positief uitlaat over jullie relatie, de ander dit zal nuanceren of neutraliseren en dat als je je negatief uitlaat over jullie relatie, je subtiele instemming zult krijgen. [email protected] 06-53 65 13 59 meld je op website aan voor gratis eZine 5 LOSLATEN www.loslaten.nu Ammy van Bedaf MSc De vraag is vervolgens alleen nog wanneer je het slechte nieuws zult krijgen: nu of over een paar dagen, als de ander meer moed heeft verzameld. 4. Wat als de ander weigert de relatie uit te maken? ‘Hij weigert om officieel de relatie te beëindigen’. Ik neem aan dat je hem destijds hebt laten weten dat de relatie is beëindigd? Dan hoeft hij verder niet meer ‘officieel’ beëindigd te worden. Als jij die beëindiging zelf al niet serieus neemt, dan kun je niet van hem verwachten dat hij dat wel zal doen. Daarnaast weet hij je waarschijnlijk te raken in je schuldgevoel. Als jij voor jezelf hebt besloten dat de relatie is beëindigd, is die beëindigd. Punt. Wat hij er mee doet, is dan verder zijn probleem. Jij moet je er dan vervolgens wel naar gedragen dat de relatie beëindigd is en geen contact meer zoeken en niet meer reageren. ‘Ik heb al vier keer heel serieus mijn relatie verbroken. Hij luistert gewoon niet!’ Je hebt elke keer de relatie alleen met woorden verbroken, niet met daden. En jouw woorden waren boterzacht omdat ze nooit consequenties hadden: je handhaafde je eigen besluit niet en reageerde elke keer weer. Bovendien betrof het eerder een intentie dan een besluit. Hierdoor is het nooit een dag feitelijk uit geweest. Je geeft aan dat je heel goed alleen kunt zijn. Dit bevestigt bij mij het vermoeden dat ik denk dat je heel goed alleen kunt zijn binnen een relatie. Dus niet zónder een relatie. Je gaat waarschijnlijk relaties aan om maar niet alleen te hoeven zijn. 5. Welke aanleidingen kunnen worden gezocht om een relatie uit te maken? De redenen die worden aangevoerd voor het uitmaken van een relatie zijn divers. De echte reden wordt vaak ondergesneeuwd door een bepaalde aanleiding. Zowel de reden als de aanleiding liggen doorgaans bij de ander. Er zijn oorzaken, er zijn daarnaast redenen en er is een aanleiding. [email protected] 06-53 65 13 59 meld je op website aan voor gratis eZine 6 LOSLATEN www.loslaten.nu Ammy van Bedaf MSc Een aanleiding is de gebeurtenis die de trigger vormde, met andere woorden: voor welke gebeurtenis wilde betrokkene het nog niet uitmaken en erna wel? Die gebeurtenis is de aanleiding. Dat kan een opmerking zijn, of een handelen of nalaten. Doorgaans is het een incident. Vaak wordt een aanleiding aangegrepen om het uit te maken, terwijl de onderliggende redenen en oorzaken nooit besproken werden. De onderliggende redenen worden doorgaans ook bij de ander gezocht. Dan wordt vaak op de persoon gespeeld, met opmerkingen als: “Ik heb nooit van je gehouden” en “Je belemmert me te veel” en dergelijke. De oorzaken van de relatiebreuk worden voor betrokkenen niet inzichtelijk, omdat de reden en de aanleiding door beide partijen doorgaans bij de ander wordt gezocht. De onderliggende oorzaken zijn terug te voeren op onderliggende motieven, beweegredenen en drijfveren die weer hun voedingsbron hebben in patronen in de jeugd. Dieperliggende oorzaken bij mensen die te veel in de liefde investeren zijn doorgaans verlatingsangst (en een hieruit voortvloeiende angst voor eenzaamheid), angst voor afwijzing en een tot op dat moment bodemloze put van emotioneel onbevredigde behoeften van vroeger. Het gebeurt in een aantal gevallen dat de afgewezen partner de schuld van de relatiebreuk helemaal bij zichzelf zoekt. Ook dan hebben de eronder liggende oorzaken hun voedingsbron in patronen uit de eigen jeugd. De manieren waarop partners de ander kunnen kwetsen, zijn talrijk. Alles wat je kunt verzinnen, wordt gezegd. Door de schuld bij de ander te leggen, door de ander te kwetsen en door het op de persoon van de ander te spelen, probeert men het van zichzelf af te halen en het helemaal bij de ander te leggen. Op deze manier wordt de volledige verantwoordelijkheid van wat er mis ging in de relatie en van het beëindigen van de relatie ontdoken en bij de ander gelegd. Als het leren nemen van je verantwoordelijkheid voor je eigen gedrag volwassen gedrag is, is het ontduiken van je verantwoordelijkheid het tegenovergestelde daarvan. Ik denk dat er wel een lijn te halen is uit de woorden die gebruikt worden voor het uitmaken van een relatie: hoe ongenuanceerder en beledigender en des te [email protected] 06-53 65 13 59 meld je op website aan voor gratis eZine 7 LOSLATEN www.loslaten.nu Ammy van Bedaf MSc meer kwetsend dit gebeurt, des te minder argumenten betrokkene had om het uit te maken. Dat wil niet zeggen dat het dan niet uitgemaakt had moeten worden. Het zou een logische gedachte zijn: Als er geen argumenten zijn, waarom dan uitmaken? Logica bestaat helaas niet bij impulsief gedrag. Het is andersom: er waren voor betrokkene nooit echte argumenten om die relatie te hebben. Dan kan het betekenen dat je niet meer dan invulling bent geweest voor diens (angst voor) eenzaamheid. Maar dat zal hij nooit toegeven, voor zover hij zich daar zelf al van bewust is. Zoiets als angst voor eenzaamheid is dus zo’n dieper liggende oorzaak waarom mensen die te veel in de liefde investeren een relatie aangaan en soms obsessief op zoek zijn: angst voor de leegte, voor de eenzaamheid, om alleen te zijn, om over te blijven, om geen kinderen meer te kunnen krijgen, om geen gezinnetje meer te kunnen stichten, om nooit meer een partner te kunnen krijgen. Omdat men zich niet (altijd) zelf bewust is van een dergelijke dieperliggende beweegreden/drijfveer/motief, worden er oorzaken gezocht, die bij de ander worden gelegd. Vervolgens wordt er een aanleiding gevonden om het op dát moment uit te maken: dat is de trigger. Ondanks wat de partner die de relatie uitmaakt hierover zou kunnen denken: het impulsief uitmaken van een relatie vindt zijn oorzaak in patronen van vroeger, wat maakt dat de oorzaak ervan in de eigen jeugd ligt en niet bij de ander neergelegd kan worden. De reden van het uitmaken heeft dan ook zeer waarschijnlijk niets met de afgewezene te maken. Het impulsief uitmaken zit, net zoals het niet kúnnen uitmaken van een relatie die men wenst te stoppen, ingebakken in iemands patronen van vroeger. Dat kan alleen veranderen als iemand daar zelf mee aan de slag gaat. 6. Wat als de ander niet wil zeggen wat de reden van het uitmaken is? Het komt voor dat iemand als reden aangeeft dat hij of zij bijvoorbeeld boos is, maar ook bij navraag niet wil aangeven waarover. Dit veroorzaakt bij de [email protected] 06-53 65 13 59 meld je op website aan voor gratis eZine 8 LOSLATEN www.loslaten.nu Ammy van Bedaf MSc afgewezen partner grote onzekerheid, temeer daar er doorgaans al geen sprake was van een groot zelfvertrouwen. Als degene die het uitmaakt niet wil aangeven wat de reden of aanleiding daarvan is, kan dat meerdere dingen inhouden. Het kan zijn dat hij of zij niet iets kwijt wil over zichzelf. Dat kan heel divers zijn, van het onder de leden hebben van een bepaalde ziekte, als het hebben van een relatie of het hebben van een buitenechtelijk kind, financiële schulden, enzovoorts. Het kan ook zijn, en dat lijkt vaker aan de hand te zijn, dat degene die het uitmaakt zonder hier een reden voor te noemen, de boosheid en de reactie van de ander vreest. Liever de ander in volledige verwarring achter te laten dan de boosheid en het onbegrip van de ander te riskeren. Het riskeren van de boosheid en onbegrip van de ander komt dan feitelijk neer op het eigen onvermogen om hierop gepast te reageren. Wat hierbij een rol speelt is dat de afwijzende partner al weet dat de ander de relatiebreuk niet zal accepteren. Het is logisch dat iemand die niet een emotioneel gezonde jeugd heeft gehad en vervolgens door een partner, op dat moment zelfs totaal onverwachts, wordt afgewezen, dit niet accepteert. Het zoeken naar de reden en het zoeken naar de antwoorden op de vele opkomende vragen over de relatiebeëindiging is dan een uiting van de volledige non-acceptatie. Het zoeken naar antwoorden kan obsessieve vormen aannemen, waarbij geen enkel antwoord wordt geaccepteerd, gewoonweg omdat men niet in staat is de relatiebreuk te accepteren. Iemand die een emotioneel gezonde opvoeding heeft gehad, zou ook veel emotionele pijn hebben in geval van een relatiebreuk, maar hij of zij zou hiervan in de loop van de tijd herstellen en zou vanuit een positief zelfbeeld de gedachte hebben: Als ik niet goed genoeg voor jou ben, bekijk je het maar. Je bent me niet waard. Dit is een gezonde houding bij zoiets ego-afbrekends als het afgewezen worden na een relatie. Het paradoxale is dat juist als je met jezelf aan de slag gaat, je uiteindelijk zelf de oorzaken van de relatiebreuk(en) kunt benoemen. Alleen datgene wat je [email protected] 06-53 65 13 59 meld je op website aan voor gratis eZine 9 LOSLATEN www.loslaten.nu Ammy van Bedaf MSc namelijk bij jezelf herkent, kun je vervolgens bij anderen herkennen. Het is vanuit het herkennen van de eigen patronen van vroeger dat je zelf gaat inzien waarom de relaties zijn verlopen zoals ze verlopen zijn: waarom en vanuit welke behoeftebevrediging ze zijn ontstaan en waarom en vanuit welke angst ze zijn beëindigd. De afgewezen partner kan er ook heilig van overtuigd zijn de redenen te weten waarom de ander het heeft uitgemaakt. Het maakt dan niet uit of de ander wel of niet die redenen heeft aangegeven. Als de partner die het heeft uitgemaakt wel redenen heeft genoemd, zijn dat doorgaans redenen die de schuld en de oorzaak bij de ander leggen. Ook als de partner geen redenen heeft genoemd voor het uitmaken en dat verder ook weigert te doen, kan de afgewezen partner er heilig van overtuigd zijn die redenen wel te weten. Waar men aanvankelijk in verwarring was door het niet-weten, ging men daarna zelf op zoek naar mogelijke redenen. Die redenen worden vervolgens al snel veranderd in een waarheid waar men mee kan leven, omdat men er de eigen boosheid mee kan botvieren. Of de partner die de relatie heeft uitgemaakt nu wel of niet de redenen heeft genoemd; het zullen nooit de onderliggende motieven, drijfveren of beweegredenen zijn die werden genoemd, om de simpele reden dat hij of zij zich daar zelf ook niet van bewust is. “Hij geeft geen verklaring. Ik wil een verklaring. Dan had ik het anders kunnen doen.” Als hij zelf al een verklaring zou weten en als hij die jou al zou kunnen geven, zou je zijn verklaring niet accepteren en zou je vervolgens zijn verklaring aanvallen. Je zou hem van zijn verklaring hebben willen afhalen, omdat je hem hebt willen veranderen. Waar het niet om gaat is dat je het met de kennis van nu toen anders zou hebben kunnen doen. Dat is hoogstens een leermoment voor een volgende keer. Waar het om gaat is dat er toen juist geen ruimte was om het anders te kunnen doen. [email protected] 06-53 65 13 59 meld je op website aan voor gratis eZine 10 LOSLATEN www.loslaten.nu Ammy van Bedaf MSc 7. Hoe kun je zien of jouw besluit een impulsief besluit is? Impulsief gedrag is gedrag dat je niet kunt uitstellen: gedrag dat je nú moet doen. Om te kijken of het uitmaken impulsief of intuïtief is doe je elke keer bij jezelf de impulsiviteitstest: je vraagt jezelf af of je de handeling of de opmerking (in dit geval: het uitmaken van de relatie) kunt uitstellen. In de praktijk betekent dat of je het bellen, mailen, afspraak maken, sms-en, smn-en, whats-appen en dergelijke kunt uitstellen of heb je een drang dat maakt dat je het op dát ogenblik moet doen? Dan is het impulsief. Impulsieve besluiten zijn niet de beste besluiten. Eigenlijk is dat nog zachtjes uitgedrukt en zijn het helemaal geen goede besluiten. Sommige impulsieve besluiten kunnen besluiten worden waar je je jouw hele leven spijt van blijft houden. Het is niet zo dat alle impulsieve besluiten jouw leven lang zullen blijven achtervolgen. Andersom is wel het geval: als een besluit jou jouw leven lang achtervolgt, is het een impulsief besluit geweest. Impulsieve besluiten zijn feitelijk besluiten op grond van jouw onverwerkte verleden. Je neemt dan, zonder dat je je daar bewust van bent, bijvoorbeeld een besluit uit angst voor controleverlies, of uit angst voor afwijzing, of uit verlatingsangst. Onverwerkte emoties van vroeger zijn geen goede raadgever. Als je te veel in de liefde investeert zul je vanuit je patronen van vroeger impulsieve besluiten nemen. 8. Wat als de status van de relatie niet duidelijk is? Het klinkt gek, maar niet altijd is de status van de relatie voor een van de partners of voor beide partners duidelijk. Dit kan alleen maar het geval zijn als beiden daar voordeel bij hebben en als het beiden wat biedt. Zo kan het zijn dat een relatie heel subtiel uitdooft, doordat bijvoorbeeld geen afspraken meer worden gemaakt of doordat het contact langzaam uitdooft. Dit kan alleen als beide partijen hier de voorkeur aan geven. De behoefte bestaat dan kennelijk om het niet te verbreken, omdat dat te pijnlijk is. Zolang het niet “officieel” verbroken is, zou het zelfs nog ‘aan’ kunnen zijn. Feitelijk is er geen sprake meer van een relatie; beide partners weten dat, maar geen van beiden wil, durft of kan de navelstreng definitief doorsnijden. [email protected] 06-53 65 13 59 meld je op website aan voor gratis eZine 11 LOSLATEN www.loslaten.nu Ammy van Bedaf MSc “Ik weet niet of de relatie uit was.” De status van jullie relatie was onduidelijk en dat liet je bewust zo, in de volle overtuiging dat ze haar gedrag zou inzien. Volgens W was het kennelijk wel uit, al is het omdat ze iemand anders vond. Volgens jou zou ze wel weer terugkomen, en het liefst “op hangende pootjes”, want dan had je de voldoening te pakken waar je zo naar snakte. Het ging er helemaal niet meer om of je wel of niet verder wilde met W. Het was jou er om te doen dat ze met hangende pootjes zou terugkomen. Een relatie die gebaseerd is op een dergelijk machtsconflict heeft geen bestaansrecht en zal meer van hetzelfde zijn: meer en meer conflicten en ruzies. Jouw hoop werd de bodem in geslagen, want ze kwam niet terug. En dat ze ook nog eens verliefd was geworden op “een afgelikte boterham”, maakte dat je “onderuit ging”. Je had je hand overspeeld. Je hebt jouw eigen teleurstelling zitten organiseren. “Toen is R min of meer bij mij ingetrokken.” Ook dit was weer een halfbakken oplossing: ‘min of meer bij mij ingetrokken’. Of je trekt bij iemand in, of niet. Je hebt relaties waar je niet voor gaat en waarvan de status onduidelijk is. 9. In hoeverre is het mogelijk om goed uit elkaar te gaan? Het goed uit elkaar gaan is voor partners waarvan er minstens een relatieverslaafd is, slechts een theoretisch concept. De kans om goed uit elkaar te gaan, is niet groot. Dat komt door jouw patronen van vroeger met compensatie zoeken voor jouw vroeger onvervulde emotionele behoeften, patronen van angst voor afwijzing en angst voor controleverlies en verlatingsangst. Dat komt eveneens door patronen van een niet altijd constructieve gespreksvoering die zich uit in het uiten van verwijten in plaats van het aangeven van wensen en die het evenmin al mogelijk maakt om verduidelijkende en constructieve en doelmatige vragen te stellen, Zo heb ik een keer ergens gelezen: ‘Je kunt niet een slechte situatie mooi afsluiten’. Er is namelijk nog niets wezenlijks veranderd bij één van de [email protected] 06-53 65 13 59 meld je op website aan voor gratis eZine 12 LOSLATEN www.loslaten.nu Ammy van Bedaf MSc partijen: de emoties zijn nog het zelfde en de gespreksvoering is er nog niet een vanuit een ontwikkeld emotioneel gezond patroon. Zowel het ontstaan, de voortgang als de afloop van iets zijn doorgaans onderhavig aan dezelfde mechanismen en patronen. Temeer als er tussentijds niet is bijgestuurd. Als er zou zijn bijgestuurd, zou er niet van een relatiebreuk sprake zijn. Het is juist dit onvermogen tot bijsturen, het onvermogen tot een functionele communicatie, dat voor betrokkene het uitmaken gaat op de manier waarop dit gaat. “Ik vind het belangrijk dat C niet boos is en dat we goed uit elkaar gaan.” Jij kunt niet voor iemand anders bepalen of zij wel of niet boos is als je bij haar weg gaat. Het is een illusie te denken dat de ander het fijn zal vinden. Het is een slecht-nieuws-gesprek en zo zul je het ook moeten behandelen. Je wilt die boosheid niet voor haar zien te voorkomen, maar omdat je bang bent voor haar afwijzing. Vanuit jouw angst voor afwijzing probeer je een verzachtende manier te vinden om de relatie te beëindigen. Er is geen verzachtende manier. Je kunt het haar het beste, op korte termijn, zo duidelijk en kort mogelijk vertellen. 13 10. Waarom moet iemand die relatieverslaafd is zowel praktisch loslaten als emotioneel loslaten? Bij iemand die te veel in de liefde investeert kan ook het zelf uitmaken van de relatie ondraaglijke emotionele pijn veroorzaken. In die zin maakt het voor deze paragraaf niet in alle gevallen uit of je het zelf hebt uitgemaakt of dat jouw ex-partner het heeft uitgemaakt. Ook als je het zelf uitmaakt, krijg je te maken met vragen die door jouw hoofd schieten als: Had ik niet….? Wat als….? Voor iemand die te veel in de liefde investeert zijn er eigenlijk twee stappen te zetten: het praktisch en feitelijk weg gaan en uit elkaar gaan enerzijds en het erna emotioneel loskomen anderzijds. Bij iemand die een emotioneel gezonde opvoeding heeft gehad, ontstaat er een situatie waarin het emotioneel loskomen leidt tot het praktisch weggaan. Terwijl dit voor iemand die niet een emotioneel gezonde opvoeding heeft gehad twee afzonderlijke en zware en [email protected] 06-53 65 13 59 meld je op website aan voor gratis eZine LOSLATEN www.loslaten.nu Ammy van Bedaf MSc onuitvoerbare stappen zijn, die ook nog eens in omgekeerde volgorde moeten worden gezet. Als al de stap kon worden gezet om feitelijk de ander te verlaten en weer op jezelf te gaan wonen, begint daarna het emotioneel loskomen van je expartner. Dat het emotioneel loskomen zo moeilijk is, komt omdat de relatie was gebaseerd op het zoeken van compensatie voor vroeger onvervulde emotionele behoeften. Er zijn dan wel geen ruzies en conflicten meer; ook de kruimeltjes aandacht, ook de negatieve aandacht en het samen dingen delen, de vertrouwdheid en het samen doen van activiteiten vervallen. 11. Hoe reëel is het beeld dat men over de eigen relatie heeft? Het beeld dat men over de eigen relatie heeft, is niet op alle fronten even correct. Zo valt er vaak nog wel wat af te dingen op de vertrouwdheid en op het samen delen van dingen en activiteiten. Als hierop wordt doorgevraagd blijkt het met die vertrouwdheid best wel tegen te vallen, want een van de klachten was juist dat die ontbrak. En met het praten over gevoelens bleek het doorgaans te gaan over de gevoelens van de ander en dat men zelf ook niet zo veel over de eigen gevoelens sprak. Logisch, want onbewust valt men juist op een partner bij wie men zelf niet emotioneel intiem hoeft te zijn. De gezamenlijke activiteiten die men ondernam blijkt vaak iets van een poos geleden of van het begin van de relatie te zijn (en bij doorvraag zich soms zelfs te beperken tot de eerste maanden of weken van de relatie) en deze vonden al niet vaak meer plaats. Bovendien bleek het eerder om het ideaalbeeld daarvan te gaan dan om de feitelijke situatie. Tenslotte zijn dit activiteiten die men in een normale situatie, met een emotioneel gezonde opvoeding, ook met vrienden en vriendinnen zou hebben gedaan, maar omdat men zich, als relatieverslaafde, inmiddels heeft vervreemd van de eigen vriendenkring, vallen die activiteiten na de relatiebreuk ineens weg. “Het hoofd zei dat ik het uit moest maken, maar het hart wilde niet. Ik was bang voor de pijn, voor het verdriet, voor het gemis van iemand die mij na [email protected] 06-53 65 13 59 meld je op website aan voor gratis eZine 14 LOSLATEN www.loslaten.nu Ammy van Bedaf MSc staat, het vertrouwde gevoel, ook de lieve dingen. Het is echt een klootzak. Hij weigerde het huis uit te gaan en ik heb ergens anders geslapen.” 12. Wat kun je doen als de ander de relatie uitmaakt? Als de ander de relatie uitmaakt, doe je er goed aan om opvang voor jezelf te regelen, al is het maar om je hart uit te storten. Het is opvallend hoe vaak een relatie waarbij minimaal één relatieverslaafde betrokken is, per sms, whats-app of mail wordt uitgemaakt. Een gesprek, ook telefonisch, wordt vaak vermeden. Dit wordt door de afgewezene als des te pijnlijk ervaren, omdat niet eens de moeite werd genomen om een gesprek aan te gaan. Het zal vanuit de machteloosheid van de ander zijn dat hij of zij het op deze onpersoonlijke manier uitmaakt. De beëindigende partij geeft in feite aan het niet aan te kunnen om het in levende lijve te doen. Daar is moed voor nodig en die moed heeft niet iedereen. De relaties worden vaak op dezelfde manier uitgemaakt als ze begonnen zijn: op een impulsieve manier. Zorg goed voor jezelf en zoek iemand op of laat iemand bij jou komen, zodat je je verhaal aan iemand kwijt kunt. Kijk of je bij een goede vriend(in) kunt overnachten, zodat je die eerste nacht niet helemaal alleen bent. “Waarom heeft ze het uitgemaakt?” Ze heeft het uitgemaakt omdat jij jouw grenzen aangaf. Hierdoor lijkt het alsof dat de oorzaak is van het uitmaken. Het is echter andersom: ze kan alleen een relatie hebben met iemand die accepteert of tolereert dat ze ook haar gang mag gaan met andere mannen. Het feit dat ze jou die mail over die andere man liet zien, geeft aan dat ze of onbegrensd is en een gebrek aan inlevend vermogen heeft, of dat ze het heeft willen laten zien wie ze allemaal wel niet kan krijgen en dan is het een vorm van opschepperij. Ook dat ze jou al vrij snel over haar vele bedpartners vertelde kan opschepperij zijn geweest. Je voelde toen al nattigheid. Een goede vraag op dat moment zou zijn geweest: “Waarom vertel je me dat?” “De tijd die ze met mij doorbracht, werd steeds korter en we zagen elkaar steeds minder vaak. Ze hield zich niet aan de afspraken. Ik wilde het uitmaken. [email protected] 06-53 65 13 59 meld je op website aan voor gratis eZine 15 LOSLATEN www.loslaten.nu Ammy van Bedaf MSc Ik werd gek. Eerst had ze nog allerlei reizen waardoor ze niet kon komen, maar ze voerde steeds andere redenen aan.” Voor iemand met een gezonde emotionele opvoeding zouden dit belangrijke signalen zijn geweest, maar vanuit jouw jeugd van affectieve verwaarlozing kon en wilde je niet inzien wat deze signalen betekenden. “Ik wilde haar absoluut niet kwijt.” Je hebt je daarom ingehouden. Je hebt nooit conclusies getrokken uit haar gedrag omdat je niet in staat was er consequenties aan te verbinden. Het is niet zozeer dat je haar niet kwijt wilde, maar dat je niet zonder haar kon. “Ik wilde haar niet veranderen. Ik wilde dat ze uit eigen beweging wat zou gaan doen.” Dit is een paradoxale boodschap want als je oprecht wil dat ze iets uit eigen beweging zou gaan doen, zou je je er niet mee bemoeien. Dat is wat ‘uit eigen beweging’ inhoudt. Alleen als jij je er niet mee zou bemoeien, is het uit eigen beweging. Je hebt haar willen redden, niet uit haar belang, maar omdat jij niet zonder haar kon. “Ik wilde niet zien dat het over was. Ze ging weer eten met die man, nu ook ’s avonds. Ik belde haar en gaf aan: Dat vind ik niet leuk.” Je wist dat dit hetzelfde was zoals het in het begin tussen jullie was gegaan. “Ze ging toch. Ze gaf aan meer vrijheid te willen hebben.” Ze bedoelde dat ze naar bed wilde blijven gaan met wie ze wilde. Ze wilde ook meer met haar vrienden en vriendinnen omgaan. Deze redenen trok ze erbij, want ze wilde niet meer het hele weekend met je doorbrengen en ze wilde jou minder zien. Ze vertelde in feite wat er al een paar maanden aan de hand was. Je wilde niet zien dat het over was wat haar betrof. “Soms denk ik: Zak! Omdat ik vind dat hij niet voor onze relatie heeft gevochten.” Dat heeft hij vanaf het begin niet gedaan; je zag dat niet. En je hebt net zo min voor jullie relatie “gevochten”, omdat je verblind was doordat hij jou op een voetstuk plaatste; het voetstuk dat je nodig had om op geplaatst te worden. Je hebt hem daarnaast willen redden. Dat is jouw aandeel. Dat kun je niet bij hem neerleggen. Jullie hadden vanaf het begin een ongelijkwaardige relatie. Hij plaatste jou op een voetstuk en je maakte jezelf onmisbaar door werk voor hem op te knappen. Het voetstuk had je nodig en nu klaag je dat hij het niet zelf kan. [email protected] 06-53 65 13 59 meld je op website aan voor gratis eZine 16 LOSLATEN www.loslaten.nu Ammy van Bedaf MSc Zolang je hem als schuldig of als meer schuldig ziet dan jezelf, neem je niet de verantwoordelijkheid voor jouw even grote aandeel en zit je in de slachtofferrol. Beide partners hebben een even groot aandeel in het slagen of in het mislukken van een relatie. 13. Hoe kun je de eerste tijd doorkomen? Na het feitelijk en praktisch uit elkaar gaan, begint het emotioneel loskomen. Het is belangrijk dat je voor jezelf opvang organiseert, onmiddellijk na het slecht-nieuws-gesprek en de nacht en eventueel de eerste dagen en nachten er op volgend. Het is een volwaardig afkick- en rouwproces. Als de ander het heeft uitgemaakt heb je te dealen met emoties van afwijzing en je hebt sowieso te maken met gevoelens van eenzaamheid en verlatingsangst, is het niet meteen dan is het wel na een paar dagen of weken. Het is namelijk onder andere vanuit deze verlatingsangst dat je, onbewust, zo snel de relatie bent ingedoken. Je doet er goed aan om zo veel mogelijk spullen die jou aan jouw ex doen denken in ieder geval uit zicht te doen en het liefst weg te doen als dit enigszins mogelijk is. Het zou goed zijn als je zo snel mogelijk je omgeving vrij maakt van dingen die jou aan je ex doen herinneren. Zorg dat het ’t probleem van jouw ex wordt dat hij zijn spullen ophaalt. Als hij draalt, kun je een deadline hanteren, waarna jij de spullen zelf weg doet: De Kringloopwinkel, Marktplaats, mogelijkheden genoeg. Hoe eerder je al zijn spullen kwijt bent, des te minder pijnlijk is het voor jou. Het is allemaal al zwaar genoeg; dit hoef je er niet nog een keer bij te hebben. Markeer de tijd vanaf de beëindigingsdatum in ‘een dag later’, ‘een week later’, ‘een maand later’, ‘een kwartaal later’, ‘een half jaar later’ en ‘ een jaar later’. Dit is belangrijk want je zult dan zien dat je vorderingen maakt ten opzichte van het vorige markeringsmoment. [email protected] 06-53 65 13 59 meld je op website aan voor gratis eZine 17 LOSLATEN www.loslaten.nu Ammy van Bedaf MSc Je snakt naar mailtjes, telefoontjes, sms-jes of whats-apjes en je hoopt misschien hem of haar ‘toevallig’ tegen het lijf te lopen. En het pijnlijke is dat dit tegelijkertijd ook meteen je grootste angst kan zijn. Onze huidige communicatiemiddelen worden niet méér verfoeid dan door mensen wiens relatie is uitgegaan. Je bent enorm bang dat datgene waar je mogelijk zo naar snakt niet meer zal gebeuren: dat de ander weer contact zoekt. Het is een feit dat de vele communicatiemogelijkheden het emotioneel loskomen van je ex bepaald niet vergemakkelijken. Dit snakken naar contact (aandacht) kan bijna obsessieve vormen aannemen, zeker in het begin. “Nadat het uit was heb ik allerlei dingen opgeschreven in een mail aan hem: mijn beleving van dingen en waar ik last van had.” Het heeft jou iets geboden om dit überhaupt te doen en om het zo te doen. Je had het ook van jezelf af kunnen schrijven en het vervolgens niet aan hem kunnen versturen. Dit is een krachtig middel: wel aan hem schrijven, maar niet versturen. En een dag of een paar dagen daarna, ga je het herlezen, zit je er anders in en ga je het aanpassen en weer niet versturen. Dáár zit op dat moment een deel van jouw herstel. Dat je het wel aan hem hebt gemaild geeft aan dat je hem misschien de schuld hebt willen geven, of hebt willen aangeven dat jullie het samen toch wel goed zouden kunnen hebben als…. “Hij schrok van mijn mail en gaf aan dat hij de vriendschap niet kwijt wilde.” Waardoor jij weer hoop kreeg, maar tegelijkertijd kon je geen vriendschap met hem aangaan. ‘Het is een maand uit met mijn partner. We hadden elf jaar een LATrelatie, waarin ik me steeds meer leeg ging voelen maar wel steeds meer seks met hem had. Nu val ik in een gat en zoek ik nog steeds contact, op wat voor soort manier dan ook. Ik weet dat het niet goed voor me is.’ “Ik heb moeite om hem niet te bellen. Ik ben bezorgd als hij niet belt.” Je bent niet bezorgd om hem, maar bang dat hij er niet voor jou zal zijn, want dan raak je in paniek. Zijn telefoontjes zijn voor jou het bewijs dat je er mag zijn; als [email protected] 06-53 65 13 59 meld je op website aan voor gratis eZine 18 LOSLATEN www.loslaten.nu Ammy van Bedaf MSc hij niet belt is dat voor jou het omgekeerde: dat je er niet mag zijn. Dat associeert met jouw gevoelens van verlatingsangst uit je jeugd. ’De man die dit proces van verlatingsangst bij me opgeroepen heeft, heeft inmiddels een afscheidsmail geschreven, waar ik – natuurlijk ook met tranen – toch ook mijn schouders over heb opgehaald. De ontnuchtering van spelen met gevoel en vertrouwen heeft me goed de ogen geopend. Op de hoogste wolken worden getild en dan op het asfalt teruggegooid worden doet vreselijk pijn, maar ik begin mijn wonden te helen. Nu een vraag: ga ik hem nog alles vertellen wat ik voel en vind of laat ik het er maar bij en laat hem zijn eigen proces uitzoeken?’ Of je hem nog zult mailen of niet hangt af van wat je er mee beoogt. Wát je ook doet: het moet in het kader van jouw emotionele herstel zijn. De kans is namelijk groot dat je of je gram wilt halen of dat je dingen schrijft op grond waarvan hij dan ook weer gaat reageren. Het sterkste zou zijn om niet meer te reageren. Als je je gram wilt halen, is het niet reageren overigens de beste manier, want dat is het laatste wat hij verwacht. Een heel mooie tussenoplossing is de volgende: ga aan hem schrijven, ongecensureerd, maar verstuur die mail niet. Op deze manier kun je helemaal onvoorwaardelijk van je afschrijven. Omdat je wel schrijft alsóf je de mail zult versturen, heb je het beste van twee werelden en twee vliegen in één klap: én je schrijft wat jou op het hart ligt, én je ontlokt hem niet weer een reactie. Het mooiste is als je de brief even later weer pakt en hem dan, ook weer voor jezelf dus zonder te versturen, gaat aanpassen. Dat aanpassen van je mail ís je emotionele proces. Je doet er goed aan om te bedenken hoe je zult reageren op een (poging tot) contact door je ex. Om te voorkomen dat je impulsief op alles reageert wat er van hem of haar via allerlei communicatiemiddelen tot je komt of tot je kan komen, doe je er goed aan om te bepalen hoe je hierop gaat reageren: wat als hij mailt? Wat als hij belt? Wat als hij voor de deur staat? Wat als hij jou ergens opwacht? Als je verwacht dat dit kan gebeuren, zul je je er op moeten voorbereiden. [email protected] 06-53 65 13 59 meld je op website aan voor gratis eZine 19 LOSLATEN www.loslaten.nu Ammy van Bedaf MSc Het is belangrijk om je ex niet binnen te laten als hij voor de deur staat of om niet op te nemen als je ziet dat hij belt. Dat zou een goede reden zijn om hem in je adresboek van je telefoon te houden: zodat je kunt zien dat hij belt, waardoor je niet opneemt. Of, nog beter: je haalt hem eruit en neemt alleen op als iemand belt die in jouw adresboek zit. Zo zul je voor jezelf een manier moeten zoeken om hiermee om te gaan. Je zult jezelf in bescherming moeten nemen. Vermijd de gelegenheden waar jullie samen naar toe gingen, want daar doe je jezelf onnodig pijn mee. Bovendien bestaat de kans dat je hem daar zult treffen. Ook als jouw ex-partner contact met jou opneemt buiten de gemaakte afspraken om, doe je er goed aan dit te negeren. Dat is de enige manier om het te stoppen: door het te ontmoedigen door er niet op te reageren. Je kunt namelijk van je ex-partner maar moeilijk verwachten dat hij of zij moet stoppen, terwijl je hem of haar zelf hierover terugmailt. Daarom gaat terugmailen dat hij of zij niet meer moet mailen of hem bellen om te zeggen dat hij niet meer moet bellen ook niet werken. Je vertoont dan zelf paradoxaal gedrag: in de vorm (het zelf mailen of bellen) doe je nou net wat je van hem verwacht niet te doen: mailen of bellen. Volg je ex-partner niet op de sociale media of in de databestanden of in bestanden op je werk als het om een collega gaat. “Ik bekijk zijn bankrekening en dan zie ik dat hij weer geld heeft gepind. Dan hebben we daar weer ruzie over, want hij heeft geen alimentatie betaald.” Dat doe je ook sinds jullie uit elkaar zijn. “Ik heb sinds zondag al niet meer zijn bankrekeningen bekeken.” Dat is vier dagen geleden. Je hebt M gevraagd om zijn website te veranderen, zodat je er niet meer in kunt kijken. Dit is heel goed van je, dat je hem dat verzocht hebt. “Hij belooft het en doet het niet.” Hier is hij helaas ook te laks in. Dan is het aan jou om hiervan af te kicken en om de periode dat je niet kijkt, iedere keer op te rekken: de volgende keer probeer je vijf dagen niet te kijken. Wat je ook kunt doen is het tegenover gestelde: juist heel veel kijken, want dan haal je het obsessieve er vanaf. Je verplicht je zelf drie of vijf of tien keer per dag te kijken. Dan ga je er op een [email protected] 06-53 65 13 59 meld je op website aan voor gratis eZine 20 LOSLATEN www.loslaten.nu Ammy van Bedaf MSc gegeven moment zo de balen van hebben, dat jouw behoefte vanzelf minder wordt. “Ik heb een app gedelete over de bank.” Dit is ook heel sterk van je. “Ik ben er trots op en ook Waarom heb ik dat niet eerder gedaan?” Omdat je je nog afhankelijk maakte van zijn handelen en nalaten. Nu heb je het heft in eigen handen genomen. Wat ook helpt en wat een echte aanrader is, is om na het beëindigd zijn van de relatie de redenen op te schrijven waarom je het hebt uitgemaakt, of, als de ander het heeft uitgemaakt, wat de nadelen van je relatie waren, want die zul je later niet meer goed weten, omdat al vrij snel het gemis de boventoon gaat voeren. Doe het als de pijn nog vers is, want je zult zien dat jouw hersenen het later, als het Grote Gemis gaat opspelen, echt niet meer ‘weten’; je bent het dan grotendeels kwijt omdat jouw brein weer allerlei illusies gaat ontwikkelen om met het verlies te kunnen omgaan. Je zult merken dat jouw geheugen jou ook hier bedot, redenen te meer om het op te schrijven zolang het nog vers is. Schrijf deze redenen van uitmaken of de nadelen van je relatie zo uitvoerig mogelijk op. Herlees dit zo vaak als je daar behoefte aan hebt. Het zal jou steunen in jouw besluit en het zal het mogelijk maken om door te zetten en om vol te houden, want je weet, elke keer weer dat je jouw overzicht herleest, wat jou weer te wachten staat als je teruggaat. Het is belangrijk dat je naar je ex-partner jouw grenzen aangeeft wat en wanneer je wel en niet aan mails/telefoontjes/sms-jes etcetera wilt ontvangen. Wil je niet in die cirkel van hoop en vrees blijven hangen, doe je er goed aan om zo snel mogelijk de ‘cold turkey’ te doen en er mee te stoppen. Je wordt dan óók gedwongen om andere bezigheden en contacten te zoeken, al is het maar voor de broodnodige afleiding. Hoe langer je blijft communiceren, des te meer je jouw eigen emotionele pijn aan het verlengen bent. Het is echt een kwestie van afkicken: steeds later mail open, steeds later reageren, steeds korter reageren, bijvoorbeeld elke keer een dag langer wachten met openen en elke keer een dag langer wachten met antwoorden. De eerste keer na een dag, de volgende keer na twee dagen, de keer daarop na drie dagen, enzovoorts. Zo zul je jezelf moeten regisseren. [email protected] 06-53 65 13 59 meld je op website aan voor gratis eZine 21 LOSLATEN www.loslaten.nu Ammy van Bedaf MSc Bewust vermijden en negeren voelt als een cold turkey, maar is uiteindelijk niet zo pijnlijk als het in stand houden van contacten met je expartner. Bij het bewust vermijden en negeren van contactpogingen van je ex is je emotionele pijn uiteindelijk korter dan dat je via communicatiemiddelen het contact in stand houden. Je zult zien dat het afkicken is en vier ieder markeringsmoment als een overwinning: één dag, een week, een maand, een kwartaal, enzovoorts. Het beste is om berichten van jouw ex-partner te negeren en er niets mee te doen. Het werkt averechts om terug te mailen of te whats-appen: ‘Ik reageer niet meer’, want dan reageer je juist wel. Elke reactie van jou is aandacht voor jouw ex-partner en ook negatieve aandacht is aandacht. Stoppen met reageren doe je door het feitelijk te doen: je reageert niet meer. Het is belangrijk dat dit consequent gebeurt, want iedere keer dat je weer reageert, heb je het gedrag van je ex-partner weer beloond en zal het nog moeilijker zijn om het contact definitief te verbreken. Iedere keer dat je weer reageert, beloon je het gedrag van de ander namelijk weer, waardoor je het gedrag van de ander zelf in stand houdt. Je kunt ook niet een beetje stoppen met negeren, want als je na bijvoorbeeld acht keer negeren toch weer een keer reageert, weet jouw ex-partner dat als hij de volgende keer volhoudt, je vanzelf wel weer een keer zult reageren. Dat is de reden dat op de een of andere reden iemand die gestalkt wordt, hier vaak zelf een aandeel in heeft. Negeren houdt in dat je helemaal niets terugmailt of whats-apt. Dit is het allermoeilijkste, want dat is het afstand doen van alle hoop op aandacht van de ander. Het voelt als het doorsnijden van een navelstreng. Negeren is de allerbeste manier om de ander te ontmoedigen en om die reacties te laten uitdoven. Als je volhoudt met niet reageren, zullen de reacties van de ander minder worden en uiteindelijk stoppen. Zolang jij aandacht geeft, op welke manier dan ook (positief of negatief, dat maakt in dit geval niet uit), zal de ander blijven reageren. Negatieve aandacht is ook aandacht en voor de ander altijd nog beter dan geen aandacht. Dus zolang jij op welke manier dan ook reageert, zal de ander dat ook blijven doen. Des te eerder jij in staat bent de ander te negeren, des te eerder zal jouw emotionele pijn afnemen. “Ik wil niets meer van me laten horen.” Als je dat vol houdt, kom je juist bij het weggestopte verdriet van vroeger, wetend dat het ’t verdriet van vroeger is. [email protected] 06-53 65 13 59 meld je op website aan voor gratis eZine 22 LOSLATEN www.loslaten.nu Ammy van Bedaf MSc Het knapst zou zijn om niets meer van je te laten horen. Je zult moeten afkicken van de ‘drugs’ die jouw partner voor jou is. Mocht je de verleiding niet kunnen weerstaan om te reageren, stuur je bericht dan niet meteen, maar de dag erna. Als je het meteen verzendt, zal het namelijk een impulsieve reactie zijn. Als je impulsief reageert ben je bezig met het bevestigen van jouw patronen van vroeger; patronen van vroeger die jou juist in deze situatie hebben gebracht. Je kunt je eigen mailbericht opslaan in ‘Concepten’. Dat doe je door, nadat je het hebt geschreven, rechts bovenin in het rode vlakje met het witte kruisje te klikken, waarna je ‘ja’ klikt op de vraag of je het wilt opslaan. Dan komt het vanzelf in je ‘Concepten’. Om te voorkomen dat je het toch per ongeluk verzendt, kun je het in beginsel aan jezelf richten, zodat, als het per ongeluk toch verzonden wordt, het in jouw eigen mailbox belandt. Als je het toch echt wil verzenden, hoef je alleen nog maar de adressering te veranderen. Herlees je eigen bericht voordat je het de volgende gedag verzendt. De kans is erg groot dat je er nog een paar wijzigingen in wilt aanbrengen. En juist omdat je niet impulsief hebt gereageerd zijn dit vaak nuancerende opmerkingen en haal je er vaak jouw allergrootste boosheid en ergernis en frustratie en belediging eruit, zodat het al met al minder kwetsend zal zijn. Want de toonzetting waarin je je bericht verzendt, zul je als een boemerang terugkrijgen. Bovendien ben je bezig met het verstevigen van jouw patronen van vroeger, patronen waar je juist vanaf wilt. Het mooiste zou het zijn als je een bericht pas verstuurt als zowel het ongenuanceerde als jouw boosheid er uit is. Als je daarmee aan de slag gaat, ben je al een klein beetje bezig met het jezelf emotioneel opvoeden. Zoek andere mensen op voor de activiteiten en leuke dingen die je samen met je ex-partner deed. Dit is heel belangrijk, want je zult een nieuw sociaal leven moeten opbouwen. Temeer omdat je mogelijk je oude contacten en vriendschappen hebt verwaarloosd. Dit is het moment om te vluchten in vrijwilligerswerk of buurtwerk of iets dergelijks. [email protected] 06-53 65 13 59 meld je op website aan voor gratis eZine 23 LOSLATEN www.loslaten.nu Ammy van Bedaf MSc Zoek andere gesprekspartners voor de vertrouwelijkheid, de steun, de aandacht en de zorg die je ontbeert. Het is belangrijk dat hier andere mensen voor in de plaats komen; het plaatst jou weer een beetje met jouw benen op de grond. Overigens zijn goede vriend(inn)en daar sowieso al voor. Daarom is het belangrijk om jouw vriendenkring niet te verwaarlozen door al je tijd en aandacht en energie in je partner te investeren. Je zult versteld staan hoeveel vertrouwdheid je kwijt kunt in je vriend(inn)enkring. Dat begint bij jou zelf: jouw vriend(inn)en zullen zich kwetsbaar opstellen in de mate waarin jij dat ook doet. Laat al jouw piekeren en malen actief toe. Schrijf je gedachten van je af als je dat zou willen. Terugvallen zullen komen en horen erbij en als je ervan leert en jezelf voorneemt het een volgende keer anders te doen, worden het zogenaamde ‘vooruitvallen’: een leermoment. Anders stap je een volgende keer weer in dezelfde valkuil en is al jouw emotionele pijn voor niets geweest. 24 Wat ooit de aller-zoetste voornaam was, is nu de meest pijnlijke geworden. Heeft jouw ex-partner een veel voorkomende voor- of achternaam, dan kom je die vaak tegen, maar heb je er ook sneller weer andere associaties mee dan wanneer je ex-partner een weinig voorkomende voornaam heeft. In het laatste geval is de kans kleiner dat je die naam ziet of hoort, maar als dat dan gebeurt, slaat dat elke keer weer in als een bom. Hoe eerder je er andere associaties voor in de plaats hebt, des te beter. Je wisselt tussen enerzijds juist met hem of haar willen praten en anderzijds juist hem of haar nooit meer willen zien. Je wisselt tussen begrip en boosheid. Deze emotionele wisselbuien zijn logisch en normaal. Als je actief aan de slag gaat met loslaten, worden die wisselbuien in de loop van de tijd minder en uiteindelijk, in de loop van de tijd, verdwijnen ze. Zoals je hierboven ziet, is loslaten een actief proces. Het is een werkwoord. [email protected] 06-53 65 13 59 meld je op website aan voor gratis eZine LOSLATEN www.loslaten.nu Ammy van Bedaf MSc Loslaten is niet iets wat zomaar gebeurt, maar is een besluit dat je over en ten aanzien van jezelf neemt. Het is het besluit om af te kicken van je emotionele afhankelijkheid van je ex-partner en het is een besluit om vanaf nu de verantwoordelijkheid voor jouw eigen leven te nemen. Niets doen is geen optie. Het is aan jou om weer invulling te geven aan jouw leven en om een nieuw evenwicht te zoeken. Dat nieuwe evenwicht is er niet en ligt niet op jou te wachten; dat nieuwe evenwicht creëer jij zelf. Door nieuw gedrag maak je weer nieuwe hersenverbindingen aan en die zijn weer van invloed op jouw gemoedstoestand. Je kunt dus door jouw eigen gedrag je gemoedstoestand veranderen. Het is dan ook niet zozeer tijd die wonden heelt; het hangt er maar van af wat je met die tijd doet. 14. Hoe kun je van je impulsieve gedrag afkomen? Als je het niet kunt nalaten om te reageren op een bericht van je ex-partner, probeer je iedere volgende reactie steeds iets langer uit te stellen. Dat doe je iedere keer dat je de impuls hebt om te reageren. Het verschil tussen impulsief en tussen intuïtief gedrag is dat je impulsief gedrag niet kunt uitstellen. Intuïtief gedrag daarentegen kun je uitstellen. Je gaat elke keer bij jezelf na: kan ik dit gedrag uitstellen? Als je iets niet kunt uitstellen, heb je met impulsief gedrag te maken. Je kunt dit impulsieve gedrag op de volgende manier afleren: Stel hij mailt/belt/whats-appt: dan stel je jouw reactie 1 seconde uit. Dat lukt iedereen, jou dus ook. Daarna neem je een nieuw besluit. Dit is het belangrijkste onderdeel van de oefening, want hierdoor behoud je de controle en het hebben van de controle is gebleken de doorbraak te zijn voor het succes van de oefening. Dus stel je ex mailt/belt/whats-appt: je stelt het beantwoorden 1 seconde uit. Daarna neem je een nieuw besluit: alsnog impulsief reageren, of 2 seconden uitstel. Je probeert natuurlijk jouw reactie uit te stellen, want je wilt tenslotte van je impulsieve gedrag afkomen. Veroordeel het alsnog impulsief reageren niet, want het is juist de keuze tussen het alsnog impulsief reageren of het weer uitstellen, dat de succesfactor is van deze oefening. Je moet elke keer die [email protected] 06-53 65 13 59 meld je op website aan voor gratis eZine 25 LOSLATEN www.loslaten.nu Ammy van Bedaf MSc keuze ervaren: of wel impulsief beantwoorden, of niet. Als je niet impulsief beantwoordt, stel je het nu 4 seconden uit. De volgende keer (dat hij mailt/belt/whats-appt) begin je bij waar je gebleven was. Had je de vorige keer alsnog geantwoord na 1 seconde, dan probeer je dit de volgende keer 2 seconden. De keer nadat dat gelukt is, probeer je het 4 seconden, de keer daarop 8 seconden, vervolgens 16 seconden, 32 seconden, 64 seconden, enzovoorts. Zo is het mij destijds gelukt om in 7 pogingen in de loop van 3 maanden van mijn impulsieve gedrag (in dat geval belgedrag) af te komen. En je zult zien dat als het je op het ene front lukt om van je impulsieve gedrag af te komen, dit ook doorwerkt in ander impulsief gedrag. “Hoe kan ik loskomen van M?” Jullie contact is nu oppervlakkig. Je had hem drie maanden niet gesproken, wat een record was, tot hij weer belde. “Ik mis hem steeds minder. Het was toen 6-7 op een schaal van 10; nu 2. Als hij belt en ik heb een zwak moment, neem ik op.” Daarom is het aan jou om te voorkomen dat hij jou nog kan bellen, want nu laat je het nog bepalen door het wel of niet bellen van M. Je moet de regie overnemen en ervoor zorgen dat je geen telefoontjes meer van hem kunt ontvangen. “Ik wil loskomen van M. Hij gaat mogelijk over twee maanden naar het buitenland.” Als je daar op wacht, maak je je weer afhankelijk van iets wat niet zeker is en waar je verder zelf geen invloed op hebt. Je doet er goed aan sowieso van hem los te komen, ongeacht of hij nu wel of niet weggaat. “M heeft twee weken geleden weer contact opgenomen. Ik ben er naar toe gegaan. M wil mij aan het lijntje houden.” Je houdt zowel hem als jou zelf aan het lijntje als je weer naar hem toe gaat. Jij bent tenslotte degene die de relatie wil beëindigen. Bovendien kan hij jou pas aan het lijntje houden, als jij je aan het lijntje láát houden, door bijvoorbeeld zijn telefoontje te beantwoorden, laat staan door naar hem toe te gaan. Je hebt nog steeds de illusie dat hij zal veranderen. “Ik doe een poging om het goed af te sluiten.” [email protected] 06-53 65 13 59 meld je op website aan voor gratis eZine 26 LOSLATEN www.loslaten.nu Ammy van Bedaf MSc Een relatie verbreken is in essentie een niet goede afsluiting, anders was de relatie wel gelukt. Je bent relatieverslaafd en je zult moeten leren om het contact te verbreken. “Als ik zomaar wegloop, kan ik het niet uitmaken.” Toch is dat wat je moet leren: weglopen, zonder belofte, zonder toezegging, gewoon weglopen. Dat je daar zo’n moeite mee hebt, komt omdat dit voor jou hetzelfde voelt als het definitief weglopen van je ouders. Dat komt door het emotioneel misbruik uit je jeugd. Om van je relatieverslaving en van het emotioneel misbruik af te komen, zul je alsnog jezelf emotioneel moeten opvoeden. En dat gaat het best als je geen contact meer hebt met M. Zolang je contact houdt met M, zul je altijd teruggrijpen naar je oude patronen. Dit zal jouw herstel belemmeren. De kans is groot dat je je nog niet kunt onttrekken aan de verleiding van het contact hebben met M. Dan heb je kennelijk nog meer emotionele pijn en onrust nodig, het zij zo. Er zal een moment komen dat je het echt helemaal zat bent of het helemaal niet meer aankunt of er aan onderdoor dreigt te gaan en dat het je wel lukt. Hoe eerder dat punt komt, des te beter het is. “We beloven elkaar niet te bellen, niet over elkaar te roddelen.” Vanaf nu beloof jij hem niets meer. Je houdt je er gewoon zelf aan: je belt hem niet (deed je al niet) en roddelt niet over hem (voor zover je dat al deed). Dit hoef je hem niet te laten weten; je dóet het gewoon niet meer. Je moet je niet meer aan hem verbinden met beloftes: je zult helemaal, onafhankelijk van M, van hem moeten loskomen. Je zorgt er zélf voor dat hij jóu niet meer kan bellen. Je moet het echt omdraaien, anders blijven jullie om elkaar heen draaien. En zolang je dat doet, blijf je afhankelijk van hem. Je zult het hem onmogelijk moeten maken om op welke manier dan ook nog contact met jou te hebben. “Hij saboteert het afscheid.” Net zo veel als jij het doet door de telefoon op te nemen én door naar hem toe te gaan. Zolang jij opneemt zal hij blijven bellen; je beloont hem en door op te nemen en nog meer door ook nog eens naar hem toe te gaan. Waarom zou hij dan niet bellen? Je neemt toch wel op. Bovendien ga je ook naar hem toe. Natuurlijk belt hij… Je hebt hier een net zo groot aandeel in als M. Zolang jij naar hem toe gaat, zal hij jou blijven bellen. Je hebt in alles een even groot aandeel als M. Jij kunt [email protected] 06-53 65 13 59 meld je op website aan voor gratis eZine 27 LOSLATEN www.loslaten.nu Ammy van Bedaf MSc alleen jouw eigen aandeel hierin veranderen; niet zijn aandeel. Je zult dus 100% met jouw eigen aandeel aan de slag moeten. Alleen daar zit de doorbraak. “De ene keer ben ik boos, de andere keer heb ik begrip.” Klopt, dat is heel verwarrend. Het is logisch dat je dit zo ervaart. Dit is, echt waar, de weggestopte terechte boosheid en het onterechte begrip naar je ouders toe. Jouw boosheid is terecht, het begrip niet. Jouw begrip is een overlevingsmechanisme en is één van de illusies die je zelf in stand houdt. Vanuit de illusies die je over je ouders hebt, ontwikkel je illusies over je partner. 15. Hoe kun je een andere invulling geven aan je tijd? Om te voorkomen dat je vereenzaamt en verpietert, maak je het jezelf minder zwaar door, zeker in het begin, zo veel mogelijk afspraken te maken. Je moet die eerste dagen en weken door zien te komen. Zorg dat je zo veel mogelijk weg bent: grijp alles aan waar je jezelf maar enigszins mee kunt afleiden. Stort je in je werk, ga vrijwilligerswerk doen, ga achterstallig onderhoud doen in of rondom je huis, bied je aan om te helpen met verhuizen of om te collecteren, maak zo veel mogelijk afspraken met je vriendinnen of je vrienden, maakt niet uit wat je allemaal verzint, maar doe zo veel mogelijk. Die behoefte zal vanzelf minder worden zodra de noodzaak daartoe minder wordt. Je kunt dit doen om de eerste meest pijnlijke tijd te overleven en door te komen. Zorg dat je bezigheden heb en boek desnoods je agenda vol. Je zult merken dat er heel veel dingen zijn die jou aan hem of haar doen denken: activiteiten, gerechten, muziek, locaties en dergelijke. Vermijd die zaken zolang ze te pijnlijk zijn. Wees niet te streng voor jezelf. Vluchtgedrag is, zeker in het begin, heel goed. Gun jou zelf jouw vluchtgedrag. In de loop van de tijd is het aan jou om voorzichtig die dingen weer te doen, stuk voor stuk en stap voor stap, waar je door de relatiebreuk nu nog zo’n pijnlijke herinnering aan hebt. Doe ze desnoods eerst met iemand anders; je kunt het later misschien weer alleen proberen. Er zullen plaatsen zijn waar je niet meer wilt komen. Gun jezelf dat. Er tegen vechten werkt averechts. [email protected] 06-53 65 13 59 meld je op website aan voor gratis eZine 28 LOSLATEN www.loslaten.nu Ammy van Bedaf MSc Of kook dat ene lekkere gerecht, maar doe het ditmaal anders dan toen met hem. Zo ben je bezig aan het helen en tegelijkertijd neem je jezelf in bescherming. 16. Hoe maak je van terugvallen ‘vooruitvallen’? Terugvallen zijn onvermijdelijk. In plaats van wat je tot nu toe je hele leven hebt gedaan: het er voor vluchten, doe je er goed aan om die ‘terugvallen’ er te laten zijn. Jouw terugvallen zeggen jou iets over jouw gemoedstoestand en als je kunt achterhalen waardoor een terugval werd veroorzaakt, weet je wat je anders moet doen en wat je mogelijk moet vermijden. Terugvallen komen niet zo maar uit de lucht vallen; het is een soort van gevoelsfeedback, waar je geacht wordt naar te luisteren. Jouw gevoel geeft jou een boodschap en je doet er goed aan daar naar te luisteren in plaats van die boodschap te negeren, te verfoeien of gewoon kwijt te willen. Dit kwijt willen raken gaat niet, zoals je waarschijnlijk al je hele leven hebt gemerkt. Als je er al niet je hele leven voor was weggerend, zou je er nu niet (meer) (zo veel) last van hebben. Terugvallen kunnen dips zijn maar ook weer terugvallen in ongewenst gedrag, zoals het toch weer contact opnemen. Die terugvallen gaan onvermijdelijk komen, en daar is helemaal niets mis mee. Als je tegen terugvallen gaat vechten en je je er zelf om gaat veroordelen, is dat juist de garantie dat ze terug zullen blijven komen en ook niet zachter of minder in aantal en uiteindelijk minder in frequentie worden. Ook weer het jou zelf er om veroordelen is een van je patronen van vroeger. Als je terugvallen daarentegen juist weet te accepteren als leermomenten (Okay, het is gebeurd, volgende keer beter of Die dip mag er zijn) zijn het juist ‘vooruitvallen’ en ben je weer een stap verder gekomen in je herstel. Juist het verzet tegen terugvallen maakt dat ze pijnlijk en hardnekkig blijven. Het is het accepteren ervan dat ze minder vaak en minder omvangrijk worden en dat het ‘vooruitvallen’ worden. Je hebt zelfs ‘vooruitvallen’ nodig voor je herstel. Gun jezelf jouw terugvallen, dan worden het ‘vooruitvallen’. [email protected] 06-53 65 13 59 meld je op website aan voor gratis eZine 29 LOSLATEN 17. www.loslaten.nu Ammy van Bedaf MSc Wat als je jouw ex-partner niet uit je gedachten krijgt? Dit is het lastigste onderdeel van het loskomen. Je denkt voortdurend aan je ex en alle pogingen om hem of haar uit je gedachten te wissen, zijn tot nu toe tot mislukken gedoemd. Hier is het volgende experiment interessant waar ik een keer over gelezen heb. Stel dat jou gevraagd wordt om niet aan drie witte ijsbeertjes te denken. Dan heb je drie witte ijsbeertjes op je netvlies staan. Klopt hèh? Dit komt omdat het ons niet lukt om niet aan iets of iemand te denken. We kunnen niet niet denken. We kunnen ons brein simpelweg niet verbieden om aan iets of iemand te denken en dat is nou net wat je dan voortdurend aan het doen bent. Ook is jouw gevoel als het ware nog geblokkeerd, maar daar kom ik in een ander hoofdstuk op terug. Dit per sé niet aan iets of iemand willen denken, maakt dat die gedachte die je niet wilt, zich juist steeds meer en intensiever aan jou opdringt, waardoor de ongewenste gedachte in de loop van de tijd juist hardnekkiger wordt. Ik herinner me nog dat ik op de fiets onderweg was naar yoga toen dit experiment uit een van mijn studieboeken me te binnen schoot en al fietsend vroeg ik me af of het ook andersom zou werken: dat als je juist heel veel aan iets of iemand denkt, dat die gedachten dan in de loop van de tijd weggaan. Ik besloot het meteen toe te passen op mijn obsessieve gedachte die ik al meer dan anderhalve jaar niet kwijt kon raken: de malende piekergedachten over de dwangmatig/obsessieve bedrijfshulpverleenster die mij (en ook twee mannelijke collega’s van mij) drie jaar daarvoor gedurende anderhalf jaar emotioneel had misbruikt. Dit emotioneel misbruik door de hulpverleenster was mogelijk geweest doordat ik in mijn jeugd emotioneel misbruikt was; iets wat ik toen natuurlijk nog niet wist en waar ik tijdens mijn herstel achter kwam. Ik stond op met haar in mijn gedachten en ik ging naar bed met haar in mijn gedachten; enorm vermoeiend. Ik besloot om de gedachten aan haar toe te laten – ik was nog steeds aan het fietsen naar mijn yoga – en ik merkte, meteen toen ik dat besluit nam, al een soort van opluchting. Deze opluchting was zoiets als: Het mag er zijn en Een [email protected] 06-53 65 13 59 meld je op website aan voor gratis eZine 30 LOSLATEN www.loslaten.nu Ammy van Bedaf MSc einde aan het vechten tegen die gedachten. Ik probeerde zo veel mogelijk aan haar te denken, ook tijdens de yogales en daarna en de dag en dagen, weken en maanden er op volgend. Dit besluit om mijzelf juist die gedachten te gúnnen, zou een doorbraak betekenen in het anderhalf jaar durende malen en piekeren wat ik had gedaan en waar ik maar niet van af kon komen. Ik besloot na thuiskomst van de yogales overal reminders aan te brengen om zo veel mogelijk aan haar te denken en ik deed dat door overal post-its te plakken met haar naam, die ik aanvankelijk alleen in initialen kon opschrijven, vanwege de enorme emotionele pijn die er voor mij verbonden was aan haar naam. In gedachten kon ik haar voornaam wel voluit zeggen, hardop kon ik het weer niet. Zo plakte ik een post-it op mijn werktafel, op de spiegel in de badkamer en eentje in mijn agenda. Er was geen ontkomen aan…. en dat was nou net mijn bedoeling. Ik deed er alles aan om zoveel mogelijk juist wel aan haar te denken en om zo veel mogelijk haar voor- en achternaam in mijn hoofd toe te laten. Als een mantra moet ik haar voor- en achternaam misschien wel meer dan duizend keer in gedachten hebben genoemd. Dat lukte verbazingwekkend goed; het enige dat ik moest leren was het mezelf te blijven herinneren dat ik voortdurend aan haar moest denken en moest blijven denken. Dit leverde me veel op. Ten eerste was de angel eruit vanaf het moment dat ik het actief had toegelaten om de gedachten aan haar er te laten zijn. Bovendien was het obsessieve en dwangmatige verzet er bij mij van af. Dat kwam doordat mijn gedachten aan haar er mochten zijn. Vervolgens merkte ik na een maand of drie voor het eerst dat ik niet meer met haar in mijn gedachten was opgestaan. Het allerbelangrijkste was dat het dwangmatige er vanaf was, waardoor het niet meer vermoeiend was. Na ongeveer een half jaar was ik lang niet altijd meer met haar bezig en dat betrof zowel het aantal keren als de duur dat ik aan haar dacht. Ook waren de keren dat ik aan haar dacht lang niet meer zo diep en de gedachten hadden vrijwel geen impact meer; het waren niet meer dan [email protected] 06-53 65 13 59 meld je op website aan voor gratis eZine 31 LOSLATEN www.loslaten.nu Ammy van Bedaf MSc gedachten geworden die kwamen en weer gingen. Logisch, want ze mochten er tenslotte zijn. Na iets meer dan een jaar was ik helemaal vrij van mijn malende en piekergedachten en kon ik haar helemaal loslaten. De doorbraak hierin was het actief toelaten van gedachten geweest; de gedachten waar ik tot dan toe tegen gevochten had. Het is juist het toelaten ervan waardoor het geen pijn doet, omdat je er dan juist de controle over hebt (diezelfde controle als bij het afleren van je impulsieve gedrag…!). Het is juist het toelaten ervan waardoor jouw obsessieve gedachten in de loop van de tijd verminderen en uiteindelijk weg zijn en weg blijven. Sindsdien kon ik normaal over haar praten als ik dat wilde. Dit actief toelaten kun je ook toepassen op het obsessief niet willen checken van je e-mail of van berichtjes op je mobieltje of Iphone: doe het dan zo veel mogelijk en bijvoorbeeld iedere vijf minuten. Dwing je hiertoe. Op een gegeven moment word je dit zat en denk je: Ik kan ook wel een keer overslaan… Dan wordt het al wat minder obsessief. Ook hierbij kan het juist de doorbraak zijn om het tegenovergestelde te doen van wat je tot nu toe deed: in plaats van er tegen te vechten, zo veel mogelijk doen. Dit doet me denken aan het volgende voorbeeld: een man werd door drie jongetjes uitgescholden. Op een gegeven moment besloot de man hen iedere dag een euro te betalen als ze hem uitscholden. Elke dag dat ze hem uitscholden, betaalde hij het hen toegezegde bedrag. Na een week zei hij dat hij hen jammer genoeg niet meer een euro kon betalen, maar dat hij toch nog wel zeker 50 cent per keer zou voldoen. Weer een week later zei hij dat het toch wel begrotelijk werd en dat hij helaas het bedrag weer moest verlagen, waarna hij hen 20 cent per dag betaalde als ze hem uitscholden. Om vervolgens na weer een week zijn treurnis te uiten over het feit dat hij het helaas financieel niet meer kon opbrengen en dat hij zijn betalingen moest staken. De jongens, verbolgen over het feit dat ze er niet meer voor betaald kregen, staakten uit protest het uitschelden. [email protected] 06-53 65 13 59 meld je op website aan voor gratis eZine 32 LOSLATEN www.loslaten.nu Ammy van Bedaf MSc In de psychologie heet het dat de man spontaan gedrag (intrinsieke motivatie: dat wil zeggen: gedrag vanuit de jongens zelf omdat ze er plezier in hadden) had weten te veranderen in extrinsieke motivatie (gedrag dat men alleen vertoont omdat men er voor beloond wordt). Door vervolgens de beloning successievelijk te verminderen, doofde ook de extrinsieke motivatie uit en stopten de jongens met uitschelden. Het kan zijn dat ik dit voorbeeld een keer in een boek van de Amerikaanse psychotherapeut Paul Watzlawick heb gelezen: ‘Het kan anders’. Een aansprekend voorbeeld waarvan ik zeker weet dat het uit dit boek komt, is het volgende: Als mensen niet kunnen slapen, doen ze hun uiterste best om in slaap te vallen. Paul Watzlawick zegt hierover dat juist het je uiterste best doen om wakker te blijven de garantie is om in slaap te vallen. Ik realiseer me, nu ik dit schrijf, dat ik onbewust destijds Watzlawicks theorie (juist het omgekeerde doen) heb toegepast op dat experiment met die drie witte ijsbeertjes. Ik help mensen die piekeren en malen om weer rust in hun hoofd te krijgen. Ik doe dat middels een Eendaagse Coaching: een eenmalig gesprek van zes uur. Op grond van jouw verhaal over zowel nu als over vroeger, kan ik zien welke patronen van vroeger je nu nog, onbewust en onbedoeld, zelf in stand houdt. Binnen een week na ons gesprek krijg je een zeer uitgebreide maatwerk rapportage met daarin mijn bevindingen, met antwoord op al jouw vragen en me de concrete handvatten hoe jij jouw patronen van vroeger kunt doorbreken en hoe jij de nieuw opgedane inzichten in jouw gedrag kunt integreren. De nazorg is levenslang: je kunt mij je leven lang vragen stellen. Ga voor meer informatie naar mijn website www.loslaten.nu Het volgende hoofdstuk gaat over: In hoeverre is vriendschap mogelijk na beëindiging van je relatie? In hoeverre is vriendschap mogelijk na beëindiging van je relatie? In hoeverre bestaat er een kans op een relatie met jouw ex-partner nadat de relatie is beëindigd? Wat als jouw ex-partner snel weer een andere relatie heeft? [email protected] 06-53 65 13 59 meld je op website aan voor gratis eZine 33 LOSLATEN www.loslaten.nu Ammy van Bedaf MSc Wat als vriend(inn)en en familie jou niet begrijpen? Wat als er sprake is van een vechtrelatie of van een vechtscheiding? Wat kan de invloed van een rechtrelatie of vechtscheiding zijn op kinderen? Wat als jouw kinderen al volwassen zijn? Wat biedt het jou om jouw kind(eren) te betrekken in jouw echtscheiding? Wat kan een scheiding doen met een kind? Wat als je bang bent voor het aangaan van een nieuwe relatie? 5 juni 2014 Ammy van Bedaf 34 [email protected] 06-53 65 13 59 meld je op website aan voor gratis eZine
© Copyright 2024 ExpyDoc