Hoofdpunten reactie NDR

Hoofdpunten reactie plan schaliegas
Vitens is geen voor of tegenstander van de winning van schaliegas. Vitens komt op voor de
drinkwaterbelangen. Schaliegaswinning brengt een aantal onaanvaardbare risico’s met zich mee voor de
Nederlandse drinkwatervoorziening. Met de onderstaande punten heeft Vitens formeel gereageerd op de
concept Notitie Reikwijdte en Detailniveau.
1. Sluit schaliegaswinning uit op, onder of naast drinkwatervoorzieningen!
Vitens acht schaliegaswinning een onaanvaardbaar risico op, onder of naast huidige en toekomstige
drinkwatervoorzieningen. Dit gaat om de ruimtelijk vastgelegde gebieden in de provinciale omgevingsplannen
(bestaande winningen de intrekgebieden en de boringvrije zones en grondwaterreserveringen (zie bijgevoegde kaart))
en om de resultaten van het recent samen met de provincies uitgevoerde onderzoek Interprovinciale
drinkwaterleveringen (IPL-onderzoek) en de nog in het kader van STRONG aan te wijzen strategische nationale en
regionale grondwaterreserves.
2. Bescherm grondwater ook buiten drinkwatervoorzieningen!
Ook de resterende zoete grondwatervoorraden kunnen (op termijn) van belang zijn voor de drinkwatervoorziening. Zo
kan volgens het Deltaplan door klimaatverandering de hoeveelheid beschikbaar zoet grondwater in met name hoog
Nederland sterk teruglopen. Bij schaliegaswinning onder deze voorraden blijft een toets op het drinkwaterbelang dan
ook noodzakelijk.
3. Bescherm grondwater tegen verlaten winputten!
Voor de risico’s voor de drinkwatervoorziening is ook de fase nadat winning schaliegas stopt relevant. Dit hangt samen
met onder meer de integriteit van verlaten putten en bodem chemische processen die voor een lange periode geborgd
moeten zijn. Dit is relevant omdat de drinkwatervoorziening tot in lengte van dagen veiliggesteld moet zijn en dus
risico’s ook op lange termijn moeten worden uitgesloten.
4. Bij twijfel niet inhalen!
Veel is nog onbekend. Op dit moment lopen omvangrijke studies in opdracht van zowel de federale overheid van de
Verenigde Staten als bij de Europese Commissie naar de negatieve effecten van schaliegaswinning op grondwater. Deze
gaan verder dan de literatuurstudies die in Nederland in opdracht van het ministerie van Economische Zaken worden
uitgevoerd. Vooral het onderzoek in de Verenigde Staten kan leunen op uitgebreide praktijkkennis. Daarnaast
concludeert ook het Witteveen Bos onderzoek dat er onvoldoende informatie beschikbaar is van de Geverik-laag en de
breuklijnen. Die leemten in kennis moeten worden gedicht om te kunnen beoordelen hoe risico’s voor de
drinkwatervoorzieningen afdoende kunnen worden voorkomen!
5. Pas regelgeving aan!
De drinkwatersector beschikt vanuit zijn verantwoordelijkheid over veel kennis en ervaring op het gebied van de
ondergrond, exploratie en boringen, bodem chemische processen, grondwaterkwaliteit en monitoring en
risicobeoordeling voor de drinkwatervoorziening. Om een verantwoorde uitvoering van de activiteiten in het kader van
de Mijnbouwwet te waarborgen en zodoende de drinkwatervoorziening veilig te stellen, pleiten wij voor het vastleggen
van een formele adviesrol van drinkwaterbedrijven bij schaliegas. Deze juridische verankering dient parallel te lopen
aan het opstellen van de Structuurvisie Schaliegas.
6. Onderstreep nationaal belang van drinkwater ook in Structuurvisie Schaliegas!
In de aangenomen motie van de leden Jacobi en Van Veldhoven (17 juni 2014) is de minister verzocht om de openbare
drinkwatervoorziening als nationaal belang te benoemen en dit te formaliseren in Structuurvisie Ondergrond
(STRONG). Neem in de NDR op dat de Structuurvisie Schaliegas aansluit op de principes en het brede afwegingskader
uit STRONG en op de beleidskaders van de Beleidsnota Drinkwater als het gaat om de status van drinkwater als
nationaal belang.
7. Weeg in de nut en noodzaak ook de economische impact van drinkwater mee!
Vitens vraagt de minister in het afwegingskader niet alleen de kosten en baten van schaliegaswinning mee te nemen,
maar bij het beoordelen van de risico’s ook de economische impact van de drinkwatervoorziening en waterafhankelijke
industrie mee te wegen. Maar liefst 20 procent van het Nederlandse BNP wordt namelijk verdiend door water
afhankelijke bedrijven in Nederland. Verontreiniging met 1 liter olie maakt maar liefst 1 miljoen liter grondwater on
geschikt maken voor de drinkwatervoorziening en industriële sectoren als de voedingsmiddelenindustrie. En dat voor
decennia! De effecten van vervuiling door chemische stoffen die bij fracken gebruikt worden, zijn mogelijk nog groter.